Onze kijkwoningen bezoeken? lostoen
m |B
www.bostoen.nl
AJ
-r
ICE
DECOKAy
Kies uit 30.000 Z
mengkleuren!
Arbeidsongeschikt
door PTS-syndroom
’Eigenlijk was ik
een kindsoldaat’
VERF SPECIALIST
Wij laten zien wat we kunnen!
I
Communicatielaan19.4538BVTerneuzen
BIKKEMBIRGS
TRUE RELIGION
I
GRATIS MENGSERVICE
BINNEN- EN BUITENVERF
LOVE
MOSCHINO
ALTIJD ACTUEEL: DEWEEKKRANT.NL
De Bevelander
GOES Westsingel 98, Tel. 0113 - 21 55 79, www.deverfbron.decokay.nl
dé Weekkrant
)S
I
1
RicoModa.com Ganzepoortstraat 23 Goes T 0113 21 92 22
0sigma EikkEns Uijzonol
ARMANI
JEANS.
Breng een bezoek aan onze kijkwoningen
in Temetizen en Goes, overtuig uzelf van
de kwaliteit en het hoge afwerkingsniveau.
Uiteraard verstrekken wij u alle informatie,
desgewenst maken wij geheel vrijblijvend
een ontwerp van uw droomwoning!
liaak snel een afspraak! Bel ons:
Q1154324Wofmailinfo@bostoen.nl
1CEBFRG
Mooi thuis in huis
Woensdag 14 juli 2010 - Pagina 5
’Ik was vee11? jong’
li
FLLXA
DESIGN
MM* BEHANG* ZONWI-RING* GOKDIJNSTOEEEX* V I omilllll KMN<
40%
DOMO
DKOKA/
Het insigne wordt toegekend aan
militairen of veteranen die licha
melijk of geestelijk letsel hebben
opgelopen tijdens oorlogsom
standigheden of vredesoperaties.
Het insigne is in 1990 ingesteld
en sindsdien zo’n 4300 keer uit
gereikt. Veelal onder Indiëgan-
gers. Jurgen was zeventien toen
hij uitgezonden werd. Daarmee
was hij de jongste soldaat bij de
VN-vredesmissie in Zuid-Bos-
nië. 22 februari 1994 werd hij
achttien. Veel te jong vindt hij
nu. “Het werd ons voorgesteld
als een vredesmissie, relaxed. We
zouden wat transporten moeten
doen en verbindingen leggen.
Geen oorlogshandelingen dus.
Ik had op m’n zestiende gekozen
voor een militaire opleiding. In
januari 1993 werden vrijwilligers
gevraagd voor Bosnië. Als nie
mand zich zou opgeven, zouden
er aangewezen worden. Nou, ik
was een militair en dan moet
je daar ook naar handelen. Bo
vendien leverde het een aardig
bedrag in de maand op. Tegen
over de wedde van achthonderd
gulden per maand een salaris
van vijfduizend. Veel jongens
hebben daarom ook die keuze
KORTGENE - Een houten speel-
goedtank. Als je er aan draait,
komt er een mooi slaapliedje
uit, Lullaby’. "Zo is het ons
voorgesteld, de uitzending naar
Bosnië januari 1993”, stelt vete
raan Jurgen Smits uit Kortgene.
Vorige maand werd hij onder
scheiden met het Draaginsigne
Gewonden.
gemaakt.” De vredesmissie
bleek niet zo vreedzaam als was
voorgespiegeld. ‘Als VN-militair
ben je machteloos. Je mag niets.
Geen wapens gebruiken tenzij
je daar toestemming voor hebt.
Maar wat doe je als je vluch
telingen op transport helpt en
ze worden vanuit de bergen be
schoten? Dan blijf je echt niet
met je armen over elkaar staan.
Ik heb het wapen dus echt wel
gebruikt. Het was of hij of ik,
of zij of ik. Dan gaat 'ikkie' wel
voor.”
Door een dorp rijden, een kwar
tier nadat het volledig was uit
gemoord, is gruwelijk en schok-
zo doorheen.” Wat Jurgen be
hoorlijk dwars zit, was het ge
brek aan nazorg. “Toen ik na zes
maanden terugkwam, waren al
leen mijn ouders op Schiphol.
Na acht maanden thuis werd
er gebeld of ik al terug was van
de missie. Van de teruggekeerde
militairen heeft tien procent
nergens last van. Van de overige
negentig heeft twintig tot dertig
procent een vorm van nazorg.
De andere zestig procent niet.
Daar zat ik dus bij. In het begin
begrijp je niet waarom je gedrag
zo veranderd is. Agressie, zui
pen, blowen, schulden maken.
Overal lak aan hebben.”
twee jaar met terugwerkende
kracht. Met dat geld heb ik toen
mijn schoorsteenbedrijf kun
nen starten. Het loopt redelijk
goed en ik ben eigen baas. Dat
kan ik aan.”
Het draaginsigne mag je altijd
dragen. “Het voelt als erken
ning voor je inzet en de offers
die je hebt gebracht. Er bestaat
ook een speldje ‘witte anjer’. Dat
mag elke Nederlander dragen,
alleen bij bepaalde gelegenhe
den, de periode rondom vete
ranendagen. Voor m’n zoontje
zou ik graag een ‘kleine witte
anjer’ hebben. We moeten niet
vergeten dat ook kinderen veel
lijden door de PTSS van hun
vader.”
llrliafii
VANDÖW
AERONAUT! CA
MILITARE
ervaringen, die ik nog steeds
met me mee draag. Als je de
foto’s ziet van toen, ben ik nog
een kind. En een braaf kind
ook. Tot m’n 21e geen alcohol
gebruikt. Zelfs nog misdie
naar geweest.”
Na zijn tijd in Bosnië had
ook de omgeving van Jurgen
moeite met hem. Hij was niet
meer de Jurgen van voor
heen. “Mijn ouders hebben
een helse tijd gehad toen ik
terugkwam. Ik was totaal on
handelbaar. Daarom heb ik
mijn vader de speld die bij
het insigne hoort, opgespeld”,
aldus de veteraan.
kend voor Jurgen. Een andere
bloedstollende ervaring was
toen hij dwars door het front
reed. Op de terugweg van een
vrachtwagenreparatie had hij
de verkeerde weg genomen en
kwam midden in het front te
recht. “Van twee kanten werden
we beschoten. Ik ben met 120
kilometer overal doorheenge-
reden, steeds bukkend om de
kogels te ontwijken. Ik weet niet
welke ravage ik daarmee heb
achtergelaten.”
Wachtdraaien met een uzi en
Browning pistool. “Je kreeg tien
patronen. Moest-ie niet op au
tomatisch staan, dan was je er
De vredesmissie in Bosnië heeft bij Jurgen Smits diepe sporen achtergelaten. Hij was destijds 17
jaar en daarmee de jongste VN-soldaat van de missie. foto: ine bloemen
Jurgen lijdt aan PTSS: Post Trau
matisch Stress Syndroom. Hij
is voor 40 procent arbeidson
geschikt en krijgt daarvoor een
invaliditeitspensioen van het
leger. Omdat hij niet met het
openbaar vervoer kan reizen,
ontvangt hij ook een bijdrage
voor autorijden.
“Ik ben dol op zeevissen en zo
ben ik in contact gekomen met
een soldaat die voor 100 pro
cent was afgekeurd. Hij raadde
me aan deze regeling aan te
vragen. Tot dat moment wist
ik niet dat zoiets bestond. Na
een aantal testen, formulieren
en gesprekken kwam de uitslag
40 procent arbeidsongeschikt.
Dat was in 2007 en ik kreeg ook
In de Volkskrant van 12 juni
was een interview te lezen
met professor dr. Dick Swaab,
hersenwetenschapper. Swaab
is vooral bekend door zijn
onderzoek en ontdekkingen
naar hersenanatomie en -fy
siologie. Eén van zijn ontdek
kingen is, dat hersenen pas
op 25-jarige leeftijd zijn uit
gerijpt. Pas dan zijn mensen
volwassen.
Jurgen: “Nou, daar ben ik het
helemaal mee eens. Ik was
gewoon een kindsoldaat. Zelf
voelde ik me pas op mijn 29e
volwassen. Maar dat kan ook
komen door de gruwelijke
HISTOR
VerlspeinW'
M O D A
III