tracé om snel een provisorische leiding te leggen met een grote
kans op vernieling door het zware verkeer.
Tenslotte moet hier worden vermeld de grote hulp, die is onder
vonden van het Directoraat-Generaal van de Energievoorziening
te 's-Gravenhage, dat de reeds in bewerking zijnde 0 250 mm ge
laste stalen buisleiding, bestemd voor de afstandsgasvoorziening,
aanbood om snel te kunnen werken. Van dit aanbod is dankbaar
gebruik gemaakt. (Afb. 21).
ad IV. Hulp aan naburige in nood verkerende gebieden
Tot de naburige noodgebieden waren te rekenen:
1. Walcheren. 2. Noord-Beveland. 3. Schouwen-Duiveland.
4. Tholen.
Walcheren
De toestand op Walcheren was tengevolge van het overstromen
van de duinwaterwinplaats van Middelburg en tengevolge van de
vernieling van de aanvoer van Zuid-Beveland en de verdrinking van
het opjaagstation bij de Sloedam zeer ernstig.
Zuid-Beveland, zelf in grote moeilijkheden, kon hier weinig hel
pen. Geregeld overleg vond plaats in een geïmproviseerde com
missie onder voorzitterschap van Mr. Dr. A. J. J. M. Mes of Mr.
A. J. van der Weel, aan welke vergaderingen deelnamen de Bur
gemeesters van Middelburg en Vlissingen, de voorzitter van de
Raad van Commissarissen van de N.V. Waterleiding Mij. „Mid
den-Zeeland", een wethouder van Middelburg, de directeuren van
de waterleidingen van Middelburg en Vlissingen, ondergetekende
en soms de Directeur van het Rijksinstituut voor Drinkwatervoor
ziening, de Inspecteur van de Volksgezondheid of hun plaatsver
vangers.
Voor het leggen van een noodleiding ter overbrugging van de
vernieling van de transportleiding op Walcheren bij de Sloedam,
is door de N.V. Waterleiding Mij. Zuid-Beveland" hulp verleend
door het uitsturen van een werkploeg met leidinggevend personeel,
voorzien van het nodige materiaal. Na één dag zijn deze werk
zaamheden echter overgenomen door de N.V. Aanneming Mij.
Visser Smit, in opdracht van de Directie van de W.M.Z. Verder
heeft mijn N.V. zich nog bemoeid met Domburg, dat van elke
watertoevoer was verstoken. Deze bemoeienis heeft zich bepaald
tot enkele persoonlijke bezoeken teneinde een Amerikaanse leger
unit inzake drinkwatervoorziening, op dreef te helpen.
Veelvuldig had ik deze dagen contact met de Inspecteur van de
Volksgezondheid in Breda, de Heer H. W. J. M. Trines, onder
wiens ambtsgebied Zeeland ressorteert. De zeer zorgelijke hygië
nische toestand in Middelburg en de drinkwatervoorziening met
tankschepen vereisten een zekere en ongestoorde vaart dezer sche
pen en een snelle lading.
De gemeente-waterleiding van Rotterdam maakte zich zeer ver
dienstelijk in de rampdagen met het dirigeren van tankschepen naai
de in drinkwaternood verkerende gebieden.
N oord-Beveland
Op Maandag 16 Februari kreeg ik een telefonisch verzoek van de
Griffie in Middelburg om zo mogelijk voor een tankboot te zorgen
voor Kortgene op Noord-Beveland. Ondanks alle moeite was ik er
Dinsdagavond 17 Februari nog niet in geslaagd een geschikte tank
boot te charteren. Wel was er in Wemeldinge een tankboot met een
kiel, die voor de getijhaven van Kortgene ongeschikt was. Op
Woensdag 18 Februari sprak ik hierover met Mr. Dr. A. J. J. M.
Mes, lid van het College van Gedeputeerde Staten van Zeeland.
De Heer Mes gaf mij vrijheid van handelen indien ik kans zag op
een of andere wijze een noodvoorziening via het waterleidingnet
van Zuid-Beveland met Kortgene tot stand te brengen. Mede omdat
alle regenputten door het zeewater waren bedorven, werd de toe
stand in Kortgene onhoudbaar.
Op 20 Februari sprak ik te Kortgene met dhr Bom inzake een
plan tot voorziening van Kortgene door middel van een plastieken
buis door de Zandkreek. In Kortgene zou dan een opvangplaats
moeten worden gemaakt, waarin het water dag en nacht zou kun-
Afb. 22. Kortgene. 9 Maart 1953. Het bedrijf in volle gang.
Fig. 22. Water supply at Kortgene, March 9, 1953.
Fig. 22. Approvisionnement en eau a Kortgene, Ie 9 mars 1953.
nen toevloeien. Deze werkwijze was aangewezen, aangezien op
Noord-Beveland nog nimmer een centrale drinkwatervoorziening
was gebouwd en er dus geen distributienet aanwezig was. Over
wegende de zeer lage druk van het water aan het einde van de
Veerweg te Wolphaartsdijk, mocht niet meer dan gemiddeld 1 a 2
nr3 per uur worden verwacht. Overigens is deze hoeveelheid meer
dan voldoende voor de bedoelde hulp.
Ter overbrugging van de Zandkreek van dijk tot dijk was een
plastieken buis nodig van 800 m. Hoewel ter overbrugging
van het water zelf slechts 300 meter ruim voldoende was en een
lengte van 500 nieter plastic buis 5/4" bij het bedrijf in voorraad
was, werd toch besloten een nieuwe lengte van 500 nieter te bestel
len bij de N.V. Hollandsche Draad- en Kabelfabriek te Amsterdam,
overwegende, dat met behulp van een spinmachine om de buis een
loden draad moest worden gewikkeld om voldoende zwaarte te
verkrijgen.
De firma Hamburger te Utrecht maakte in verband met het
spoedkarakter van de opdracht de 1250 kg benodigde loden draad
met een diameter van 5 mm in 24 uur tijd en zond deze naar de
„Draka" in Amsterdam. Deze fabriek heeft Zaterdag 21/Zondag
22 Februari 's nachts doorgewerkt om de 500 meter buis te fabri
ceren en van de loodontwikkeling te voorzien.
Maandag 23 Februari 's avonds arriveerde de buis via Antwer
pen-Vlissingen op het torenterrein te Goes. Dinsdag, Woensdag en
Donderdag 26 Februari zijn besteed om door eigen personeel de
buis te omwikkelen met een anti-corrosiebandage. Daarna kwam
de techniek van het leggen der buisleiding aan de orde.
Inmiddels was aan het einde van de Veerweg in Wolphaartsdijk
een aansluiting gemaakt op het buizennet van de Maatschappij.
Een bovengrondse asbestcementen leiding 0 80 mm brengt het water
tot boven op de dijk, waar verbinding is gemaakt met een 0 2"
ijzeren buis tot beneden de laagwaterlijn in het slik.
In Kortgene waren inmiddels 2 gewapend-betonnen ontvang-
bakken met een totale inhoud
opgesteld op zodanige
hoogte, dat het vullen van tankwagens vlot kon verlopen. Een tap
kraan op laag niveau stond ten dienste van de huisvrouwen, (zie
afb. 221.
Op 3 Maart zou de buisleiding worden gelegd. Tengevolge van
de zeer zware ochtendmist was men gedwongen 3 uren te wachten,
zodat pas om 11 u. 15 v.m. met het werk kon worden begonnen.
Om 11 uur 30 werd de verbinding op de Zuid-Bevelandse oever
tot stand gebracht. Het overvaren en het van de haspel afrollen
van de kabel was een kwestie van minuten, (zie afb. 23). Tenslotte
was om 12.15 de verbinding met de plastieken buis, die reeds op
de Noord-Bevelandse oever was ingegraven, gemaakt en werd aan
het einde van de Veerweg het water in de buis toegelaten. Om 14 uur
30 stroomde het eerste water in de ontvangreservoirs in Kortgene.
21
