HOE MEN ONS HIELP
Direct na het bekend worden der gebeurtenissen
op 1 Februari 1953 kwamen van alle kanten, uit
binnen- en buitenland, betuigingen van medeleven
en (veelal telegrafische) aanbiedingen voor hulpver
lening binnen. De hierop betrekking hebbende en
in het archief te Middelburg verzamelde correspon
dentie is zeer omvangrijk.
Van importeurs, fabrieken, technische kantoren
enz. kwamen aanbiedingen betreffende materialen
en gereedschappen binnen, welke voor de rampge
bieden met spoed geleverd konden worden. Andere
fabrieken wederom stelden hun reparatie-afdelingen
voor spoedherstellingen ter beschikking. Een aantal
bedrijven, hoofdzakelijk electriciteitsbedrijven, stel
den ingenieurs en bekwaam technisch personeel
beschikbaar.
De Vereniging van Exploitanten van Electrici
teitsbedrijven in Nederland en het Centraal Bureau
der Vereniging van Directeuren en Electriciteits
bedrijven in Nederland verklaarden zich bereid als
centrum voor de hulpverlening aan de door de
watersnood getroffen zusterbedrijven te fungeren.
In een circulaire d.d. 3 Februari 1953 verzocht eerst
genoemde instelling haar leden, aan deze hulpver
lening deel te nemen, zowel met hulpploegen als ook
met materiaal. In dit rondschrijven wordt o.a. ge
zegd: waartoe in de eerste plaats tot de
„vorming van een aantal herstelploegen ware over
„te gaan. Elk dezer ploegen zou zoveel mogelijk
„self-supporting moeten zijn en dus bij voorkeur over
„een leider, een montage- of gereedschapswagen en
„uiteraard over het nodige gereedschap, hetzij voor
„het herstel van bovengrondse laagspanningsnetten,
„hetzij voor de reparatie van hoog- en laagspannings-
kabelnetten, moeten beschikken. Verwacht moet
„worden, dat veel werk voor het weer in orde bren-
„gen der huisaansluitingen (schoonmaken, drogen,
„enz.) zal moeten worden verricht. Voor het geval
„U een herstelploeg als hierboven bedoeld zoudt
„kunnen samenstellen, houden wij ons voor mede-
deling daarvan, onder opgave van het aantal leden
„van de ploeg, het voor haar meest geschikte werk,
„haar outillage enz. ten zeerste aanbevolen
Dan volgt een opsomming van het materiaal, dat
voor het eerste herstel vermoedelijk nodig zal zijn,
als: laagspanningsmateriaal en kilowattuurmeters
e.d., maar ook hoogspanningsmateriaal, zoals trans
formatoren voor 10.000/220-380 volt en 50-100 kVA,
10 kV-scheidings- en energieschakelaars en hoog-
spanningssmeltveiligheden. De bedrijven worden
gevraagd ook op dit gebied te berichten in hoeverre
zij kunnen helpen.
Verder wordt er in het rondschrijven nog een
kort overzicht van de toestand der productiebedrijven
in de verschillende rampgebieden gegeven en wa)
speciaal de P.Z.E.M. betreft wordt vervolgens ver
meld: ook de Centrale van de P.Z.E.M. te
„Vlissingen heeft de ramp ongestoord overleefd.
„De 50 kV-lijn RoosendaalGoes is intact, maar
„staat vanaf het kanaal Wemeldinge-Hansweert
„tot aan de Brabantse hoge wal in het water. Ook
„de 50 kV-kabel GoesVlissingen is nog heel, maar
„is over grote stukken in de Sloedam ontgrond en
„verkeert dus in ernstig gevaar
De P.Z.E.M. ontving door bemiddeling van
bovengenoemde Vereniging, waarvan de heer A. P,
Bax een enthousiast en volijverig tussenpersoon
was, reeds in de eerste Februari-dagen de be
schikking over kortegolfzendontvangers en een aan
tal noodaggregaten voor de stroomvoorziening van
geïsoleerde gebieden. In de loop van de volgende
dagen en weken nam deze hulpverlening een enorme
omvang aan.
De hierboven genoemde radioapparatuur werd
door de P.G.E.M. en de P.L.E.M. ter beschikking
gesteld, waardoor reeds spoedig de zo uiterst nodige
telefonische verbinding tussen de verschillende be
langrijke punten tot stand kon komen. Deze installa
ties werden door de heer Hartman en zijn assistent
geplaatst en onderhielden een geregelde verbinding
tussen Middelburg, Goes, Zierikzee en Oud-Vosse-
meer en in de eerste dagen ook met het toen nog
geïsoleerde Noord-Beveland.
Ook de door het G.E.B. 's-Gravenhage ter be
schikking gestelde bestelwagen, welke van een
P.T.T. mobilofooninstallatie was voorzien, bewees
grote diensten. Toen dit G.E.B, de auto later zelf
niet langer kon missen, werd deze mobilofoon-
apparatuur op een „draagbaar" gemonteerd, waar
door deze naar behoefte op auto's of vaartuigen kon
worden meegenomen. De met deze installatie op
gedane ervaringen waren uitstekend. Aan de hand
van een rooster bestond op gezette tijden mogelijk
heid tot communicatie, welke van groot belang was,
daar persoonlijk contact door de verkeersmoeilijk
heden zeer bezwaarlijk was en de gestoorde en later
overbezette P.T.T.-lijnen het normale telefoonver
keer bemoeilijkten.
De aan onze Maatschappij ter beschikking ge
stelde noodaggregaten bewezen grote diensten, waar
het gold droog gebleven, doch geïsoleerde gebieden
op snelle wijze weer van stroom te voorzien. Zowel
van gemeentelijke en provinciale electriciteitsbedrij
ven, als ook van particuliere ondernemingen bereik
ten ons deze aanbiedingen.
Hieronder volgt een opstelling van de nood
aggregaten, welke de P.Z.E.M. in gebruik kreeg,
met vermelding van de plaats van opstelling.
1. Een aggregaat van 10 kW van de Metaalwarenfabriek
Record te Velp werd van begin Februari tot half Mei in
de duinen tussen Oostkapelle en Oranjezon gebruikt voor
verlichting bij het leegpompen van het waterwinkanaal der
gemeente Middelburg.
2. Een aggregaat van 6 kW van de N.V. Nederlandsche
Persil-Mij. te Jutphaas werd op 4 Februari bij de Sloedam
opgesteld t.b.v. verlichting bij het dijkherstel: op 7 Februari
geraakte het aggregaat defect.
3. Een aggregaat van 8 kW van de N.V. Nederlandsche
Persil-Mij. te Jutphaas werd op 4 Februari te Driewegen
opgesteld t.b.v. verlichting bij het dijkherstel: op 7 Februari
geraakte ook dit aggregaat defect.
4. Een aggregaat van 5 kW van de Firma L. Vischschraper
te Amsterdam werd op 13 Februari in Stavenisse in gebruik
genomen, geraakte echter nog dezelfde dag defect.
3