447
zeer snel uit. De voortplantingssnelheid hangt af van allerlei kleinere
of grotere oneffenheden in het terrein en van de bodemgesteldheid.
Onaanzienlijke slootjes kunnen in korte tijd tot brede en diepe geulen
uitdijen. Op Walcheren is destijds bij Westkapelle een gemiddelde
dagelijkse vordering waargenomen van 6 mbij de Schelphoek zijn
snelheden van 40 m per dag geconstateerd (zie de fig. 11 en 12). Het
is duidelijk, dat de aanwezigheid van deze trechters en geulen de
dichting van de grote dijkbressen zeer aanzienlijk bemoeilijkt.
Van de afsluiting der Zuiderzee schrijft Dibbits, dat de Directie
van de Zuiderzeewerken de bouw van de Afsluitdijk van den beginne
af heeft gezien als een strijd tegen een levend organisme, met eigen
karaktertrekken, nukken en kuren. 30) „Aldus ingesteld heeft zij een
nauwkeurige studie gemaakt van het gedrag van haar vijand in de loop
van het jaar. Zij heeft de gewoonten van de zee opgespoord, in het bij
zonder het gedrag der stromen en aan de hand van de aldus verzamelde
gegevens een programma opgesteld, dat naar de tijd zodanig was in
gericht, dat de zee op haar zwakste momenten werd aangevallen, ter
wijl men zich gedurende de gevaarlijke ogenblikken slechts tot het de-
30) H. A. M. C. Dibbits, Nederlandwaterland, een historisch-technisch over
zicht (1950), pp. 211 e.v..
