Verwerpelijk vermaak of terechte traditie?
ARTI luidt
carnavalsseizoen in
KOM VANAF
zingen in Middelburg
VANDAAG NAAR
ONZE SFEERVOLLE
KERSTMARKT
EuROPrtTuiri^
JUMSSICP^
Zeeuwse buschauffeurs
tXnneMareL
Straks
studeren?
Karnaval ’s-Heerenhoek
viert 33-jarig bestaan
weekblad voor zuid- en noord beveland
opMERKelijk in mode
Postzegelen in
Kloetinge
TOP TRAVEL
reisbureau
uw partner in reizen
Goes 01100-32888
Ook voor aanbiedingen
en ’’Last minute reizen”
zie pag: 6
GRAND THEATER GOES 01100-15165
FILMPROGRAMMA VANAF 11 T/M 17 NOVEMRER
Woensdag 10 november 1993 45e Jaargang no. 45
De kerk
Met o.a. soliste uit Goes
Op Noord- en
Zuid-Beveland
is de kermis
al vrijwel
uitgestorven
Feestelijk
Almanak
Kermismuseum
Deze week:
HET TUINCENTRUM VOOR GROENLIEFHEBBERS
Kijk op pagina 5
L
J
Zie ook de interessante
aanbiedingen in de
Kerstfolder die in deze krant
is bijgesloten
Zondag
NEDERLANDS
GESPROKEN EN
GEZONGEN.
SLECHTS
2 WEKEN
14.00 u.
Ja, maar waar...
14.00-19.00-21.45 u.
19.00-21.45 u.
4
u
Wij hebben een aantal
aanbiedingen:... kom
snel even kijken!
Opril Grote Markt 11
4461 AK Goes tel. 01100-31479
Walt Disney^
Brassband in N.H.
Kerk
’s-Heer Arendskerek
NOORD- EN ZUID-
BEVELAND In orthodox-
protestantse kring bestaat
er serieus bezwaar tegen.
In niet-kerkelijke kring
wordt het gezien als een
bron van jaarlijks weerke
rend vermaak: de kermis.
I? - .i
Altijd..."
NIET VAN EEN
KOUDE KERMIS
THUISKOMEN
I
Echte kermispaarden, uit de draaimolen.
Hogeschool Rotterdam Omstreken
I
een STEVEN SPIELBERG film
k
Altijd lichtjes, altijd muziek, altijd
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag, dinsdag
Woensdag
Een avontuur waar we
65 miljoen jaar op hebben gewacht.
Woensdag
De zweefmolen, de carrousel,
de schiettent, de kop van jut, de
lachspiegels, de autoscooter en
het spookhuis zijn betrekkelijk
onschuldige volksvermaken. Ze
zijn uitvloeisels van een eeu
wenoude traditie, waartoe ook
de oliebollen, de zuurstokken en
de suikerspin behoren.
(Van een onzer
redacteuren)
Wie dat spectaculair in zijn lens
kan vangen, heeft thuis óók nog
wat te genieten.
Naar alle waarschijnlijkheid
hebben deze bezwaren in be
vindelijke kring ook te maken
met de roomse herkomst van
het fenomeen kermis. Immers,
jaarmarkten,
kaasmarkten,
In orthodox-protestantse kring
zijn de reacties breed voorhan
den: de kermis is een werelds
vermaak, het is zonde in de
ogen des Heeren en het jaarlijk
se feest van licht, geluk, spel en
maagvullerij is als zodanig sterk
af te keuren.
uit de Oosteuropese landen.
Aan het concert verlenen mede
werking de sopraan Connie Lou-
werse uit Goes, de tenor Edo Zijl
en bariton Igor Presnjakov. Ver
der de pianiste Lenie Stokman.
Later groeide de kerkmisse uit
tot een veel groter evenement. In
sommige plaatsen overheerste
de jaarmarkt, in sommige plaat
sen de veemarkt, in sommige
plaatsen de kermis-vermakelijk-
heden. Heden ten dage is het
verband met de oorspronkelijke
’kerkmisse’ (n.l. de herdenking
van de kerkwijding) volledig ver-
Vrijwel elk dorp of stad kende
in vroeger tijden een kermis,
die elk jaar in dezelfde periode
in het dorp stond. Maar ook te
genwoordig is de kermis nog
springlevend.
Maar de kermis wordt telkenjare
óók opgebouwd in dorpen, waar
vermoedelijk geen enkele katho
liek woont, zoals Westkapelle,
Burgh, Haamstede en Renesse.
Opmerkelijk genoeg gaat het om
toeristendorpen aan de kust,
waar de kermis meestal samen
valt met het toeristisch hoog
seizoen
BRABER, LAONE 20, 4325 fL RENESSE, 01116-1820
BEVELAND, NIEUWE RIJKSWEG 2B, 4472 AB GOES, 01100-15395
ber (en voor de tijdelijk geïnte
resseerde) kan het ook elke
dag kermis zijn. In een zaal op
de 2e verdieping van het Ber
gen op Zoomse stadspaleis
’Markiezenhof’ is een zaal vol
ledig ingericht met kermis-
attributen.
In de kermisafdeling van de Mar
kiezenhof zijn originele onderde
len van attracties te zien (zoals
kermispaarden), maar ook veel
attracties die op schaal zijn na
gebouwd: 1:20 tot 1:15. In een
grote, open vitrine staan carrou
sels, zweefmolens, kinderdraai-
molens, feeënpaleis, etc.. Alles
begint met één druk op de knop
Donderdag 11 november organi
seert Stichting ARTI Carnaval
Goes het jaarlijkse 11-11 bal.
Hiermee wordt het startsein ge
geven voor de 47e editie van
het Goese carnaval. Traditiege
trouw vindt deze dag om 23.11
uur de verkiezing plaats van de
Raad van 11, de Adjudant en de
Prins Carnaval. Deze onthult
vervolgens het motto van het
carnavalsseizoen ’93-94, waar
na onder muzikale begeleiding
Deze sfeerfoto is zonder flits gemaakt in het kermismuseum in Ber
gen op Zoom. De antieke stoomcarrousel (op schaal nagebouwd)
verspreidt een prachtig licht. De indruk, dat het in het kermismuseum
’donker’ zou zijn, is overigens onjuist. Er is altijd voldoende (en veel
kleurig) kunstlicht.
Verreweg het mooiste bezit van
het kermismuseum is de ouder
wetse stoomcarrousel met zijn
prachtige verlichting. Aan de zij
kant (allemaal nét echt) staat
een grote bak met kolen gereed.
Want zonder kolen geen stoom,
en zonder stoom geen stoom
carrousel
in een bepaalde volgorde te spe
len en te draaien.
van de Arti-sjokkers het carna
valslied van het komende jaar
wordt gepresenteerd. Naar ver
luidt zal het een en ander ge
paard gaan met het nodige
vuurwerk. Omdat er dit jaar nog
meer aandacht zal worden be
steed aan de totale presentatie,
wordt het een feest dat het echte
carnavalspubliek niet mag mis
sen. Een ieder is vanaf 21 uur
welkom in café Flora aan de
Grote Markt in Goes.
Het Markiezenhof (Steenberg-
sestraat 8, parkeerterrein Mi-
neurplein is vlakbij) is in de
wintermaanden elke dag (behal
ve maandag) geopend van 14-17
uur. Entree tot 12 jaar gratis, bo
ven 12 jaar f 4,- p.p.
beweging: voor kinderen is het
kermismuseum misschien wel
méér feest dan een echte ker
mis. En vader en moeder kun
nen hun ogen uitkijken in de
schitterende stijlkamers, in de
Franse tuin en in de exposi
tiezalen.
14.00 u.
20.00 u.
19.00-21.45 u.
20.00 u.
20.00 u.
En dan laten we nog maar even
buiten beschouwing, dat de ker
mis voor joelende jongelui bij uit
stek de plek is om elkaar te
ontmoeten en te imponeren.
Maar waarom krijsen meisjes al
tijd op de kermis? En waarom
gedragen jongens zich op de
kermis altijd stoerder dan ze in
werkelijkheid zijn?
loren gegaan. Niemand denkt bij
het woord ’kermis’ nog aan
’kerk’. Behalve misschien die
ene antipaapse kermishater.
Maar de kermis heeft in de afge
lopen 20 a 30 jaar ook een ge
voelswaarde gekregen. Veel
mensen geven geen cent uit aan
de kermisattracties, maar ze vin
den het geweldig om ’over de
kermis’ te lopen.
Het karnaval in ’s-Heerenhoek
viert in het seizoen 1993/1994
zijn 33-jarig jubileum. Tijdens dit
jubileumjaar zijn er veel extra
aktiviteiten, zoals op 11 decem
ber aanstaande een jubileuma-
vond met 15 Zeeuwse karnavals-
verenigingen. Op 14 januari
1994 is er een reünie voor alle
huidige en alle oud-leden uit de
afgelopen 33 jaar. Op 21 januari
is er een jubileumavond voor de
bevolking van Paerehat. Traditie
getrouw begint het karnaval ech
ter omstreeks 11 november. Het
jubileumjaar in ’s-Heerenhoek
zal starten op vrijdag 12 novem
ber aanstaande om 20.30 uur
met een openbare vergadering
in café ”de Korenbeurs” in het
dorp. Tijdens deze avond zal het
motto voor het nieuwe karnaval
bekend gemaakt worden en te-
braderieën,
veemarkten,
etc., ontmoeten er geen be
zwaren. Maar kermis (en car
naval) wél.
het bewijs. Het bestaat immers
uit de samenstellingen ’ker2 en
’mis’. Het oorspronkelijke mid
deleeuwse woord luidde ’kerk
misse’. De kerkmisse was
oorspronkelijk de mis, waarmee
elk jaar de inwijding van het
kerkgebouw in dorp of stad werd
herdacht. Het ging om roomse
kerken: de reformatie was toen
nog toekomstmuziek. De kerk
misse ging destijd gepaard met
enige vermakelijkheden, die we
nu zouden omschrijven als een
bazar.
Tevens zal het jubileumboekje
worden gepresenteerd, wat de
karnavalsstichting de Koenkel-
pot heeft gemaakt over de ge
schiedenis van 33 jaar karnaval
in dit Bevelands dorp. Het ge
heel zal muzikaal worden opge
luisterd door het eigen
huisorkest de Deurdouwers. De
toegang is gratis.
beginnen we echt te merken dat de feestdagen lang
zaam in zicht komen. In De Bevelander de eerste aan
kondigingen van de intoch* "Sinterklaas. Vóór het
zover is, gaan eerst de carnavalsvierders in de regio van
zich laten horen. Zaterdag a.s. zijn er meerdere elf-elf-
vieringen. En traditiegetrouw is dat de aanzet voor ko
mende carnaval in februari. Ook op de podia van het
theater is er het nodige te doen in dit donker wordende
jaargetijde. U leest erover in dit nummer.
Muziekvereniging ’’Excelsior”
uit 's-Heer Arendskerke sluit za
terdag 13 november a.s. de vie
ring van het 100-jarig bestaan af.
Dat gebeurt in de Ned. Hervorm
de Kerk, waar de brassband van
Excelsior en het Koperen
ensemble Paul van Belzen een
uitvoering geven. Aanvang 19.30
uur. Entree vijf gulden, kinderen
tot en met 12 jaar f 2,50. Het
eerste deel van het concert
wordt verzorgd door de brass
band onder leiding van R. Kra
mer. Na de pauze speelt het
koperensemble. Het brengt een
gevarieerd programma.
vens zal de nieuwe Prins met
zijn gevolg worden voorgesteld.
Daarnaast zijn er vanwege het
jubileum deze avond wat extra
aktiviteiten. Zo zal het eerste lot
van een grote loterij verkocht
worden aan wethouder Volaard
van de gemeente Borsele. Te
vens zal er een muziekcassette
worden gepresenteerd meet
daarop ondermeer het karna-
valslied 1994 van het Paerehat.
Als u in de vakantie of in he!
weekeinde een leuke bestem
ming zoekt om uw kinderen een
paar uur bezig te houden, rij dan
eens naar Bergen op Zoom.
Daar zijn de attracties, de licht
jes en de muziek op een be
schaafde manier samenge
bracht in het 'kermismuseum’.
En de meeste attracties draaien
en spelen écht!
Volgens de 398ste jaargang van
de Enkhuizer Almanak (waarin
de lange lijst van kermissen in
Nederland wordt gepubliceerd)
telde de provincie Zeeland dit
jaar maar liefst 45 dorpen en
stadjes, waar nog kermis wordt
gevierd. De eerlijkheid gebiedt
te zeggen, dat er daarvan 34 in
Zeeuws-Vlaanderen liggen.
Sommige plaatsen (zoals Hulst
en Lamswaarde) hebben zelfs
tweemaal per jaar kermis.
UNIVtRSAl PinURLSffif«N!SA«AMBIIIFIlURlAIIIMEIlRW»M!iM
SAMffMl LAURA OFRII JHf GOIDBIUM *w RICHARD AHUBOROUGH JURASSIC PARI JOUR WILIIAMS
MICHAUKAHUaei .-RICICARHR DEANCURDfY asc MICHALICRICHIOR
MICHAEl CRICHIOR an DAVID KOEPP KAIHlfEI K(HEDï ut GERAEO R MOKI SHVEI SPIEEBERG
ii iiAiiiiiiltiii niüiM r0ii~| fcgiNifni*m
Alk- leeftijden. Deze film beval scenes die voor alle jonge kijkers zeer;iMMUni». .ui kunnen -ij
V
Datzelfde geldt voor fotografen.
Kermis is vaak één grote, oog
verblindende kleurenwaterval.
Vrijdag 19 no
vember a.s. ge
ven de Zeeuwse
buschauffeurs,
ook bekend on
der de naam
”ZWN-Mannen-
koor” hun jaar
lijkse concert. De
leiding is in han
den van dirigente
Riet Westerwee-
le. Aanvang om
20.00 uur in de
Concert- en Ge
hoorzaal te Mid
delburg.
Donderdagavond, 11 november
a.s., houdt de Postzegelverza-
melaarsvereniging ’’Philatelica”,
afdeling Goes e.o. haar maande
lijkse bijeenkomst in het Dorps
huis "Amicitia” te Kloetinge.
Vanaf half acht kunt u er terecht
in de grote zaal. De jeugdige fila
telisten worden om zeven uur in
de voorzaal verwacht. Rond half
negen wordt de clubveiling ge
houden. De te veilen stukken lig
gen vooraf ter bezichtiging
uitgestald. Voor zowel de ruim
400 leden als voor belangstel
lenden is de toegang gratis. Ook
aanwezig zijn de eigen nieuw-
tjesdienst, waar men de
nieuwste uitgifte van alle landen
kan bestellen en/of afhalen.
Honderden rondzendboekjes
met zegels en poststukken zijn
beschikbaar om uit te kopen. De
eigen materiaaldienst zorgt voor
albums, stockboeken, catalogi,
pincetten, enz.
Ook mandoline-orkest ”Con
Amore” uit Vlissingen en volks-
danstheater ’’Vranje” verlenen
medewerking. Presentatie Ineke
Timmerman.
Volgens diezelfde Enkhuizer Al
manak vieren op Noord- en
Zuid-Beveland slechts dri^
plaatsen elk jaar kermis. Dat zijn
Goes (dit jaar 13-18 augustus),
Hansweert (idem 10-13 april) en
Kruiningen (idem 30 juni - 3 juli).
Maarvoor de échte liefheb-
De dreunende muziek, het oor
verdovende lawaai, de knippe
rende lichtjes en de krijsende
jeugd geven die 'liefhebbende
buitenstaander’ van afstand een
gevoel van nostalgie. Hij laat de
kermis graag op zich inwerken,
maar wil er geen deel aan
hebben.
Mevrouw Dekkers is alleen. Haar 3 kinde
ren zijn namelijk bij oma ondergebracht. En
dat betekent dat ze in alle rust haar bood
schappen kan doen. "Anderhalf, drie en
zes jaar zijn de kinderen. En dat op zich is
al een heel gesjouw. Natuurlijk krijg ik. wel
vooraf te horen wat de wensen zijn. Roos-
vicée, snoepjes, limonade en andere lek
kernijen staan op hun verlanglijstje. Boven
dien zijn ze dol op knakworstjes, leverpas
tei en laat ik ze veel vers fruit eten. Ja en
dan bewijst Jan Bruijns zich als super
markt, want alles heb je hier bij de hand. Mem)uw DMers: omda,
Altijd goed, altijd op voorraad en altijd alle prijzen hier laag zijn".
goedkoop", valt onze gesprekspartner met
de deur in huis. Prijsbewust dus, vragen we. "Neen, niet echt. Ik
ben niet iemand die echt advertenties en prijzen vergelijkt om ver
volgens alle mogelijke winkels af te lopen omdat men toevallig iets
in de aanbieding heeft. Geef mij maar Jan Bruijns. Daar hebben ze
alles en wat je ook neemt, je bent uiteindelijk goedkoper uit omdat
alle prijzen hier laag zijn. En dat kan je van de andere supermark
ten niet zeggen!"
Vanaf heden zijn kaarten in voor
verkoop. Ze zijn in Goes verkrijg
baar bij P. Tramper, tel. 01100 -
13641. Verder aan de zaal. Als
thema voor het concert is geko
zen voor dans, zang en muziek
Inderdaad is de kermis van
oudsher een rooms feest. Het
woord ’kermis’ levert daarvoor al
