BL
©«aan
19
21
mooie mosse
14
18
22
‘Schuurtje’ wordt
een rouwkamer
69;
Kt
s
DE BELjl A
Holtkamp is weer één school
De Bel, altijd prijs!
s
PAKKER
1
MOOISTE TUIN VAN NEDERLAND EN BELGIË
5
o
DO
autorijden zonder rijbewijs
115?
Nieuwe formule
tennistoernooi
r
Woensdag 11 juni 2003 jaargang 54 nummer 24
'Va
fS
www.autoschadeteam.nl
Advertentieverkoop: (0113) 274 000
■M
ExpresZó (dirrom zó)
Reagere? Schrief naè expreszo@zeelandnet.nl
(advertentie)
0)
E
‘S HEER ARENDSKERKE - Het nauwelijks ge
bruikte en verouderde mortuarium in ‘s Heer
Arendskerke is verbouwd tot een echte rouw
kamer. Nu de ruimte aan de nieuwste eisen van de
tijd voldoet verwacht Alexandra Markusse van de
gelijknamige uitvaartonderneming dat de dorpe
lingen niet langer uitwijken naar ‘s Gravenpolder
en Goes.
Spinne kijkt. „We hebben er met
zijn allen de schouders onder
gezet. En samen hebben we het
gebeuren verwerkt.” De brand
blijkt nu zelfs, tot Willemsteins
verbazing, een geluk bij een on
geluk. Niet alleen krijgt de
school meer lokalen en kunnen
er op 18 juni zeventien groepen
aan de slag en krijgen de lera
ren sinds vijftien jaar een eigen
lerarenkamer, ook het aantal
aanmeldingen van nieuwe leer
lingen is flink gestegen. „Dat
zou je niet verwachten van een
school die net door een brand is
Van der Vlies Nautic
repareert boten
Een winkel in een
woning
rouwkamer is volgens de
nieuwste eisen gebouwd. We
hebben al heel wat positieve
reacties van de dorpsgenoten
gehad.”
Belangstellenden kunnen op
zaterdag 28 juni tussen 10.00
en 12.00 uur een kijkje nemen
in de nieuwe rouwkamer bij
het zorgcentrum aan de Slot-
straat 15. Op 1 juli neemt de
uitvaartondernemer de rouw
kamer in gebruik.
gaard staat een boom zielig te
verdorren. „Dat is de grootste
teleurstelling van de tuinier.
Heb je net iets moois, gaat er
iets dood.”
De tuin is deze zomer twee keer
geopend voor publiek. Op zondag
Fietsers naar het dak
van de wereld
Zeêuws te leren, zodat ‘r toch nog een klein bitje van bewaerd
bluuft.
Gelukkig is de Bevelander ok hroós op ‘t Bevelans. Om d’n are
weke mag ik nog steeds mien belevenissen mie ut Zeêuws van
noe op schrieve. Dat doe’k in 't Zeêuws zoas a ik dat proate: in
't West Zuud-Bevelans, opeschreve mie een eigen systeem dat
a van de Zeeuwse Schriefwiezer* ofeleid is.
Wat was ‘t wèrm, de weke voe Pienkstere! Zo wèrm da de mos
sen van ‘t dèk viele.
Noe è’k oaltied edocht da die “mosse” een gewone huismus;
een “passer domesticus” was. Overlèsten was d’r iemand die a
me an‘t twuüfelen brocht. Die oa ‘t d’r over da op ouwe daeken
dikkels mos groeit. A dat mos gin vocht uut de lucht kan 'aele,
gaè ‘t los zitte en voalt ‘t van ‘t dèk. Tied dus voe een
onderzoeksje....
Noe is ‘r nog een Zeêuws uutdruksel: "d’r zitte mossen
op ‘t dèk”. Daèmie wor bedoeld da je mot uutkieke mie
wat a je zeit, want de huüs kunne ‘t ‘óre. Ok 'ier gaèt 't
om oanze vrienden mie vlekens.
Ik dienk da me nie mi ‘oeve twuüfele, hoewel a d’r best
wat voe te zeggen is om mos van ‘t dèk of te kriegen.
Incense sluit concert-
seizoen 't Beest af
Gemeente Goes
Jaarmarkt ‘s-Heerenhoek
Braderie
En
GOES - Het Open Roompot
tennistoernooi op ‘t Halve
Maantje in Goes heeft dit
jaar een nieuwe formule.
Tijdens het toernooi in de week
van 16 tot en met 22 juni, is ervoor
het éérst een mossel- en barbecue-
avond. Op de slotdag is er een ver
loting waar een bungalow
weekend op één van de vakantie
parken van de Roompot te winnen
valt. De opbrengst gaat naar het
project voor straatkinderen in Bra
zilië, ‘Tennis out ofyour Heart’. Ver
der heeft de organisatie een
nieuwe hoofdsponsor gestrikt, zijn
er drie nieuw aangelegde
gravelbanen en een gerenoveerd
paviljoen. Organisatoren Frans
Schouw en Ineke Rinsema hopen
door de nieuwe opzet meer bezoe
kers te trekken. Ze zijn ookzeer te
vreden over het wedstrijd-
programma, waarbij enkele
Zeeuwse toppers als Harold Schip
per, Dennis van ‘t Westeinde en
Serge Eude in de hoogste catego
rie aantreden.
Deze “mosse” is een 16e eeuws Nederlands woord voe vuül
wuüf. Daè kom ier zelfs Hoogduits an te pas, want mosse kom
varTMusche” wat a “straatmeid, jonge koe”
betekent. Bedankt ma! (voe ‘t oppassen,
natuurlijk) U
...in de zomer zijn we
drie lange dagen per
week in de weer...
getroffen. Blijkbaar hebben
ouders vertrouwen in hoe wij
de zaak hebben opgepakt.”
Voor het eerst in het bijna der
tigjarige bestaan van de school
wordt deze week de vier
honderdste leerling verwel
komd.
Het nieuwe gebouw is als een
lego-bouwwerk in een week in
elkaar gezet. Het binnenwerk
kost wat meer tijd maar op 18
juni is de Holtkamp weer één
school. Nu nog vetrekken elke
ochtend vier bussen met kin
deren naar een noodlocatie in
het Sint Willibrordcollege in
Goes-Zuid. Het nieuwe pand is
overigens Ook een tijdelijke
oplossing. Over een jaar of drie
maakt de Holtkamp deel uit
van nieuwe brede school.
Waar die gaat komen is nog
niet bekend.
Noe a oanze dochter naè schole gaet, proat ze steeds minder
Zeêuws. Dat vinne me jammer. Want daèmie gaet er een stiksje
van oanze eigen cultuur verlore waèr a me best hroós op bin.
Me probere eur en d’r broertje toch nog zovee meugelijk
Nicolaas Beets**, de schriever van Camera Obscura, schreef in
z’n verhaal “een oude kennis”: “het was zo heet dat de mossen
op het dak gaapten”. Noe è’k bie oans in ‘t gos nog nooit mon
den open zie stae, dus ik gaè d’r van uüt da'n daè de veugel mie
bedoelden.
‘t Schient da “mos” gewoon een ander Nederlands woord voe
“mus” is. ‘t is nie êêns’s exclusief Zeêuws! D’r bin zelfs nog meer
betekenissen van “mos”.
Zo bestaèt ‘t ok in de zin van een gebruük of gewente’
‘S-HEER ARENDSKERKE - Ze sproeien het gras en
de borders met planten nooit. De kleinkinderen
mogen bovendien naar hartelust rugbyen op de
grasmat en dan toch de mooiste tuin van Neder
land en België hebben. Sanny Gruijters uit s’-Heer
Arendskerke haalt haar schouders op: „In een
goede tuin moet geleefd worden.”
EUROPA UIN
In het dorp stond het
mortuarium op het terrein
van zorgcentrum Poelwijk be
kend als ‘het schuurtje’. „Het
was een koude en kille kamer,
bijna helemaal wit betegeld”,
zegt Markusse. „Vrijwel nie
mand wilde daar zijn dierbare
laten opbaren.” En dus zoch
ten nabestaanden hun heil bij
mortuaria in ‘s Gravenpolder
en Goes. Als het aan Markusse
ligt, is dat verleden tijd. „De
De vredige hortus van Sanny
en haar man Peter liet 154 an
dere tuinen uit eigen land en
in België in het stof bijten. De
lezers van het tuintijdschrift
Groei Bloei en de bezoekers
van de afgelopen Floriade ko
zen de tuin van de Gruijters
als mooiste. „Het komt door
de Zeeuwse bodem”, zegt
Sanny. „De klei houdt het
water goed vast, zodat de
planten er
bijna altijd
groen en fris
uitzien.” Een
theorie die
door de uit
slag van de wedstrijd beves
tigd lijkt. Bij de top zes, zitten
drie Zeeuwse tuinen.
Als klein kind had Sanny al
groene vingers. Zij deed de
tuin, haar vader had er de tijd
niet voor. Later toen ze net
getrouwd was met Peter,
moest ze het met een balkon
netje doen. „Die kleedde ik
helemaal met planten aan.
Onze eerste tuin, vijf bij tien
meter, was een paleisje.”
Maar zoals het wel vaker met
hobby’s gaat, het liep uit de
hand. Bij elke verhuizing
werd de tuin groter. In 1989
dan me “de mooie mosse” natuurlijk nog. Daèmie
geve me an da een misje of een vrouwe iets mooi weet
te briengen om d’r zin te kriegen. Zo zei m’n moeder
overlèsten nog tegen me: “jie bin ók een mooie
mosse****” toen a’k vroeg of a ze koffie kwam drienke
en ik d’r geliek achteran zei: “dan kun je daènae even
op de huüs passe a’k gaè sporte”.
Nicolaas Beets schreef onder ‘t pseudoniem Hildebrand. Ie
leefden van 1814 - 1903.
Sportpnjzen
W óf/
kom in dit geval van ‘t Latijnse woord “mores”
Uw Huis
volgens de “Schriefwiezer” wor ‘t Nederlandse “naar”
en ‘t Bevelandse “ni”, bevoorbeeld as “naè” eschreve. Toch pas
ik ‘t af en toe een bitje an om ‘t leesbaer te ouwen.
Sanny Gruijters in haar prijswinnende tuin,
past bij de tuin die niet perfect
probeert te zijn. Sanny wijst
naar de grasmat waar aan de
rand langere sprieten over het
pad hangen. Niet geknipt. In
een perfecte tuin is het niet
prettig vertoeven, meent
GOES - „We zijn sterker dan ooit uit de as herrezen.”
Dat zegt Hans Willemstein, directeur van basisschool
de Holtkamp, als hij terugblikt op de brand die begin
dit jaar zijn school verwoestte. Deze week neemt de
school een gloednieuw gebouw in gebruik.
Het was diepe ellende aan het
begin van 2003. Vandalen
stichtten een brandje, de
Holtkamp en basisschool ‘t
Noorderlicht gingen in vlam
men op. Een emotionele tijd
voor de kinderen. „Niet al
leen waren ze hun spulletjes
kwijt, ze waren ook bang dat
dezelfde brandstichters hun
huis in brand zouden steken”,
legt Willemstein uit.
Veel ellende dus, maar el
lende verbroedert, zegt de di
recteur als hij naar het
nieuwe gebouw aan De
www.de-bevelander.nl
Sanny. Het moet allemaal niet
te steriel zijn. „Er zijn honder
den mooie tuinen in Neder
land. De kracht van de onze is
dat er harmonie en rust is.” En
ook in de winnende tuin gaat
het wel eens mis. In de boom-
'n Bijzondere kijk op...
BORSSELE -,,Misschien iets
voor ‘n Bijzondere kijk op...?”
schreef W. de Kok over de foto
van deze week. Zeker, want meer
letterlijk kan de Bijzondere kijk
op... ons inziens niet zijn. De
kerncentrale van Borssele is na
melijk bezien door de oogkas
van het nagebouwde skelet dat
op het strand De Kaloot ten
toongesteld lag. Heeft u ook zo’n
bijzondere kiek?Aarzel dan niet,
stuur hem op naar de redactie
van De Bevelander, postbus 5,
4460 AA in Goes. Wie weet staat
uw foto volgende week op deze
plaats.
Redactie: (0113) 274 020 Bezorgklachten: (0113) 274 000
verkaste het echtpaar naar het
landhuis De Breede Watering.
Zo’n 4500 vierkante meter on
derhouden en dat op hoog ni
veau kost veel tijd. „In de zomer
zijn we drie lange dagen per
week in de weer. Hoewel het
gras twee keer per week een
maaibeurt krijgt, de tientallen
meters heg nauwkeurig bijge
houden wordt en Peter minuti
eus elk onkruidje uit het gras
plukt is de tuin
niet zaligma
kend, zegt
Sanny. „We
gaan gewoon
op vakantie en
we hebben ook andere bezighe
den. We zijn niet alleen met de
tuin bezig.”
Een wandeling door de win
nende tuin, ontworpen door
Arend-Jan van der Horst. Een
hoekje met kruiden, onder de
pergola door, langs een knus
theehuis. In de vijver die bol
staat van de lelies, is een kikker
aan het ‘musiceren’. Langs de
borders en hagen is er plots een
verborgen boomgaard. Een
stilteplek om in weg te dromen.
De kleinkinderen van Sanny en
Peter hebben achter in de tuin
een boomhut getimmerd. Het
'i.
KH3HHSSHHHH
■ESHHBHi
www.minicruiser.nl
Hans Willemstein bekijkt de bouw van de nieuwe Holtkampschool.
FOTO: DENNIS RIJSBERCEN
GELDIG T/M 17 JUNI 2003, ZOLANG DE VOORRAAD STREKT.
-
AUIOSCHADETFAM
‘Het komt door de Zeeuwse bodem
GOES, NIEUWE RIJKSWEG 20 0113-215395,
DONDERDAG KOOPAVOND
Joosten Minicruiser
Dorpsstraat 12, Heinkenszand
tel.: 0113-567205
Grootste dealer van Zeeland
met als enige 3 merken in huis
Albizia, Eke, Barooder
3
13
Oj
1»
co
Door Dennis Rijsbergen
iZ
MOOI WEER
HANGMAT
Rjn voorvader!
Inecru met
standaard van
verantwoord
FSC-hout.
FOTO: DENNIS RIJSBERCEN
22 juni, na de officiële prijs
uitreiking, kunnen tuin
liefhebbers tot 18.00 uur het
landhuis aan de Wissekerkseweg
9 bezoeken. Op 5 juli is de tuin
open van 10.00 uur tot 18.00 uur.
Entree is 3,- euro.
bekers medailles vaantjes rozetten
beeldjes schalen fietsvlaggen
sporttenues relatiegeschenken enz. i
GRAVEREN doen wij GRATIS!
Nobelweg 2 - 38 Goes (naast Zeelandhallen) Tel. 0113 270 695
Door Dennis Rijsbergen