Het onderzoek is uit de hand gelopen’
Passie voor Peeland van Lau Eikenhout: ‘t Gat bij Kats
1
1
1 W
r*wc
De Bevelander
Drie verdwenen boerderijen
T
COLOFON DE BEVELANDER
TYPISCH DAT ZE
ALLE DRIE DOOR
BRAND WERDEN
GETEISTERD
HET EINDE VAN DE HOEVE
MOS A Ml bJgÜcoM
za zmm uuLps t mtekj
AAè- IM Mot 1
WOENSDAG 21 NOVEMBER 2018
o
Carrie Frederiks
YERSEKE - "Dat stamboomon
derzoek is een beetje uit de
hand gelopen”, begint Haaij
grinnikend aan zijn uitleg,
“maar primair was ik nieuws
gierig naar de relatie tussen de
eigenaren van de boerderijen
van Wemeldinge en Yerseke.
Mijn opoe is geboren op hoe
ve Keizersweel. Die boerderij
ligt er overigens nog steeds. In
KATS - "Altijd interesse in Kats
en vooral de geschiedenis van
Kats. Indertijd heb ik nog me
dewerking verleent aan het
boekje ‘Dialect op Noord-Be-
veland', samen met mevrouw
EJ. van de Broecke-de Man,
vooral voor het vertalen van
woorden en uitdrukkingen."
Lau schrijft voor het dorpsblad
Katse Babbels en jaren terug
schreef hij, in dialect, over het
bekende bootje van Katseveer,
de loop van de geschiedenis
heeft die hoeve natuurlijk ver
schillende eigenaren gehad en
een ervan was afkomstig van
een van die boerderijen van
Yerseke. Weer een andere ei
genaar verkocht Keizersweel
en kocht één van de hoeves in
de Yerseke Moer. Naast hoeve
Keizersweel lagen nog twee
oude hoeves, die allang ver
dwenen zijn. Daar woonden
mensen die gerelateerd zijn
Brand
"Een van de boerderijen wordt
al in vijftienhonderd zoveel
genoemd. Die noem ik hoeve
A, want een naam heb ik niet
kunnen achterhalen. Tijdens
een hevig onweer in 1851 werd
die door de bliksem getroffen
en is afgebrand. De eigenaar
heeft met het verzekerings
geld een nieuwe boerderij ge
bouwd. Dat is hoeve Werklust,
die kennen de mensen uit de
omgeving nog wel, dat stond
vroeger met grote letters op
de schuur. Toen Meulenberg
daar pachter was, is die in één
jaar twee keer afgebrand. De
eerste keer was in het voor
jaar van 1893. Hij werd heel
snel weer opgebouwd, maar
brandde in het najaar van het
zelfde jaar weer af. Wat bleek,
de toen zeventienjarige zoon
van pachter Meulenberg had
de boerenwoning in brand
een pontveer dat van Kats naar
Katseveer op Zuid-Beveland
voer. Onder de titel "Mee 't
Bootje naer-over”. Op 30 sep
tember i960 kwam er een
eind aan het veer Kas-Kasse-
veer. Dat veer bestond al sinds
1809. Tot 1 oktober i960 dus,
want toen werd de Zandkreek-
dam geopend en wat voor de
mensen van Noord-Beveland
een feestelijke dag was, was
voor de veerman een zwarte
aan twee van de drie hoeves
in de Yerseke Moer. In mijn
familiegeschiedenis zit dus
een relatie met die hoeves.”
gestoken. De zoon is opgepakt
en vastgezet in Middelburg.
Daar is ook een proces-ver-
baal over. Hij werd echter
niet veroordeeld maar werd
opgeborgen in een krankzin
nigengesticht in Medemblik.
Die jongen was dus niet in
Rubrieksadvertenties
E rubrieken@persgroep.nl
T 0900-6743836
Krant gemist?
Vul svp het formulier op de website in onder de knop
Krant gemist of bel met 088-0561595
verenigingen waar ik speelde
Spijkenisse, Middelburg, Kats,
Colijnsplaatse Boys, ik volg ze
nog allemaal. Op een rom
melmarkt zag ik een boekje
geschreven door Odink, hoofd
der School in Kats. Je begrijpt
dat het boekje even later van
mij was en dan zoek ik uit hoe
dat zat. Mijn passie voor Peel
and is Kats, maar dat is een
beetje dubbel. Als ik het oude
Kats zie dan denk wat zonde
dat het nu niet meer is zo als
het ooit was. De verf blonk, de
ramen blonken, dat vertrouw
de van vroeger is weg. Je wist
iedereen te wonen en kende
iedereen bij naam en toenaam.
Advertentieverkoop en media-advies
E advertising.zeeland@persgroep.nl
T 06 - 20 5414 55
Algemene voorwaarden en overige informatie
(Zoals advertentietarieven en oplage) ga naar:
www.persgroep.nl
Voor overige redactiezaken:
Frank Husslage
frank.husslage@persgroep.nl
088-0136921
(niet voor krant gemist)
Dit is een uitgave van de Persgroep Nederland BV.
Aangeboden kopij kan zowel worden geplaatst in de
gedrukte als digitale uitgaven van de Persgroep.
1
pasgeboren kind tussen hen
in, naar Walcheren gevlucht.
Daar woonden zijn ouders. Ze
hadden nog kans gezien hun
huisraad aan de andere, Ka-
pelse kant van het kanaal, on
der te brengen. De strijd heeft
maar kort geduurd maar toen
Simonse terugkwam, bleek
dat het huis tijdens de scher
mutselingen tussen de Duit
sers en de Fransen in brand
was geschoten. Ze waren al
hun spullen kwijt. Er is in de
loop der tijden in de Yerseke
Moer heel veel gebeurd."
Adri Haaij heeft de
geschiedenis van drie,
inmiddels verdwenen
boerderijen, in de
Yerseke Moer onder
zocht. Het schreef daar
een artikel over dat in
drie delen in De Spuije,
het tijdschrift van de
Heemkundige Kring De
Bevelanden, wordt
gepubliceerd. Het eerste
deel stond in de
zomeruitgave; de twee
andere delen volgen.
www.hkdebevelanden.nl
Aan het eind van de vorige eeuw is het Kanaal
door Zuid-Beveland drastisch verbreed en er kwam een
nieuwe Postbrug. Hiervoor werd hoeve Werklust
opgeofferd. Op de plaats waar Werklust stond is niets
meer van de oude situatie terug te vinden.
orde. Werklust is daarna toch
weer opgebouwd. Frappant
is dat ook de derde boerderij
is afgebrand. De ligging van
die hofstede was heel bijzon
der en intrigerend want die
lag ver van alle ontsluitings-
wegen in het midden van de
dag. Die laatste veerschipper
was Kees Noordhoek. In de
krant van die tijd liet hij in een
vraaggesprek weten dat hij de
eerste Zeeuw was die door het
Deltaplan zijn beroep op moest
geven. Geen wonder dat op de
dag dat de dam officieel geo
pend werd bij zijn veerhuis de
vlag halfstok hing.
Lau Eikenhout zat in het on
derwijs en kwam na de
kweekschool in Middelburg in
Spijkenisse terecht. Later is hij
in Middelburg gaan wonen.
"Je verhuist maar Kats, je dorp,
blijft bij je horen. Ik heb dat al
tijd bijgehouden. Wat voetbal
betreft geldt dat ook voor de
Redactie
i Bied je nieuws aan op de website via de
knop Schrijf Mee.
Bied je agendabericht aan via
Agendaberichten Plaatsen
De Roots van Adri Haaij liggen in Wemeldinge. Zoals zo vaak
gebeurt tijdens het uitzoeken van de familiegeschiedenis
stuitte hij daarbij op allerlei interessante randzaken, zoals een
oude boerderij, Hoeve Keizersweel, in Wemeldinge die allerlei
connecties had met de drie boerderijen in de Yerseke Moer.
Lau Eikenhout achter exemplaren van Katse Babbels, die er al veel
gemaakt zijn. "Ja, Kats dat bluuft. FOTO: Leon Janssens
Hij woont in Middelburg maar zijn gedachten zijn vaak in
Kats waar hij 31 januari 1944 werd geboren en er tot zijn 21ste
jaar woonde, Lau Eikenhout. Hij is sterk betrokken bij Kats,
actief met de Katse Dag twee keer per jaar, voetbalgeschiede
nis en historie van Kats.
Tweede Wereldoorlog
Johannes Simonse was de
laatste pachter van Werklust.
Hij heeft er tijdens de oorlogs
jaren gezeten. Er is hier in 1940
vreselijk gevochten. Ook rond
de Postbrug waar Werklust
lag. In die meidagen werd Si
monse uit zijn boerderij gezet.
Hij is toen op de motor, met
zijn vrouw achterop en hun
Moer. Die brand gebeurde in
dezelfde tijd als bij die eerste
hoeve; zo rond 1855. Typisch
dat ze alle drie door branden
werden geteisterd.
Familieberichten
Efamilieberichtenweekbladen@persgroep.nl
T (o88)-oi37268
Zelf een familiebericht opgeven kan via de website
www.familieberichtenonline.nl
Kantooradres
Edisonweg37E
4382 NV Vlissingen
Bezorger worden?
Meld je aan via krantjecontantje.nl
Een van de hoeves lag, vreemd genoeg, hierbij deze rietput; ver van alle ontsluitingswegen en middenin de
Yerseke Moer. FOTO: Carrie Frederiks
Het mooiste vind ik de Doster- mocht er graag vissen, ‘s Mor-
schelde bij Kats, bij het Gat. Dat gens vroeg in de stilte, mooi
is ontstaan door een dijkval. Ik genieten."
SPANJE.'