De watervoorziening van het zwaar getroffen Schouwen-Duiveland
door Ir M. J. STOEL FEUERSTEIN
Afb. De plaats waar het eiland, bijna in tweeën was gesneden. De noodleiding voor de drinkwatervoorziening moest op
jukken over het gat worden gevoerd.
Fig. 1. Where the island was nearly cut into halves. A temporary pipe-line on supports was laid across the gap.
Fig. 1. Uendroit ou Vile jut presque coupée en deux. Une conduite d'eau tempor aire sur supports traverse la rupture.
I. Een vernielde waterleiding
Pas als de huidige generatie is uitgestorven zullen de klanken
„Schelphoek" en „Ouwerkerk" vervagen, maar zij zullen in de
geschiedenis tot in lengte van dagen voortleven. Deze klanken
geven een associatie met eindeloze watervlakten in de polders van
Schouwen en Duiveland en met gevoelens van volharding en door
zettingsvermogen om dit eiland weer bewoonbaar te maken.
1 Februari 1953 is dit eiland grotendeels ten onder gegaan.
Droog gebleven was het duingebied, de z.g. „Westhoek'' en
als een corridor het land van Zonnemaire, Noordgouwe en Sehud-
debeurs ten noorden van Zierikzee. Brouwershaven en Zierikzee
waren twee eilanden, die via dijken en droog gebleven wegen in
de corridor met elkaar waren verbonden. Tussen de Westhoek en
Brouwershaven was alleen bij laag water verbinding mogelijk
over de weg onderlangs de zeedijk tussen Scharendijke en Brou
wershaven, welke zwaar gehavende dijk de enige scheiding was
tussen de Rijn en de Scheldedelta. Ten oosten van de lijn Zierik-
zee-Dreischor staken slechts de kruinen der dijken boven het water
uit. Hier was geen „land" meer.
Met de ondergang van dit eiland was ook het intercommunale
waterleidingbedrijf vernield. Een bedrijf dat sedert de oorlog
1940/45 geen vrede heeft gekend en dat wel zeer zwaar door de
slagen van het noodlot is getroffen! De inundatie met zeewater
door de vijand in 1944 werkte funest op de kwaliteit van het
gietijzeren buizennet, dat zwaar door corrosie werd aangetast. De
watertoren in Zierikzee werd door de Duitsers in 1944 vernield.
De laatste jaren is een harde strijd gevoerd tegen de gevolgen
hiervan waaronder het bedrijf zowel technisch als financieel nog
zwaar ging gebukt. In deze moeilijke situatie kwam de over
stromingsramp, en het is diep tragisch dat de directeur dhr
j. H. Scheuerman door ziekte verhinderd was om zelf op 1 Fe
bruari 1953 op de bres te staan om zijn levenswerk te redden en
weer op gang te brengen, waar zulks mogelijk was.
Met hoeveel meer recht zou het navolgende door hem zijn neer
geschreven inplaats van door mij, die als collega en vakgenoot met
het personeel van dhr Scheuerman de reconstructie van dit verniel
de bedrijf ben begonnen. Het is hier de plaats om te getuigen van
de grote volharding en toewijding van het personeel van de N.V.
Waterleiding Mij. „Schouwen-Duiveland", dat werkzaamheden
verrichtte onder soms levensgevaarlijke omstandigheden en waar
voor maanden lang in feite geen uren van rust bestonden.
Inderdaad was het bedrijf vernield, zoals een speelgoedspoor
weg van enige omvang vernield zou worden door een dronken
man die er doorheen zwalkt.
II. Noodreparatie
Aangezien de verbinding van het pompstation te Burgh met
het midden van het eiland was verbroken, werd onmiddellijk be
gonnen met de aanvoer van drinkwater per tankboot. Dank zij
de grote voortvarendheid van het Gemeentelijk Waterleidingbedrijf
van Rotterdam werd al zeer spoedig een geregelde dienst met
tankschepen op Zierikzee geopend. Ook Brouwershaven ontving
water per tankschip. De midden in het land gelegen plaatsen zoals
Zonnemaire, Noordgouwe en Schuddebeurs, die niet overstroomd
waren, ontvingen het water vanuit Zierikzee per as. De dorpen in
de „Westhoek" n.l. Burgh, Haamstede en Renesse werden op nor-
34
