13
19
Tien jaar Confetti
16
25
21
ir
•«ia ii
Draa/deure
westerscheldetunnel te
n Bijzondere kijk op...
duur voor gehandicapten
I
PAKKER
ele
WEEK VAN DE ZEE IN AANTOCHT
KEUKENS
r
■■M
s
Fietsend of te
paard van hoeve
naar hoeve
aarends goes
.yyflSE.
woensdag 14 mei 2003 jaargang 54 nummer 20
BADKAMERS
KEUKEN
www.autoschadeteam.nl
Advertentieverkoop: (0113) 274 000
Redactie: (0113) 274 020
Bezorgklachten: (0113) 274 000
www.de-bevelander.nl
ExpresZó (dirrom zó)
Reagere? Schrief naè expreszo@zeelandnet.nl
f
(advertentie)
■I
Corbijn
99
c
<u
Overgewaaid uit België begon de
Week van de Zee enkele jaren te
rug in Zeeland. Vervolgens werd
het een landelijk evenement. Het
doel van de week is dat mensen
op een leuke manier leuke manier
ontdekken hoe belangrijk de zee
is. Onno Bakker uit Vlissingen is
landelijk organisator van de Week
van de Zee. Hij legt uit: “De zee
wordt gebruikt voor wetenschap
pelijke doeleinden, economische
en natuurlijk ook voor het toe
risme. Het is onze laatste open
ruimte. We zeggen wel dat Neder
land vol is, maar de zee biedt
ruimte. Dit lijkt preken voor eigen
parochie, maar wij Zeeuwen zijn
erg afhankelijk van de zee. Het be
paalt ons doen en laten. Je leeft
hier met de zee.”
Op de openingsdag is er om 13.00
uur in Vlissingen een discussie.
Inzet is de toekomst van de kust.
Zeeland heeft namelijk enkele
‘zwakke schakels’: plaatsen waar
Confetti is ontstaan in een
slechte tijd voor Excelsior,
toen er nog maar zeventien
spelende leden waren. Tij-
met zware stormen en een stijgende
waterspiegel opgelet moet worden.
Niets om bang van te worden, maar
de vraag is meer wat je met deze
kwetsbare plekken wilt doen. Onno
Bakker: “Wij Nederlanders willen
graag inpolderen en met de
watersnoodramp in het achterhoofd
is land teruggeven aan de zee lang
niet bespreekbaar geweest. Maar het
verhogen van dijken als oplossing
tegen de stijgende zeespiegel kan
niet eindeloos doorgaan.” Hij lacht:
"Dan zou je op het laatst achter een
muur van een dijk van vijftig meter
zitten.” Bakker benadrukt dat de or
ganisatie vooral hoopt dat de bevol
king ook komt om haar mening te
geven. Van de provincie en ge
meente zullen in ieder geval men
sen aanwezig zijn.
dens een grote actiedag op 17
april 1993 mochten kinderen op
een instrument komen spelen.
Dat leverde die dag 34 leden op
en een half jaar later waren dit
er 65. Tegenwoordig telt de
jeugdafdeling 45 leden en is ze
verdeeld in slagwerk, blazers en
vaandels. Samen met Joyce
Schoe leidt Frank Traas alles in
goede banen. Repetities zijn in
het clubgebouw en daar houden
ze zo af en toe ook allerlei ont
spannende activiteiten voor de
jeugd. “Het is niet alleen muziek
leren, dat blijft wel de hoofd
moot, maar de boog kan niet al
tijd gespannen zijn”, zegt Traas.
Hij vervolgt: “Het leuke aan mu
ziek leren spelen? Voor een kind
is spelen op een muziekinstru
ment een hele uitdaging. Het is
een stukje van de opvoeding
van het kind. We leren samen,
het spelen op het instrument
wordt spelenderwijs aange
leerd.”
“Realiseer je datje bepaalde dingen
maar een keer kunt doen. De zee en
onze kustlijn zijn uniek en daar moe
ten we heel zuinig op zijn. Niet om
met een waarschuwend vingertje te
staan zwaaien, maar we moeten er
wel over nadenken.” De zee wordt
volgens Bakker vaak als iets
vanzelfsprekends gezien. “Zo van
‘Die is er volgend j aar ook nog wel.’
Maar als we niets doen en alles op
zijn beloop laten valt er op een ge
geven moment niet veel meer te
genieten van de zee. België is daar
een goed voorbeeld van. Aan de
kust is het een muur van apparte
menten en hotels. Er is haast geen
groen en natuur meer.” Nederland
doet het in zijn ogen niet slecht: “Je
moet in het oog houden dat de kust
over een maximum capaciteit be
schikt. Het is wei mogelijk om een
vierbaansweg naar de kust aan te
leggen, maar het is de vraag of er
dan nog zoveel te genieten valt.”
Het binnenland bij de zee betrek
ken is wat lastiger, geeft hij toe. Voor
“De afstand is hemelsbreed elf ki
lometer", weet Willem Schrik (50),
“Met de boot kostte mij dat drie
strippen, euro 1,50, en nu ben ik via
gehandicapten vervoer Ooster
schelderegio teletaxi veertien strip
pen kwijt, dat is zeven euro, plus
22.50 euro voor de bus, samen
29.50 euro. Als je dan zes, zeven
keer in de maand naar Hulst gaat
o
Grauwe ganzen zijn net
haasje
Hbo-instellingen en universiteiten
is een prijsvraag uitgeschreven en
op veel scholen worden les
pakketten verspreid. Het KNMI legt
in de Week van de Zee uit hoe de
zee het landelijke klimaat beïn
vloedt. Bakker legt uit dat elke Ne
derlander met de zee te maken
heeft: “Zonder bescherming tegen
de zee zouden we Amersfoort aan
zee hebben. Zelfs als mensen niet
in de buurt van de zee wonen, dan
hebben ze nog een historische
band met het water. De zee zit in
het bloed van elke Nederlander. Ik
ken niemand die er niet van houdt
naar de eindeloze zee te staren.”
Vlissingen, de thuisbasis van de
Week van de Zee, is ook de plaats
waar het voor Nederland allemaal
begint. Donderdag 15 mei om
12.00 uur is de Zoutbus op het
Arsenaalplein. In en om deze bus
is van alles te doen. Op de
openingsavond is er een optreden
van Zijlstra en vrijdagavond is er
een open lucht film met mooie
onderwater beelden. Maar be
halve entertainment is er ook een
educatief element. Er zijn in de
Zoutbus video’s te zien en een
mini-expositie te bezoeken. Buiten
de bus is een fototentoonstelling
van Martin Kers. Twaalf foto’s van
drie bij twee meter die moeten il
lustreren wat er gebeurt in en rond
de zee. Voor klas een en twee van
het voortgezet onderwijs is er een
vanaf 39 jaar met invaliditeit te
maken kreeg, liet het er niet bij zit
ten en kaartte het probleem aan bij
de gemeente Reimerswaal: “Ik ben
niet de enigste die hier mee kampt,
maar ik ben wel de eerste die aan
geeft dat er iets niet in orde is. Ik
heb bij de gemeente met de heer
Pooter van de afdeling Welzijn en
met de heer Martens van de Wet
Voorzieningen Gehandicapten ge
sproken. Daar kwam een toezeg
ging uit dat er een vergoeding
komt. En er zou contact gezocht
worden met alle gemeenten in
Zeeland om dit te doen.” Over de
kosten die berekend worden voor
het vervoer door de Wester-
speciaal spel ‘Ruimterover.’ De leer
lingen moeten stukjes Noordzee
veroveren. Ze spelen allemaal een
rol, de een is milieuactivist, de vol
gende ondernemer. Het idee van de
organisatie is dat de leerlingen ont
dekken dat de zee geen niemands
land is maar een druk stuk Neder
land waar allerlei belangen tegen
over elkaar staan. Bij de Zoutbus is
een spel van 2,5 x 2,5 meter waar
leerlingen de strijd kunnen aan
gaan met leerlingen van andere
scholen.
Het Schelde Informatiecentrum
houdt tijdens de Week van de Zee
een zestal boottochten. Een boot
tocht duurt zo’n twee uur en laat de
Lezers nemen
adscheid van PSD
GOES - ‘Vrede werkt aanstekelijk’, dit is een landelijke
inzamelingsactie georganiseerd door de stichting
Motherhood, De stichting steunt kinderen in oorlogs
gebieden. Van iedere euro komt er 97 cent op de plaats van
bestemming. In Zeeland is deze actie onderdeel van 'De
Maand van de vrijheid’.
De opbrengst is bestemd voor Bosnische kinderen en volwas
senen. Kinderen met hun ouders en alle mensen die de actie
willen steunen, kunnen een knuffel en een euro of meer ko
men brengen. De knuffelhoek staat zaterdag 17 mei op de
Grote Markt in Goes.
An‘t klienkèt zit bie oans nie allêênig een wurfel, maè ók een
griengel. A de griengel d’r óf is kun je ‘t klienkèt an de
buütenkant open maeke mie een rienge (een rond ‘andvatje
dus). Maè dat is voe kleine huus nog nie zo makkelijk. Zo is
mien ver’aaltje ók wee rond, mè noe mó’k d’r mie uütscheë
want aers draai ‘k te vee deur.
‘ange zoda je een deure d’r ók echt mie ‘op slot’ kan doë. Dat
is de eigenlijke ‘wurfel’, die a ók vaak voe ‘t kak’uus gebruükt
wier. An de aere kant zit dan een ‘andvatje (een klosje, klienke,
rienge of zoiets) en dat wordt saemen dus ‘wurfel’ enoemd.
Noe schient da ‘wurf’ ofeleid is van ‘werven’ dat a as
grondbetekenisse eit ‘draaiing of kring’. En inderdaad, een
wurfel mê je draaie. Je zou dus kunne zegge da de
betekenisse: ‘om om te draaien’ is.
Theatherprogrammaboekje
is uit
Bakker denkt dat het belangrijk is
dat bijvoorbeeld Rijkswaterstaat
laat zien wat ze doet. “Er gebeurt
veel op beleidsgebied, maar de ge
wone burger merkt dat niet. Het
beter overbrengen van ideeën
maakt dat mensen betrokkener
worden bij belangrijke beslissin
gen. Zo wil de overheid een deel
van de stroomvoorziening door
windenergie genereren. Wil de
Zeeuwse bevolking dan bijvoor
beeld een windmolenpark voor de
kust?”
D
a
EUROPA UIN
<u
IMI
z
daè binne in oanze fermielje ók mensen die a
zegge da alleenig dat ‘oute planksje wurfel enoemd
wor. Wat a de waerheid is, Joós mag ‘t wete!
GOES - Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. En
dat begrepen ze goed, tien jaar geleden bij muziek
vereniging Excelsior. Met nog slechts zeventien spe
lende muzikanten over moest er wat gebeuren. De
start van een jeugdafdeling bood uitkomst. Inmid
dels telt Excelsior 37 spelende leden en is Confetti
een bloeiende jeugdafdeling.
Het tienjarig bestaan wordt
zaterdag (17 mei) gevierd
vanaf half acht ‘s avonds. Na
tuurlijk met een optreden van
Excelsior en Confetti, in het
clubgebouw aan de Verrijn
Stuartweg 34 in Goes. Alle
oud-leden zijn aangeschre
ven. Frank Traas, bestuurslid
jeugdafdeling en korps
coördinator: “Iedereen is wel
kom”.
Het jubileum had ook al een
maand eerder gevierd kun
nen worden. “Het is een
maand later dan de officiële
datum, maar dat komt door
de drukte van Koninginne
dag. We moeten dan veel re
peteren en een jubileum er
bij, dat is voor de jonge mu
zikanten iets te druk.”
Liefde voor muziek
bracht tetse naar
Nederland
KRUININGEN - Met de openstelling van de Westerschelde-
tunnel is er voor Willem Schrik, gehandicapt en rolstoeler,
veel veranderd. Reisde hij voorheen via het pontveer
Kruimngen - Perkpolder (gratis) voor drie euro naar Hulst,
tegenwoordig kost de reis Kruiningen - Hulst met de
rolstoelbus door de tunnel bijna dertig euro.
is dat een aanslag op je inkomen.
Ik heb een relatie in Hulst en wil te
allen tijde kunnen reizen in Neder
land. Al zou ik alleen maar naar
een winkel in Hulst willen, dan
moet dat kunnen. Mijn moeder
woont in Emmen en ik kan nota
bene goedkoper naar Emmen dan
naar Hulst reizen. Dat is toch te
gek voor woorden!!” Schrik, die
VLISSINGEN - De zee staat van 15 tot en met 25 mei volop
in de belangstelling. Dan rijdt de Zoutbus weer door Ne
derland en zijn er allerlei activiteiten van zandkastelen
bouwen tot tentoonstellingen bezoeken. Een ding hebben
ze gemeen, ze staan allemaal in het teken van de zee. Op
scholen, in musea en op andere plaatsen waar je haar niet
zou verwachten, de zee is weer even overal...
Gemeente Goes
COLIJNSPLAAT - Over de dijken
en door het open polderland
schap, met windje mee of
windje.tegen. Onderweg bekij
ken de deelnemers een boerde
rij, een melkveehoudbedrijf, een
boerenmarkt, een expositie en
nog meer activiteiten. De
‘Boerencampingfietstocht’ is
ongeveer dertig kilometer, de
‘Ruiter- en mentocht’ voor rui
ters zo’n achttien kilomer. Voor
menners 22 kilometer. Onder
weg wordt u een pannenkoek,
een kopje koffie of thee en een
frietje aangeboden. Kosten zijn
3,50 per persoon. Ruiters en
menners moeten zich voor 19
mei inschrijven: 0113-376033 of
email cdevlas@zeelandnet.nl
Voor de 'Boerencamping
fietstocht’ kunnen deelnemers
zich alleen op de dag zelf in
schrijven. Vanaf 10.30 uur tot
13.30 uur op de volgende mini-
campings: ‘Zeelucht’ in
Wissenkerke, ‘Wilgenoorde’ in
Wissenkerke, ‘Mattemburgh’ in
Colijnsplaat, ‘Klaverwijk’ in
Colijnsplaat en Weizicht in Kats.
Oans weune op een klein spulletje mie een klienkèt in de enigste
mendeure van de schure. Toen a’k kleine was, docht ik oaltied da dat
een deure voe de huus was, want 't was mè zo’n klein deurtje. Ok
oanze huus vinde da dat noe typisch een deurtje voe ulder is, ók a
stuuke ze nog we’s over de ‘oge onderkant. In ‘uus me nog een paer
ouwe deuren mie ‘oute klosjes. En mie de revieillitie me ók wee
van die ouwerwetse ‘andvatjes an de deuren emaèkt. Toch kon ik nie
zegge wat a 't woord ‘wurfel’ betekent, toen a dat een stuitje elée an
me evroge wier. Ik zat te dienken an‘t Duitse ‘würfel’ dat a dobbel
steen betekent. Da ‘wurfel’ ‘t Zeêuwse woord voe een klosje was, wist
ik nie. Ik docht naemelijk da ‘klosje’ a Zeêuws was, mè dat bliekt in
gewoon Nederlands een rolrond stiksje ‘out te betekenen. En daè
doë oans dus oanze deuren mie open en toe. Noe bestaet een ‘wurfel’
dikkels uut 2 dêêlen; een ‘oute planksje mie een spieker d’r in en een
‘andvatje.*** Dat planksje kan ronddraaie en kan ergest achter blüu ve
Personeel
Noe a oanze dochter naè schole gaet, proat ze steeds
minder Zeêuws. Dat vinne me jammer. Want daèmie
gaet er een stiksje van oanze eigen cultuur verlore waèr
a me best hroós op bin. Me probere eur en d’r broertje
toch nogzovee meugelijkZeêuws te leren,zodat ‘r toch
nog een klein bitje van bewaerd bluuft. Gelukkig is de
Bevelander ok hroös op ‘t Bevelans. Om d’n are weke
mag ik nog steeds mien belevenissen mie ut Zeêuws
van noe op schrieve. Dat doe’k in ‘t Zeêuws zoas a ik
dat proate: in ‘t West Zuud-Bevelans, opeschreve mie
een eigen systeem dat a van de Zeeuwse Schriefwiezer*
ofeleid is.
AutO
fi
KLOETINGE - Een bijzon
dere kijk op konijnen
deze week, ingestuurd
door Jan Flipse uit
Kloetinge. De foto is geno
men op de begraafplaats
in zijn woonplaats.
Jan Flipse schreef ons: “Op
bevrijdingsdag reed ik langs de
begraafplaats van Kloetinge en
werd getroffen door dit idylli
sche tafereel. Eerbied door men
sen was hier er op 4 mei. Ook
deze dieren hielden muisstil,
maar dan de dag erna. Ik heb nog
getwijfeld of het soms knuffels
waren. Maar bij het maken van
geluid bewogen de oortjes in
mijn richting. Hun echtheid was
hiermee aangetoond”.
Heeft u onlangs ook zo’n origi
nele foto genomen? Aarzel dan
niet maar stuur hem op naar de
redactie van De Bevelander,
postbus 5, 4460 AA in Goes. Wie
weet staat uw foto dan volgende
week op deze plaats.
scheldetunnel zijn onduidelijk
heden. Willem Schrik betaalde in
de eerste week van opening drie
euro, een week later 14 euro,
daarna 17,50 euro, vervolgens
22,50 euro en nu 29,50 euro. “In
een tijdsbestek van twee maan
den. Die tarieven zijn steeds on
der voorbehoud bij de taxi
centrale maar het wordt wél
steeds duurder”, geeft Schrik ver
ontwaardigd aan, “Dit noemen ze
collectief vervoer, dat gaat uit van
de Oosterschelderegio. Dat is aan
gepast vervoer en voordeliger dan
normaal vervoer. Op deze manier
is dat niet betaalbaar. Alleen voor
de rijken.”
een bitje an om ‘t leesbaer te ouwen.
a je d’r van uut gaèt da ‘renovatie’ van 't franse ‘renouvellement’
komt (vernieuwing), dan bin oans bezig mie ‘t ‘opnieuw verouderen’
van oanze deuren, en dat zou dan van ‘t franse ‘vieillissement’ motte
komme. Daè bedoel ik mee da me nieuwe deuren d’r uut wille laète
zië as deuren uut 't begun van de vorige eeuw. Mè ik dienk nie da de
dikke van Dale dat a kent, want dat è’k nog mè net
zelfverzonne.
volgens de ‘Schriefwiezer’ wor 't Nederlandse ‘naar’ en 't
Bevelandse ‘nl’, bevoorbeeld as ‘naè’ eschreve. Toch pas ik 't af en toe
I
De zee is weer even overal
GELDIG T/M 20 MEI 2003, ZOLANG DE VOORRAAD STREKT.
S?
AUTOSCHADETEAM
N
Nobelweg 2-38 Goes (naast Zeelandhallen),
telefoon 0113 - 270 695,
e-mail info@debel.nl, www.debel.nl
GOES. NIEUWE RIJKSWEG 20 0113-215395»
DONDERDAG KOOPAVOND
MOOI WEER x—
N
DAISY CRAZY
Nieuwe, kleine
margriet vol
bloemen. In vier
vrolijke kleuren.
Pï
door Nienke Boterenbrood
Onno Bakker: "We willen dat mensen betrokken raken bij de zee".
FOTO'S STICHTING NOORDZEE
veelzijdigheid van de Wester-
schelde zien. In Yerseke biedt het
Oosterscheldemuseum tijdens de
Week van de Zee gratis toegang.
Waterland Neeltje Jans heeft een
orkaanmachine, waarin een paar
minuten de windkracht van nul
naar twaalf wordt opgevoerd. Het
Zeeuws maritiem muZEEum in
Vlissingen heeft een tentoonstel
ling over Schatten uit de Wester-
schelde en in Goes is er de moge
lijkheid bij Oceanus Onderwater-
centrum een introductieduik in de
Oosterschelde te maken. In
Oostkapelle is er zaterdag 24 mei
een standschoonmaakdag. Een
volledig programma-overzicht is
te zien via www.weekvandezee.nl