Afb. 3. Het open draineer kanaal vóór de ramp.
Fig. 3. Drainage canal before the catastrophe.
Fig. 3. Canal de drainage avant la catastrophe.
Afb. 4. Het open draineer kanaal na de ramp.
Fig. 4. Drainage canal after the castastrophe.
Fig. 4. Canal de drainage après la castastrophe.
meer maatregelen getroffen om voor Middelburg water vanuit Rot
terdam per tankboot aan te voeren. Voorts kwamen in de volgende
dagen 10 grole tankwagens van 10 ton inhoud van de Asphalt-
Express N.V. uit Den Dolder beschikbaar, waardoor het mogelijk
werd per gezin twee emmers water per dag te verstrekken en tevens
de Wasserij Zeeland, de Melkfabriek, het Abattoir en de bakkers
van meer water te voorzien. Deze verruiming was mogelijk doordat
de machinekamer aan de Oranjezon inmiddels was droog gelegd en
het op de filters en in de reinwaterkelder aanwezige water door een
omloopleiding, zonder gebruik van pompen, naar Middelburg kon
worden vervoerd.
De eerste tankboot uit Rotterdam, de „Polonia", met een inhoud
van ongeveer 670 ton, kwam 's avonds 6 Februari aan de Loskade
in Middelburg aan. Toen kon, door een inmiddels gemaakte verbin
ding, het water in het Middelburgse buizennet worden gebracht en
langs de kortst mogelijke route (door het sluiten van een groot aan
tal afsluiters) in het laagreservoir worden gespuid.
Zaterdag 7 Februari arriveerde de tankboot „Neerlandia" met
ongeveer 1200 ton en in de avond van dezelfde dag de „Italia' met
ongeveer 850 ton water.
Als beeld van de toen heersende omstandigheden zij vermeld dat
als kapitein van de Neerlandia fungeerde de directie-secretaris van
de N.V. Van Ommeren, terwijl een ingenieur van deze N.V. deel
van de bemanning uitmaakte en een Delfts student als kok dienst
deed.
Gezien de verruiming van de aanwezige watervoorraad werd het
op Zaterdag 7 Februari ongeveer 3 uur 's middags mogelijk het
buizennet onder druk te zetten, nadat de verbruikers door middel
van aanplakbiljetten en een waarschuwing per radio hiervan mede
deling was gedaan.
Ingaande Zondag 8 Februari werd vanaf 's morgens 9 uur één a
twee uur per dag water geleverd, waarvoor ongeveer 700 m:! per
dag beschikbaar was. Zodra die hoeveelheid was verkocht, werd de
toevoer naar de stad afgesloten met alle daaraan verbonden hygië
nische risico's. De verbruikers werd dan ook op de noodzakelijk
heid gewezen het water te koken. Bovendien werd het afgeleverde
water gechloord.
Met het oog op eventuele stagnatie in de aanvoer per tankboot,
hetgeen nogal eens het geval was tengevolge van mist, alsmede door
de defecte sluizen in Veere, werd steeds een voldoende reserve-
voorraad in het laagreservoir te Middelburg gehouden, dit laatste
ook met het oog op brand.
Met de directeur en het bestuur van de N.V. Waterleiding Mij
Midden-Zeeland en de N.V. Waterleiding Mij Zuid-Beveland be
stond geregeld contact, eensdeels om tot een zo groot mogelijke aan
voer uit Zuid-Beveland te geraken, anderdeels om te zorgen voor
een zo groot mogelijke toewijzing aan Middelburg.
Een ernstig beletsel voor een zo groot mogelijke levering vanuit
Zuid-Beveland aan Walcheren vormden de zeer grote lekverliezen
in het net van de N.V. Waterleiding Mij Zuid-Beveland.
Daarnaast was het nodig dat de defecte leiding aan de Sloedam,
door welke leiding het water vanuit Zuid-Beveland aan de N.V. Wa
terleiding Mij Midden-Zeeland werd geleverd, zo spoedig mogelijk
hersteld werd en het pompstation aldaar weer bruikbaar werd ge
maakt.
Op Vrijdag 20 Februari vond de eerste levering door de N.V.
Waterleiding Mij Midden-Zeeland aan Middelburg plaats en wel
ongeveer 750 m3 per etmaal. Op grond hiervan kon een mededeling
aan de pers worden verstrekt dat van af Zondag 22 Februari van
7 tot 10 uur 's morgens water onder normale druk zou worden ge
leverd en daarna onder lage druk, dit laatste om het buizennet
onder druk te houden. Voor deze werkwijze was het nodig dat in de
watertoren in Middelburg, met de daarin aanwezige automatische
pompinstallatie, voortdurend bedieningspersoneel aanwezig was.
Door het in gebruik nemen van het pompstation van de N.V.
Waterleiding Mij Midden-Zeeland aan de Sloedam werd de aan
Middelburg geleverde hoeveelheid geleidelijk groter. Daar voorts
inmiddels gebleken was dat een zeer bescheiden eigen levering uit
de winplaats aan de Oranjezon mogelijk zou worden, werd op
Dinsdag 24 Februari overgegaan tot waterlevering aan de gemeen
ten St Laurens en Serooskerke. Voorts kon op 26 Februari aan de
N.V. Waterleiding Mij Midden-Zeeland worden bericht, dat water
beschikbaar was voor de levering aan Gapinge en Veere. Dezelfde
dag werden maatregelen getroffen om Vrouwepolder en omgeving,
via het aan de Oranjezon aanwezige hoogreservoirtje, van water
te voorzien.
Op 3 Maart kwam tenslotte ook Domburg aan de beurt. Zo kon
den de tankwagens weer buiten dienst worden gesteld.
Vermeld zij nog dat door het maken van een noodleiding aan het
dicht bij de watertoren gelegen ziekenhuis, zodra de aanwezige
voorraad dit mogelijk maakte, de gehele dag onder volle druk lei
dingwater kon worden geleverd.
Het water, dat werd geleverd door de N.V. Waterleiding Mij
Midden-Zeeland, kon met de pomp van de tankboten uit deze boten
tegen volle torendruk in het Middelburgse buizennet worden ge
pompt. Aldus was in het Middelburgse verzorgingsgebied de gehele
dag onder volle druk distributie mogelijk. Gezien de resultaten van
het bacteriologisch onderzoek kon ook het voorschrift van het
koken van het water worden opgeheven.
De blijvende verbetering in de waterlevering vanuit Zuid-Beve
land leidde er toe dat op 5 Juni een der twee nog varende tank-
boten kon vertrekken.
Door het op 9 Juli in gebruik komen van de nieuwe bronnen aan
de Oranjezon, waarop nader wordt terug gekomen, kon op 18 Juli
de laatste tankboot komen te vervallen. In totaal is door het Rotter
damse waterleidingbedrijf per tankboot geleverd rond 110.000 m3.
In verband met het feit dat de eerste tijd het Middelburgse bui
zennet een deel van de dag zonder druk stond, werd het gedistri
bueerde water gechloord. Gebruik werd gemaakt van een trans-
31
