Afb. 2. Een geul, die het dorpje Den Bommel halveert, gezien van het
gesloten dijkgat in het midden van het dorp.
Fig. 2. A channel cutting the village of Den Bommel into halves, as seen
from the closed gap in the dyke in the centre of the village.
Fig. 2. Gouletcoupant le village de Den Bommel en deux, vu depuis la
rupture réparée dans la digue au centre du village.
Aanvang waterlevering via de leiding aan Dirksland 4/3
Sommelsdijk/
Middelharnis 5/3
Stad a.h. Haringvl. 7/3
Den Bommel 14/3
Oude Tonge 21/3
Ooltgensplaat 26/3
Nieuwe Tonge 26/3
Waterlevering via de leiding aan alle gemeenten hersteld 26 Maart
1953, dus ongeveer 50 dagen na de ramp.
In deze 50 dagen waren een groot aantal buisbreuken in Stellen
dam. Herkingen, Den Bommel. Ooltgensplaat. Oude Tonge en Nieu
we Tonge hersteld, terwijl gelijktijdig de signaalkabel en water
standsmelders waren gerepareerd, mede dank zij de uitnemende
hulp ons bedrijf geboden door personeel van de P.T.T., dat zelf zo
zwaar getroffen was.
Een der gevolgen van de ramp was, dat het buizennet door
buisbreuken erg was verontreinigd, zodat grondige chloring van
het afgeleverde water dringend vereist was. De chloringen, uitge
voerd in samenwerking met welwillende hulp van personeel van de
Drinkwaterleiding der gemeente Rotterdam en het Keuringsinstituut
voor Waterleiding Artikelen (K.I.W.A.) vereisten grote zorg en ook
veel tijd van het eigen personeel, omdat de door het gehele gebied
geplaatste chloorpompen dag- en nachtbediening noodzakelijk maak
ten. Het gevolg van de zware chloring was, dat van de verbruikers
die voorheen geen gechloord water gewoon waren, vele klachten
binnenkwamen over de hoedanigheid van het afgeleverde product.
Voortdurende onderzoekingen van door personeel van ons bedrijf
genomen watermonsters, die op de dag van monsterneming naar
Rotterdam waren gebracht en door het laboratorium van de Drink
waterleiding der Gemeente Rotterdam werden onderzocht, stonden
er borg voor dat het water voldeed aan de eisen van de volksge
zondheid.
Na de vorenomschreven ingebruikstelling van de hoofdleidingen
werd systematisch overgegaan tot het aansluiten van verschillende
straten en wijken met gelijktijdige a/sluiting van door de storm-
Afb. 3. Het dorp Nieuwe Tonge. De hoofdleiding (links) was hier over
aanzienlijke lengte weggeslagen.
Fig. 3. Village of Nieuwe Tonge. Main pipe-line (at left) was swept away
over a considerable length.
Fig. 3. Le village de Nieuwe Tunge. La conduite-maitressc, cui se trouvait
a gauche sur la photo, fut enlevée par les eatix envahissantes sur line grande
longueur.
vloed weggeslagen percelen. Daarbij werd door het bedrijf voorrang
verleend met betrekking tot de aansluiting van percelen in de ern
stig getroffen gemeenten als Oude Tonge, Nieuwe Tonge, Den Bom
mel, Stellendam en Ooltgensplaat.
Dank zij de hulp van het Neder], Rode Kruis waren zeer kort
na de ramp enige waterboten, ter beschikking gesteld door de
Drinkwaterleiding der gemeente Rotterdam, en vanuit Vlaardingen
naar Goeree-Overflakkee gedirigeerd. Die waterboten. welke hel
water overpompten in op wagens en tractoren geplaatste water
tanks. vertrokken aanvankelijk na lossing direct weder naar Rotter
dam of elders. Daar hiermede te veel tijd gemoeid was, werd na
korte tijd een groot tankmoederschip ingeschakeld, dat ligplaats
kreeg in de buitenhaven van Middelharnis. Vanuit deze mosderboot
werd door de kleine waterboten regelmatig water geladen, waardoor
de onderbreking van de waterdistributie tot het uiterste werd be
perkt. Vermelding verdient hierbij, dat de gemeente Ooltgensplaat
enige tijd van water werd voorzien vanuit de provincie Noord-
Brabant.
Op plaatsen, die voor een wagen of tractor door het water onbe
reikbaar waren, werd water in melkbussen of houten tonnen, per
boot, duck, amphibiewagen e.d. op de gewenste plaatsen bezorgd.
Hier volgen nog enige gegevens, die een beter inzicht omtrent dc
schade aan het bedrijf zullen geven:
Het aantal verwoeste percelen in het verzorgingsgebied, waar
de dienstleidingen, watermeters enz. moeten worden weggebroken,
bedraagt globaal 700 stuks.
Het totaal aantal in het verzorgingsgebied geplaatste water
meters bedroeg voor de ramp rond 7800 stuks.
Een groot deel daarvan moest tengevolge van de ramp wor
den ingenomen.
De schade aan het bedrijf toegebracht, wordt inclusief de
schade aan het kantoorgebouw, magazijn enz. globaal geschat op
f 100.000.Hieronder is niet begrepen het bedrag, dat eventueel
verschuldigd zal zijn voor huur van waterschepen, vergoedingen
aan vrachtrijders voor het gebruik van wagens met tanks e.d.
Daar de watermeters meestal geplaatst zijn in meterputten, valt
de schade aan de watermeters nogal mede.
Velen is de Stichting Drinkwaterleiding Goeree Overflakkee grote
dank verschuldigd voor de hulp, welke in dagen van bittere nood
werd geboden. Dat geldt zowel voor hel eigen personeel als voor
degenen, die hetzij naar het eiland kwamen, hetzij vanaf de vaste
wal zich intensief hebben ingespannen om die nood te lenigen.
De plaatsruimte laat helaas niet toe om allen te noemen; nimmer
echter zullen hun prestaties door het bedrijf worden vergeten.
40
