KIEKIERIS
4*^
I
Deze zomer te zien in galerie te Wolphaartsdijk
Jan Boer spoort verdwenen collectie
schilderijen van Franse vriend op
ni
Hl 14
HIW
FRAGMENT
Les Grecs
VADERDAGTIP
THE PASSOA
SCHUIMPARTY
[fHË'MÖViÈl
BEER
BABY - KINDERSPECIAALZAAK
pgl
S
mimi minism
de bevIMMhr
Hemels Erfgoed in Goes
Met kermissen en gaaischieten op Zuid-Beveland
Twintig eeuwen Zeeuwen en hun vertier
1e WEEK
ZOMERAVONDMARKT
Heinkenszand
terras - barbecue
kramen
live-band en loterij
voor iedere koper
Griekse LIVE-MUZIEK
vrijdag 20 juni met
GRAND THEATER GOES 0113-215165
JAARGANG 49 - NUMMER 24
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP NOORD EN ZUID-BEVELAND
l
1
Vrijdag 13 juni
van 19.00 tot 22.00 u.
in de Kerklaan
Een nieuwe
keuken
is niet nodig!
voor de heenreis bellen 0113 - 351717
Goes
Lange Kerkstraat 44
Werk zoek
BELBIOS
0900-9363
PZC WEEKBLADEN
Anno 1997 is er autonieuws
het hele jaar door. Bij dit
nummer van De Bevelander
vindt u weer een Autokrant
met de laatdte informatie.
babu-meabefen''
The very special sales of Benetton!
FILMPROGRAMMA
VANAF 12 T/M 18 JUN11997
(Van één onzer redacteuren)
Goed 'n jaar geleden raakte de Franse
kunstschilder Bernard Delettre
schilderijen kwijt. Hij dacht ze nooit meer
terug te zien. Deze zomer zijn ze tentoon
gesteld bij galerie Jan Boer in Wolphaarts
dijk.
Dezelfde lijnen
Andere visie
bij:
SALONIKI
Br
WOENSDAG-JJkJUNI 1997
WW
3^.
l.>. zaterdag
zaterdag 21 juni
Reserveren gewenst
AJJ
Maak kennis met
de PORTAS renovatie
Zeg nooit wie je bent
Keer nooit je rag toe
laat nooit je hart veroveren.
RISCOVERVOER
Bernard Delettre kreeg vorig
jaar de schrik van z'n leven
Bij de afbeelding: Dit dorpsta
fereel werd ongeveer twee
eeuwen geleden geschilderd
door een onbekend gebleven
kunstenaar. Vermoedelijk gaat
het om een feest bij de her
berg in een Zuid-Bevelands
dorp, waar een verhalenver
teller wat publiek wist te trek
ken. De drank leidde bij de
een tot vrolijkheid, anderen
moesten er van worden weer
houden om een duel aan te
gaan. Het verliefde stelletje
links op de afbeelding trok er
zich kennelijk weinig van aan
en bleef in de berm minneko-
zen... (Museum voor Zuid- en
Noord-Beveland Goes).
Wij renoveren ook
keukens en trappen
Del ons!
Bij de foto: De vier Kerkvaders, copie naar Abraham Janssens,
17e eeuw.
vrijdag. 19.00 u.
zaterdag 19.00 u.
zondag 19.00 u.
Tuincentrum bloembinderij
Nwe Rijksweg 49
‘s-Heer Arendskerke
Tel.: 0113-216055
Kerkplein 8, Yerseke
Telefoon 0113-574210
PORTAS vakbedrijf
Zevenbergen
tel. 0168-335002
Gekeel Nederlands
gesproken
asai
gen. Dat is een ramp. Want je
moet uiteindelijk van je verko
pen leven. De schilderijen
staan en hangen nu dus bij
ons aan de Aardebollenweg.
En ik hoop dat we komende
zomer wat voor 'm kunnen
verkopen”, aldus Jan Boer.
Ie bevelander
(ook de kinderafdeling)
30%
De Bevelander maakt deel uit van de
Zeeland Combinatie huis-aan-huis-
bladen In Zeeland.
Totale oplage: 176.455 ex.
Jan Boer en zijn oudere kunstvriend en -meester Bernard
Delettre. De laatste raakte vorig jaar dertig schilderijen
kwijt toen een galeriehoudster plotseling haar zaak
sloot. Jan Boer (links op de foto) spoorde ze voor hem
op en haalde ze voor dpze zomer naar Wolphaartsdijk.
donderdag 20.00 u.
vrijdag 21.30 u.
zaterdag 21.30 u.
zondag 21.30 u.
maandag. 20.00 u.
dinsdag. 20.00 u.
woensdag20.00 u.
zaterdag 14.00 u.
zondag 14.00 u.
woensdag 14.00 u.
De collectie raakte vorig jaar
zoek toen de kunstschilder uit
Normandië ze had laten afle
veren bij een galerie in Oost-
Frankrijk. De galeriehoudster
verdween na een echtschei
ding. Via bemiddeling door
Jan Boer, 'Goesenaar van ge
boorte en sinds enkele jaren
zelf kunstschilder, kwam de
collectie weer boven water.
"Ik ben er bijzonder blij mee.
Want Bernard Delettre en zijn
schilderijen zijn een belangrij
ke rol in m'n leven gaan spe
len', aldus Jan Boer, die in de
polders onder Wolphaartsdijk
enkele jaren geleden een ei
gen galerie opende. "Je kunt
Delettre zien als m'n leer
meester. Ik heb hem destijds
ontmoet aan de haven van
Honfleur, 'n bekend plaatsje
aan de Normandische kust. Ik
zat daar zelf aan de kaai te
schilderen. Ik werd op 'n ge
geven moment op m'n schou
ders getikt. Dat bleek achteraf
Bernard te zijn. Hij is een be
kend kunstschilder in Nor
mandië. Uit onze ontmoeting
is een vriendschap gegroeid.
We hebben elkaar daarna ver
schillende keren ontmoet. We
wisselen brieven uit en hou
den elkaar op de hoogte van
ons werk. We zijn zelfs op een
gegeven ogenblik naar Zuid-
Frankrijk gegaan. Naar Aix en
Provence, 't land van de be
kende kunstschilder Cézanne.
We hebben daar naast elkaar
het landschap zitten te schil
deren.
Oplage: 39.500 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v. Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
Tel. (0113) 273000. Fax (0113) 273010
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0113) 273000
privé: (0118) 642078
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18.
4380 AA Vlissingen.
Advertentieverkoop:
Henk Mallekote
(0113) 273022 privé (0113) 342535).
Pieter Karman
(0113) 273021 privé (0113) 613394).
Redactie: Hans Meijer (0113) 273028
Redactie-adres: Voorstad 22,
Postbus 5, 4460 AA Goes.
nog functio- PORTkS
neel, maar ze
bevalt u niet
meer. PORTAS
renoveert met
nieuwe front-
delen, in tal van
varianten en
dessins. Voor
deliger dan u
denkt.
'w
Bezorging: (0113)273000.
Druk: PZC Grafische Bedrijven,
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen.
Druktechniek: offsetrotatie
Sluitingstijd: advertenties
maandag 17.00 uur.
Bernard Delettre is in het har
tje van Normandië geboren,
eind maart 1937. In de jaren
zestig en zeventig installeert
hij zich in Parijs. Vanaf 1977
gaat hij voorgoed in Auge wo
nen en besluit hij zich voor
honderd procent aan het
schilderen te geven. Vanaf die
tijd ook houdt hij talrijke expo
sities, zowel collectief als indi
vidueel. Zijn werk is terug te
vinden in tal van collecties in
Frankrijk zelf en daarbuiten.
Een schilder van het land en
van de zee dus. Teruggetrok
ken ook enigszins. Dit in schril
contrast tot het andere Nor
mandië.
Het Normandië dat jaarlijks
honderdduizenden toeristen
in zijn armen sluit. Waar ieder
jaar in Deauville een filmfesti
val wordt gehouden, streek
ook van kastelen. Delettre zelf
woont in een chaumière, een
typisch landhuisje van de
streek.
Voor Ingrid en Jan Boer geldt
hetzelfde. Maar dan in een
Zeeuws kader gezet: de pol
der, de zee in de nabijheid,
twee tot aardige galerie en
atelier verbouwde landar-
beidswoningen van de streek.
Jan Boer heeft na zijn ont
moetingen met Delettre een
andere visie op schilderen ge
kregen. “Ik ben aanvankelijk
erg gecharmeerd geweest van
de impressionisten. Door Ber
nard ben ik de meer expres
sionistische kant opgegaan.
Ben via Bernard ook in aanra
king gekomen met Norman
dië, het landschap daar, de
kleine havens, de zee. 't Gekke
is dat we onafhankelijk van el
kaar eigenlijk in eenzelfde si
tuatie verzeild raakten. Ik in
Zeeland, hij in Normandië. Al
lebei veel buiten werkend, so
litair en in de natuur, 's Win
ters teruggetrokken in 't ate
lier".
toen-ie hoorde dat een gale
riehoudster in Oost-Frankrijk
bij wie hij z'n werk had onder
gebracht, plotseling haar zaak
had gesloten. Ze was met on
bekende bestemming vertrok
ken. 't Was een Nederlandse.
Hij schakelde daarop zijn col
lega en vriend Jan Boer in
Wolphaartsdijk in. Of hij mis
schien kon achterhalen waar
z'n dertig schilderijen geble
ven konden zijn. Het spoor
leidde terug naar Nederland.
"Eigenlijk had ik de spullen
vrij snel weer voor Bernard
opgespoord. Ik heb hem toen
meteen aangeboden een ex
positie in onze galerie in
Wolphaartsdijk te houden, 't
Ging immers om dertig schil
derijen. Die waren lange tijd
ergens opgeslagen blijven lig- Drompol
Jan Boer heeft dit jaar, om de
drempel van z'n galerie te ver
lagen, kunst verweven met
curiosa. "Wie bij ons binnen
komt hoeft niet per se alleen
naar schilderijen te kijken. Ik
heb er van alles tussen gezet.
Kort geleden is in het Streekmuseum aan de Sin-
gelstraat te Goes een expositie van kerkelijke
kunst geopend. Het gaat om een deel van de Bis
schoppelijke Collectie van het Bisdom Breda.
Deze collectie is doorgaans te
zien in het Bisschoppelijk Mu
seum in de stad Breda. De
tentoonstelling in Goes duurt
tot en met 31 augustus a.s. Hij
draagt de naam 'Hemels Erf
goed'. Het bisschoppelijk mu
seum van het bisdom Breda
werd in 1927 opgericht door
mgr. Hopmans, bisschop van
Breda. Vijf jaar later, in 1932,
werd de verzameling in bruik
leen gegeven aan het Stede-,
lijk Museum. Mgr. Hopmans
gaf toestemming om bij de
kerken in het bisdom overbo
dig geworden voorwerpen
van (kunst)historisch belang
te verwerven voor de bis
schoppelijke collectie. De col
lectie omvatte ook voorwer
pen uit de periode vóór de op
richting van het bisdom Breda
in 1853, toen West-Brabant en
Zeeland nog onder het bis
dom Antwerpen en het apost
olisch vicariaat ressorteerden.
Zeeland hoorde tot 1956 on
der het bisdom Haarlem.
Magdalenastraat 5, Goes
Tel. 0113-215715
Daarnaast werd de verzame
ling verrijkt met nalatenschap
pen en schenkingen van parti
culieren. Ook de versobering
van de liturgie en de sloop
van kerkgebouwen in de jaren
zestig en zeventig droegen in
belangrijke mate bij tot de toe
nemende omvang van de col
lectie van het bisschoppelijk
museum. De collecties van
het Stedelijk en Bisschoppelijk
Museum te Breda, sinds 1990
bekend onder de naam Bre-
da's Museum, zijn momenteel
tijdelijk niet voor publiek toe
gankelijk. In december 1996
sloot Breda's Museum de
deuren van het expositiege
bouw aan de Grote Markt van
Breda. In de loop van 1998 zal
het museum heropenen in
een volledig vernieuwde huis
vesting in de voormalige
Chassékazerne. De stedelijke
en bisschoppelijke collecties
zullen dan in een geïntegreer
de opstelling worden ge
toond.
en zelfs veel sportverenigin
gen hadden een protestantse
of katholieke achtergrond. Na
tuurlijk is er door de eeuwen
heen ook 'werelds' vermaak
geweest.
Reeds in de zestiende eeuw
hoefde er maar een graaf te
trouwen of een stadhouder op
bezoek te komen of er werd
van de gelegenheid gebruik
gemaakt de bloemetjes buiten
te zetten. Stad of dorp werden
versierd, er werden feestma
len aangericht en er werd
vuurwerk afgestoken.
Het moge inmiddels duidelijk
zijn dat u ook aan het lezen
van deze nieuwe aflevering
van 'Ach Lieve Tijd' veel ple
zier kunt beleven. De volgen
de aflevering van 'Ach Lieve
Tijd - Zeeland' heeft als titel
'Twintig eeuwen Zeeuwen en
hun oorlogen'. Deze afleve
ring verschijnt eind juni.
Overigens hebben Ingrid en
Jan Boer hun galerie in de
polder de laatste tijd verder
dertig afgebouwd. "We hebben ge
probeerd een huiskamereffect
te bereiken. De galerie zoals
me die in eerste opzet voor
ogen stond, bereikte te weinig
mensen. Vorig jaar heb ik 'ns
honderd uitnodigingen voor
een tentoonstelling verstuurd.
Er kwamen op de kop af twee
mensen op af. Dat werkte dus
niet", aldus Jan Boer, die in
het verleden blijk heeft gege
ven, zeker niet contactarm te
zijn. Hij had in Goes een juwe-
lierszaak, is edelsmid van
huis-uit, zette met een be
vriende relatie het destijds
snelle café annex galerie La
Strada op en vluchtte uitein
delijk naar de rust van Wolp
haartsdijk om er zelf voor
honderd procent te gaan
schilderen. Het resultaat zijn
honderden doeken van het
Zeeuwse land, het water, stil
levens. Kortom dezelfde ele
menten naar het Zeeuws ver
taald, die Bernard Delettre in
zijn werk centraal heeft staan.
Als er één ding duidelijk
wordt na lezing van de
zojuist verschenen acht
ste aflevering van 'Ach
Lieve Tijd - Zeeland' is
het wel dat de Zeeuwen
in de voorbije eeuwen
volop feesten hebben
gevierd.
Worden de mensen vandaag
de dag naar de kermis getrok
ken door attracties als de
botsautootjes, het reuzenrad
en draaimolens, enkele eeu
wen geleden ging het er mis
schien minder spectaculair,
maar zeker niet minder vrolijk
aan toe. In ieder dorp en in el
ke stad herdachten de katho
lieke gelovigen de inwijding
van het kerkgebouw met een
plechtige kerkmis. Aan deze
feestelijke gebeurtenis ging
op den duur een jaarmarkt
deel uitmaken, waar iedereen
reikhalzend naar uitkeek.
Naast de groentenkraam en
de veeboer die er zijn koeien
verkocht, vertoonden gooche
laars, acrobaten en boeienko-
ningen daar hun kunsten, ter
wijl kwakzalvers allerhande
wondermiddeltjes probeerden
te slijten. Aan het eind van de
achttiende eeuw werden de
kerkmissen door de protestan
ten afgeschaft, maar de jaar
markt, de kermis, mocht blij
ven bestaan. Dat Zeeland eeu
wenlang een land van kermis
sen is geweest, heeft ervoor
gezorgd dat er nogal wat ty
pisch Zeeuwse vormen van
vermaak bestaan. De Walcher-
se bevolking gaf zich met
graagte aan het ringrijden
over en vooral op Zuid-Beve
land werd er op de gaai ge
schoten. Daarnaast leefde
men zich uit met katknuppe
len, paling- of ganstrekken.
Oog voor dierenleed hadden
de meeste mensen toen nog
niet! Ook kunt u in deze
nieuwste aflevering lezen over
spelerijden en heulen, inzou
ten, krulbollen, Annetje-Lies-
jesdag en Slabberjan. Kan het
nog Zeeuwser? Vertier is altijd
nauw verbonden geweest met
Honfleur, ingang van de haven. Geschilderd door Bernard Delettre. Hier ontmoetten de
kunstschilder uit Normandië en Jan Boer elkaar voor 't eerst. Schilderend zijn ze nadien
verder gegaan, samen in de Provence, ieder voor zich in Normandië en Zeeland.
fraai uitgevoerde tijdschrift
"Patrimoine Normand" staat
een artikel. Daarin worden hij
en zijn werk uitvoerig belicht.
Hij is de schilder van het Nor
mandische landschap, het on
vervalste zeeleven, stillevens
en doodgewone bloemen.
In het mooie seizoen is hij
vaak te vinden op de Norman
dische landwegen met hun ty
pische hagen of bij de haven
van Honfleur. Als 't buiten te
koud wordt trekt hij zich terug
in zijn atelier en schildert er
stillevens, alleen en gecon
centreerd op zijn doeken. Er is
over Delettre geschreven: "Hij
schildert louter om te kunnen
bestaan". Hij laat het Honfleur
van de jaren negentig graag
over aan de toeristen. Zelf
zegt hij: "Ik geef de voorkeur
aan Honfleur wanneer 't er
mistig is of wanneer er on
weer dreigt. Hij houdt ervan
om appels te schilderen en hij
denkt daarbij aan Cézanne.
geloof. Met Pasen, Pinksteren
of Maria Hemelvaart werden
er bijvoorbeeld optochten ge
organiseerd, waarna het bier
en de wijn rijkelijk vloeiden.
Ook carnaval vindt haar oor
sprong in kerkelijke hoogtijda
gen. Na 1572, toen de prote
stantse kerken zich overal in
Zeeland vestigden, werd er
een einde aan de katholieke ri
tuelen rond carnaval gemaakt.
Overigens gingen de uitspat
tingen waaraan de feestvier
ders zich overgaven ook de
katholieke kerk zelf wel eens
te ver, en moest de kerk haar
achterban intomen. Na de af
schaffing door de protestan
ten zou het tot de negentiende
eeuw duren, voordat de Zeeu
wen weer massaal carnaval
gingen vieren.
Nog tot in het begin van deze
eeuw had de kerk, zowel de
katholieke als de protestantse,
een grote invloed op de in
richtingen van de vrije tijd van
hun gelovigen.
Allerlei verenigingen met een
kerkelijke achtergrond werden
opgericht, er werden zen-
dingsfeesten georganiseerd
Spullen die mensen kunnen
interesseren, zoals oude
koffergrammofoons, aarde
werk, glas-in-lood. Bijzondere
oude spulletjes. Ze vormen
een attractie voor mensen die
nu de galerie willen bezoeken.
Maar ze geven mezelf de mo
gelijkheid om af en toe achter
de schildersezel vandaan te
komen. Om er naar op zoek te
gaan. In Frankrijk en Belgi.'
bijvoorbeeld. Je komt daar
vaak nog de gekste dingen te
gen. Maar je moet er de tijd
voor nemen om ze tussen alle
kunst en kitsch vandaan te ha
len". Door een gelukkig toeval
wordt galerie Jan Boer deze
hele zomer echter gedomi
neerd door het werk van Ber
nard Delettre: dertig schilderij
en waarvan iedereen dacht
dat ze verdwenen waren.
"Schilderen is als een roman",
je moet weten te lezen. Aldus
Bernard Delettre. In één van
de laatste nummers van het
