In Oosterland zwemmen
reageerbuis-zagers
voor
dinsdag 23 augustus
Grote belangstelling
wielerronde Zierikzee
i
Geliefd aas voor
de hengelsporter
'«SM
Operatief
Zeesla
Langzaam uitbouwen
-
Duitse geleerde
Start
OOSTERLAND - Het kon natuurlijk niet uitblij
ven: als mensen in staat zijn om mensenkinderen
via een reageerbuis tot leven te wekken, dan kan
dat ook met wormen. Oosterland heeft óók
„reageerbuis-baby’s”: in de garage van Albert
Bakker aan de Van Abeelestraat zwemmen dui
zenden zagertjes rond van enkele centimeters
groot, via kunstmatige bevruchting per reageer
buis in het leven geroepen. Een uniek gebeuren
in Oosterland; een amateur-bioloog die met heel
bescheiden middelen tot stand brengt waar ge
leerden jaren onderzoek voor nodig hadden.
ZIERIKZEE - De wielerronde van Zierikzee, die
op dinsdag 23 augustus tijdens de slotavond van
de Toeristendagen door het centrum van Zierik
zee wordt verreden, begint steeds vastere vor
men aan te nemen. Sinds donderdag 14 juli de
aanmelding voor de amateurwielrenners mid
dels een advertentie in het KNWU-blad Wie
lersport werd opengesteld, werd sekretaris
Bram Verton overspoeld met inschrijvingskaar-
ten.
Kl a i o
Eén van de bakken, waarin de zagertjes opgroeien.
Na het startschot van burge-
Albert Bakker in de weer met zijn reageerbuis-zagers. Ze zijn in
middels al 8 centimeter lang.
Lehmann is op het experiment
gepromoveerd en de Oosterland-
se garagehouder wist de hand te
leggen op het proefschrift.
De moeilijkheidsfaktor en de
hoeveelheid aan te winnen pre
mies van de eerste Zierikzeese
wielerronde nieuwe stijl hebben
de betere renners nu al dusdanig
verlekkerd, dat eigenlijk ieder
een wel in Zierikzee zou willen
vertrekken.
„Via het Delta-instituut in Yer-
seke waar ik eerst informaties
inwon, kwam ik te weten dat er
een duitse geleerde Michael Leh
mann onder leiding van profes
sor dr. A. Fischer uit Keulen in
1978 in het laboratorium van
Laat familieleden of kennissen
weten waar u te bereiken bent
tijdens een verblijf op Schou-
wen-Duiveland. Bel even of
stuur een kaartje, dat voorkomt
zoekakties als er eventueel iets
loos is.
De produktie ligt dan volgens
Albert’s berekeningen op onge
veer 5.000 kilo, waar maar erg
weinig geld voor voeding vanaf
gaat. Twee man zouden zo’n
loods op schip kunnen runnen.
De kennis is er, de wil ook, maar
de akkommodatie ontbreekt. In-
Zagers zijn een geliefd aas voor de hengelsporters. Het zijn grote
wormen met een getand lijf, waar waarschijnlijk de naam zagers
vandaan komt. Deze dieren dragen overigens de Latijnse naam Ne
reis Virens met zich mee. In Zeeland kan men ze vinden in de
Oosterschelde, vooral op mosselpercelen. Zagers worden gespit en
deze bezigheid kan een proces verbaal opleveren wegens de aange
brachte schade aan de mosselpercelen.
„Als je hier een „gouden
handel” van wilt maken, moet
je het inderdaad groots opzet
ten. Ik denk dan aan een schip of
loods met grote bakken. Die
duitser heeft uitgerekend dat je
zo’n 100.000 zagers op 750 m2
kunt houden. Ik denk aan een
populatie van 500.000 stuks, dus
dan moet je wel de ruimte heb
ben”.
Dit betekent overigens niet, dat
er honderdduizend zagertjes in
Oosterland zwemmen, want er
gaat natuurlijk wel eens wat
mis. Het grootste probleem on
dervond Bakker bij het verver
sen van het water en het filte
ren, want een eitje is slechts 50
micron groot en glipt gemakke
lijk door de allerkleinste zeef.
Zelfs door een papieren koffie
filter spoelden ze gewoon door.
middels heeft Albert Bakker al
diverse kontakten gelegd. Zeker
twee grote bedrijven toonden
hun belangstelling voor zijn pro-
jekt.
„We zouden volgend jaar al kun
nen starten, niet direkt al zo
groot, want de larfjes zijn in het
begin toch erg klein. Je zou zo
iets langzaam kunnen uitbou
wen. Mogelijkheden zat: als de
biologen het kunnen, kunnen
wij het toch ook!”
Vanwege die schade, maar ook
omdat zagers steeds moeilijker
te vinden zijn kwam Albert
Bakker samen met een vriend
op het idee om te proberen za
gers kunstmatig op te kweken.
Albert is enthousiast hen-
gelsporter en tevens opgegroeid
in de visserij, en wist derhalve
heel goed waar hij aan begon.
Albert: „Ik vond het eigenlijk
vreemd dat er niet méér be
langstelling voor dat rapport
was. Als je namelijk het rapport
goed leest, kom je tot de konklu-
sie dat zo’n projekt heel goed
rendabel te maken is: ekono-
misch verantwoord. Als het mij
lukt, en het lukt dat zie je, is het
afzet gebied verzekerd, want
voor een onsje betaalt men al
gauw een gulden of zes-zeven”.
Bakker vertelt dat hij eigenlijk
is begonnen met de gedachte:
baat het niet, dan schaadt het
ook niet. Maar ook omdat alles
wat met zijn oude stiel te maken
heeft zijn aandacht blijft hou
den. Zo schafte hij zich wat
tweede-hands bakken aan en
pompen. en trok op een mooie
zondag in maart er op uit om een
paar geschikte zagers te spitten
langs de Oosterschelde.
meester Th. H. de Meester van
Zierikzee, dat om half zeven zal
klinken op die gedenkwaardige
23e augustus, geven negentig
renners de eerste trappen op hun
vederlichte fietsen. Onder deze
negentig zitten, zoals het zich nu
reeds laat aanzien, minimaal 25
gelijkwaardige kanshebbers,
die het stuk voor stuk in de be
nen hebben om het loodzware
parkoers van 1800 meter vijftig
keer te bedwingen en die er alles
aan gelegen zal zijn om als eerste
over de meet te flitsen om ver
volgens de kussen van de Ronde
miss, alsmede de „Grote Prijs
Zierikzeesche Nieuwsbode” in
ontvangst te nemen. ,;Er is voor
lopig een voorselektie gedaan
van om en nabij zeventig ren
ners, die hoe dan ook mogen ver
trekken”, legt Evertse uit. „De
overige twintig plaatsen houden
we nog even vrij, omdat er altijd
wel enkele renners zijn, die om
de een of andere reden nog niet
hebben willen of kunnen in
schrijven. We missen ook nog de
startkaarten van een aantal ren
ners, die mondeling toezegden
en die we er toch wel graag bij
hebben. Vanwege hun naam en
faam, begrijp je".
genen, die straks hun startkaart
met „vol” terugkrijgen, maar
het biedt ons wel de mogelijk
heid om een rennersveld aan het
vertrek te krijgen, dat klinkt als
een klok en dat het meestrijden
om de „Grote Prijs Zierikzee
sche Nieuwsbode” zowel voor de
renners als voor het onwaar
schijnlijk grote aantal kijkers
alleen maar aantrekkelijker
maakt”.
Zo raakte Albert duizenden lar
ven kwijt. Een volgend pro
bleem was dat hij last kreeg van
schimmel in de bakken als ge
volg van de hoogwaardig eiwit
rijke resten van de eitjes. Toch
kreeg Albert het voor elkaar,
zónder antibiotica. De kweek is
gelukt en het resultaat zwemt in
zijn garage rond.
Om de twee dagen wordt vers
water uit het Zijpe gehaald.
Heel fijn gesneden zeesla is. een
onderdeel van de maaltijd voor
de diertjes, de rest van de voe
ding is Albert’s geheim. Hij
heeft bewezen dat ook door ama
teurs met zeer beperktemid.de-
len een zagerkweek kan worden
opgezet.
En nu? Gaat Albert Bakker nu
een groots opgezette zagerkwe-
kerij („zagerij”) opzetten?
Duidelijk het vissershart dat
hier spreekt. De vaak gehoorde
woorden „Da gae 'elemael
nie...” die Bakker geregeld
moest horen over zijn projekt,
zijn inmiddels verstomd. Het
gaat wél: de zagers zijn het le
vend bewijs hiervan.
„Het kwantum van maximaal
negentig vertrekkers is nu ai zo
ver overschreden, dat we een
strenge selektie kunnen gaan
toepassen”, vertelt komitee-
voorzitter Wim Evertse. „Dat is
misschien niet zo leuk voor de-
Yerseke hetzelfde heeft
gedaan”, vertelt Albert Bakker.
„Toen ben ik gaan zoeken naar
vrouwtjes met eieren. Met een
speelgoed mikroskoop en het
rapport in de hand. Tot diep in
de nacht zaten mijn vrouw en ik
boven de bakken de gedragin
gen van de mannetjes te bestu
deren. De dag erna heb ik de eit
jes uit de vrouwtjes gehaald,
operatief. Eén vrouwtje heeft
zo’n 100.000 eitjes, die ik samen
met het sperma in een reageer
buisje deed en na een paar uur
zag ik dat de bevruchting
geslaagd was’\_-
I jatw-z-,
