Fundamenten van Hellenburg behoren tot de ’vrij toegankelijke kastelen’ in Nederland:
kopij De Bevelander
Iimpu!s-kadm
NU OOK IN GOES!
Vervroegd afsluiten
inleveren advertentie
WENSKAARTEN
POSTERS en KADO’S
Oprichtingsbijeenkomst
Delta Jongeren Zeeland
beroo
lange vorststraat goes
Voorlichting
Fruittelers
01
GENTLEMAN
.Tiptop
I
ll
weekblad voor zuid- en noord beveland
1
sa
GRAND THEATER GOES 0110015165
FILMPROGRAMMA VANAF 27 MEI TIM 2 JUNI
Poppenbeurs
Keeke„ wim jn Midde|bUrg
/a," „°r(Len Maandag 31 mei, 2e Pinkster-
^°®„S);57°U.,o®^P®"!)k^‘ dag, word’ in Middelburg de
jaar|jjks terugkerende poppen
Woensdag 26 mei 1993 - 45e Jaargang no. 21
Zeeland
NISSAN
Vervroegd
aanleveren van
redactiekopij
JAN I
VOEL WAT HET IS OM UIT JE DAK TE GAAN
Ti
DIRK DRONKERSWEG 18, GOES, (01100) 50858
H
Dinsdag 1 juni in Kapelle
The
I
Bezienswaardig?
We staan aan de rand van de
een
winkel vol met
Lange Vorststraat 43 - Goes
t.o. Bos-mode
dez®
Jaarboek
Ondergang
Een keurig heer
WALT DISNEY’S
KLASSIEKER
OPNIEUW
IN DE BIOSCOPEN
J2
G.
Kï
Naast onze succesvolle winkel in Middel
burg, waar veel klanten uit Goes al naar
toe komen, openen wij morgen
DONDERDAG 27 MEI A.S.
Lange Vorststraat 43
te Goes
EDDIE MURPHY
IS TERUG!
nh«n ven -■
MWen_.
Kruiningen tegen
AH Stars
WE MOETEN VEl^
I -
In verband met
de verbouwing
forse korting op
de hoeden
’t loont de moeite
KASTEELTJE KIJKEN
Gemeente
NIKS TE ZIEN
36
(Van een onzer redacteuren)
ja
I35
1.356.563
33
3.355.708
ja
2.I52.I4I
I8
Zeeland
3.096
300
2.796
I68
5.408.446
5.356.524 4.459.656
9.I4I.846
Bij de ingang.
Een deel van de fundamenten van Hellenburg.
1
V
7
t-.
Zo oninteressant als de rond-
gemeentelijke
monumenten
commissie
ja
ja
BAARLAND -- Nee, erg gastvrij doet kasteel Hellenburg
niet aan. Bij de ingang staat een bord met de tekst ’Funda-
Het bordje ’toegankelijk voor in
validenwagentjes’ hangt er over
bodig, want invaliden komen er
gewoon niet dóór. Het gekrulde
hekje dat fietsers moet tegen
houden, is ook scherprechter
voor invalidenwagens.
win in de Wey (Rillandia) en Adri-
aan Nieuwenhuyse
(speler/trainer Kruiningen). De
wedstrijd begint om 19.00 uur.
De toegang is gratis!
Zoetewey, Mark de Kunder (allen
Hoek), Arthur van Noorden
voorn? Een brasem? Het is een
dooie boel.
fundamenten van het voorma
lige kasteel Hellenburg. Ze zijn
te vinden in de buurt van Baar
land, even buiten het dorp,
aan de weg naar Oudelande.
Een bordje duidt de beziens
waardigheid aan.
Maar is Hellenburg nu echt een
bezienswaardigheid? Het ant
woord moet toch maar ’ja’ zijn.
Niet omdat wij er zo over den
ken, maar omdat Hellenburg
Wat is Hellenburg eigenlijk? Het
kasteel moet eigendom zijn ge
weest van de Zeeuwse adellijke
familie Van Renesse. De bouw
moet begonnen zijn in de perio
de na 1312. Want in dat jaar kre-
totool aantal
monumenten
per jon. 1993
verrassing wat Jan Bruijns weer voor moois
heeft bedacht"
Welke zijn de ’monumentrijkste’ gemeenten van Zeeland en wat ge
ven ze jaarlijks uit aan hun monumenten? Bovenstaand overzichtje
geeft enig inzicht.
oontol
grote
monu
menten
28
10
oontol
kleine
monu
menten
laatst
vastgestelde
monumenten
verordening
1990
1991
1991
1990
1991
1992
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag...
Zondag
Maandag...
Dinsdag
Woensdag.
ja
ja
ja
sHOUWOoncn.1®
I 1.692
802.315
18.022
105.949
I 1.603
792.925
Er zijn omschrijvingen van (uiter
aard) de historische kastelen,
van boerderijen, buitenplaatsen,
molens, schepen, vestingwer
ken en kerken. Tevens wordt alle
actuele documentatie en litera
tuur genoemd.
15.830
105
In verband met Pinksteren
dient redactiekopij voor De
Bevelander van woensdag 2
juni a.s. vroeger te worden
aangeleverd. Donderdag 27
mei om 16.00 uur moet de
laatste kopij binnen zijn. We
hopen dat u hiermee reke
ning wilt houden.
9.979
656.582
23.496
85.51 I
NEDERLANDS
GESPROKEN
budget
stads
vernieuwings
fonds 1993
I 193.367
1.084.067
oontol panden
gemeentelijke
lijst
20.00 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
20.00 u.
20.00 u.
De conclusie mag duidelijk
zijn: als je geïnteresseerd bent
in historische monumenten is
een ’wandeling’ door het Mo
numentenjaarboek 1993
minstens zo uitnodigend als
(nou ja) een wandeling rond de
fundamenten van Hellenburg.
uK’/
budget
1996
budget
1997
budget
1998
99
ETTEN-LEUR/GOES
,dr#
9 9
|L, IJ
Aardenburg
Arnemuiden
Axel
Borssele
Brouwershaven
Bruinisse
Domburg
Duiveland
Goes
Hontenisse
Hulst
Kapelle
Kortgene
Mariekerke
Middelburg
Middenschouwen
Oostburg
Reimerswaal
Sas van Gent
Sint Philipsland
Sluis
Terneuzen
Tholen
Valkenisse
Veere
Vlissingen
Westerschouwen
Westkapelle
Wissenkerke
Zierikzee
P
ja
ja
ja
ja
ja
ja
)a
ja
ja
ja
ja
ja
ja
5
33
II
8
l_
84
18
95
13
123
243
52
4
9
540
1991
1991
1991
1991
in f
249.574
3.218
28.456
233.1 12
205.290
55
2
8
86
117
2
21
16
181
64
34
25
24
1.083
6
43
16
10
2
89
20
III
20
141
268
66
6
9
558
9
5
22
3
II
4
6
6
34
I
10
5
2
I
5
2
16
7
18
25
14
2
19
2
8
58
107
2
12
II
159
[0
53
30
19
18
1.049
1963
1991
1991
1991
1991
1990
1990
1990
1990
1988
1991
1990
1989
70.609
45.972
340.783
31.827
137.120
63.585
61.868
65.817
1.552.439
23.378
7.658
142.598
37.197
223.886
60.494
269.774
461.781
154.062
24.397
7.598
141.366
40.577
223.084
59.808
266.589
456.372
152.254
in f
246 675
3.288
32.287
230.390
203.107
28.186
6.395
I14.722
38.893
188.567
50.689
220.836
366.798
126.072
64.985
38.991
278.01 I
31.314
I 12.514
52.205
50.793
54.876
in
204.366
2.982
22.254
191.930
167.278
waarvan 10 ruïnes. Onder die
ruïnes dus ook Hellenburg.
Maar kasteeltje kijken bij Baar
land is dus geen onverdeeld ge
noegen: er is weinig te zien.
voorkomt in het pas verschenen
boekje ’Kastelen in Nederland,
opengesteld voor bezichtiging’
(1993). Het wordt uitgegeven
door de Nederlandse Kaste
lenstichting.
Slot Haamstede en de Kasteel-
fundamenten Hellenburg zijn de
enige twee Zeeuwse adressen
die in de kastelenbrochure
staan. Beetje weinig, 2 van de
100 maar kennelijk zijn Zeeuw
se kasteelheren weinig gastvrij.
69.797
45.593
336.8I3
3I.527
135.664
62.901
6 1160
65.0I I
1.534.510 1.270.431
In verband met Pinksteren moet advertentiemateriaal voor De
Bevelander van woensdag 2 juni a.s. eerder worden aangeleverd
dan gebruikelijk. Uiterlijk vrijdagmiddag a.s. om 16.00 uur moe
ten advertenties en opdrachten bij De Bevelander binnen zijn.
Dat is nodig om ze met de nodige zorg te kunnen verwerken.
Maandag, 2e Pinksterdag, is ons kantoor gesloten.
In geen velden of wegen is een
informatiebord te vinden, waar
op even wordt uitgelegd, waar
naar de fundamenten verwijzen.
Wat heeft hier vroeger gestaan?
En hoe zag het eruit?
De prachtigste kastelen staan er
in (Menkemaborg, Amerongen,
Doorwerth, De Haar, Slot Zuy-
len, Slot Zeist, Ridderzaal,
Rhoon, Dussen, Markiezenhof,
Arcen, etc.): bijna 100 kastelen,
werk moet men denken aan acti
viteiten op het gebied van sport,
recreatie, maatschappelijke vor
ming en cultuur. Het agrarisch
werk richt zich op de specifieke
belangenbehartiging van jonge
ren in de landbouw, daarnaast
worden activiteiten en cursus
sen georganiseerd omtrent ac
tuele onderwerpen.
De organisatiestructuur is, uit
gaande van de reeds bestaande
structuren, zo eenvoudig moge
lijk gehouden. Alle plattelands-
jongeren afdelingen - dit zijn de
bestaande afdelingen van PJZ,
KPJ, CPJ en AJK - zijn lid van de
Delta Jongeren. Men kan dus
niet direct lid worden. Door lid te
worden van een plattelandsjon-
geren afdeling, of een afdeling
van het agrarisch jongeren kon-
takt, is men automatisch lid. De
Algemene Leden Vergadering,
de vergadering van de afdelin
gen, is het hoogste orgaan van
de vereniging Delta Jongeren.
Het secretariaat van het Delta
Jongeren-bestuur is te bereiken
via 01100 - 47729.
Nissan 100 NX T-bar
met uitneembare
dakpanelen.
Opwindend, exclusief
en zelfs zijn prijs is
sportief.
1.6i 16V v.a. 36.595,-
De fundamenten van het voor
malige kasteel Hellenburg zijn
ook niet ’lijfelijk’ aan te raken.
De gracht eromheen is te breed
om overheen te springen. Het
enige toegangshekje op de
’kasteelbrug’ is onneembaar
door een zware ketting. Je kunt
de fundamenten niet aanraken,
je kunt alleen met een wijde
boog om de kasteelgracht heen
lopen.
leiding bij Hellenburg is (afge
zien van de natuurlijke rust die
er heerst), zo wetenswaardig is
een kijkje in het nieuwe Monu
mentenjaarboek 1993 van het
Nationaal Contact Monumen
ten (NCM). Daarin kan elke mo-
numentenbezitter en elke
geïnteresseerde particulier al
les te weten komen over mo
numentenbescherming in ons
land.
Mevrouw Gokke ontmoeten we bij de groenten- en fruitafdeling. Al snel
blijkt ze zo haar eigen uitgesproken mening over Jan Bruijns te hebben:
”Mij zien ze hier bijna iedere dag. En dat heeft natuurlijk zo z’n reden.
We hechten veel waarde aan gezond eten. Dus dat betekent o.a. veel ver
se groenten. Die komen allemaal hier vandaan. Keuze genoeg en altijd
tiptop in orde. Gegarandeerd vers en stukken goedkoper! Dat is trouwens
ook wat mij zo aantrekt van deze winkel. De spullen zijn altijd voordeliger
dan bij een ander. Wat bij een andere winkel in de aanbieding is, wordt
hier verkocht voor een nóg lagere prijs. We krijgen nogal eens bezoek
van familie en iedere keer opnieuw gaat er voor die mensen een wereld
open als ik vertel wat iets gekost heeft. Helemaal verrast zijn ze wanneer
ik laat zien wat de snuffelbakken bij de ingang weer eens hebben opgele
verd. Neem nou bijvoorbeeld deze videodozen. Wat dacht U van slechts
f 0,59 per stuk. Iedere keer opnieuw een verrassing wat Jan Bruijns weer
voor moois heeft bedacht. En
weet u wat het leukste van alles
nog is: 9 van de 10 keer komt
het echt van pas”. We zijn er
even sti! van, maar op onze
beurt stellen we vast dat onze
gesprekspartner op haar ma
nier heel wat reclame voor Jan
Bruijns maakt. Mevrouw Gok
ke: "Dat moet ook, want laten
we eerlijk zijn, je hoeft hier
maar één keer je boodschap
pen te halen om te weten dat Mevrouw Gokke: "Iedere keer opnieuw een
het bij andere winkels altijd
duurder is!”
Op dinsdag 1 juni a.s. wordt in
de Vroone te Kapelle, om 20.30
uur de officiële oprichtingsver
gadering van de nieuwe
plattelandsjongeren-organisatie
Delta Jongeren gehouden. De
vereniging is het resultaat van
een intensieve provinciale sa
menwerking, teneinde te komen
tot een overkoepelende vereni
ging tussen de PJZ (Plattelands
Jongeren Zuid), KPJ (Katholieke
Plattelands Jongeren), CPJ
(Christelijke Plattelands Jonge
ren) en het ZAJK (Zeeuws Agra
risch Jongeren Kontakt).
De nieuwe vereniging Delta Jon
geren wordt een van de grootste
jongerenorganisaties op haar
gebied. Het werkgebied omvat
heel de provincie Zeeland en
West-Brabant. De Delta Jonge
ren gaan zich bezig houden met
de belangenbehartiging van
plattelandsjongeren. De activi
teiten zijn verdeeld over de twee
werksoorten die het plattelands
jongeren werk van oudsher kent:
Het algemene werk en het agra
risch werk. Bij het algemene
Wat doen rijk, provincies en ge
meenten? Hoeveel monumenten
zijn er in Nederland en welke ge
meenten zijn koploper? Wat
geeft Nederland uit aan zijn mo
numenten? De vraag kan zo
vreemd niet zijn, of hij wordt wel
beantwoord in het Jaarboek
1993.
Nee, echt gastvrij wordt een be
zoeker niet ontvangen bij de
restanten van Hellenburg. De
bomen en de dichte bossages
rondom geven de opgemetselde
ruïnefundamenten de rust en de
verlatenheid van een kerkhof. In
de grachtvijver drijft een dode
vis aan het oppervlak. Een
Wat is monumentenbescher
ming eigenlijk? Welke organisa
ties houden zich er mee bezig?
gen de Van Renesse’s
ambachten te leen van Willem
III, in de buurt van Baarland, Ba
kendorp en Oudelande. Vermoe
delijk werd daarom in de regio
een woontoren (z.g. donjon) ge
bouwd, die later werd ’uitge
bouwd’ tot een compleet
kasteel. Het kasteel kreeg pas in
1450 zijn uiteindelijke vorm,
maar lang heeft het niet ’ge
leefd’: in 1477 moet het tijdens
een stormramp ten onder zijn’
gegaan. De hoofdburcht meet
circa 30 bij 40 meter.
UAD II NISSAN DEALER
lAVr ||aZN LEASE
UR/GOES II4WD SPECIALIST
-
h
tsUd .HELLENRURG"
De funderingen van Kasteel Hel
lenburg werden in 1958 bij ruil-
verkavelingswerkzaamheden
opgegraven door de Rijksdienst
voor Oudheidkundig Bodemon
derzoek. De restauratie (in de ja-
ren ’70) werd geleid door de
heer B. Oele. Het beheer berust
nu bij de Stichting Het Zeeuwse
Landschap. Formeel eigenaar is
de Stichting tot Instandhouding
van Objecten van Culturele
Waarde in Zeeland.
Zaterdag 29 mei een spetteren
de wedstrijd op het terrein van
v.v. Kruiningen. De thuisploeg
neemt het op tegen een AH
Stars-team, met o.a.: Remco van
menten van kasteel Hellenburg’, maar voor de rest moet je
het allemaal zelf maar uitzoeken.
Halbig, Kammer Reinhardt,
Armand Marseille e.v.a. zijn bij
menig antiek-stand vertegen
woordigd. Ook een grote keuze
van poppen van celluloid en
papier-maché. Tevens kunt u te
recht voor gratis taxatie van uw
oude pop. Voor reparatie van uw
oude (of nieuwe)pop of beer is
de poppen/berendokter aanwe
zig op de beurs. Kleine repara
ties verricht zij ter plaatse.
Zondag... 14.00 u.
Maandag 14.00 u.
Woensd.. 14.00 u.
beurs gehouden. Deze is tussen
10.30 en 16.30 uur geopend in de
Stadsschouwburg aan het Mo
lenwater. De beurs wordt geor
ganiseerd door Atelier Niesje
Wolters van Bemmel. Tijdens de
beurs worden onder meer de
monstraties verzorgd door de in
ternationaal bekende
poppenmaakster Bets van
Boxel. De beurs geeft een goed
overzicht van de vooruitgang die
het poppen-maken in ons land
heeft geboekt. Daaronder ook
het maken van teddy-beren, die
momenteel bij een breed publiek
in de belangstelling staan. Voor
de verzamelaars van antieke
poppen is er veel van hun ga
ding te vinden. Beroemde mer
ken als Jumeau, Gaultier en
Bru, de Duitse merken Simon
Op dinsdag 1 juni organiseert
Bianet b.v. met medewerking
van Westelijke Accountantskan
toren B.V. een voorlichtingsa
vond voor fruittelers in
Zuidwest-Nederland. In Motel
Goes, Anthony Fokkerstraat 100,
te Goes wordt aandacht besteed
aan de volgende twee onderwer
pen: Bedrijfsvergelijking voor
fruittelers. Het betreft hier be
drijfsvergelijking van bedrijfse
conomische kengetallen
gecombineerd met enkele tech
nische resultaten. Verder aan
dacht voor Gelegenheidsarbeid.
Zowel de fiscale als de juridi
sche aspecten zullen aan de or
de komen. De avond begint om
19.30 uur. De sprekers zijn ing.
A.N. Vroegindeweij, van Bianet
en mr. D.J. de Korte, Fb, Alge
meen directeur van WEA. Geïn
teresseerde fruittelers zijn
welkom, toegang is gratis. Wij
verzoeken u, indien u van plan
bent om te komen, dit door te ge
ven aan mevrouw E. van Liempt
van Bianet, Veraartlaan 6, 2288
GM Rijswijk (Telefoonnummer:
070 - 3985444).
