Zierikzeese uitgezonden
naar Sri Lanka
I
I
'Ik produceer elektriciteit,
en dat verkoop ik gewoon
15
badkrant
Windmolen exploiteren kan rendabel zijn
Centrale
Idealisme
Makkelijk verdiend
Samenwerken
Verre oosten
F
Para Norma 1994 in
Zeelandhallen Goes
ZIERIKZEE - Voor Hilde Bergsma, de 25-jarige dochter van de
dierenarts uit Zierikzee, breekt er een spannende tijd aan.
Morgen, vrijdag, vertrekt ze voor een jaar naar Sri Lanka om
daar te gaan werken in een tehuis voor verstandelijk- en li
chamelijk gehandicapten. Ze wordt uitgezonden door Hori
zon Holland, een stichting die zich bezig houdt met medische
en agrarische hulp aan ontwikkelingslanden.
BRUINISSE - De meeste mensen van Schouwen-Duiveland
kennen de windmolen van de familie Kik uit Bruinisse wel. Het
40-meter hoge gevaarte is in de twee jaar dat het bij de boer
derij aan de Langeweg staat een vertrouwd verschijnsel ge
worden. Toch bestaan er nog wat misverstanden over vol
gens eigenaar Bart Kik.
Via project voor langdurig werklozen
i
Najaarstoertocht
voor motoren
1
7 o
ro°oi
J
Hilde Bergsma: Het belangrijkste is dat je ervaring krijgt op beleidsniveau
Bart Kik is de enige op Schouwen-Duiveland die onder een eigen windmolen
woont. Andere molens zijn meestal eigendom van een bedrijf dat de grond pacht
van de boer. (Foto: Joop van Houdt).
Kik: „Sommige boeren vragen wel
eens aan me wat doe je toch met al die
stroom? Dan zeg ik, wat doe jij met al
Met haar diploma HBO-J (jeugdwel-
zijnswerk) op zak had Hilde Bergsma
die suikerbieten? Als je een windmolen
bij je huis hebt, denkt men vaak datje in
je eigen stroom voorziet. Maar ik ben
Bart Kik vindt dat iedereen die een
beetje buitenaf woont de mogelijkheid
zou moeten hebben een windmolen te
plaatsen. „Het geld dat je eraan over
houdt is bovendien makkelijk ver
diend, je hebt er nauwelijks werk aan.
Het ding wordt door de leverancier on
derhouden”.
Eén keertje maar heeft Bart problemen
gehad met de molen. Na een onder
houdsbeurt was de monteur vergeten
een paar boutjes aan te draaien. Toen
kwamen de twee wieken van negen
meter lengte naar beneden zetten.
„Dat is wel even schrikken”.
GOES - Van 9 tot en met 11 septem
ber bieden de Zeelandhallen in Goes
onderdak aan paranormale en alter
natieve therapeuten met consulten
en demonstra>ties. Verder wordt tij
dens de manifestatie informatie ge
geven over cursussen, spirituele va
kanties en voeding.
leidsniveau. Waarschijnlijk komt er in
december nog iemand, maar ik weet
nog niet op welk vakgebied.
Nu zit er bijvoorbeeld een fysiothera
peut, maar die gaat over twee maan
den weer weg.” De projecten vragen
om een veelzijdige aanpak waarvoor
spe>ciale kennis nodig is. Bij voorkeur
wordt een klein team uitgezonden
waarin specialistische kennis aanwe
zig is. Zo werken fysiotherapeuten, er
gotherapeuten, logopedisten en ande
re paramedici in centra voor
gehandicapte kinderen.
De toertocht is 190 kilometer en voert
de motorrijders via de Peel langs het
water, bos en hei en pittoreske dorp
jes. Onderweg worden er op afgespro
ken plaatsen stops gemaakt om koffie
te drinken, te lunchen en een af-
scheidsdrankje te nemen. De start is
vanuit clubhuis de Pit aan 's-Heer Lau-
wendorp in Zierikzee of Motel Eindho
ven (Van der Valk hotel) in Eindhoven.
Start: zaterdag 4 september om 7.00
uur in Zierikzee en om 10.00 uur in
Eindhoven.
De motorrijders van Delta variëren in
leeftijd van 18 tot 65 jaar. Behalve de
najaarstocht worden er het hele jaar
door verschillende activiteiten georga
niseerd, zoals puzzeltochten, de drie
daagse voorjaarstocht, voortgezette
rij-opleidingen, nachttocht, veertien
daagse Pitstops en de barbecue. Voor
informatie: Addy Bij de Vaate-Sten-
huis, telefoon 01110-14184.
Ook de gemeente vond ik zeer coulant,
het ging eigenlijk allemaal heel snel. Ei
genlijk had ik er meerdere gewild, maar
dat mocht niet en bovendien was dat te
veel geld. Het was wel met de hakken
over de sloot dat het door de raad
goedgekeurd werd, maar verder
vind ik dat ze het heel soepel opgepakt
hebben.” Bart heeft geen spijt van zijn
investering. Het levert hem een rende
ment op van meer dan 20 procent. Hij
heeft een contract tot het jaar 2000 met
de Deltan. Tot die tijd kan de prijs niet
onder de 13,5 cent zakken. Maar als je
dus echt mee zou gaan met de energie
prijzen zou je nu aan de acht cent zit
ten, nou dan kan je je geld beter op de
bank zetten.” Toch ziet Bart de molen
niet alleen als een zakelijke investering.
Bart: „Het is ook wel idealisme, ik heb
een beetje het idee dat ik iets aan het
milieu doe”.
Het reizen naar, en langdurig verblijven
in het verre oosten is voor Hilde niet
nieuw. Zij heeft eerder al een reis van
vijftien maanden gemaakt waarbij ze
onder meer landen als Indonesië, Thai
land, Cambodja, Vietnam en China be
zocht. Hilde: „Het is leuk dat het in het
buitenland is maar het belangrijkste
vind ik dat ik nu ervaring krijg op be-
De molen staat op zodanige afstand
van het huis dat het een zogenaamde
economische eenheid vormt. Eén
molen zomaar plompverloren in het
landschap is, volgens de commissies
die daarover gaan, niet mooi. Wie ver
der van zijn woonhuis vandaan een
molen neer wil zetten moet er meerde
re, een zogenaamde cluster, nemen
voor het zicht. Nog een voorwaarde
voor het plaatsen van de alternatieve
energieleveraar is dat er een transfor-
matiehuisje in de buurt moet zijn, an
ders worden de kosten om de windmo
lenenergie terug naar het net te leiden
voor de energiebedrijven te hoog. De
molen staat op een betonnen platform
van zes bij zes meter en ruim een halve
meterdik. Het huisje ernaast is door Kik
zelf gebouwd en lijkt op een mini-elek-
triciteitscentrale. Een imposante ver
zameling van dradenbundels, meters,
condensatoren en dergelijke appara
tuur. Met één druk op de knop is via een
computer af te lezen hoeveel elektrici
teit de molen op dat moment levert.
Ondanks het feit dat de wieken draaien
is dat vandaag niets. Op de computer
is ook af te lezen hoeveel energie er de
dagen, weken en maand ervoor is gele
verd. Kik: „Dat is uiteraard heel wisse
lend. Bij een maximale hoeveelheid
wind levert de molen 80 kilowatt per
uur en bij weinig wind vijf kilowatt per
uur. Te veel wind kan er niet zijn, want
dan gaat hij afremmen. In de mini-cen-
trale wordt de ruwe stroom die de
molen levert omgevormd tot gelijk
stroom en verder aan banden gelegd
tot 50 hertz. Daarna wordt het netjes
als wisselstroom via een transforma-
torhuisje aan het net geleverd, kan je
het nog volgen? Dit alles kost ookener-
gie, zo'n drie kilowatt.” In het huisje zit
ook een meter die registreert hoeveel
watt de familie rechtstreeks van de
molen gebruikt. Kik: „Maar dat is niet
zoveel, alleen als ik hier het licht aan
doe of een boormachine of zoiets hier
in de buurt gebruik.”
Het project waarvoor Hilde gaat wer
ken bestaat al zes jaar. Hilde: „Het te
huis is een beetje zelfvoorzienend en
bestaat verder van wat subsidie en gif
ten. Mijn taak is het project te leiden. Ik
moet zorgen dat er geld is voor eten en
voor allerlei andere zaken zoals rol
stoelen en andere hulpmiddelen. Het is
voor een jaar en dan moet ik weer naar
huis. Maar de ervaring die je opdoet is
natuurlijk van onschatbare waarde. Ik
hoop dat ik daarna wat makkelijker een
baan kan vinden.” Horizon Holland
werkt zoveel mogelijk samen met an
dere organisaties, bijvoorbeeld bij de
aankoop en het transport van hulpgoe
deren en de uitzending van vrijwilli
gers. Een voorbeeld hiervan is de ad
optie door het squadron 320 van het
Marinevliegkamp Valkenburg. Dat ver
voert op oefenvluchten vrijwilligers en
hulpgoederen naar de Azoren. Verder
is er overleg met de Stichting Kinder
postzegels Nederland over hulp aan
projecten voor kinderen.
Eind 1990 heeft Horizon Holland,
onder meer voor de uitzending van sta
giaires, een samenwerkingsovereen
komst gesloten met de Hogeschool
Holland, een instelling voor hoger be
roepsonderwijs.
Studenten kunnen hun stages in ont
wikkelingslanden lopen om daar erva
ring op te doen en kennis uit te wisse
len. Het werk van Horizon wordt
gefinancierd uit bijdragen van particu
lieren, scholen, kerken, en maatschap
pelijke organisaties.Najaarstoertocht
Motorclub Delta uit Zierikzee houdt
in het najaar weer een toertocht
door Oost-Brabant en Noord-Lim-
burg voor leden en niet-leden. Uit en
thuis is de tocht 500 kilometer.
nog niet veel geluk gehad met het vin
den van een baan in deze sector. Het
gewoon aangesloten op het energie-
net. Alleen heb ik twee meters, één
voor wat ik produceer en één voor wat
ik zelf gebruik.” Bart heeft op het juiste
moment geïnvesteerd in de molen, na
melijk in de tijd dat de subsidies het
hoogst waren. Kik: „Kijk, ik ben een on
afhankelijk type. Het liefst zou ik mijn
eigen water oppompen en al mijn eten
zelf produceren, maar je moet reëel
zijn. Die molen is er een beetje op een
rare manier gekomen. Op een dag
kwam er een vertegenwoordiger langs
van die firma. Hij was de zoveelste die
dag, dus ik was een beetje geïrriteerd
en zei tegen hem: „Je hebt vijf secon
den om te vertellen wat je wil en dan
zeg ik ja of nee”. Nou, toen vroeg hij of
ik een windmolen wilde kopen. Binnen
die vijf seconden zei ik dus ja. Als ik
toen niet zo snel gereageerd had, had
ik er nooit een gehad. De subsidie van
de overheid was in die tijd 50 procent.
Dat is nu allang niet meer.
bleef bij wat kortstondig invalwerk bij
het crisiscentrum in Rotterdam en ver
schillende kinderdagverblijven. Hilde:
„Ik heb altijd al graag in het buitenland
willen werken. Dit is echt een buiten
kansje. Ik ben via een project van het
Arbeidsbureau voor langdurig werklo
zen in aanraking gekomen met de
Stichting Horizon. Deze stichting
zendt in samenwerking met de ar
beidsbureaus werkzoekenden die hun
beroepsopleiding hebben afgerond uit
naar ontwikkelingslanden.” Het doel
van de hulp die Horizon biedt is de ver
betering van de levensomstandighe
den van de plaatselijke bevolking en
kennisoverdracht. De stichting heeft
onder meer projecten in Ghana, Malei
sië, Indonesië, Sri Lanka, de Azoren,
Mexico en enkele Latijns-Amerikaan-
se landen. De aard van de projecten
loopt uiteen, maar het accent ligt op de
zorg voor gehandicapte kinderen en
op uitbreiding van de gezondheids
zorg in afgelegen gebieden. Het tehuis
waar Hilde gaat werken heet Prithipura
Home en ligt in het plaatsje Hendala-
Wattala, een voorstadje van de hoofd
stad. Het project bestaat al zes jaar. In
het tehuis wonen niet alleen kinderen
maar ook volwassenen, in totaal zijn er
90 bewoners.
Evenals in voorgaande jaren wordt er
dagelijks een aanzienlijk aantal lezin
gen gehouden over de meest uiteenlo
pende paranormale en alternatieveon-
derwerpen. Geïnteresseerden kunnen
voor aanvang van de manifestatie een
overzicht van het lezingenprogramma
krijgen met daarop de aanvangstijden
en de onderwerpen die aan bod
komen.Naast het gebruikelijke deelne
mersveld streeft men er dit jaar naar
een zo compleet mogelijk informatie-
blok te creëren van bestaande over
koepelende organisaties en
verenigingen om de bezoekers de
juiste voorlichting te geven.
o
o
loj
O m