Burgers, boeren en buitenlui op de fiets
Een molentocht door Reimerswaal
Twee bloesemroutes van elk
60 km. door Zuid-Beveland
TITANIC
wij
Schouten Parket
ii
de bevllander
ANNEMAREL
B f PALLADIO
tuin- serrenieubeien
nieuw
Opa's geheim:
stuk van Sim Bolus
F 3evv®®i
MOEDERDAG PALLADIODAG z
opvallend anders
de nieuwe collectie buitenmeubelen
vv en moederdagcadeautjes
Tseweek
gaat in première
VERVROEGDE AFSLUITING
de bevelander
BIJ DE ZEELANDHALLEN
GRAND THEATER GOES 0113-215165
^HELÖEOOI
EN lAMINMWlOEZEN
1
PZC WEEKBLADEN
DE ZESTE P^/IC^UlEll VERHOUDING
WOENSDAG 6 MEI 1998
DEL’
JJKS HUIS AAN HUIS OP NOORD-EN
WESTWAL 13 - GOES
V
I,
VOOR EXCLUSIEF WOONGENOT IN TUIN EN SERRE
De Witte Molen
in Rilland
De Rozeboom
te Krabbendijke
De Oude Molen
in Kruiningen
Molen De Hoed
in Waarde
Uiterste inlevertijd van materiaal voor:
redactie is donderdag 14 mei 17.00 uur
advertenties is vrijdag!5 mei 15.00 uur
6
BELBIOS
0900-936381
In verband met Hemelvaartsdag dient kopij
voor de editie van 21 mei
vervroegd aangeleverd te worden
Mededeling voor onze klanten
Kom nu naar onze
winkel om uw
modecheque(s)
te verzilveren
Bijvoorbeeld Op Afoederdag (10 niei) Landingsweg 1, Baarland, 0113-639900
FILMPROGRAMMA
VANAF 7 T/M 13 ME11998
ONZE SPECIALE
FAMILIEPRIJS
f37,50 P.P.
JAARGANG 50 - NUMMER 19
■k
OSCARS’.
■MC
ge-
(advertentie)
(advertentie)
(advertentie)
1X1
(advertentie)
•3S8888
lo'
ERKEND PARKETSPECIALIST M
De kap van molen De Rozeboom in Krabbendijke. De mo
len dankt zijn naam aan de eerste molenaar Jan Rosier.
Als 't aan burgemeester Verbree van Reimerswaal
ligt, voert hij zaterdag 9 mei een heel fietspeloton
aan. Hij is koploper in een fietstocht die voert
langs de vier fraaie molens die Reimerswaal rijk is.
Iedereen mag meerijden.'t Is immers Nationale
Fietsdag.
De Bevelander maakt deel uit van de
Zeeland Combinatie huis-aan-huis-
bladen in Zeeland.
Totale oplage: 181.000 ex.
De oude Molen in Kruinin
gen, een achtkante molen.
Dit type is erg zeldzaam in
Zeeland.
zaterdag
zondag
woensdag
14.00 u.
14.00 u.
14.00 u.
S
a
iiaatl
Opril Grote Markt 11,4461 AK Goes,
Tel. 0113-270709
Livingstoneweg 9a Industrieterrein Poel II - Goes 0113-230800
Vlak onder de kap zit de zoge
naamde 'baard' van deze mo
len zien we de naam van de
molen en het bouwjaar, De
Rozeboom 1862. De molen
dankt zijn naam aan de eerste
molenaar Jan Rosier.
IEDERE AVOND
19.30 UUR
De Witte Molen in Rilland:
een stellingmolen die hoog
boven de omgeving uitrijst
en daardoor ook met be
bouwing in de omgeving
voldoende wind kan van
gen.
den. De Witte Molen heeft een
vlucht van 20,80 meter. De
vlucht is de lengte van een
roede en een roede bestaat uit
twee wieken. Hij werd
bouwd in 1851.
MIEKE LAUREYS ok PIPPI JANDECI
(INCI.. WELKOMST-
DRANKJE). KOFFIE THEE
EN FRISDRANK GRATIS.
KINDEREN TOT 12 JAAR
VOOR DE HALVE PRIJS.
gaan wel twintig jaar mee bij
regelmatig gebruik. Wel moe
ten ze regelmatig 'gescherpt'
worden. Met een speciale
scherphamer wordt het afge
sloten profiel dan weer aange
bracht. De 'Oude Molen' in
Kruiningen is uitgerust met
twee koppels stenen. Eén kop
pel stenen wordt gebruikt
voor het vermalen van tarwe
tot bakkersmeel, het andere
koppel dient voor het malen
van veevoeders zoals gerst en
maïs.
Pailif en hvdcenh um
en 17.00 uur draaien de mo
lens (bij voldoende wind) en
na het rijden van de route
heeft u een goed beeld van de
ontwikkeling van graanmo
lens in vroeger tijden.
bevelander
I
Zuid-Beveland: weer een
van Nederlands mooiste
streken in het voorjaar
wanneer de perebloesems,
en later de appelbloesem,
weer kleur geven aan het
landschap.
Oplage: 39.500 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v. Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Tel. (0113) 273000. Fax (0113) 273010
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0113) 273000
Privé (0118) 417802
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Advertentieverkoop:
Kantoor Goes, Voorstad 22, Postbus 5
4460 AA Goes, tel.: (0113) 273000
fax: (0113)273010
Henk Mallekote
(0113) 273022 privé (0113) 342535).
Pieter Karman
(0113) 273021 privé (0113) 613394).
Redactie: Hans Meijer (0113) 273028
Redactie-adres: Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Bezorging: 0800-0231231.
Druk: Wegener Nieuwsdruk Zeeland,
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd redactie:
maandag 10.00 uur.
Advertenties: maandag 17.00 uur.
Een tocht dus voor burgers,
boeren en buitenlui, aldus de
organisatie. Het gaat om een
gezamenlijk initiatief van de
gemeente Reimerswaal en het
Toeristisch Bureau Zuid-Beve
land, dat aan het Stationsplein
in Goes zetelt. De Reimers-
waalse molenroute voert per
fiets langs de vier fraaie, goed
onderhouden en ook nog
functionerende molens die de
gemeente rijk is,
Elke molen, waarvan de oud
ste dateert van voor 1550, zal
vanaf de opening op 9 mei
voorzien zijn van een informa
tiepaneel met interessante ge
gevens. Burgemeester Ver
bree opent de route èn ont
hult die informatiepanelen op
9 mei, hoe kan het anders: per
fiets. Voorwaar een uitnodi
ging om dat samen met bur
gemeester Verbree te doen.
De sportieve burgemeester
doet een oproep aan alle 'boe
ren, burgers en buitenlui' zijn
voorbeeld te volgen en samen
met hem de zevenendertig ki
lometer lange tocht te fietsen.
De start is om 10.00 uur bij'De
Oude Molen' in Kruiningen,
(molenaar Oele), om vervol
gens langs molen'De Rozen-
boom' in Krabbendijke (mole
naar Verbiest), de molen van
Rilland bekend als'de Witte
Molen' (molenaar Van der
Weele) en in Waarde,'Molen
de Hoed' met molenaar Wage-
naar, te eindigen bij het ver
trekpunt in Kruiningen. Alle
molens zijn (bij voldoende
wind) natuurlijk die dag in be
drijf en voor die feestelijke ge
legenheid gepavoiseerd. Bij
elke molen wordt 'even' ge
stopt om een informatiep
aneel te onthullen'. De deel
name is gratis (inclusief be
schrijving en plattegrond) èn
voor elke deelnemer is er gra
tis een leuke blijvende herin
nering. De start is op zaterdag
9 mei om 10.00 uur bij de mo
len in Kruiningen. Na een kor
te openingplechtigheid zet de
fietskaravaan zich in bewe
ging met aan het hoofd dus
burgemeester Verbree. In de
weken voor en na 9 mei is er
in de bibliotheek, Oostwal 34
te Goes een speciaal informa-
tiehoekje ingericht waar u al
les over molens kunt lezen. De
fietstocht is ontwikkeld in het
kader van 'Ontdek de andere
kant van Zeeland' en belicht
hoe mooi de andere kant van
Zeeland is. Ook na 9 mei kunt
u de route rijden (verkrijgbaar
bij de VVV) en vertrekken van
af elk van de vier molens. Op
zaterdagmiddag tussen 13.00
zogenaamde wiekenkruis. In
het bovenhuis zitten de mo
lenstenen voor het malen van
het graan.
De gehele kast kan om de
standerd draaien en dat is van
belang voor het kruien van
het wiekenkruis. Uit welke
richting de wind ook komt, de
vier wieken moeten in een
stand gebracht worden waar
in ze de wind kunnen vangen
en hun omwentelingen kun
nen maken. Bij het kruien van
de wieken van een standerd-
molen draait het hele boven
huis mee. Buiten aan de hou
ten kast zit een staart die het
mogelijk maakt de kast te krui
en.
De standerd, waarom het bo
venhuis draait, wordt ge
steund door een piramidevor
mige constructie. Bij 'de
Hoed' is deze constructie
open, en dan spreek je over
een open standerdmolen.
Alle vier de molens in de ge
meente Reimerswaal zijn
doorgaans op zaterdagmid
dag te bezichtigen en wel tus
sen 13.00 en 17.00 uur. Wie
dus zaterdag a.s. niet mee kan
fietsen met burgemeester Ver
bree of liever niet in karavaan
fietst, kan dus ook op andere
tijdstippen aan de route be
ginnen. Bij voldoende wind
draaien de molens bovendien
en er wordt regelmatig gema
len.
Molen de Rozeboom in Krab
bendijke is een ronde stenen
bovenkruier van het type
grondzeilen De Rozeboom is
ingericht als korenmolen. De
meeste molens die men ziet
zijn bovenkruisers. De kap
wordt van buitenaf bewogen
door een staartmechanisme;
zo worden de wieken op de
wind gezet. Deze molen is een
grondzeilen Dit betekent dat
de wieken dicht langs de
grond scheren. De zeilen op
de wieken kunnen vanaf de
grond worden vastgemaakt.
Bij een grondzeiler moet de
molenomgeving aan alle zij
den open land zijn. Helaas is
dat door bebouwing en op
gaande beplanting hier niet
meer het geval. Dit betekent
een flinke belemmering van
de windvang.
Wk
veel pret. Deze keer bekijken
ze foto's van vroeger en
Freekje ontdekt iets op een fo
toopa's geheim!
Deze tiende productie van
poppentheater SimBolus
speelt zich af in een bijzonder
decor; daarin ontwikkelt zich
een sfeervol spel met poppen,
muziek en humor. De rol van
opa wordt gespeeld door
Hans van der Haar. Hij be
speelt bovendien de poppen.
De regie is in handen van de
Amsterdamse regisseuse El
ies Punt.
De voorstelling is geschikt
voor volwassenen en kinde
ren vanaf 5 jaar. Reserveren:
0113-212031.
Zuid-Beveland staat weer
volop in bloei. Reden
voor rustzoekende wan
delaars, fietsers, voge
laars en natuurliefheb
bers om erop uit te trek
ken.
Toeristisch Bureau Zuid-
Beveland en Tholen kan
daarbij behulpzaam zijn.
Want er zijn twee mooie
bloesemroutes uitgezet
in samenwerking met de
VVV.
Die is met name op fiet
sers afgestemd.
Beide routes zijn elk zestig ki
lometer lang. De ene ligt be
zuiden Goes en voert de fiet
sers vanuit de Ganzestad rich
ting 's-Gravenpolder, vervol
gens naar Hoedekenskerke,
Baarland, Oudelande en via
Nisse terug richting Goes.
Trouwens, ook het landschap
rond Nisse begint momenteel
kleur te krijgen.
Wanneer de zon mild wil
schijnen zullen ook de mei
doornheggen op de korte ter
mijn weer volop in bloei
staan. Overigens is deze route
ook interessant voor wie oog
heeft voor historische plekjes
en dorpen.
De tweede route voert door
de bloesemtuin in het oostelij
ke deel van Zuid-Beveland.
We hebben het dan dus over
Kloetinge, Kapelle, Wemeldin-
ge, Yerseke met z'n mooie
vergezichten in Kapelse en
Yerseke Moer), richting Krab
bendijke, Waarde en Schore.
Zoals gezegd zijn de gedetail
leerde routes verkrijgbaar bij
de VWs in Goes en Yerseke.
Foto De Hoed te Waarde: de oudste molen van Reimerswaal. In de zestiende eeuw
stond de molen oorspronkelijk in de Belgische stad Gent, waar hij als oliemolen dienst
deed.
De Witte Molen in Rilland is
een ronde stenen stellingmo
len, ingericht als korenmolen.
Een stellingmolen wil zeggen
dat de molen boven de grond
een stelling of balie heeft,
waarop alle handelingen wor
den verricht zoals zeilen voor
leggen en de molen op de
wind kruien. Bij andere typen
molens zoals de grondzeiler in
Krabbendijke of de standaard
molen in Waarde wordt dit
vanaf de grond gedaan. De
voordelen van een stellingmo
len zijn o.a. dat de molen niet
stilgezet hoeft te worden bij
het laden en lossen van graan
en meel. Bovendien is een
stellingmolen hoger van
bouw zodat er ook in de buurt
van bebouwing toch voldoen
de wind 'gevangen' kan wor-
Molen de Hoed is een uit hout
opgetrokken open standerd
molen, en de enige nog be
staande standerdmolen op
Zuid-Beveland. De molen
heeft al een aantal verhuizin
gen achter de rug. Omstreeks
1550 is de molen opgericht als
oliemolen in de stad Gent. In
1858 werd 'de Hoed' ver
plaatst naar Kruiningen. Sinds
1 april 1989 staat de molen
hier in Waarde, vlakbij de
plaats waar tot 17 september
1935 standerdmolen 'de Nij
verheid' heeft gestaan.
De standaardmolen is het
oudste molentype in Neder
land. Het rechthoekige boven
huis is geplaatst op een zware
ronde verticale spil, de stan
derd. Bovenaan de houten
De 'Oude Molen' in Kruinin
gen is een achtkante houten
bovenkruier van het Zeeuwse
type. De achtkante molens zijn
in Zeeland zeldzaam. Ze zijn te
herkennen aan de achtkanti- derd. Bovenaan
ge, houten molenromp. De kast zitten de vier wieken, het
molenaars op het platteland
werden door het ontbreken
van windbelemmeringen niet
gedwongen de hoogte in te
gaan. Uit de standaardmolen
zijn de andere typen molens
ontstaan zoals b.v. De stenen
én houten achtkanten ronde
stenen molens.
Type molen:
Achtkantige houten boven
kruier, grondzeiler van het
'Zeeuwse type'. Het geheel
staat op acht van de rode bak
steen gemetselde gewitte
teerlingen. Wiekvorm op bei
de roeden is de Oud-Holland-
se wijze van ophekken. Interi
eur bestaat uit 1 koppel zes-
tiender kunst stenen, 1 koppel
zestiende blauwe stenen. Ver
malen graan voor veevoeder
en voor menselijke consump
tie (boeren bakkers gemaal)
Evenals de andere drie mo
lens in de gemeente Reimers
waal is de molen ingericht als
korenmolen.
In Zeeland zijn er veel koren
molens te vinden. De zware
kleigrond leent zich immers
prima voor het verbouwen
van tarwe en andere granen.
Een korenmolen moet be
schikken over goede molen
stenen, waarmee het graan
gemalen kan worden.
Tegenover vijf a zes slagen
van de steen staat één om
wenteling van het wieken
kruis. Goede molenstenen
Zaterdag 9 mei a.s. speelt
poppentheater Sim Bolus de
(besloten) première van de
gloednieuwe voorstelling
'Opa's geheim' in het eigen
sfeervolle theatertje in het
Ambachtscentrum te Goes.
Op woensdag 6 mei is er om
16.00 uur de laatste inspeel-
voorstelling te zien, en vanaf
13 mei wordt de voorstelling
wekelijks om 14.00 uur ge
speeld.
'Opa's geheim' is een verhaal
over Opa Bram die in een
piepklein bejaardenhuisje
woont. Zijn vrouw Marie is er
niet meer, maar elke dag komt
Freekje, z'n kleinzoon, op be
zoek en samen hebben ze dan
s
«88S
t
ki
