Zeeuwse boerderijen worden steeds zeldzamer
breed UIT
Café Heleen; terug van weggeweest
Boswachters in Kiekieris
Nieuwe klassieker voor trimmers en oud-wielrenners
DEMONSTRATIE
ZAAIEN
De Bel, altijd prijs!
bekers medailles vaantjes rozetten
beeldjes schalen fietsvlaggen
sporttenue's» relatiegeschenken enz.
DE BEL ié;
Spotprijzen-*')'?
KIEKIERIS
c
De
boswachters
©OMNI®»
Ik heb geen
bananen vandaag
Zaterdag a.s. 10.00 -16.00 uur
HEINEKEN BIERTAPWEMTRUBEN
■5.NETKRTERBM
JAARGANG 51 - NUMMER 10
WOENSDAG 8 MAART 2000
BEW. EX
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP NOORD-EN ZUID-BEVELAND
Heemkundige Kring
X
Za 18 maart
Nu bij EuropaTuin nuttige zaaitips en
een demonstratie van het gebruik van
verschillende soorten zaad.
15/21
23
f^een enkele wielrenner hoeft zich tweede
v3 paasdag nog af te vragen wat hij dan
gaat doen. Dan wordt namelijk de Elfkroe
gentocht van Zeeland gereden. Deze kroe
gentocht is een aanloop op de tocht der toch
ten voor fietsliefhebbers: de Fietselfsteden-
tocht in Friesland.
EU ROPaTu l N
alle seizoenen groen
/>afé Heleen aan de Kuijpersdijk in 's-Heeren-
vshoek is na een lange periode gesloten te
zijn geweest, sinds anderhalve maand weer
open. Wouter Ebbing en vriendin Barbara van
Adrichem staan nu achter de bar: „We gaan er
weer een ouderwets bruin café van maken".
Het dorp is nog maar nét hersteld van carna-
Ival. Toch rust 's Heerenhoek niet op haar
lauweren. Want in café Kiekieris treden zater
dag 11 maart de overbekende Boswachters op.
Deze Nederlandse pretpopgroep werd vooral
bekend met Het Bananenlied.
Vijfentwintig jaar geleden verscheen er een
V opmerkelijk boek in Zeeland. Auteur W.E.P.
van IJsseldijk belichtte in 'Oude boerderijen in
Zeeland' de geschiedenis van een flink aantal
Zeeuwse boerderijen, die hij omschreef als "pa
reltjes in de kroon van het Zeeuwse landschap".
Volgende week presenteert Jan Bruijns zijn ver
volg op Van IJsseldijks bestseller. Bruijns ging
op zoek naar de boerderijen om te bekijken wat
er nog over is van deze "parels". ,Sommige
boerderijen zijn van de aardbodem verdwenen',
is zijn conclusie. „Soms denk je echt: gaan we
zo met het Zeeuwse erfgoed om?"
Graveren doen wij GRATIS!
Zaterdag a.s.
w-
de bev
r
(advertentie)
krijgen op
(advertentie)
foto Freddy Schinkel
zekeringen
(advertentie)
GOES, NIEUWE RIJKSWEG 2D. 0113-215395
A
i
Speciale aanbieding:
stekgrond, kweekkasje en zakjes zaad. Samen i&s 19,95
Aanbieding alleen geldig op zaterdag a.s.
Advertentieverkoop
Redactie
Bezorgklachten
Uitgebreid colofon:
aan toe, stellen organisato
ren Jan Geijs en Peter Göde.
lijkt te gaan. Soms is eenvou
dig conserveren veel beter".
Podium 't Beest in Goes staat van 8 tot en met 12 maart
in het teken van gedichten, dichters,
luidruchtige kreten en klankrijke verzen
tijdens het poëziefestival 't Beest Dicht.
Het populaire kinderduo Ernst en Bobbie treedt
in de voorjaarsvakantie op in Vlissingen en in Goes
en in de Stadsschouwburg in Middelburg speelt
Golden Earring-drummer Cesar Zuiderwijk
samen met Percossa Percussion.
De Zeeuwse Volkssterrenwacht verhuisde onlangs
het observatorium naar Oostkapelle op Walcheren.
Door lichtvervuiling aan de oude lokatie was de
sterrenhemel nog maar moeilijk te zien.
Verder een verhaal over het Stedelijk Museum
in Vlissingen, waar 'vergeten kunst' op dit moment
in de schijnwerpers staat.
(0113) 273 000
(0113) 273 020
(0800) 023 1231
zie pagina zoekertjes
pag.
pag.
Laatstgenoemde - zelf oud-
wielrenner - omschrijft de rit
ten als volgt: „Ze rijden je het
snot voor de ogen en tijd om
te stoppen en eens lekker bij
te praten is er nooit". Ook
Jan Geijs, eigenaar van De
Koe-Bel in Heinkenszand en
fervent trimmer, is van me
ning dat er voldoende animo
moet zijn voor een gezellige
trainingsrit in 't Zeeuwse.
Ie gevolgen van dien. De Bos
wachters wisten dé zomerhit
van vorig jaar te scoren en
waren van Noordwijkerhout
tot Cyprus te beluisteren.
De Boswachters komen uit
Kampen en Enschede en werd
opgericht door gitarist Robin
Abma, basgitarist Marco Hul-
sebos en zanger Hans Hulse-
bos. Dit drietal speelde al tien
jaar samen in een regionaal
bandje. Twee jaar geleden
De Heemkundige Kring De Be-
velanden houdt vrijdag 24
maart haar jaarvergadering.
Daarbij staan ook een lezing
en diapresentatie over de ge
schiedenis van de Zeeuwse
landbouw tussen 1600 en
1910 op het programma. Aan
vang 19.30 uur in Amicitia in
Kloetinge.
Beide fietsers namen daarom
het initiatief tot de Koe-Bel
Elfkroegentocht, die onge
veer honderd kilometer lang
wordt. „Waarbij we de na
druk leggen op het sportieve
karakter en de kroegen zowel
stempelplaats als stopplaats
zijn", vult Jan Geijs aan.
Er is inmiddels contact ge
legd met een flink aantal uit-
bates van horecagelegenhe-
De Boswachters bestaan nu
twee jaar. In het eerste levens
jaar werd de cd 't Loerende
Gevaor' uitgebracht. Van het
album kwamen twee singles
uit, te weten 'Jaldaldee' en
'Het Bananenlied'. Met beide
singles werd de landelijke ra
dio en tv gehaald, maar het
tweede levensjaar van De
Boswachters sloeg werkelijk
alles. Opnieuw werd Het Ba
nanenlied uitgebracht, met al-
Nobelweg 2-38 Goes (naast Zeelandhallen) Tel 0113 221 792
niet eens zo zeer van plan om
ooit een eigen café te begin
nen, maar toen ze zagen dat
het pand leegstond en er een
mogelijkheid was om voor
zichzelf te beginnen, grepen ze
die meteen aan. Barbara had
al van alles gedaan en ook al
in verschillende horecagele
genheden gewerkt, maar er
gaat toch niets boven 'eigen
baas' zijn, vindt ze. Wouter
werkt nog fulltime als elektri
cien. „We moeten nog onze
kwamen daar drummer Oscar
Persijn en gitarist Ton Kerkhof
bij, waarmee De Boswachters
het eerste levenslicht zag. Ter
promotie werden negen num
mers live opgenomen in de
KHC-hal in Kampen. Al deze
nummers zijn terug te vinden
op de cd "t Loerende Gevoar'.
Bezoekers van Kiekieris kun
nen zaterdag een wervelende
voorstelling verwachten: een
energieke show waarin eigen
werk wordt afgewisseld met
covers. Maffe gebeurtenissen
op het podium zorgen voor
een stoffig feest, waarbij de
zanger/entertainer wordt on
dersteund door een super
strakke band. Natuurlijk klinkt
het Bananenlied, luidkeels
meegezongen door de fans.
Naast de Superboswachter
kunnen Ton met zijn verlichte
muts, de Kukelekuu-Kip en de
Goeroe voorbij komen. De
Boswachters zijn ook op Inter
net te bezoeken: www.bos-
wachters.com.
den op Noord- en Zuid-Beve-
land. De route kan nog aan
gepast worden, dus de initia
tiefnemers willen graag in
contact komen met fietsers
en kroegbazen die een steen
tje willen bijdragen.
De startplaats van de route
ligt dit jaar in Heinkenszand.
De organisatoren beogen
echter elk jaar een andere
startplaats te kiezen.
foto Anton Dingemanse
sichten uitgebracht. Daarop
afbeeldingen van de mooiste
Zeeuwse hofsteden, een nieu
we reeks in het Zeeuwse pren
tenkabinet waarmee Jan
Bruijns aan de weg timmert.
Bij de presentatie, 10 maart in
Centrum De Veste in Goes, is
er een discussie over de be
stemming van de Zeeuwse
boerderijen.
Deelnemers zijn onder meer
gedeputeerde Gert de Kok,
een vertegenwoordiger van
de Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg, de Boerderijen
stichting Zeeland en eigena
ren van boerderijen.
draai vinden en natuurlijk heb
je in het begin investerings
kosten, dus vandaar", legt hij
uit. Momenteel is 's-Heeren-
hoek nog aan het herstellen
van het carnaval en wordt in
café Heleen de versiering weer
van de muur en het raam ge
haald. In de toekomst zullen er
bij evenementen ook speciale
activiteiten georganiseerd
worden. „We denken aan een
Rad van Fortuin, country- en
westernavonden en tijdens de
EK aanstaande zomer willen
we een tribune bouwen en
speciale tribune-kortingen ge
ven als Nederland scoort",
verklappen Barbara en Wouter
vast. „Maar we willen ook een
dorpscafé zijn waar mensen
's middags terechtkunnen
voor een borrel na hun werk".
Café Heleen is een kroeg met
historie, genoemd naar de eer
ste eigenaresse, Helena, van
wie wordt gefluisterd dat haar
geest nog in het pand rond
waart. „Maar daar heb ik nog
niets van gemerkt", lacht
Wouter. Sinds de opening van
de zaak is alweer het één en
ander veranderd: een groter
barblad, schrootjes en brede
planken tegen de wanden, de
toiletten die opgeknapt zijn,
etc. Wouter en Barbara waren
Het gaat er tijdens de voor
bereidende ritten vaak hard
zijn echt prachtig gerestau
reerd. Maar we wilden ook die
dramatische veranderingen in De komende jaren zullen veel
beeld brengen.
Op menig hofstede woont te
genwoordig een niet-landbou-
wers. Jan Bruijns: „Dan zie je
een boerderij wel eens veran
deren in een mini-landgoed.
Uit behoefte aan afzondering
en privacy plant de nieuwe ei
genaar bomen en struiken of
een hoge haag en na een paar
jaar is de boerderij uit het
zicht.
Jammer is het ook als er té
grondig wordt gerestaureerd,
waardoor het om nieuwbouw
boerderijen in andere handen
overgaan, voorspelt de histo
ricus en uitgever in Goes. „De
overheid moet op het platte
land niet alleen landbouw,
maar ook andere bedrijvig
heid toestaan. Want als er
geen geld is voor het onder
houd, gaat het met de oude
boerderijen niet goed. De poli
tiek wil nu ook wel meer ruim
te geven".
Tegelijk met Oude Boerderijen
deel 2 wordt bij De Koperen
Tuin een serie van twintig an-
Wijnmakerij Hellenburg maakt echte Borselse
appelwijn van zelf geteelde appels. Binnenkort
wordt bij het bedrijf in Oudelande ook nog een
proeflokaal geopend. Een flinke opsteker
voor de hele regio.
Verder aandacht voor een nieuwe kapsalon
in Wemeldinge en het eerste Zuid-Amerikaanse
restaurant van Goes.
Boerderij De Witte Pauw in Borssele.
schaalvergroting drastisch
veranderd. Jan Bruijns: „Een
nieuwe loods blijkt vaak prak
tischer dan een oude schuur.
En wat te doen met een bak-
keet, varkenshok of wagen
huis? De landbouwers zijn er
wel aan gehecht, maar als er
geen opbrengsten zijn maar
alleen hoge kosten, is het
gauw bekeken. 'Van nostalgie
kan ik niet leven', sprak een
boer". Soms verdween niet
alleen de schuur, maar zelfs
de hele boerderij. Zonder één
spoor in het landschap achter
te laten. We laten veel mooie
boerderijen zien en sommige
Van IJsseldijk schreef de verha
len over de Zeeuwse boerderij
en in eerste instantie voor het
Landbouwblad van de Zuidelij
ke Landbouw Maatschappij,
dat destijds niet alleen een ver
zekeringsmaatschappij maar
ook een belangenorganisatie
voor boeren was. Later wer
den deze verhalen gebundeld
en uitgegeven in boekvorm.
Hij trof op de boerderijen van
een kwart eeuw geleden nog
trekpaarden aan. Een dam
pende mestput hoorde toen
nog bij menig boerderij. De
mechanisatie was al op gang
gekomen, maar aan de monu
mentale boerderijen was nog
weinig veranderd. De histori
cus bezocht boerderijen uit de
zeventiende en achttiende
eeuw, met huizen van ijssel-
steentjes. Sommige waren
van oorsprong zelfs nog veel
ouder, getuige de grote mid
deleeuwse moppenstenen
waaruit gebouwen zijn opge
trokken. Speciaal ging de be
langstelling van de boerderij
enkenner uit naar oude tegels
en tegeltableaus.
Uitgever en historicus Jan
Bruijns: „Van IJsseldijk wist te
vertellen wie door de eeuwen
heen eigenaren en pachters
waren geweest. Ook wist hij
vaak namen van knechten en
meiden te achterhalen. Zijn
Wouter Ebbing en Barbara van Adrichem namen onlangs Café Heleen over.
foto Anton Dingemanse
Eigenlijk sta je er liever niet bij stil en denkt "het gebeurt altijd een ander.
Toch kan het iedereen overkomen en dan is het goed dat je een verzekering
hebt waar je altijd op kunt rekenen! Een verzekering waarvoor je bovendien
honderden guldens per jaar minder premie betaalt.
Een autoverzekering van ZLM dus! Vraag snel een offerte bel (0113) 238 880.
gewoon goed geregeld
en we zijn het niet vergeten!!!!!
rubriek in het ZLM-blad werd
veel gelezen en lezers bewaar
den de artikelen. Toen hij ze
bundelde in het boek Oude
Boerderijen in Zeeland werd
dat boek een bestseller en een
paar keer herdrukt. Van IJssel
dijk beschreef nog tien boer
derijen en stopte er toen mee,
vanwege zijn gevorderde leef
tijd. Ik heb nu onderzocht, hoe
het een kwart eeuw later met
al die mooie boerderijen
gaat".
Om antwoord te krijgen op
die vraag ging Bruijns op
stap, daarbij vergezeld door
fotograaf Anton Dingemanse.
Het resultaat van die herin-
ventarisatie is vanaf 10 maart
te lezen in het tweede deel
van Oude Boerderijen in Zee
land. Het boek laat zien hoe
zeer de landbouw is veran
derd en welke gevolgen dat
had voor de boerderijen. Jan
Bruijns: „In geen enkele boer
derij waar we kwamen wordt
nog gewerkt met trekpaarden.
Bijna overal verdwenen bees
ten als paarden, koeien, var
kens en kippen. Er wordt al
leen nog akkerbouw uitgeoe
fend. Nergens is nog een
mest- of varkenshok in ge
bruik. En in maar één bedrijf
staan er koeien op stal".
De landbouw is door mecha
nisatie, specialisatie en
De boswachters.