Gilde van ruim 300 jaar overleefde alle eeuwen;
MAGAZIJNVERKOOP!
O
KIEKIERIS
zaterdag DE HAVENZANGERS 's-Heerenhoek
20 januari
Nieuwjaarsconcert "Ons Genoegen
BINNENKORT DEFINITIEVE SLUITING
LET OP! DIT MOET WEG!
Groei Goes vooral dank
zij nieuwbouw Overzuid
en Het Goese Meer
Info-avond in Goes over
nabestaanden-wet
G
weekblad voor zuid- en noord beveland
PILAAR
Woensdag 17 januari 1996 - 48e jaargang no. 3
f.69,00
f.0,00
25.00 I
Rapid
Ja, inclusief montage bij:
"Service
LDEI
GRAND THEATER GOES 0113-215165
f>OCAHOHTA$
ONGELOOFWAARDIG LAGE PRIJZEN!!!
EEN FRAKTIE VAN DE NORMALE PRIJS!
H
(Van een onzer redacteuren)
Het clubgebouw van het handbogengilde 'Sint Sebastiaan'
aan de Zaaldijk in 's-Gravenpolder.
3 dagen alles
35.00
h
KOM SNEL - PROFITEER, WANT OP OP en WEG WEG'
0(1/1
J.A. v.d. Goeskade 49 bij Molenplein
GOES, open: donderdag 10.00 -21.00 uur
vrijdag 10.00 - 17.00 uur; zaterdag 10.00 - 17.00 uur
Rapid Service Goes
Reglement
1985
1986
1987
1988
1989
1990
75)
(+234)
84)
(+219)
(+208)
Folklore
1991
1992
1993
1994
1995
32590
33023
33281
33561
34002
(+348)
(+433)
(+258)
(+280)
(+441)
Deze actiefoto van Bevelandse handboogschutters werd in
1926 genomen tijdens een regionale wedstrijd in Heinkens-
zand. Een schutter staat met gespannen boog gereed om te
'vuren'. Het is niet duidelijk, of dit groepje schutters tot 'Sint
Sebastiaan' uit 's-Gravenpolder behoorde.
KINDEREN:
VOL
WASSENEN:
Goes
Lange Kerkstraat 44/
Donderdag - Vrijdag - Zaterdag
Te Hoedekenskerke
Veel medeleven
met gedupeerde
vrijwilligers
dierenparkje
'S-GRAVENPOLDER - Er zijn momenten geweest, dat
het gilde van de handboogschutters in 's-Gravenpolder
aan een zijden draad hing.
Bloei
FILMPROGRAMMA DONDERDAG 18
T/M WOENSDAG 24 JANUAR11996
Schrijfavond Amnesty
Jaarboek
CA. 1780 MATRASSEN: uitsluitend Hollands topfabrikaat, met voll. fabrieksgarantie in
alle mogelijke en onmogelijke maten, div. diktes en soortgelijke gewichten. Prachtige
afwerking. O.a. in POLYETHER S.G. 30 en POLYETHER S.G. 40 Soft. BINNENVERINGMA-
TRASSEN met resp. 140 en 180 konisch gelagerde veren per m2. Ook voorradig LATEX
en SUPERLATEX, natuurrubbermatrassen en de nieuwe, medische CLINIC POCKET-
VEREN. Matrassen met 235 ingepakte veren per m2. Als we zeggen dat deze gehele
voorraad weg gaat beneden inkoopprijs dan kunt u er zeker van zijn dat u, zolang de
voorraad strekt, koopt tegen
Superoud?
Discovervoer 5.- p.p. per rit 0113-351422
f
°A
soms in sukkeldraf naar de ondergang
i
L
ilUdlBÜ
iln'
IU.
iih.ih:
Accu's
APK
LAATSTE WEKEN
Gentram - Soes.
Accu 36 Ah
Prijs vanaf
Dit keer zijn ook wat pagina's
ingeruild voor enkele dorpsver-
LET OP
NEDERLANDS
GESPROKEN
VERSIE!
BOUWMATERIALEN
GOES
0113-215401
Westhavendijk 150 Goes - Tel.: 0113-22 04 40
Openingstijden: maandag t/m vrijdag 8.00 - 17.00 uur.
zaterdag 9.00 - 15.00 uur.
dat het gilde al tussen 1450 en
1500 is opgericht. In dat geval
valt 'Sint Sebastiaan' in de cate
gorie superoud.
Alweer enige tijd geleden heeft
de heer Walrave (gemeentese
cretaris van de toenmalige ge
meente 's-Gravenpolder, nadien
chef algemene zaken van de hui
dige gemeente Borsele) uit pure
persoonlijke interesse de historie
van het gilde eens onderzocht en
op papier gezet. Zijn bevindin
gen werden in het Historisch
Jaarboek (van de Heemkundige
Kring De Bevelanden) gepubli
ceerd.
Het meest opmerkelijke van
het handbogengilde was door
de eeuwen heen de inhoud
van het reglement. Wie lid
wordt van een voetbalvereni
ging, moet zijn contributie
betalen, trouw komen trainen
en zich tijdens de wedstrijden
Men kon ook niet 'zomaar' als lid
opstappen. Ook daarvoor was
toestemming van de ambachts
heren nodig. Zelfs voor wie ver
huisde of overleed, moest de
boete worden betaald.
De opkomst naar de maandelijke
schieting was verplicht. Verder
was er de heilige plicht om bij het
koningsschieten te verschijnen,
en om mee te helpen bij het op
de stenge brengen van de vogel
(of de 'gaai'). Elk lid moet zijn
handboog meebrengen en min
stens zes pijlen. En dat alles op
straffe van een flinke boete in
geval van nalatigheid.
De hele historie van het gilde
hangt van folklore en tradities
aan elkaar. De molenaar van
het dorp moest bijvoorbeeld
voor het jaarlijks gildefeest
verplicht een zak tarwe(meel)
leveren. Dat was opdracht van
de ambachtsheren. De mole
naar mocht dan -met zijn echt
genote- gratis deelnemen aan
het gildefeest.
halen, die niet supergewichtig
zijn, maar waarvan de vastleg
ging toch belangrijk werd geacht.
Vandaar enkele korte verhalen
uit Kloetinge, Kapelle en Wol-
phaartsdijk.
(Het Historisch Jaarboek voor
Noord- en Zuid-Beveland 1995 is
verkrijgbaar bij het Gemeentear
chief, Wijngaardstraat 3 te Goes.
Prijs: f. 35 voor leden van de
Heemkundige Kring, f. 45 voor
niet-leden).
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag dinsdag
Woensdag
20.00 u.
19 00-21 45 u
19 00 - 21.45 u
19.00 -21.45 u.
20 00 u.
20.00 u.
14.00 u.
14.00 u.
14 00 u.
NIEUW: Elke Ford
gratis APK keuren?
vraag naar onze
voorwaarden
eert vindt plaats in "de Vroone"
en begint om 20.00 uur. De
entree bedraagt 7,50 p.p. Op
vertoon van uw donateurskaart
krijgt u een eenmalige korting
van 5,-.
No limits. No fears. No substitutes.
BIR-BEL-BIOS
06-9363.
Zaterdag
Zondag
woensdag
voor de nieuwe wet en de
bezwaren en alternatieven die
de vrouwenbeweging heeft aan
gedragen. Het Comité voor een
Rechtvaardige Nabestaanden
wet, gevormd door Vrouwen
bond FNV, ANBO en de actie
groep 'Weduwen in de kou' heeft
jarenlang actie gevoerd om de
nadelige gevolgen voor huidige
en toekomstige weduwen te
beperken. Verder geven de heer
W. Jansen, directeur van de
Sociale verzekeringsbank en
Mw. E. Graafmans, jurist bij het
Bureau voor Rechtshulp, reac
ties uit de praktijk. Zij zullen aan
geven welke vragen zij al binnen
krijgen over de uitvoering en wel
ke nog te verwachten zijn.
Het artikel in De Bevelan
der over de gestolen skel
ters van het dierenparkje
bij Hoedekenskerke heeft
veel plezierige reacties
opgeleverd voor de bena
deelde vrijwilligers. Via
een oudere lezeres in
Kamperland kwam de lei
ding van het dierenparkje
in contact met een skel
ter-verhuurder in Fijnaart,
die op uiterste gunstige
voorwaarden a.s. zomer
skelters ter beschikking
wil stellen voor de ver
huur. Dat stelt de mensen
van het dierenparkje in
staat om opnieuw (even
als afgelopen zomer) enig
geld te verdienen voor het
voederen van de dieren.
Behalve veel medeleven
zijn ook enkele aantrekke
lijke geldelijke bijdragen
gestort op de bankreke
ning van het dierenparkje.
Het Sportfondsenbad in
Vlissingen (dhr. Lau Wie-
lemaker) wil eind deze
maand een actie gaan
voeren voor het Hoede-
kenskerkse dierenparkje.
Dat initiatief wordt in
overleg met 'Hoedekens
kerke' nu nader uitge
werkt. U hoort daarover
nader.
aan de spelregels houden.
Dan ben je een eerbaar lid.
Maar bij 'Sint Sebastiaan’ was
(en is) dat wel even anders.
Véél regels, en bij overtreding
véél boetes
sens zijn medewerking. Bege
leid door het harmonie-orkest
zal hij een tweetal solo's ten
gehore brengen, waarbij het vir
tuoze saxofoonspel uitstekend
tot zijn recht zal komen. Het con-
Tussen 1930 en 1940 deed zich
zo'n rampperiode voor. Het aan
tal leden was toen 'ingezakt' tot
drie. En de oude heren die toen
lid waren, wilden géén nieuwe
leden toelaten.
De drie zittende leden vonden
het véél te gezellig, dat ze elk
jaar -met hun echtgenotes- op
kosten van het gilde een dagje
uit konden. De burgerij zag het
allemaal hoofdschuddend aan,
maar niemand kon het hun ver
bieden.
Zelfs het Zeeuws Genootschap
der Wetenschappen poogde ver
geefs de drie overgebleven, kop
pige leden op andere gedachten
te brengen. Ook de Commissaris
van de Koningin deed een
poging, eveneens zonder suc
ces.
Uit de stukken van het hand
booggilde wordt niet duidelijk,
hoe en wanneer de drie leden
hun verzet hebben opgegeven.
In elk geval begon het gilde na
verloop van tijd weer in leden
aantal te groeien. Er waren
immers genoeg 's-Gravenpolder-
naars die schriftelijk te kennen
hadden gegeven, dat ze graag
lid wilden worden.
Vandaag de dag is het handbo-
Op 20 januari a.s. houdt muziek
vereniging Ons Genoegen uit
Kapelle haar traditionele Nieuw-
jaars-concert.
Tijdens dit concert verleent de
alt-saxofonist Jacques Claes-
Donderdag 18 januari wordt in
Hotel Terminus te Goes een
informatieavond gehouden met
als onderwerp de nieuwe Nabe
staandenwet die op 1 juli a.s. van
kracht wordt. De avond wordt
georganiseerd door Emancipa-
- tiebureau Zeeland en begint om
19.45 uur.
De nieuwe wet heeft grote gevol
gen voor het inkomen van men
sen van wie de partner overlijdt.
Er zijn in dat verband ook veel
vragen. Deze wordt behandeld
tijdens de avond in Goes, welke
I gratis toegankelijk is. Op het pro-
gramma staat een korte inleiding
door Mw. H. ter Doest, landelijk
voorzitter van de Vrouwenbond
FNV. Zij schetst de aanleiding
Pictures
Presents
Het bestuur van het gilde
bestond uit een koning, een
hoofdman en twee dekens. De
koning was degene die de jaar-
schieting won (d.w.z. degene die
de vogel van de stenge af
schoot). De hoofdman en de
dekens werden benoemd met
instemming van de ambachtshe
ren. Ze mochten hun benoeming
niet weigeren. Dat kwam hun op
een boete te staan.
In de consistorie van de Geref.
Kerk te Kamperland wordt maan
dag 22 januari a.s. weer een
schrijfavond gehouden voor
Amnesty Int Men is welkom tus
sen half zeven en acht uur.
gengilde 'Sint Sebastiaan’ te 's-
Gravenpolder weer een actieve
en bloeiende vereniging, met
meer dan 20 leden. Het (sterk
vernieuwde) clubgebouw De
Farm is te vinden aan de Zaal
dijk. Maandelijks wordt daar
geschoten.
In vergelijking met vroeger is er
in beginsel niet veel veranderd.
De organisatiestructuur (met een
hoofdman en dekens) is dezelf
de gebleven. Veranderd zijn
alleen de plaats en de wijze van
schieten. Vroeger in de open
lucht, nu overdekt. Vroeger op
de staande wip (de 'stenge'),
tegenwoordig op de liggende
wip.
Het Historisch Jaarboek 1995
van de Heemkundige Kring De
Bevelanden bevat ook een arti
kel over de achtereenvolgende
sluizen die toegang gaven tot het
havenkanaal van Goes en ook
een artikel over de Oostsluis van
Hansweert door de eeuwen
heen.
Een ander verhaal heeft de
(vroegere en huidige) molens
van Goes als onderwerp. Erg
leesbaar is weer de aflevering
over 'Vagebonden aan de zelf
kant', een serie in het Jaarboek
die de grote en kleine criminali
teit in vroeger eeuwen in Goes
als onderwerp heeft.
Het voortbestaan van het
handbogengilde 'Sint Sebasti-
aan' is vaak bedreigd geweest.
Toch heeft het 's-Gravenpol-
derse gilde die perioden van
verflauwde belangstelling en
bestuurlijke 'ondeugden' over
leefd. Dat maakt van het gilde
één van de oudste verenigin
gen in onze regio, vermoede
lijk ouder zelfs dan 320 jaar.
Soms als een pijl uit de boog omhoog,
Elke gildebijeenkomst moest
door de bode van het gilde in
persoon worden aangezegd bij
de leden. Tijdens gildebijeen-
komsten mocht er niet worden
geruzied, gevloekt of geroddeld.
Ook daarop stond boete. Nie
mand mocht voor die bijeenkom
sten eten van huis meenemen.
De straf: vijf schellingen.
Bij de begrafenis van een lid
dienden de overige leden aan
wezig te zijn. Boete bij afwezig
heid: twee schellingen. Is het
vreemd, dat de kas van het gilde
vaak overvol was? En dat in de
jaren '30 de drie leden daar vro
lijk van profiteerden?
levens^"9
APK?
DEKBEDOVERTREKKEN in prachtige dessins en kleuren, kinderdessins, riches, satijn, flanel enz. Alle
maten HOESLAKENS in 100% katoen, badstof, jersey, flanel, molton enz. Alle maten voorradig HOOFD
KUSSENS. meer dan 12 versch. soorten van anti-allergische gezondheidskussens tot fysiotherapeu-
tisch DEKBEDDEN in meer dan 10 versch. soorten w.o. anti-allergisch, dons, halfdons, 4 seizoenen
enz. TEXELS ROEM, het bekende topmerk van de Wadden, zuiver scheerwol. Dekbedden, onderde
kens en kussens, alle maten voorradig. VERDER: lattenbodems vast en verstelbaar, matrasdekken,
kinderdekbedden, kindermatrassen, huishoudtextiel en 100en aanverwante artikelen welke weggaan
tegen...
In een artikel van de heer J. \A(al-
rave in het Historisch Jaarboek
voor Noord- en Zuid-Beveland
no. 21 (1995), dat eind vorig jaar
verscheen, wordt uitgerekend
dat het gilde al in 1672 moet
hebben bestaan. Want uit dat
jaar dateert een overgeschreven
Ordonnantie die bewaard is
gebleven. Het is echter goed
mogelijk, aldus de heer Walrave,
ALBERT R RROCCOLI reran PIERCE BROSNAN «JAN FLEMING S
JAMES ROND 007s-n GOLDENEYE' SEAN DEAN IZARELLA SCORÜPCO
FAMKE JANSSEN w JOE DON RAKER ERIC SERRA
JKSSMIILMEHEIIX '"S MICHAEL FRANCE J"""ï JEFFREY CAINE m
BRUCE FEIRSTEIN MICHAEL G WILSON w
BARBARA BROCCOLI MARTIN CAMPRELL
bonothe edge - -..tinati
-
Zoals vorige week al bekend werd is Goes de snelst groeiende
gemeente in Zeeland. Althans, dat was voor 1995 het geval. Met
name de nieuwbouw in de wijk Overzuid en in het plan Het Goese
Meer droegen bij aan de bevolkingsgroei voor wat betreft nieuwe
vestigingen. De gemeente had per 31 december 1995 34002 inwo
ners, wat neerkomt op een stijging met 441 inwoners ten opzichte
van 31 december 1994. De stijging is zowel toe te schrijven aan een
vestigingsoverschot als aan een geboorteoverschot. 2019 personen
kwamen in Goes wonen; 1654 personen vertrokken naar elders. Er
waren 435 nieuw geborenen en 359 overledenen. De oorzaak van
het vestigingsoverschot is veelal het gereedkomen van nieuwe
woningen in de wijken Overzuid en Het Goese Meer. Het gaat hier
om voorlopige cijfers. De definitieve cijfers, die doorgaans slechts
kleine veranderingen laten zien, komen in de loop van januari.
Met de stijging van dit jaar zet de groei van de afgelopen jaren door.
31422
31497
31731
31815
32034
32242
entree slechte 12.50, kom op tijd, went vol vol
zaterdag op veler verzoek
27 januari BAC|( T0 T||E ME| p J BEANIE
20+ avond met vrij drinken,
entree 25.00
