van dit gat zou het sluitgat zulke grote afmetingen heb
ben moeten krijgen, dat van een afsluiting in eens geen
sprake kon zijn. Hiervoor zou het profiel van het sluitgat
omstreeks 3000 m2 hebben moeten bedragen, d.w.z. een
afsluitlichaam van bv. 200 x 15 m. Omdat hier niet aan
kon worden gedacht, moest een andere weg worden ge
volgd en gelukkig opent de hydraulica daarvoor de moge
lijkheid in de vorm van het verschijnsel van de volkomen
overlaat.
De lijn die in de grafiek het verloop van het toenemen
van de snelheid bij het vernauwen van het sluitgat aan
geeft, geldt nl. alleen bij een gat met een zekere diepte.
Wanneer we nl. het gat niet in de breedte vernauwen,
maar door gelijkmatig omhoog werken van de bodem af,
krijgen we een ander beeld. Dan gaat, wanneer de drem
pel een zekere hoogte heeft bereikt, de stroming het ka
rakter van de volkomen overlaat vertonen. Dit wil zeggen
dat de waterstand aan de benedenstroomse zijde geen in
vloed meer heeft op de stroomsnelheid. Bij verdere ver
nauwing van het profiel, dat is in dit geval dus verdere
verhoging van de drempel, wordt dan de stroomsnelheid
op het hoogtepunt van de vloed en van de eb niet meer
groter, maar juist kleiner (zie grafiek)
In de praktijk wordt dit punt bereikt wanneer de drem
pel ongeveer op de middenstand van de getijbeweging
d.i. dus ong. N.A.P. is gekomen. En wanneer nu de lengte
van de overlaat zo gekozen wordt, dat juist bij dat door
stromingsprofiel van het gat, waarbij de kritieke snelheid
wordt bereikt, tevens de volkomen overlaat intreedt,
wordt de fase van de gevaarlijke snelheden geëlimineerd.
Als men eenmaal zover is, behoeft trouwens niet verder
te worden gegaan met gelijkmatig ophogen, maar kan
de verdere verkleining van het profiel zonder bezwaar
door vernauwing tot stand worden gebracht. De stroom-
snelheden worden dan immers toch niet meer groter.
Er is voor deze werkwijze een vrij grote lengte nodig,
meer dan gewoonlijk in het dijkgat zelf is te vinden. Dit
is trouwens, met zijn doorgaans grote diepte, toch al
minder geschikt voor het opbouwen van een hoge drem
pel. Toch kan dit ook wel gebeuren als de geschikte ma
terialen en werktuigen aanwezig zijn. Het gat bij Ooster-
land op Duiveland is bv. gedicht door het opstorten over
de volle breedte van een stenen dam, die dus in een zeker
stadium als volkomen overlaat ging werken (foto's)
Meestal is het echter aangewezen om over enige af
stand terug te trekken en een inlaagdijk te bouwen over
het terrein op enige afstand binnen het gat. Dan kan het
tracé zo worden gekozen dat de overlaat de gewenste
lengte heeft en men heeft bovendien het voordeel dat op
een betrekkelijk hoge grondslag wordt begonnen, zodat
de vereiste hoogte voor het bereiken van de toestand van
volkomen overlaat vrij spoedig wordt bereikt. Zo komt
Oosterland, onvolkomen overlaat
Submerged weir at Oosterland
Déversoir submergé a Oosterland
