i
I
Werkgelegenheid groeide het
meest op Schouwen-Duiveland
Jagers ingezet voor
bestrijding botulisme
i*
Sweet Toy Shop, een
ouderwetse snoepwinkel
in moderne uitvoering
Bedreigde vogelsoorten zoeken
vaak beschermde gebieden op
badkrant
15
Verloren
Historisch
1
a
I
1
Excursies
Vorig jaar 103 banen en 109 bedrijven erbij
ZIERIKZEE - De werkgelegenheid in Midden- en Noord-Zee-
land kende vorig jaar een bescheiden groei van 43 arbeids
plaatsen. Schouwen-Duiveland was de grootste groeier met
een toename van 103 banen. Op Walcheren gingen per saldo
118 banen verloren. Schouwen-Duiveland boekte in 1993 een
positief vestigingsoverschot van 109 bedrijven.
Uit onderzoek Natuurmonumenten blijkt:
ZIERIKZEE - Uiteen onderzoek van de Vereniging Natuurmo
numenten blijkt dat veel bedreigde vogelsoorten broeden op
terreinen van deze vereniging. Natuurmonumenten maakte
deze analyse naar aanleiding van het verschijnen van het rap
port: Rode lijst van bedreigde en kwetsbare vogelsoorten in
Nederland.
BURGH-HAAMSTEDE - „Als kind ging ik altijd naar Jana. Dat
had zo’n leuk, gezellig snoepwinkeltje. Ik vond het heerlijk om
daar rond te kijken, langdurig te wikken en wegen wat ik zou
kopen. Het is altijd een droom van mij geweest om ooit zelf
zo’n snoepwinkeltje te hebben.” De droom van de veertig-ja-
rige Joke Martens-van Lune uit Zierikzee ging in vervulling
met de opening van Sweet Toy Shop Joke aan de Weststraat
in Haamstede. Een ouderwetse snoepwinkel in een moderne
uitvoering.
1
(Foto: Joop van Houdt).
De groei van de werkgelegenheid in de bouw blijft ach ter bij die in andere sectoren.
;e
!S
Kortom: meer bedrijven met minder
mensen in dienst. Dat wordt bevestigd
door het feit dat de zakelijke dienstver
lening de sector is waarin zich de
grootste groei van het aantal bedrijven
heeft voorgedaan. Een afname van de
meente Middenschouwen 10 en in
Westerschouwen vijf.
In Haamstede voelt de bonte specht
zich goed thuis. Het is een soort die pas
dit jaar aan de Rode Lijst is toege
voegd. Een aantal andere bedreigde
vogels die hier-broeden, zoals het
paapje, tapuit, dodaars, watersnip^
grauwe klauwier en watersnip houden
van het duinstruweel. Neeltje Jans is
een piepjong natuurgebied, maar biedt
al een broedplaats voor zes bedreigde
vogelsoorten. Naast de visdief, de
bontbek- en de strandplevier zitten
hier eidereenden, dwergsterns en
velduilen. Door de laatste twee terrei
nen lopen gemarkeerde wandelroutes,
van waaraf de vogels bekeken kunnen
worden.
Andere gebieden in Zeeland waar be
dreigde vogels voorkomen zijn het ter
rein Kwistenburg (ten oosten van
Wolphaartsdijk), Zwaakse Weel in de
Zak van Zuid-Beveland en de Inlaag
1887 bij Ellewoutsdijk.
ZIERIKZEE - Jagers gaan in water
rijke gebieden zoeken naar slacht
offers van botulisme, een gevreesde
voedselvergiftigingsziekte die uit
breekt onder watervogels en vissen
na dagen van aanhoudende hoge
temperaturen. In Zeeland zijn tot nu
toe geen gevallen van botulisme ge
meld.
gemeenten. Het zijn vooral de wilde
eend, de kokmeeuw, de meerkoet en
de knobbelzwaan die het grootste ge
vaar lopen besmet te raken.
groei deed zich voor in de bouw en in
de industrie. Over de gehele regio nam
het aantal bedrijven en bedrijfjes met
4,4 procent toe. Op Schouwen-Duive
land zitten Brouwershaven en Bruinis-
se op die koers. Middenschouwen
(5,5%),Zierikzee(6,1 %)en vooral Dui-
veland met 8,9 procent doen het beter.
Westerschouwen blijft met een relatie
ve groei van 3,7 procent enigszins ach
ter.
Het snoepgoed van een stuiver, een
dubbeltje, 15 cent, 20 cent en een
kwartje ligt overzichtelijk 'op kind-
hoogte’ in een tientallen witte bakken
tegen de wand. De kinderen die er een
keuze uit komen maken krijgen een
klein plastic mandje waarin zij het
snoepgoed kunnen leggen dat ze wil
len kopen. Het assortiment is nog gro
tendeels hetzelfde als in de tijd dat
Joke, en zelfs haar ouders kind waren.
Zoethout, suikerpapier, toverballen,
trekdrop, spekken, zoute ruiten,
schuimblokken, dropmatjes, snoep-
kettinkjes en armbanden, dropjojo’s
en drie musketiers. Meer dan dertig
verschillende soorten snoepgoed van
vijf tot zestig cent per stuk.De kinderen
van nu vinden het net zo moeilijk om
daaruit een keuze te maken als Joke
zelf. „Soms ga ik naast ze op de grond
zitten om mee te helpen uitzoeken.”
Joke en haar man Ton Martens zijn af
komstig uit Limburg. „We ontdekten
Zeeland omdat mijn ouders vijftien jaar
een caravan hadden staan in Renes-
se." Ze verkochten het café dat ze in
Limburg runden en kwamen naar Zee
land waar Ton bij de ZWN bus
chauffeur werd en Joke ging werken
als ziekenverzorgende. Maar het ver
langen naar een eigen snoepwinkel
was altijd op de achtergrond aanwe
zig. Daarom haalde ze het midden
standsdiploma.
ruim 250 natuurgebieden in Nederland
beschermen. In totaal gaat het om
70.000 hectare, waarvan een kleine
2000 in Zeeland.
Uit het nu gepubliceerde onderzoek
blijkt dat deze gebieden een grote aan
trekkingskracht hebben op bedreigde
vogelsoorten. Natuurmonumenten
vindt echter dat ook buiten haar gebie
den maatregelen getroffen moeten
worden ter verdere bescherming van
de gevarieerde vogelrijkdom in Neder
land.
Volgens de heer G. J. Klompe, secreta
ris van Wildbeheereenheid De Gouwe,
hebben leden van deze Wildbeheer
eenheid al op beperkte schaal ge
zocht. „Ook de Wildbeheereenheid
Schouwen-Duiveland houdt de boel in
degaten, maar dat doen wij eigenlijkal-
tijd al. Ook zonder rampenplan,” zegt
M. Groenendijk uit BurghHaamstede.
„In Zeeland komt botulisme weinig
voor, het is al jaren geleden dat hier ge
vallen van botulisme voorkwamen. Dat
komt omdat het meeste water hier niet
stilstaat en de vogels kunnen uitwijken
naar de zeearmen.” Maar zolang het
warme weer duurt, zullen de jagers
alert zijn op botulisme.
Het rapport is opgesteld door de Vo
gelbescherming en bevat een lijst van
Nederlandse vogelsoorten die vanwe
ge aantalsverloop of kwetsbaarheid
speciale aandacht nodig hebben om
hun voortbestaan in ons land veilig te
stellen. Op deze lijst komen ongeveer
1 60 vogels voor.
Een belangrijke reden waarom veel vo
gels met uitsterven bedreigd worden is
het verdwijnen van het landschap
waarin deze vogels leven. In het rap
port staan dan ook een groot aantal
aanbevelingen ter verbetering van de
leefomstandigheden van deze vogels.
In de analyse van Natuurmonumenten
is op een rijtje gezet welke van haar ter
reinen het belangrijkste zijn voor het
voortbestaan van bedreigde soorten.
Door het aankopen, ontwikkelen en
beheren kan Natuurmonumenten nu
Dat blijkt uit het rapport Bedrijvendy-
namiek 1993 van de Kamer van Koop
handel Midden- en Noord-Zeeland in
Middelburg. Over de gehele regio Mid
den- en Noord-Zeeland bezien is het
verhaal minder positief. Weliswaar
kwamen er vorig jaar 582 bedrijven bij,
maar de groei van de werkgelegenheid
bleef hierbij achter. In 1993 kwamen er
43 arbeidsplaatsen bij tegen 538 het
jaar daarvoor.
Schouwen-Duiveland doet het - zoals
gemeld - het best van de regio op het
gebied van de werkgelegenheid. In
Zierikzee kwamen er41 banen bij, in de
gemeente Duiveland 19, in Bruinisse
16, in Brouwershaven 12, in de ge-
Op veel terreinen van Natuurmonu
menten worden regelmatig excursies
gehouden. Een overzicht hiervan is te
krijgen bij WV-kantoren in de omge
ving van de terreinen. Met hulp van het
Op Tholen en St. Philipsland gingen
meer banen verloren dan er bij kwamen
en nog slechter ging het op Walcheren
Middelburg besloot het jaar met een
negatief saldo van 93 banen en in Vlis-
singen gingen 68 arbeidsplaatsen
méér verloren dan er bij kwamen
Historisch gezien is het aantal bedrij
ven in Noord- en Midden-Zeeland
sinds 1987 met ruim een kwart ge
groeid tot bijna 13.000. vanaf 1991 is er
sprake van een versnelling van de toe
name. begin 1993 stonden er 12.263
bedrijven ingeschreven in het handels-
register. In het afgelopen jaar zijn daar
582 bedrijven bij gekomen. Schou
wen-Duiveland telt 2170 bedrijven.
Meer dan de helft daarvan is gevestigd
in Zierikzee en Westerschouwen.
geoefend oog van een excursieleider
zijn dikwijls veel vogels te ontdekken.
Maar ook zelf kan men er op verken
ning gaan.
Op de Middelplaten langs het Veerse
meer broeden tien vogelsoorten van
de rode lijst, waaronder de patrijs, de
kluut, de ijsvogel, de rietzanger, de
bontbek- en de strandplevier. Dit ter
rein is vanaf de Muidenweg goed te
overzien met een verrekijker.
De Koninklijke Nederlandse Jagers
Vereniging (KNJV) heeft voor naar ruim
vierhonderd wildbeheereenheden het
zogeheten botulisme-rampenplan in
werking gesteld. Dit heeft de KNJV
donderdag meegedeeld. De jagers
gaan uitbreiding van botulisme tegen
door aangetaste dieren (verlammings
verschijnselen) en kadavers uit het
water te halen. Ze brengen de vogels
en vissen vervolgens in goed afgeslo
ten zakken naar destructiebedrijven of
De locatie aan de Weststraat ontdekte
Ton omdat het pand, dat te huur werd
aangeboden, op zijn busroute lag.
.Voorheen zat hier een bistro in en aan
vankelijk was het de bedoeling dat er
weer een horecabedrijf in zou komen.
Maar de gemeente wilde ook wel ac-
coord gaan met een winkel, als het om
een zaak ging die nog niet in Haamste
de aanwezig was.” Een gespeciali
seerde snoepwinkel bleek er nog niet
te zijn en zo kon Sweet Toy Shop Joke
enkele weken geleden worden geo
pend.
inmiddels heeft Joke Martens reeds
een vaste kring van jeugdige en iets ou
dere klanten. „De volwassenen kopen
vooral drop en chocolade. De kinderen
halen meestal voor een kwartje of een
gulden snoep. Of ze komen gewoon
voor een praatje.” Dat laatste leidde er
toe dat Joke en haar man door de kin
deren werden uitgenodigd voor de
schoolvoorstelling 'Niet goed, geld
terug’ op christelijke basisschool
Onder de Wieken.
Behalve snoep wordt in de nieuwe win
kel ook speelgoed en cadeauartikelen
verkocht. „Alleen kleinere artikelen
voor een redelijke prijs. Cadeautjes
voor een kinderverjaardagspartijtje.”
De souvenierartikelenafdeling omvat
onder meer speeldoosjes en poppen.
„Er zijn vaak mensen die dat soort din
gen verzamelen.”
Joke 's sweet and toy shop: een ouderwetse snoepwinkel in een medem jasje.
(Foto: Marijke Folkertsma).