Bergers in actie op Westerschelde
BREEDuit
Cine City
feestelijk
geopend
STUNT
PRIJZEN
GOES t
28
cerco
VÏO^^W^EMBER 1998
SINTERKLAAS
Boek over mannen met de zee in het bloed
GROTE OPRUIMING!
1L-
c
Penny Time
PZC WEEKBLADEN
de bevelander
woensdag 2 december
donderdag 3 december
vrijdag 4 december
ZEELANDHALLEN
EXTRA KOOPAVONDEN
JAARGANG 50 - NUMMER 48
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP NOORD-EN ZUID-BEVELAND
Door Anita Hoekman
met paarden geeft me le-
adidas (rILA
Ons katern Breeduit bevat ook deze
week weer opvallend veel filmnieuws,
waaronder de premieres van Abeltje en
The Truman Show. Verder de handige
kijkladders van alle films in Midden-
Zeeland, exposities, een podium-
agenda en nog veel meer.
Kees Mol aan het werk met drie van zijn zeven paarden.
Soms hebben ze zin om te werken en soms niet.
NU....
november
De Banckert die in 1991 werd aangekocht door Van den
Akker. Voor die tijd deed de sleepboot annex ankerbehan-
delaar dienst bij Smit Internationale met als thuishaven
Willemstad op Curacao.
Paardenliefhebbers
Het unieke van Kees Mol uit
Waarde is dat hij zo'n groot
bedrijf heeft en toch met
paard en wagen werkt. Er zijn
wel meer boeren die nog voor
de ouderwetse manier kiezen,
maar die zijn volgens Kees al
lemaal een stuk kleiner. Het
bedrijf van Leo is ook veel klei
ner en kan nagenoeg geheel
met paarden bewerkt worden.
Bij Leo komt er niet vaak een
tractor op het land. Omdat
Kees zoveel land heeft, maakt
hij vaker gebruik van de trek
ker. Maar beide mannen wer
ken toch liever met paarden.
Ze zijn verzot op de dieren.
Echte liefhebbers. Dat maakt
het grote verschil. Leo: „Vroe
ger had je boeren die een he
kel aan paarden hadden en er
wel mee moesten werken. Ik
ben gek op paarden. Ik vind
het prachtig om er alle dagen
mee te werken." De feiten val
len natuurlijk niet tegen te
spreken. Met een trekker is het
werk veel sneller gedaan. Met
een paard voor de kar ben je
uren ergens mee bezig wat de
trekker zo gepiept heeft. En
een trekker wordt niet moe. Je
gooit er eens wat brandstof in
en je kan weer verder. Met
paarden gaat dat niet zo mak
kelijk. Voordat ze gaan werken,
tussendoor en nadat ze heb
ben gewerkt moeten paarden
gevoerd worden en ze hebben
ook verzorging en rust nodig.
Kees: „Mijn vader geeft ze iets
na zes uur 's morgens hun
voer. Daarna worden ze gebor
steld en rond een uur of half
acht gaan we werken. Rond elf
uur moeten ze weer terug naar
de stal en dan kun je er na de
middag nog een paar uur mee
werken. Na het werken krijgen
ze weer eten en rusten ze in de
stal uit tot een uur of negen en
dan gaan ze, als het niet al te
slecht weer is, de wei in. De
Mont Louis
november
de gezelligsti rommelmarkt van neperlanpA—-
Humor
De bok Rotterdam in actie tijdens het bergen van de duw
bak Breskens die op 10 juni 1994 omsloeg en zat vastgezo
gen in de modder bij de voorhaven van de Oostsluis in Ter-
neuzen. Er werd een hele nacht gewerkt om hem te lichten.
Leo de Visser gunt zichzelf en zijn paard tussen het wer
ken door even rust. „Werken
vensblijheid.
Ook voordelen
i f i
11115’I17
VOORD1
1-3
r
Terug naar die
goede oude tijd
advertentie)
G&E|WELSTAD
Het is net als met mensen.
(Advertentie)
(advertentie)
ZONDAG
KRAANVERHUUR 0164-257521
De Bevelander maakt deel uit van de
Zeeland Combinatie huis-aan-huis-
bladen in Zeeland.
Totale oplage: 181.000 ex.
Eerste Wereldoorlog leerde hij
het duikersvak en kocht hij zijn
eerste bergingsvaartuig: de Ja-
comina. In 1947 werd het Rot
terdamse Bergings- en Trans
portbedrijf Van den Akker inge
schreven bij de Kamer van
Koophandel in Zeeland. Spoe
dig werd Vlissingen de hoofd
vestiging. In 1961 volgde Wout
Mange hem op. Op dit mo
ment is de directeur Bert Kle-
ijwegt en werken er 55 perso
neelsleden.
Intussen is het bergings
werk flink veranderd. Mar
tin de Vriend: "Het spring-
werk is er bijna niet meer.
iwvrru.
MIDDELBURG VLISSINGEN GOES.
ZATERDAG
9.00 TOT 17.00 uur
lange vorststraat goes
ze de snelweg verlaten als ze
Kees aan het werk zien om
hem even een bezoekje te
brengen. Zo kunnen ze 'deze
vreemde man' even van dicht
bij bekijken. „Soms denken
mensen dat ik tegen het wer
ken met een trekker ben. On
zin. Ik ben helemaal niet anti-
iets. Economisch gezien kan ik
ook beter met de trekker rij
den, maar daar voel ik ge
woon weinig voor. Mijn vader
en ik hebben zoiets van: 'die
trekpaarden zijn er toch, dan
moet je ze ook gebruiken'."
Ook in Ritthem stonden de bu
ren raar te kijken toen achttien
jaar geleden een werktuig
bouwkundige paard en wagen
tevoorschijn haalde en op land
begon te werken. Leo de Vis
ser heeft zich ondanks alle
'wijze raden' staande weten te
houden met zijn bedrijf in
groffe groenten. „Toen ik be
gon gaven de buren mij twee
maanden tot een half jaar. Ik
had alles namelijk tegenzitten.
Ik had een bedrijf van tien hec
tare wat 'veels te klein was'. Ik
koos als één van de eerste in
Zeeland voor een biologisch
bedrijf en ik werkte ook nog
eens met paarden. Daar kwam
Jeroen Krabbé arriveert met zijn echtgenote bij Cine City.
(Foto Jaap Wolterbeek)
Oplage: 39.500 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v. Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Tel. (0113) 273000. Fax (0113) 273010
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0118) 484399
Privé (0118) 417802
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Advertentieverkoop:
Kantoor Goes, Voorstad 22, Postbus 5
4460 AA Goes, tel.: (0113) 273000
fax: (0113)273010
Henk Mallekote
(0113) 273022 privé (0113) 342535).
Pieter Karman
(0113) 273021 privé (0113) 613394).
Redactie: Hans Meijer (0113) 273020
Chef-redacteur: Ad Hanneman,
(0118) 484275 of 06-54267115
Redactie-adres: Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Bezorging: 0800-0231231.
Druk: Wegener Nieuwsdruk Zeeland,
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen.
Druktechniek: offsetrotatie
Sluitingstijd redactie:
maandag 10.00 uur.
Advertenties: maandag 17.00 uur.
nog bij dat ik net mijn diploma
werktuigbouwkunde op zak
had. Velen verklaarden mij
voor gek. Maar dat is achttien
jaar geleden en ik ben er nog
steeds. Met mijn dilpoma heb
ik niet veel gedaan, maar het
boerenbloed zat toch wel een
beetje in me. Ik vind het ook
nog steeds mooi werk."
Drijvende bokken met hon
derden tonnen hefvermo
gen worden ingezet, pre
cies volgens een computer
programma dat bij calami
teiten berekeningen uit
voert. Door de walbegelei-
ding en radar vinden min
der rampen en aanvaringen
plaats. Toch blijft de Wes
terschelde een van de ge
vaarlijkste vaarwaters ter
wereld."
e bevelander
De ontwikkelingen staan op
geen enkel vakgebied stil. Ook
in de landbouw zijn ze klaar
voor het millennium en kun
nen boeren met behulp van de
nieuwste en krachtigste ma
chines en de laatste computer
programma's het werk beter
en vooral sneller doen. Maar
al die paardenkrachten zijn
niet aan iedereen goed be
steedt. Kees Mol uit Waarde
en Leo de Visser uit Ritthem
verkiezen paard en wagen bo-
is geschreven door iemand die
in het vak zit.” Martin de Vriend
weet er van mee te praten:
„Bergingswerk wordt geasso
cieerd met spektakel en avon
tuur. Mannen bij windkracht
tien, die in de aardedonkere
nacht de veilige haven verlaten
om hulp te bieden aan mensen
en schepen in nood. Ze staan
dag en nacht klaar, hoe gevaar
lijk de lading ook is. Het schip
moet meteen uit het vaarwater
weg".
„Scheepsbergers op de Wes
terschelde" gaat over vijftig
jaar bergingswerk op en om de
Westerschelde. Een van de las
tigste klussen was de berging
van het containerschip Mont
Louis. Het was op zaterdag 25
augustus 1984, dat de Duitse
ferry Olau Britannia tegen de
middag met ongeveer 950 pas
sagiers vertrok, op weg naar
Sheernes. Ter hoogte van Oost
ende doemde in dichte mist
aan bakboord de uit Duinkerke
afkomstige Mont Louis op. Het
es, die een Nederlands record
had gevestigd. De 23-jarige
duiker daalde tijdens inspectie-
werk in het troebele en snel-
stromende Westerscheldewa-
ter af tot 61.20 meter diepte.
Uitgebreid werd beschreven
over Bergingsbedrijf Van den
Tak als betrokken aannemer,
terwijl het Van den Akker be
trof. Een kleine rectificatie volg
de. Adjunct-directeur Mange
was daar niet tevreden over.
Dat de krant voor publicatie al
le berichten controleerde, dat
wilde hij weleens testen. Die
kans deed zich voor, toen het
ruim van de Corale werd geslo
ten en lucht werd ingepompt.
De bergers hadden enkele da
gen eerder op een zandplaat
een dood walvisachtig zeedier
van 8 meter lengte zien liggen.
Wout Mange liet het drie ton
zware dier meevoeren naar de
binnenhaven en het dode
beest werd gestoken, zodat het
leek alsof er een gevecht was
geleverd. Hij lichtte de pers in
en de bergers vertelden hun
verhaal over de agressieve
butskop die duiker Moos in het
ruim van de Corale had aange
troffen. Onder gigantische pu
blieke belangstelling werd de
butskop met een bok aan wal
gehesen. Het hele verhaal
kwam breeduit in alle kranten.
Ze kopten het sensationele
nieuws: 'Duiker trof monstervis
in wrak van Corale' en 'Butskop
in een wrak voor Vlissingen'.
De pers controleerde blijkbaar
niet alles! Wout Mange kon ja-
ren later nog lachen om zijn
bergingsgrapje. De oprichter
van het bergingsbedrijf, Han
nes van den Akker, kwam uit
Maassluis. Vader Ary voer met
zijn Westlander naar de groen
teveilingen en onderhield later
met een hengst het veer Briel-
le-Rozenburg. Hannes ging op
elfjarige leeftijd op haring
vangst. Hij werd stuurman en
vervolgens eigenaar-schipper
van de Drie Gebroeders. Na de
betekent ook dat je langer be
zig bent en dus nooit even tijd
hebt voor je gezin of voor je
zelf. „Dat is niet waar", lacht
Leo de Visser. Paarden heb
ben rust nodig. Tussen de
middag en 's avonds. Dan
moeten ze gewoon slapen en
dan kom jij ook aan je rust
toe. Met een tractor kun je
's avonds en zelfs 's nachts
nog doorwerken. Dan houdt
de dag nooit op. Ik zit 's
avonds altijd lekker thuis. Mijn
vrouw heeft dus niets te kla
gen." Kees heeft ook weinig
problemen met de tijd die erin
gaat zitten als je met paarden
werkt. Hij heeft net als Leo
van zijn hobby zijn beroep ge
maakt. Ik ben niet zo'n veel
eisende man. Ik hoef niet zo
nodig drie weken op vakantie.
Ik ga liever naar keuringen
met mijn paarden en ik ben lid
van Stichting het werkende
trekpaard Zeeland. In de zo
mermaanden geven we de
monstraties op het land. Zo
besteed ik mijn vrije uurtjes.
Dat verschilt dus niets van
wat ik normaal doe. Dat is
mijn vakantie."
Jeroen Krabbé was één van de prominente gasten die afgelo
pen vrijdag de feestelijke opening van Cine City bijwoonde,
's Middags kwamen meer dan duizend Zeeuwse schoolkinde
ren met bussen naar de bioscoop om te genieten van de ope-
ningsfilm Abeltje met cola en popcorn.
Hoofdrolspelers van de film Ricky van Gastel en Soraya
Smith waren zelf ook naar Vlissingen gekomen en plaatsten
als eerste hun ster in de Walk of Fame van Cine City. Na de
drukte van vrijdagmiddag was het 's avonds wederom volle
bak toen in bijzijn van filmster Jeroen Krabbé de opening van
Cine City werd gevierd. Het Scheldeloodsenkoor gaf de ope
ning een Vlissings tintje terwijl de mode van de befaamde
ontwerper Versace eerder aan Parijs of Milaan deed denken.
De feestelijkheden zijn afgesloten met optredens van een
Frank Sinatra-imitator en een Zuid-Amerikaanse showgroep.
Regelmatig is een bergings-
operatie op zee voorpagina
nieuws. Maar de kundig
heid van degenen die de
berging moeten klaren en
de risico's die ze lopen zijn
vaak onbekend en onbe
licht. Vaak is scheepsber-
ging een haastklus. „Wie
het eerst komt, het eerst
maalt". Gevolg: een felle
concurentiestrijd. „Het is
een continubedrijf en de
mannen die het werk doen
zit de zee in het bloed". Al
dus Ellen de Vriend, die sa
men met haar echtgenoot
Martin een boek schreef:
„Scheepsbergers in actie
op de Westerschelde".
Het boek verschijnt dezer da
gen en is uitgegeven door De
Koperen Tuin in Goes. Jan
Bruijns van de Goese uitgeve
rij: „Er is de laatste jaren een
groeiende belangstelling voor
maritieme boeken, vooral ook
wanneer ze betrekking hebben
op Zeeland. Er zijn er al enkele
verschenen. Het bijzondere van
dit boek vind ik vooral dat het
10.00 TOT 17.00 uur
containerschip werd mid
scheeps onder de brug aange
varen, waarbij de boeg onge
veer acht meter het vrachtschip
in drong. De schade was groot.
Toen de Olau Britannia zich
om 19.00 uur uit het geslagen
gat trok, zonk de Mont Louis
meteen. Pas na meer dan een
etmaal erkenden de Franse au
toriteiten wat Greenpeace al
had beweerd: dat er radio-ac-
tief materiaal aan boord was.
Het Belgische kustreglement
en de internationale regels wa
ren hierdoor geschonden. Er
stroomde ook stookolie in zee.
De klus die volgde, was de eer
ste radio-actieve berging ter
wereld. In 1987 was Van den
Akker betrokken bij de berging
van de Herald of Free Enterpri
se bij Zeebrugge. Het schip
zonk met 560 passagiers en be
manningsleden aan boord, na
dat een hoge golf door de
boegdeuren naar binnen rolde.
Ongeveer 170 personen von
den de dood. Dit greep de ber
gers bijzonder aan. Albert Teu-
nissen, schipper van het ber
gingsvaartuig Ary, schreef in
een gedicht: 'Een man mag
niet huilen, nou geloof mij, de
werkelijkheid is anders. Wij
hebben meer dan eens ge
staan, vuil, bemodderd, gebro
ken met - zonder schaamte - de
ogen nat van de traan.'
Gevoel voor humor is de ber
ger ook niet vreemd. Zo werd
in november 1957 de Neder
landse kustvaarder Corale aan
gevaren door een Russisch
vrachtschip. De Corale maakte
direct zware slagzij, voer al zin
kend op de kust af en ver
dween binnen tien minuten,
met nog draaiende schroef, in
de golven. Een Belgische loods
had de opvarenden juist op tijd
aan boord genomen. Een krant
had een paar maanden eerder
een flink artikel geschreven
over kikvorsman Moos Moey-
volgende dag begint het van I
voor af aan. Zo gaat het zes
dagen in de week." I
Bijna elke dag zijn Leo en I
Kees met hun Belgische trek- i
paarden op het land te vin- i
den. „Ik heb er vanmorgen i
nog mee gewerkt", zegt Leo 1
tijdens de lunchpauze. Ik ben
elke dag wel met één of twee i
paarden bezig. Het duurt alle- i
maal langer. Dat geef ik toe. Ik
ploeg in een dag wat een trek-
ker in een uur kan. Dat weet i
ik. Maar er zijn ook voordelen.
Het heeft de afgelopen weken i
flink geregend waardoor de
grond erg drassig is. Ik kan
met mijn paarden veel eerder i
het land op dan boeren die i
jnet trekkers werken. Terwijl i
zij moeten wachten op een I
paar droge dagen ben ik al i
aan op het land bezig. Als ik
nu bijvoorbeeld nog moest 1
rooien, zou ik dat elke dag i
kunnen doen. Met een trekker i
red je dat niet. Bovendien ver- I
trappen mij paarden niet zo- I
veel. Met een trekker rij je al- i
les kapot." et paarden werken i
ven machines. Liever langza
mer met paard, dan sneller
met een machine. Kees Mol
heeft een akkerbouwbedrijf
met zo'n veertig hectare
grond. Hij bewerkt het land zo
als zijn vader het ook deed en
zijn grootvader voor hem, na
melijk m9t paarden. Samen
met zijn vader probeert Kees
zoveel mogelijk grond met zijn
paarden te bewerken. Met
veertig hectare is dat zeker
geen gemakkelijke taak. Als
het zo uitkomt, wordt de trek
ker nog wel eens tevoorschijn
gehaald. Maar als de werk
zaamheden zich er voor lenen
en het is niet al te slecht weer,
dan worden de paarden inge
spannen. Kees: „Ik werk liever
met paard en wagen dan dat
ik op de trekker zit. Het werken
met deze dieren geeft je een
bepaalde rust. In deze jachtige
maatschappij is dat nog wel
eens moeilijk te vinden. Al die
stress. Maar als ik achter mijn
paarden loopt, dan voel ik een
voldoening die ik niet heb als
ik op de trekker zit. Pure nos
talgie."
Sommige mensen vinden het
zo uniek dat een boer zijn land
nog met paarden bewerkt dat
De automatisering staat
voorop. Alles moet sneller
gaan. Alles moet efficiën
ter. Tegenwoordig is de
computer niet meer weg
te denken uit onze huizen.
En het gaat steeds verder.
Binnenkort rijden auto's
zelf en praten we niet
meer met onze vrienden,
maar met de computer.
Sommige mensen gaan
echter niet mee in de nieu
we ontwikkeling. Sterker
nog... ze grijpen terug naar
middelen die hun grootva
ders gebruikten.
UKtnrr
A
