Familie Smits de boer op met een dagje nostalgie
Eenmaal andermaal voor aquarel Rien Poortvliet
h
r
n Ouderwetse wasdag als act
Hoogste bod blijft f 2.500
r?
Les Grecs
Jan van Mol bespeelt
in NH-Kerk Kapelle
orgel en harmonium
i
de bevelander
JACHT OP DE KLEINTJES
n
£lbuj
1>
GRAND THEATER GOES 0113-215165
I
JAARGANG 50 - NUMMER 36
WOENSDAG 2 SEPTEMBER 1998
Een Goesenaar die aan een cd werkt
VO.
I
Een jubileum bij Janvier en
't Veerbootje vaart nog even door
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP N
D
Goes
Lange Kerkstraat 44
Griekse LIVE MUZIEK
Vrijdag 18 september met
UNITED COLORS
OF BENETTON.
Veel reacties
Waar rook is, is vuur
HEINKENSZAND - De Jonge Hoek um Dijke
Wij hebben een klein binnen
brandje gehad dat gelukkig
beperkt is gebleven tot de ruim
te waar onze meterkast zich
bevindt. Waar rook is, is vuur:
aangezien wij alleen topproduk-
ten willen aanbieden waar abso
luut niets aan mankeert, hebben
wij besloten de meubelen die
zich in een aangrenzende ruim
te bevonden tegen zeer speciale
prijzen aan te bieden. Meubelen
die beslist niet hebben geleden
van het kleine binnenbrandje.
Meubelen, die u nu, gezien de
omstandigheden, tegen zeer
speciale prijzen kunt aanschaf
fen! Het bezoekje meer dan
waard. De Jonge Hoek van
Dijke Interieur, Stenevate 2,
Heinkenszand (0113)561482
i
BELBIOS
0900-9363
PZC WEEKBLADEN
FILMPROGRAMMA
VANAF 3 SEPT. T/M 9 SEPT. 1998
Wasgoed
Zwaar werk
Kwestie van zeep
Geen namaak
rm
bij:
SALONIKI
De was doen? Jaap en Janny Smits uit
Wemeldinge kunnen er uren over praten.
Ze trekken er sinds 'n jaar of wat veel be
kijks mee in heel Zeeland. De familie
Smits, zoon en schoonmoeder incluis, laat
op evenementen zien hoe een vooroorlog
se wasdag er uitzag. En dat is méér dan
de vuile was in een machine stoppen. Er
komt een heel ritueel aan te pas. Kort ge
leden trokken ze met hun wasdag in Vlis
singen op de Boulevard veel bekijks.
Zaterdag 12 september laten ze tijdens
Wemeldinge(n) Dag zien hoe een ouder
wetse was gedaan werd.
Bod doen?
MES MOVIE
THE Fl
FUIU
Deze week:
bev
r
(foto Beppy Everaers).
(advertentie)
(advertentie)
Oma Smits is op de wasdag ook regelmatig van de partij.
Reserveren gewenst
(advertentie)
(advertentie)
De Bevelander maakt deel uit van de
Zeeland Combinatie huis-aan-huls-
bladen In Zeeland.
Totale oplage: 181.000 ex.
donderdag 20.00 u.
vrijdag 21.30 u.
zaterdag21.30 u.
zondag 21.30 u.
maandag, dinsdag .20.00 u.
woensdag20.00 u.
ZATERDAG, ZONDAG, WOENSDAG 14.00 UUR
(Nederlands gesproken)
zijn. Reden dus ook dat de fa
milie Smits ondanks alles 'n
wasautomaat in huis heeft,
zoals iedereen. "Nog 'n tame
lijk nieuwe ook. Want stel je
voor. Toen we laatst van een
wasdag thuiskwamen, begaf
onze vorige wasmachine 't. Ik
heb meteen tegen Jaap ge
zegd dat er een nieuwe moest
komen", aldus Janny Smits.
vrijdag
zaterdag
zondag...
De ouderwetse wasdagen van
19.00 u.
19.00 u.
19.00 u.
De aquarel waarvoor nu f2.500,- is geboden.
de Smits-en geven aanleiding
tot veel reacties. Jaap Smits
vertelt: „Veel leuke reacties.
Kinderen staan te popelen om
mee te mogen doen. Die wil
len bijvoorbeeld dolgraag de
ouderwetse waswringer draai
en. Er was laatst 'n vrouwtje
in Vlissingen die voorbij
kwam toen we op de Boule
vard stonden met onze voor
stelling. Die zei: 'nou dacht ik
eindelijk eens van die lucht
van 't wassen op de hand af te
zijn, en nou ruik ik 't hier na
zoveel jaar weer op straat'.
Verder komen mensen die ons
aan 't werk hebben gezien, la
ter naar je toe met ouderwet
se wasspullen die ze zelf nog
in huis hadden. Op die manier
hebben we langzamerhand al
een collectie gekregen die je
best in 'n museum zou kun
nen wegzetten. Maar dat is
niet de bedoeling. We werken
ermee en er wordt niks van
verkocht".
Janny en Jaap Smits in hun mooie fuchsiatuin in Wemel-
dinge. Een enkele keer wordt daar uitvoerig de was op de
hand gedaan. En publiek is daarbij welkom. Ze bezoeken
met hun ouderwetse wasdag ook elders evenementen en
die trekken veel bekijks.
Oplage: 39.500 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v. Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Tel. (0113) 273000. Fax (0113) 273010
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0113) 273000
Privé(0118)417802
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Advertentieverkoop:
Kantoor Goes, Voorstad 22, Postbus 5
4460 AA Goes, tel.: (0113) 273000
fax: (0113)273010
Henk Maliekote
(0113) 273022 privé (0113) 342535).
Pieter Karman
(0113) 273021 privé (0113) 613394).
Redactie: Hans Meijer (0113) 273028
Redactie-adres: Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Bezorging: 0800-0231231.
Druk: Wegener Nieuwsdruk Zeeland,
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen.
Druktechniek: offsetrotatle.
Sluitingstijd redactie:
maandag 10.00 uur.
Advertenties: maandag 17.00 uur.
De PZC Weekbladen die in di
verse edities huis-aan-huis
verschijnen op de Zeeuwse ei
landen en Goeree-Overflakkee
(Zuid-Holland) verkopen een
aquarel van Rien Poortvliet bij
Voor een geslaagde wasdag is
wasgoed nodig. „Het grootste
probleem", aldus Jaap Smits.
"Want hoewel de kwaliteit van
het ondergoed van destijds
uitstekend was, zouden we
graag nog wat meer hebben.
Want natuurlijk slijt 't telkens
een beetje wanneer je 'n hele
dag op de hand staat te was
sen. Bovendien wassen we de
hele dag door. Wanneer we 's
morgens om negen uur op
een evenement beginnen,
gaan we door tot tegen de
avond. We leggen de was ook
op ouderwetse manier te
drogen. In ons geval op kunst
gras. 't Mooiste is natuurlijk
wanneer je een grasveld in de
buurt hebt, dat je als bleek
kunt gebruiken. Probleem is
dat 't gras tegenwoordig nog-
Het idee om een ouderwetse
wasdag op te zetten werd
ruim een jaar geleden gebo
ren toen in Wemeldinge een
dag werd gehouden waarop
allerlei oude ambachten de re
vue passeerden. "We waren
op dat moment op bezoek in
De hele dag staan Jaap en
Janny Smits dan te wassen.
Er komt 'n grote wastobbe
aan te pas, een ouderwets
wasbord, zeepkloppers om
sop te maken, een wasklok en
vooral ook veel ouderwetse
kleding. Onderkleding vooral.
"En dat is juist zo mooi. Want
er zijn in Zeeland wel vereni
gingen te vinden die de oude
klederdrachten laten zien,
maar hoe de onderkleding
van vroeger er uitzag, weten
veel mensen niet. Op onze
wasdag kun je ook laten zien
wat er voor de oorlog aan on
dergoed werd gedragen. En
dat is niet niks", aldus Jaap
Smits, die samen met zijn
Het hoogste bod op
het aquarel van Rien
Poortvliet (f 2.500,-) is
deze week niet over
schreden. Als dat bod
tot eind september
blijft staan, komt het
unieke aquarel in han
den van Philip en Leo-
nieke Delfgaauw uit
Zonnemaire. Wel kreeg
de redactie deze week
al kort wordt gemaaid en om
lekker te kunnen drogen
moet't wat langer zijn. Wind?
Dat kun je natuurlijk op zo'n
wasdag ook hebben. We heb
ben altijd een flinke partij gro
te witte stenen bij ons om te
verhinderen dat 't hele spul
wegwaait. Zoals gezegd was
sen we de hele dag door. Dus
wanneer we er een rondje
wassen op hebben zitten, be
ginnen we weer opnieuw des
noods wordt de was die te dr
ogen ligt weer in de wasbak
gegooid. Want je kunt natuur
lijk moeilijk tegen 't publiek
zeggen dat je klaar bent en er
mee stopt. En ook kun je
moeilijk aan de omstanders
vragen of ze iets willen uit
trekken".
dag geweerd. Zelfs 'n plastic
stoeltje in de buurt kan sto
rend zijn...
Wie de ouderwetse wasdag
wil meemaken, kan zaterdag
12 september terecht aan de
Julianastraat 1 in Wemeldin
ge. Er wordt gewassen vanaf
10.30 uur. Jaap Smits:“lk zie er
al weer naar uit. Al weet ik nu
al dat we 's avonds doodop
vrouw het afgelopen jaar al
een hele verzameling ouder
wetse wasattributen bijeen
heeft weten te krijgen. Dat
was onder meer te danken
aan een uitzending van Om
roep Zeeland, waarin verslag
werd gedaan van de wasacti
viteiten van de Wemeldingse
familie.
In huize Smits heeft het hele
circus dat nodig is om anno
1998 een bevredigdende ou
derwetse wasdag te houden,
een eigen plaats gekregen.
Janny kan een hele collectie
vooroorlogse soorten zeep uit
de kast trekken: Daz, Pre, Sol-
eil, Vixil, Sil en Castella. Geen
nieuwe namen dus, waarmee
we dagelijks op de Sterrecla-
me worden overspoeld. Ze zit
ten nog in de originele ver
pakking en de pakjes zeep om
sop te maken, komen overal
vandaan: tot in België toe.
Overigens wordt daar zuinig
mee omgesprongen, want die
oude zeep is intussen een cu
riositeit geworden en de fami
lie Smits vindt 't jammer om
de verpakking te beschadigen.
Er wordt dus gewerkt met
zeepsoorten die nu nog ver
krijgbaar zijn, maar hetzelfde
resultaat geven als de ouder
wetse merken. En dan zijn er
natuurlijk ook nog zeepvlok
ken. Op een dubbelpak Sun-
light-zeep lezen we hoe onze
(groot)moeders er het beste
resultaat mee konden berei
ken: Een dubbel stuk is vol
doende voor vier emmers, of
veertig liter water. Als het wa
ter te schraal is, neemt u meer
zeep. Schaaf de zeep in een
pannetje met water, breng dit
aan de kook en voeg de oplos
sing toe aan het te gebruiken
waswater. Op 'n andere ver
pakking zien we dat in België
destijds vijf francs moest wor
den betaald voor twee pakjes
Dreft.
schikbaar voor een goed doel
in de streek waar de wortels
van zijn familie liggen veran
kerd, Goeree-Overflakkee. Hij
schonk het via zijn neef aan
de organisatie van de mara-
thonwandeltocht die jaarlijks
eind augustus wordt gehou
den en steeds een aantal goe
de doelen probeert te helpen.
Het aangeboden aquarel toont
het typische (duin)landschap
nabij Ouddorp met de alom
bekende vuurtoren op de ach
tergrond. De illustrator die
vooral bekend werd door zijn
vele met tekeningen verrijkte
boeken schonk het werk een
jaar voor zijn dood aan zijn
neef Gerrit Poortvliet om er
een goed doel mee te dienen.
De tekenaar-schrijver hoopte
de verkoop bij opbod zelf mee
te maken. Hij overleed echter
in 1995 op 63-jarige leeftijd.
Om die reden heeft neef Ger
rit het doek een tijdje achter
gehouden.
Overigens dienen geïnteres
seerden in het aquarel schrif
telijk een bod uit te brengen
via de Zeeuwse en Zuid-Hol-
landse huis-aan-huisbladen.
Het doek is evenwel ge
taxeerd. De waarde ervan is
geheim en de gegevens lig
gen veilig opgeborgen bij no
taris 'mr. L. de Koning in Goe-
dereede.
Het hospitium werd in juli van
dit jaar in gebruik genomen.
Het ligt in Dirksland naast het
Van Weel-Bethesda Zieken-
Zaterdag 5 september kunnen de liefhebbers van een bijzonder
concert terecht in de Ned.Hervormde Kerk te Kapelle. De
Vlaamse musicus Jan van Mol geeft een concert, waarbij hij zo
wel het Batz Witte-orgel als het authentieke harmonium zal be
spelen. Van Mol studeerde aan het Antwerps conservatorium,
alsmede in Gent. Als organist kreeg hij verscheidende onder
scheidingen en hij concerteerde in vrijwel alle Europese landen.
Hij werkte mee aan veel radio-opnamen, nam drie LP's op en
heeft intussen verscheidene orgel-CD's op zijn naam staan. Hij
speelt ook klavecymbel en op basis daarvan herontdekte hij de
kwaliteiten van het authentieke harmonium. Hij publiceerde
verder tal van muziekartikelen en was uitgever van onbekende
oude Vlaamse orgelmuziek. Tijdens het concert in Kapelle voert
hij werken uit van onder meer Walther, Franck, Lemmens en
Van den Bogaert. Het concert begint om 20.00 uur. Entree f 7,50,
voor pashouders en jeugd tot en met 12 jaar f 5,00.
Zoals gezegd trekt niet alleen
het opvoeren van de was-act
op zichzelf veel bekijks, ook de
attributen. Tijdens het wassen
vertelt Jaap Smits er een heel
verhaal bij en vertelt-ie ook
wat over de voorwerpen die
tijdens de wasvoorstelling
worden gebruikt. Tot en met
de te wassen onderkleding
toe. In ons geval een interes
sant onderdeel. Want de
Zeeuwse klederdracht heeft
ook op dat gebied heel wat te
bieden. En daarvoor zijn zeer
plastische benamingen in om
loop, zoals open rijtuig of
snelzeiker, sluiergordijn en
een valbroek. "Prachtig toch",
aldus Smits, die zijn wascol
lectie graag nog eens zag uit
gebreid met een ouderwets
corset. "Dat zoek ik nog. Oude
onderkleding in 't algemeen
trouwens". De act moet zo tra
ditiegetrouw mogelijk zijn.
Namaak wordt door de familie
Smits op de ouderwetse was-
Magdalenastraat 5, Goes
Tel. 0113-215715
Klundert en bedachten dat 't
leuk zou zijn om niet per se
een ambacht te laten zien,
maar iets wat vroeger in ieder
huishouden moest gebeuren:
gewoon wassen. Een wasdag
en dat is meestal de maan
dag. Daar werd veel tijd voor
uitgetrokken. En ik ben er nou
zelf ook achtergekomen waar
om. Want 't is zwaar werk", al
dus Jaap Smits die vroeger in
de bouw heeft gezeten. Hij is
al een aantal jaren op non-ac-
tief. Maar stilzitten kan-ie niet.
Evenmin als z"n vrouw trou
wens. Ze hebben aan de Julia
nastraat 1 in Wemeldinge, op
een steenworp van de nieuwe
jachthaven bij de sluizen, een
fuchsiatuin opgebouwd. Die
trekt al jaren in de zomer veel
bekijks. Hij maakt ook onder
deel uit van de kunst- en na-
tuurroute waarmee het dorp
aan de Oosterschelde afgelo
pen zomer veel bezoekers
trok. Er is in die tuin voldoen
de ruimte om over anderhalve
week ook weer een wasdag te
houden. Een soort van thuis
wedstrijd dus. "Zijn we ook ei
genlijk wel blij mee. Want er
komt bij onze ouderwetse
wasdag veel meer kijken dan
je verwacht. We hebben een
flinke bus met aanhanger,
waarmee we 'n paar weken
geleden naar Vlissingen zijn
geweest voor onze wasvoor
stelling. Die bus zat barstens
vol. Zo moet je bijvoorbeeld,
naast je oude wasbak, em
mers, wringers en dat soort
zaken ook zorgen dat je vol
doende water bij je hebt. Ik
denk zo'n tweehonderd liter.
huis, maar functioneert ge
heel zelfstandig. Het werd ge
realiseerd op initiatief van de
Stichting Palliatieve Zorg
Dirksland. Naast een team
professionals worden dage
lijks enkele tientallen vrijwilli
gers ingeschakeld bij het werk
in hospice Calando.
Een van de evenementen waar de ouderwetse was-act deze zomer werd verzorgd was
het jaarlijkse schaapscheerdersfeest in Nisse. Kraakhelder was ‘t daar.
fotografie Martin Smit)
opbod. Ze doen dat in samen
werking met de Stichting Om
loop Goeree Overflakkee, die
jaarlijks een wandeltocht van
110 km rond de eilanden or
ganiseert. De opbrengst van
de illustratie is bestemd voor
hospice Calando in Dirksland,
een voorziening waar ernstig
zieke en lijdende mensen in
de laatste fase van hun leven
worden verzorgd en begeleid.
Poortvliet zelf stelde het aqua
rel vlak voor zijn dood be-
een aantal telefoon
tjes. Het ziet er in ie
der geval naar uit dat
het bod uit Zonnemai
re wordt overschre
den.
Wie een bedrag over
heeft voor het schilde
rij kan dat kenbaar ma
ken door een briefje te
sturen naar de centrale
redactie van de PZC
Weekbladen, Postbus
5017, 4380 AA in Vlis
singen. Faxen kan ook:
0118-472404. Op de
inzending graag ver
melden 'Rien Poort
vliet schilderij'. Even
tueel kunt u ook de re
den vermelden waar
om u de aquarel graag
zou willen hebben. De
actie duurt tot 30 sep
tember.
Wl ÖAWT SLOVER
«Jf PESCI RIAt flLSSO ows ROCK iti LI
l::,
MB* W
y
I .XÏSU
