Fig. 10. Levensstrijd. Vloedstroom over de zinkstukken,
Fig. 11. Omgeklapt zinkstok.
De eerste poging om een zinkstuk te leggen in de geprojec
teerde afsluitingslijn, op Vrijdag 6 Maart, mislukte. De
periode van zwakke stroom, om de kentering, waarin het
stuk moest worden gezonken en geballast, duurde te kort
om dit werk uit te voeren. De poging werd tot „operatie
wanhoop"op het ogenblik, direct na de kentering, toen de
laatste rijswerker zijn leven redde door van het zinkstuk
in een ankeraak te springen en het stuk door de stroom de
polder werd ingesleurd.
Dat er toen toch nog een poging is gedaan, om zonder
zinkstukken een maaiveldsluiting tot stand te brengen, is
alleen gebeurd, omdat er niet veel meer te verliezen en veel
te winnen was: als het gat inderdaad in een paar dagen
gedicht had kunnen zijn, waren we een stuk verder geweest!
De schepen zijn er dus in gezet boven op het maaiveld,
maar de beide bezwaren, welke ik zoeven noemde, kwamen
na het neerzetten aan het lichtde kieren tussen de schepen
voerden nog zoveel stroom, dat de klei werd uitgeschuurd,
waardoor de gaten onder de stenen hoe langer hoe groter
werden, en bovendien bleek de wrijvingscoëfficiënt tussen
de schepen en de gladde klei en het gras niet 1/3 te zijn,
maar ongeveer 1/6. Dit had ten gevolge, dat de schepen
ondanks de pogingen om ze verder te ballasten (in begin
Maart ging dit alles nog erg moeilijk!) het gat inschoven,
waardoor de operatie mislukt was.
We zijn daarna voor de „omringing" een heel eind terug
gegaan, tot de boerderij „Levensstrijd", die aan de nieuwe
operatie haar naam gaf. Bij het nieuw gekozen tracé is in
principe hetzelfde gedaan, dat men eerst bij het kortere
tracé had willen doen. Inmiddels was het Juni geworden
en waren er caissons beschikbaar gekomen. Men heeft toen
deze operatie gebruikt om een repetitie te houden voor
latere, grotere maaiveldsluitingen met caissons: Schelp-
hoek en Ouwerkerk.
Een gedeelte van de foto's heeft betrekking op wat hier
voor werd medegedeeldandere tonen de toepassing van de
ontwikkelde principes bij de dichting van de gaten, die ik
persoonlijk het meest van nabij heb meegemaakt: Schelp-
hoek en Ouwerkerk. Dit wil geenszins zeggen, dat de dich
ting van de andere gaten minder belangrijk zou zijn ge
weest. Zo is b.v. de dichting van de gaten bij Kruiningen
een strijd van een eigen type geweest.
Op foto 5 ziet U het begin van het ontstaan van een
groot gat: de stroom, in dit geval de ebstroom, is bezig,
het gat in de dijk zelf te verruimen en te vergroten.
Indien voldoende materiaal beschikbaar zou zijn ge
weest, zou in een dergelijk geval dichting vlak om de bres
nog mogelijk zijn geweest, maar het was niet beschikbaar
en de stroom kreeg gelegenheid, geulen te vormen. De
grootste eroderende werking treedt op bij de ebstroomde
zee is teruggetrokken, het is laagwater buiten, het land ligt
meestal wat hoger dan het niveau daarvan en het water
6
