Afb. 8. Amerikaanse waterreinigingsinstallatie te Domburg. Februari 1953.
Fig. 8. U. S. IFater purification plant at Domburg. February 1953.
Fig. 8. Installation d'épuration d'eau américaine a Domburg, février 1953.
tank ter beschikking gesteld. De gedeeltelijke voorziening per tank
wagen moest voor Vlissingen tot en met 7 Februari geschieden.
Hoewel de gemeenten Domburg en Oostkapelle nog niet behoor
den tot ons concessiegebied, is gezien de beslissing gemeld in de
inleiding, op 1 Februari contact opgenomen met de Burgemeester
van Domburg en door onze Maatschappij een watertank ter be
schikking gesteld, teneinde van uit Westkapelle voor zover nodig
de gemeenten Domburg, Oostkapelle, Grijpskerke en Aagtekerke
van drinkwater per tankwagen te voorzien, zodat ook deze gemeen
ten niet zonder een, zij het dan ook primitieve watervoorziening
zijn geweest.
Met de overige gemeentebesturen op Walcheren is eveneens on
middellijk na de ramp telefonisch contact opgenomen, teneinde met
de ingestelde tankwagendienst op zo ruim mogelijke schaal te hel
pen. Het gehele tankwagenbedrijf. waarbij een enkele gemeente als
Veere elke dag moest worden voorzien en de andere gemeenten met
een langere tussenpoos of na telefonische afroep, kon op 5 Maart
worden beëindigd.
Groep DomburgOostkapelleAagtekerkeGrijpskerke.
Het was wel gebleken dat de plattelandsgemeenten, en vooral die.
welke nog slechts gedurende enkele jaren op een centrale drink
waterleiding zijn aangesloten, zich gedurende de aanloopperiode
met de aanwezige individuele watervoorzieningen, als regenbak
en put, konden behelpen. Anders was het gesteld met de gemeenten
Domburg en Oostkapelle, waar men uit hoofde van de structuur
der gemeenten meer op een centrale drinkwatervoorziening is aan
gewezen.
Aanvankelijk kwam de gedachte op om een bij de N.Y. Water
leidingmaatschappij „Zuid-Beveland" aanwezige nood-installatie
te lenen. Toen echter via het Rijksinstituut voor Drinkwatervoorzie
ning enkele Amerikaanse waterreinigingstoestellen met bediening
beschikbaar werden gesteld, werd hiervan een dankbaar gebruik
gemaakt: 3 units werden besteld. Hoewel deze units slechts vooi
zoet water geschikt zijn en de mogelijkheid hiervoor op Walcheren
zeer gering is, veronderstelde ik, dat in de omgeving van Domburg
wel enig zoet water te vinden zou zijn, hetgeen later werd bevestigd.
Een eerste poging om een toestel bij één der D.U.W. kampen te
Middelburg op te stellen mislukte, doordat het Cl. gehalte van het
te gebruiken water te hoog was. Door de te Vlissingen gedeta
cheerde ingenieur van het Rijksinstituut voor Drinkwatervoorzie
ning, die zich vooral met de plaatsing van deze toestellen en de
eventuele andere mogelijkheden voor Domburg heeft bemoeid,
werd in combinatie met de dienst van „Midden-Zeeland" onder
meer een onderzoek in de omgeving van Domburg ingesteld.
In overleg met de Burgemeester van Domburg werd een unit
aldaar opgesteld. Door een Amerikaanse sergeant werden de toe
stellen de volgende dag verplaatst naar het buiten „Westhove",
Afb. 9. Amerikaanse waterreinigingsinstallatie te Domburg, Februari 1953.
Fig. 9. U.S. Water purification plant at Domburg, February 1953.
Fig. 9. Installation d'épuration d'eau américaine a Domburg, février 1953.
waar de waterhoeveelheid aanmerkelijk groter bleek te zijn en de
kans op verontreiniging geringer was. Hier was echter de groene
kleur, veroorzaakt door organische stoffen afkomstig van bladeren
enz., niet te verwijderen, zodat na overleg met de Directeur van de
Keuringdienst voor Waren te Goes besloten werd deze plaats te
verlaten. Na opstelling op de aanvankelijk gekozen plaats bij de
vroegere golflinks werden behoorlijke resultaten bereikt.
Door een verbinding op het plaatselijk buizennet te maken kon
den de gemeente Domburg en een deel van de gemeente Oost
kapelle van water worden voorzien, zij het ook onder lage druk.
Enkele proeven om hiermede ook de gemeenten Grijpskerke en
Aagtekerke te voorzien gaven minder gunstige resultaten. Gedu
rende de periode van 9 Februari tot 13 Maart hebben deze instal
laties uitstekende diensten bewezen.
Door het regelmatig controleren van de wateraanvoer en het met
elkaar in verbinding brengen der aanwezige plassen moest voor een
zo regelmatig mogelijke aanvoer worden gezorgd. De capaciteit be
droeg gemiddeld 70 m3 per etmaal. De bediening vond aanvan
kelijk plaats door Amerikaanse militairen, die later door Neder
landse militairen werden vervangen. (Zie afb. 8 en 9)
Om Dij uitputting der plassen een deel van de voorziening van
Domburg via Westkapelle en een aanwezige leiding wijd 50 mm
door het pompstation te Biggekerke over te kunnen nemen werd
de verbinding tussen Westkapelle en Domburg hersteld en in een
aanwezige watermeterput een watermeter geplaatst.
Van 27 Februari tot 9 Maart vond over die verbinding een
geringe waterlevering plaats, die in verband met de nauwe leiding
zonder meer niet kon worden opgevoerd. Daar te voorzien was
dat de waterlevering voor de groep Domburg c.a. spoedig weer
vrij normaal zou zijn, zijn de mogelijkheden om hiertussen een
opjagertje te plaatsen niet verder uitgewerkt. De bacteriologische-
en chemische controle vond plaats door de Keuringsdienst voor
Waren te Goes, die met groot enthousiasme haar medewerking
verleende.
In verband met eventuele vestiging van een D.U.W. kamp nabij
Wissekerke op Noord-Beveland werd de mogelijkheid overwogen
om aldaar eveneens enkele units te plaatsen. Hiertoe werd op ons
verzoek door Majoor Mays van de Inspectie der Genie te 's-Gra-
venhage een onderzoek ingesteld met gunstig gevolg. Wegens wij
ziging der plannen moesten de reeds bestelde toestellen echter
worden afbesteld.
Daar te verwachten was dat de watervoorziening in de zomer
van 1953 moeilijk zou zijn, werd door het Rijksinstituut voor
Drinkwatervoorziening tevens een onderzoek ingesteld naar de
mogelijkheid om in de duinen te Domburg een nood-waterwin-
plaats in te richten, waarvoor een voorlopig rapport werd opge
steld. Naar aanleiding hiervan is te Domburg een proefboring
uitgevoerd, waarvoor de materialen en het personeel bereidwillig
26
