Kamermuziek ook
GRAND THEATER GOES 0110015165
JllRAÖK MK
AnneMareL
op Zuid-Beveland
1
'////'tv
Sport en Gezondheid op
symposium in De Stenge
INDOCH1NE
w
EXTRA CLUBS
IN ZIERIKZEE
voor conditietraining (aerobics-callanetics)
Maandag 20.00 uur
Dinsdagochtend 10.00 uur
Start 27-28 september
Informatie en aanmelden
01110 - 15425 Of 01100 - 20176
'i
"S
w
IMI*.
mi
PAPHLON
VANAF 30 SEPTEMBER
s
RECEPTIE?
1 11
weekblad voor zuid- en noord beveland
Woensdag 22 september 1993 45e Jaargang no. 38
2
FILMPROGRAMMA VANAF 23 T/M 29 SEPTEMBER
I
Landlust
DAHNNCFOOL jADViE^
Nu speciale
inruilaktie
vanaf
f 19.990,-.
DE HYUNDAI H IOO
Auto v/d Vliet Goes
1 'IÉ
ONTDEK HET SUCCES VAN
HET NIEUWE WERELDMERK
Watervliet
■3$ opMERKeujk in mode
f
I
Een deel van de huidige villa Landlust.
K
Wie anders dan
01100-50520
x.
F
Café-Restaurant
Grill en visspecialiteiten
(Van een onzer
redacteuren)
Korte Nobelstraat 37-39 Zierikzee
bij de Nobelpoort.
Mobieler
Harm Kuipers
aan het woord
Informatie en
inschrijving
FULL-COLOUR
UNIEK AANWEZIG
24 UUR PER DAG
f
GöeM
Lange Kerkstraat 44
Opril Grote Markt 11
4461 AK Goes tel. 01100-31479
INDECENT
PROPOSAL
(ten onfohoenbjk voorstel)
^Catherine Dcneuvój
Snouck Hurgronje
r n
tfflllïi r -'//M
TrfnJ^nïnc
Het voormalige landgoed Barbistein. Het is nu kerk en
pastorie van de rk-kerk Heinkenszand.
A 4
Continuïteit
HEINKENSZAND Het is
een mooi dorp, Heinkens
zand. Maar vroeger moet
het nog veel méér status
hebben gehad. Toen werd
het dorp gedomineerd door
drie enorme landgoederen:
Barbistein, Watervliet en
Landlust.
z<
Vragen
Prog’ramma
Zij leefden in vrede en hadden de illusie
aan een hel te kunnen ontsnappen.
'W
-J. j
HEINKENSZAND
landgoederen
Woensdag
20.00 u.
20.00 u.
01182-3534.
.4.
6
*2?
I Veerweg 37, 01107-2214, Kamperland
Iemand die beweegt, ondanks
een chronische ziekte, is meer
Over villa Landlust (anno 1795),
DE MEEST SPRAAKMAKENDE
FILM VAN DIT MOMENT!
19.00 U.
19.00 u.
Maar interessanter wordt het, als
de heer Mallekoote de historie
van de statige landgoederen van
zijn geboortedorp behandelt en
als hij beschrijft, wat er nog over
is van de chique buitenplaatsen.
vroeger enorm van oppervlakte.
Het rijke bezit strekte zich uit van
Clara's Pad tot aan (nu) De Sten-
ge, en van de Dorpsstraat tot de
Kraaiendijk. Het slot Barbistein
lag rondom in het water (de
veste). Buiten de veste maakte
een grote tuin annex bos deel uit
van het complex. De tuin moet
een lust voor het oog zijn ge
weest, met zijn brede lanen en
zijn prachtig onderhouden sier-
perken.
De landerijen (parken en bos
sen), die reikten tot aan Clara’s
Prof.dr. Harm Kuipers, hoogleraar
Bewegingswetenschappen aan
de Rijksuniversiteit Limburg en
één van de sprekers tijdens deze
dag, is ervan overtuigd dat vol
doende de kwaliteit van het leven
voor veel chronisch zieken kan
verbeteren.
''Mensen met astmatische klach
ten zijn snel vermoeid. Sporten of
een aanval van benauwdheid zijn
uitputtend voor ze. Met bewegen
bouw je een algehele conditie
op, zodat je tevens een astma-
aanval beter kunt verwerken. Zo
blijkt bijvoorbeeld ook dat li
chaamsbeweging de reactie op
insuline bij diabeten verbetert.
Met andere woorden: beweging
heeft een gunstige invloed. Heel
lang gold de opvatting dat men
sen met hartklachten het rustig
aan moesten doen. Maar als ze
verstandig bewegen en het gelijk
matig opbouwen krijgen ook zij
een betere conditie waardoor ze
zich gezonder voelen. Hetzelfde
geldt voor reumapatiënten".
Deelname aan het symposium
kost bij voorinschrijving f 25,
inclusief broodmaaltijd. Inschrij
ven op de dag zelf kost f 30,
Verdere informatie over het sym
posium op 24 september kunt u
krijgen bij de Zeeuwse Sport
raad, telefoonnummer
mobiel en ziet zijn of haar wereld
groter worden. Wat is verstandig
om te doen? Professor Kuipers:
"Recreatief bewegen, zoals wan
delen, fietsen en zwemmen. Na
tuurlijk kunnen chronisch zieken,
zeker de jongeren, ook sportieve
prestaties leveren. Het belangrijk
ste is dat iedereen presteert op
een niveau dat haalbaar is. For
ceren is nooit goed, ook niet bij
gezonde mensen. Kies in de eer
ste plaats een bewegingsvorm of
sport die je leuk vindt. En kijk dan
of het past bij je mogelijkheden.
Iemand met artrose kan beter
gaan fietsen dan hardlopen. Bo
vendien is een deskundige bege
leider heel belangrijk. Dat kan de
revalidatie-arts, specialist of huis
arts zijn”.
Huis Watervliet wordt in een acte
uit 1566 al genoemd.
WOODY
HARRELSON
ook al aan de Dorpsstraat, heeft
Marien Mallekoote het meest te
vertellen. Wellicht komt dat, om
dat hij de bewoners persoonlijk
k-
m
ADRIAN LVNB FIJLM
fcOBÉRT
REDFORD
DEMI
MOORE
r
een rijk van
Na de Franse overheersing was
Barbistein volkomen verwaar
loosd. Omdat de aartsbisschop
te Utrecht de rooms-katholieke
parochie van Heinkenszand
toen net tot zelfstandige 'statie'
had uitgeroepen, had men drin
gend kerkruimte nodig. Men liet
het oog vallen op Barbistein. Het
de muziek van modernere com
ponisten ten gehore gebracht:
Bartók, Kodaly, Bruch, Reger,
Poulenc, Van der Harst, Piazzol-
la. Een bijzondere plaats in de
programmering neemt op 7 ok
tober de zangkunst in. Speciale
aandacht voor zigeuner- en
volksmuziek uit Oost-Europa op
8 en 9 oktober.
Pad, zijn nu verdwenen. Daar
staat nu een complete woonwijk,
met straatnamen als Laan van
Barbestein (met e, niet met i),
Hurgronjestraat, Schengestraat,
Nassau Odijkstraat, etc.
huis in Heinkenszand’ beklaagt
Marien Mallekoote zich erover,
dat dat freule Van Citters bij de
schenking van Landlust aan Het
gekend heeft. Kort na WO II was Zeeuwse Landschap niet bedon-
hij enkele jaren tuinman op
Landlust. Dit landgoed behoor
de vanaf de stichting in 1795 al
gen heeft, dat Landlust netjes
onderhouden zou worden. "De
stichting Het Zeeuwse Land-
tijd toe aan één familie: Van schap is vóór netheid aan dijken
Citters. en wegen, maar vergeet jam
merlijk ons Landlustl".
Hoe oud de buitenplaats Bar
bistein eigenlijk is, is niet hele
maal duidelijk. Ze bestond in
elk geval 300 jaar geleden al,
want het behoorde -als
landgoed- laatstelijk toe aan
de familie Snouck Hurgronje,
waarvan de stamvader in op 31
augustus 1746 overleed. Het
behoorde nadien tot 1800 toe
aan diverse eigenaren.
Huis Watervliet wordt in oude
documenten beschreven als een
'slot met ruime zalen’, met aan
de achterkant 'heerlijke uit
gestrekte plantages’. Het eigen
lijke slot moet ongeveer gestaan
hebben op de plaats, waar nu
het kerkhof is gesitueerd.
Het landgoed was eigendom
van Jacob Arent baron Perpon-
cher Sedlnitsky. Het werd in
1655 al door hem bewoond. Het
is niet waarschijnlijk, dat hij het
ook heeft laten bouwen. Immers,
Klein Frankrijk 23, tel. 01100-28751
Marien Mallekoote zette zijn her
inneringen zelf op papier. Voor
de buitenstaander is zijn 'wan
deling door Heinkenszand’ mis
schien minder interessant dan
voor de bewoners van het dorp
zelf. Bovendien springt de
auteur nogal eens van de hak op
de tak.
Kamermuziek van hoog gehalte
op bijzondere, intieme locaties.
Met de concertreeks van 1993 -
derde in successie - heeft de
Stichting Kamermuziek Zeeland
haar vleugels geducht uitgesla
gen. Méér concerten op méér
plaatsen en een gevarieerder re
pertoire. Naast de werken der
"klassieken” wordt dit jaar ook
parken stonden ook beeldhouw
werken. Over de bewoners van
Watervliet schrijft Marien Malle
koote: "Na de familie Perpon-
cher Sedlnitsky hebben velen op
Watervliet gewoond. Maar ze
verlieten Zeeland en gingen in
Holland wonen. In de loop van
de 18e eeuw raakten gebouw en
tuinen in verval. Het slot werd af
gebroken, de grond verkocht
aan de familie Van Citters. Op
het perceel werd rond 1850 villa
Bloemenheuvel opgetrokken,
maar in 1895 weer afgebroken.
Het puin werd gebruikt voor de
verharding van de Kraaiendijk”.
En in de jaren '20 werd de
gracht van Bloemenheuvel ge
bruikt als vuilstortplaats
EEN MAN. ZIJN' VROUW.
DE MILJARDAIR. HET VOORSTEL.
Vrijdag...
Zaterdag
Zondag
14.00-19.00 u.
Woensdag... 14.00 u.
Vooral het machtige Barbistein
heeft kennelijk altijd veel indruk
gemaakt op de schrijvende
Heinkenszandtenaar, temeer
omdat de buitenplaats zelf nog
behoorlijk intact gebleven is.
Ook al is het dan nu geen land
goed meer, maar een kerk.
De buitenplaats Barbistein was
Aan de overzijde van de straat is
de ingang naar een ander (voor
malig) landgoed te vinden: Wa
tervliet. De toegang is een klein
paadje, schuin tegenover de
zuilen-met-leeuwen van Bar
bistein.
aan activiteiten. Deskundigen
(artsen/fysiotherapeuten) zullen
via boeiende en praktische voor
drachten informatie geven over
het nut en de eventuele risico’s
van beweging en sportbeoefe
ning op een aantal chronische
aandoeningen. Verder zullen er
workshops/demonstraties door
belangrijke organisatie uit de ge
zondheidszorg, het onderwijs en
de sport worden georganiseerd.
Hieraan kunt u zelf meedoen. In
een videozaal zullen verschillen
de recente videobanden op dit
gebied vertoond worden. Ook zal
gedurende de gehele dag een in
formatiemarkt gehouden wor
den, waar onder andere
patiënten-, ouderverenigingen en
het bedrijfsleven aanwezig zullen
zijn. Ter afsluiting is er een panel
discussie waarin vertegenwoor
digers uit de sport, de overheid,
de gezondheidszorg en patiën
tenorganisaties zitting nemen.
In een stuk in het gemeentear
chief van de voormalige ge
meente Heinkenszand wordt
gezegd, dat Watervliet een
prachtige tuin had: "De parken
mogen met ontzag genoemd
worden”. Over het bos wordt ge
zegd, dat daarin minstens
16.000 bomen stonden. In de
Donderdag.. 20.00 u.
Vrijdag21.30 u.
Zaterdag21.30 u.
Zondag21.30 u.
Maandag,
dinsdag
complex werd in 1815 verbouwd
tot kerk annex pastorie. Die be
stemming heeft het hedentenda
ge nóg. Er is nu zelfs opnieuw
een verbouwing/restauratie
gaande.
Het symposium zal geen eenma
lige activiteit zijn. Het ligt in de
bedoeling om in de toekomst be
ter in te blijven spelen op de wen
sen van sporters met een
chronische ziekte. Dit betekent
soms integratie binnen een
sportvereniging en soms het
oprichten van een nieuwe
beweeg- of sportgroep. De
Zeeuwse Sportraad zal de ver
volgactiviteiten die voortkomen
uit dit symposium coördineren en
begeleiden.
Het festival biedt een boeiende,
muzikale reis. Wie zich voor de
ze reis op weg begeeft, zal te
vens een verrassende
ontdekkingstocht door het
Zeeuwse land ondernemen. Mo
numentale lokaties, merendeels
oude kerkjes in karakteristieke
Zeeuwse dorpen, bieden een
gastvrij podium. De opening van
het kamermuziekfestival vindt
plaats op 29 september in
Haamstede. De reeks van con
certen loopt t/m 13 oktober.
Voor informatie en kaartverkoop:
Provinciale VVV Zeeland,
01180-33000.
De drie landgoederen (met
kasteel of herenhuis) worden ge
noemd en beschreven in een
boekwerkje, dat onlangs ver-
ècheen bij het Gemeentearchief
in Goes. Het werd uitgegeven in
samenwerking met de Heem
kundige Kring De Bevelanden.
De uitgave draagt de titel ’Huis
aan huis in Heinkenszand’ en is
opgezet als een wandelroute
door het Heinkenszand van om
streeks 1900. Beschreven wor
den de jeugdherinneringen van
Marien Mallekoote (85), nu in het
dorp werd geboren. Hij woont nu
in bejaardencentrum Poelwijck
te ’s-Heer Arendskerke.
een i-ii.m van
Kl-.GIS WAI« IN1EH
MH ERIC HEI MANN i\ JEAN l.ABADII. iotogiuiii IK\X(1()IS (.ATONNE
m i wiuo ERIK ORSENNA I.OIIS GARDEI. «CATHERINE COHEN RÉGIS WARGNIER
M /Il k PATRK K IX )M .1
FMWFW.IAtBIBMrHM» CO~CORDE CF
Vrijdag 24 september organiseert
het Nederlands Instituut voor
Sport en Gezondheid in samen
werking met de Zeeuwse Sport-
raad een symposium met als titel
"Chronisch ziek zijn en toch
sportief bewegen”. Het sympo
sium vindt plaats in "De Stenge”
te Heinkenszand en duurt van
15.00-21.00 uur.
Verantwoord bewegen en spor
ten is niet alleen leuk, het is ook
gezond. Dat geldt zeker ook voor
mensen met een chronische
aandoening. Tot die groep beho
ren o.a. personen met longaan
doeningen, hart- en vaatziekten,
suikerziekte, epilepsie, spierziek
ten en reuma. Uit onderzoek is
gebleken dat weinig beweging
een slechte invloed heeft op
chronisch zieken. Regelmatige li
chaamsbeweging en sport daar
entegen hebben gunstige
effecten op lichaam en geest.
Het medicijngebruik neemt af,
het lichaam krijgt de kans weer
stand op te bouwen en de mobili
teit van met name oudere
mensen blijft langer gewaar
borgd. Dat het mogelijk is als
sporter met een chronische ziek
te topprestaties te leveren liet o.a.
Bart Veldkamp tijdens de Olympi
sche Winterspelen zien. Als
CARA-patiënt sleepte hij toch
maar mooi een gouden medaille
j in de wacht.
Redenen voor dit symposium zijn
dat het Nederlands Instituut voor
Sport en Gezondheid (NISG) en
de Provinciale Sportraden
bestookt worden met vragen.
Niet alleen van patiënten en hun
familieleden, maar ook van per
sonen en instanties die de pa
tiënt willen helpen. Tot die laatste
groep behoren: trainers, gym
nastiekleraren, fitnesstrainers,
begeleiders van Meer bewegen
voor Ouderen, fysiotherapeuten,
artsen, sportbestuurders, etc.
Het symposium is dan ook voor
al deze groepen bedoeld. Het
moet de kennis van de doelgroe
pen verbeteren en ze tevens
dichter bij elkaar brengen.
Het programma biedt een scala
GOES MIDDELBURG ZIERIKZEE MIDDI
"Zinderende Cinema" l)e l 'ilmkitini
"Ccpassionecrd en oogverblindend" -
Tja, ooit werd het beeld van
leinkenszand gedomineerd
Va* 'iae-M indrukwekken-
I arigceuteren. Het dorp
In het bos achter villa Landlust
staat het grote koetshuis, dat nu
in gebruik is als kantoor/werk-
plaats bij Het Zeeuwse Land
schap. In zijn boek ’Huis aan
I V ÜAU.
De laatste telg uit dit adellijke
geslacht, freule Suzanne van
Citters, schonk het landgoed
eind 1952 aan de Stichting Het -
Zeeuws Landschap. Ze overleed
ruim een jaar laier.
was ‘rijb aan landgoederen.
Maar van die pracht en praal is
tegenwoordig niet meer zo
veel over.
