GOES
Dorpen op Noord-Beveland
2000
I
I
H0ME*AL0Ne2
Kanaalverbreding dupeert Hansweert en Wemeldinge:
Tl
5*2$ C
III 1 I
Fl NISSAN
TIEN GULDEN
KADOÜ!
1
hlli
KADOTIP:
MH
twuMÖ wat maakt die kerstdagen nou
zo bijzonder
JAN HOP I
ETTEN-LEUR
I
'1
11
GRAND THEATER GOES 01100-15165
GRANDIOZE OPENINGSSH^OW^
Vroeger aanleveren van
kopij advertenties en
redactie De Bevelander
.CU
o'
7/
Al
voor ontwikkelingslanden
I
Dinsdag 22 december 1992 - 44e Jaargang no. 52
a
bij uw Kaasgigant
Zie pagina 6
Sh*
FILMPROGRAMMA VANAF 24 TIM 31 DECEMBER
Macaulay Culkin
Joe Peso
Daniel Stern
V
l.v.m. Kerstmis en Nieuwjaar
i fi
A
r^r -
GIGANT)
Lost In New York
iSïsss
ETTEN-LEUR/GOES I II
I
k
I
.M
/X,
a>
I
iWfe
11
Dl REK TIE EN MEDEWERKERS
WENSEN U FIJNE FEESTDAGEN...
A
Verbreding
Geen pint
NISSAN DEALER
AZN LEASE
4 WD SPECIALIST
Zie onze openingsadv. op lie autopagina
1
al het moois van o.a. cotton club,
ann christine, easy peaces, sandwich en joyce
-
Drastisch
4
t-’Wl
1
Wat saai....
38
(«KM
Spaaractie Tear Fund Beveland
7/E-'
- f
IfJ f' Wr
Si. Adriaansiraut 8 - Goes
Appelmarkt 7-9 - Zierikzee Lan.^e Reke 17-18 Renesse
Poel III Goes.
Dirk Dronkersweg 18
Tel. 01100-50858
>4—
OF
4
OUDEJAAR GESLOTEN
S
De Bevelander
S Z A N D
[cy.cj
t
Rond kerst en oud en nieuw ont
vangen we over het algemeen
land, Wissenkerke en Geersdijk
te zien zijn. Ook zijn er afbeel
dingen van Noord-Bevelandse
klederdrachten te bezichtigen.
In het begin van de jaren vijftig
werd Wemeldinge in een dag
blad als volgt omschreven: "Een
rustig, welvarend dorp, met een
scheepvaartbeweging, die een
prettige drukte met zich mee
brengt, waarvan vooral de mid
denstand profiteert”. En dat was
alles.
Verder had het dorp een unieke
school, namelijk een christelijke
school voor schipperskinderen.
Later kwam daar een internaat
bij: ’De Schutsluis’. Het is onder
binnenschippers en hun oudere
kinderen nog altijd een begrip.
Maar in de jaren ’80 werd het in
ternaat de nek omgedraaid door
de minister van onderwijs. Ver
der bleef het in Wemeldinge al
tijd vrij rustig langs het kanaal.
Het Kanaal door Zuid-Beveland,
dat momenteel zo’n ingrijpende
face-lift ondergaat, bestaat al
sinds 1866. Het werd gebouwd,
omdat België sinds 1830 recht
had op een vrije doorvaart naar
de Rijn (via Rotterdam of Dor
drecht). Die route voerde in de
vorige eeuw nog door het Kreek-
rak (ter hoogte van Rilland-
Bath), maar toen dat Kreekrak
verzandde en de spoorlijn Ber
gen op Zoom-Goes werd aange
legd, moest er een alternatieve
vaarweg komen. Dat werd het
Kanaal door Zuid-Beveland.
ruim 100.000) viel terug naar
minder dan de helft.
Ook in de week tussen Kerstmis en Oud- en Nieuwjaar zal
weekblad De Bevelander verschijnen. In plaats van op woens
dag, verschijnt het blad op dinsdag 29 december a.s. Dat be
tekent dat er gewijzigde afsluittijden zijn voor het aanleveren
van kopij. Advertentiekopij voor de Bevelander van dinsdag 29
december dient uiterlijk donderdag 24 december om 15.00
uur binnen te zijn.
Kopij voor de redactie dient voor het nummer van 29 decem
ber uiterlijk woensdag 23 december om 16.00 uur binnen zijn.
Wij hopen dat u hiermee rekening wilt houden.
tenstaander nostalgisch vast.
’’Degelijk en praktisch”, vin
den de gebruikers van nu.
Tijd voor een pint in Klein Ant
werpen is er niet meer. De schip
pers laten nu al van verre weten,
wanneer ze bij de sluis zullen lig
gen. Het sluispersoneel maakt
op grond daarvan een planning
Dat was vroeger wel anders.
Om een pint te kunnen pakken
kozen de schippers in Hans-
weert vrijwillig voor een uren
lange (en soms nachtenlange)
vertraging....
voor de schuttijden. De sluis
staat tijdig open. Het tijdverlies
is vaak nul minuten. In het aller
ongunstigste geval is het opont
houd dertig minuten.
Noord land 4-6, Heinkenszand
mts
4
De gevolgen zijn drastisch. Het
dorpsdeel Hansweert-Oost
moest van de kaart geveegd
worden. Op die lokatie liggen nu
de nieuwe sluizen en de enorme
voorhaven. Het kanaal moet bij
Wemeldinge met een bocht
(oostelijk van de bestaande slui
zen) naar de Oosterschelde wor
den geleid. De nieuwe kanaal-
arm ligt er al, maar de dijk naar
De beschrijvingen hebben be
trekking op de periode, dat
Hansweert een levendig en wel
varend dorp was. Toen de bin
nenschippers nog wat ’gas bij’
gaven om 's avonds in Hans
weert te kunnen zijn. Toen het
Kanaal door Zuid-Beveland nog
niet was ’leeggezogen’ door het
Schelde-Rijnkanaal.
lansweert dankt zijn koosnaam
Jein Antwerpen aan het feit, dat
et 1500 a 2000 zielen tellende
lekje vroeger enkele tientallen
afés telde. Keurig ingerichte
Tasserieën, maar ook voorka-
nertjes waar een brede plank
ver een paar schragen lag. Ook
lat heette een café.
'an de tapperij van tante Pie
Vabeke was bekend, dat je er
morgens al heel vroeg terecht
on. ”En als er niemand wakker
/as, gaf je gewoon een schop
egen de deur. Dan kwamen ze
ir wel uit om de zaak open te
loen”, weet een oud-schipper
iog.
teel levendigheid in Hansweert
lad overigens niks met de
cheepvaart over het kanaal te
naken. Het dorp was vroeger
Timers dé uitgaansgelegenheid
oor de verre omtrek. Met grote
lanszalen. En met een orgel in
Ie cafés als het kermis was.
'Hansweert had vroeger wel 6
etsenstallingen. En die waren
Jtijd vol”, vertelt een dorpeling,
in een ander: ”De mensen kwa
len van heinde en verre naar
ier. Op hun eigen dorp durfden
e nooit gek te doen. Dus gin-
en de jonge jongens naar
lansweert. Dan zag geen mens
3. En hier kon alles”.
>ie verhalen staan in de boek-
rochure ’Kanaal Verhaal’ (door
acques Cats), dat onlangs ver-
cheen bij Den Boer Uitgevers in
liddelburg. Aanleiding tot de
erschijning is het feit, dat de
(Van een onzer redacteuren)
HANSWEERT/WEMELDINGE - Ooit stond Hansweert in
de volksmond bekend als Klein Antwerpen. En veel men
sen zeggen nu nog over dat dorp: ’’Hier kon alles”.
EEN BIOSKOOPBON VAN f 10,-, f 15,-
f 25,-, VERKRIJGBAAR AAN DE KASSA
14.00-19 00-21.30 uur
14.00-20.00 uur l
14 00-19.00-21.30 uur f
14.00-19.00-21.30 uur
14.00-20.00 uur
14.00-20.00 uur f
verbreding van het Kanaal door
Zuid-Beveland (met alle daaraan
verbonden waterstaatkundige
werken) al ver gevorderd is. Met
enig optimisme zou je kunnen
zeggen, dat het einde (in 1994)
in zicht is. Het magazine-achtige
boek (f. 12,50) gaat niet over
technische hoogstandjes bij de
kanaalverbreding, maar over ’de
mensen van het kanaal’.
Donderdag
B Vrijdag
'j?: Zaterdag
5 Zondag
tl Maandag, dinsdag
2 Woensdag
de Oosterschelde moet nog
doorgestoken worden. De oude
sluizen raken in 1993 buiten
gebruik.
RAAD EENS WIENER DEZE KERST
Maar dat was niet alles. In de
binnenscheepvaart gaat de
duwvaart (en dan vooral de vier-
baksduwvaart) op termijn een
y - s -
no. JOHN HUGHES CHRIS COLUMBUS nu
Opmerkelijk is, dat Wemeldin
ge en Hansweert allebei aan
het uiteinde van het kanaal lig
gen, maar dat de dorpen el
kaar in karakter nooit naar de
kroon hebben gestoken. Te
genover de ’wilde’ verhalen
over Hansweert, staan de toch
wat gezapige verhalen over
Wemeldinge. Géén cafés,
géén uitbundige levendigheid.
Integendeel, Wemeldinge was
altijd wat saai.
’’Hier kon alles”
prominente rol spelen, en het ka
naal is daarvoor absoluut te
klein. Daarom moet de vaarweg
Wemeldinge-Hansweert twee
keer zo breed worden, daarom
moeten de sluizen bij Wemeldin
ge verdwijnen, daarom moeten
bij Hansweert nieuwe en grotere
sluizen worden gebouwd. Sinds
april 1989 wordt aan dat ’optui-
gen’ van het kanaal gewerkt.
Wie het nieuwe sluizencom-
plex bij Hansweert vergelijkt
met de sluisjes’ van vroeger,
voelt zich eenzaam. ”Kil en
betonachtig”, stelt de bui-
s
Deze tentoonstelling is te zien
vanaf maandag 14 december tot
en met zaterdag 16 januari op de
tweede verdieping van de
ft.'
ft-
Zeeuwse Bibliotheek tijdens de
openingstijden.
Openingstijden:
Maandag: 17.30 - 21.00 uur
Dinsdag t/m vrijdag: 10.00 - 21.00
uur
Zaterdag: 10.00 - 13.00 uur
(Foto Zeeuws Documentatiecentrum
Middelburg)
3t Zeeuws Documentatiecen-
im continueert haar serie ten
instellingen over Zeeuwse
rpen met een tweedelige
ïks over dorpen op Noord-
‘veland. Op tien panelen han-
n prentbriefkaarten, krante-
ipsels en foto’s waarop vooral
rpsgezichten van Kamper-
•Maar als je het kanaal verbreedt,
moeten ook de kruisende brug
gen langer worden. Daarom
worden bij Vlake de naast elkaar
liggende spoor- en verkeersbrug
vernieuwd (en verhoogd) en
wordt bij Wemeldinge de Post-
brug vernieuwd (en verhoogd).
En omdat het kanaal in de nieu
we situatie in open verbinding
zal staan met de Oosterschelde,
moeten ook de dijken langs het
kanaal op Deltahoogte gebracht
worden
Maar het kanaal sloot zacht en
kalm de ogen, toen in de jaren
1975/76 het Schelde-Rijnka
naal in gebruik werd genomen.
De scheepvaart naar Antwer
pen liet toen Wemeldinge en
tal scheepspassages (in 1975 Uw kerst- en nieuwjaarspost
kan iets betekenen
veel post. Begin januari wordt
deze post vaak weggegooid. De
postzegels op deze post zijn
echter van waarde voor de Der
de Wereld. Tear Fund werkgroep
Zuid-Beveland vraagt u daarom
deze postzegels niet weg te
gooien.
De werkgroep Zuid-Beveland
van Tear Fund verzamelt deze
postzegels. Ook muntjes en
spaarzegels zijn welkom. Tear-
Fund verkoopt deze zegels en
muntjes. Het geld dat zo wordt
opgebracht wordt gebruikt voor
tal van hulp- en ontwikkelings
werk in diverse landen in de Der-
de Wereld.
Stichting Tear-Fund is een evan
gelisch hulp- en ontwikkelings-
fonds. Door het wereldwijde net
werk van intensieve contacten
met kerken, christelijke organi- I
saties en zendelingen in de ont- i
wikkelingslanden kan Tear-Fund
effectief hulp bieden, o.a. door I
noodhulp bij rampen, projecten, I
en door uitzenden van ontwikke
lingswerkers.
Hieronder vindt u de telefoon
nummers van de contactperso
nen van de Werkgroep. Bij deze
personen kunt u uw zegels inle
veren of een afspraak maken zo
dat de zegels worden opge
haald. De postzegels hoeven
niet losgeweekt te worden.
Janneke Baaijens, ’s-H. Hen-
drikskinderen, tel. 01100-50405;
Jacco Daniëlse, Kapelle, tel.
01102-44642; Walter Jonkers,
Goes, tel. 01100-50179; Jacco
Feytel, Wemeldinge, tel. I
01192-2417; Marianne Aernout- j
se, Nieuwdorp, tel. 01196-12327.
De Vlakebruggen over het Kanaal door Zuid-Beveland, kort na de
Tweede Wereldoorlog.
Deze illustratie geeft de toekomstige situatie weer. Sommige wer
ken zijn al voltooid, andere zijn in uitvoering. Bij Hansweert is de bui
tenvoorhaven al gereed, de sluizen ook. De spoorbrug bij Vlake is
enkele weken geleden in gebruik genomen. De verkeersbrug moet
nog komen. De nieuwe Postbrug is in aanleg. De kanaalaftakking er
boven is al aangelegd, maar de doorsteek naar de Oosterschelde
moet nog gemaakt worden. Daartoe moet de zeedijk worden doorge
graven.
Hansweert links liggen.
Slechts de vaart op Gent en
Terneuzen bleef over. Het aan-
WEMELDINGE
POSTBRUG
LEIDINGENTUNNEL
VLISSINGEN
BERGEN OP ZOOM
RIJKSWEG A58
SLUIZEN
HANSWEERT OOST
BUITENVOORHAVEN
WESTERSCHELDE
HANSWEERT WEST k i
VERKEERSBRUG
SPOORBRUG
