GRAND THEATER
Herinneringen aan het harde leven van een jeugdige
landarbeider op Zuid-Beveland aan het begin van deze eeuw:
D AD SCHOOL jADViER
'UI
K»pa
weekblad voor zuid- en noord beveland
X
n PZC abonnement
is óók ’n evenement.
AUTO-WASSERETTE?
”Wij zijn nogal liefhebbers
i\i
Woensdag 28 augustus 1991 - 43e Jaargang no. 35
3e WEEK
3
Stichting Homecare
Zeeland
4
1
Goes, 01100-15165
Filmprogramma vanaf 30-8 t/m 5-9
WAARDEBO N
Deze week:
9
Vier weken voor:
I
Goes, Kolveniershof 20
INSCHRIJVING NIEUWE CURSUS 01100-20176
01180-38370
01110-15425
I
I
I
I
■r
I
J
Zie info t.a.v. uw thuiskraamzorg
op pag. 16 van deze krant
19.00-21.45 u.
19.00-21.45 u.
19.00-21.45 u.
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen.
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Zonder wrok
Achterop....
Sinterklaas
I
I
I#
Zéér
onregelmatig...
3 UITVERGROTINGEN VOOR 25,-*
^^^^HOORE
Goes, 1
Lange Kerkstraat 44/
Assepoester
KINDER-
MATINEE
V J
Wt
W\ 1
'441
Een sikkel als souvenir
Marien Mallekote.
99
F
73
Naam:
Adres:
Plaats:
Postcode:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Bellen gaat sneller: 01184-84216
J
Gedistribueerd door Warner Bros
1 Goes, Grote Markt 7
Middelburg, Lange Geere 28 (naast ANWB)
ESSO
MIDDELBURG - ZIERIKZEE
GOES
MIDDELHARNIS
begon de 84-jarige Zuidbevelan-
der zijn jeugdherinneringen aan
het papier toe te vertrouwen.
In de loop van het verhaal, dat
de heer Mallekote in een gezelli
ge verteltrant op papier heeft ge
zet, komen alle dingen die 80
90 jaar geleden in een arbei
dersgezin ’gewoon’ waren, aan
de orde. Niet als klaagzang,
maar als voldongen feit.
Zo vertelt hij over de bittere ar
moede, de kinderarbeid, de lan
ge werktijden van tien tot twaalf
uren per dag, de lage lonen, de
lange afstanden die te voet
moesten worden afgelegd, de
behandeling door sommige boe
ren.
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar:
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen
Lopen we naar het einde van de schoolvakanties toe.
Niettemin kunnen we in De Bevelander van deze week
nog wel enkele aardige tips geven voor wie aan de zon
nige maand augustus (want dat was ’t) een zonnig
staartje wil geven. Zaterdag a.s. is het Kapelse Dag, in
Kattendijke wordt het jaarlijkse Zomerfeest gehouden.
En wie een zomers avondje in Goes zoekt kan daar vrij
dag terecht tijdens de Nachtmarkt.
20.00 u.
20.00 u.
20.00 u.
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag, dinsdag
Woensdag
Donderdag
r
In de gratis bril gaan normale, blanke
glazen in dezelfde sterkte als in de
eerste (betaalde) bril.
ESSO SELF SERVICE GARAGE VAN STRIEN B.V.
Van der Spiegelstraat 9.2,4461 LN Goes. Telefoon 01100-148 40.
S t i c h t i n
H o mfjc a r e
Zeeland
Marien Mallekote beschrijft
niet alleen over het ’hoe en
waarom’ in een arm gezin,
maar hij schildert ook de maat
schappelijke verhoudingen in
die tijd, zonder wrok, zonder
verwijten. De laatste hoofd
stukken gaan over de technie
ken van de toenmalige
landarbeid. Zijn boek is een
document van volledigheid.
Maar in het voorjaar had de boer
de kleine Marien weer nodig
voor het zetten van paarde-
boontjes en aardappelen. Dus
vanaf maart/april tot aan de gro
te vakantie kwam hij niet meer
op school. ”Het viel niet mee om
de draad dan weer op te pakken.
Met lezen ging het nog wel,
maar met taal en rekenen raakte
ik behoorlijk achter”. In de derde
klas bleef ik dan ook zitten....”.
Vechtend voor zijn volk
en het hart van zijn geliefde,
lapt hij alle wetten aan zijn laars.
Ki vinCosixi r
Robin
Toen hij in de derde klas zat,
kreeg hij in het najaar een ’baan’
als koeiewachter aangeboden.
Hij pakte de kans dankbaar aan:
als jongen van negen of tien jaar
was je een beetje trots, als je óók
een paar centen binnenbracht in
het huishouden.
En ter overvloede: ”Op 22 okto
ber 1917 werd ik tien jaar. Ik vier
de mijn verjaardag met de
koeien op het land. Er waren
veel dagen, dat ik als kind in re
gen en wind (met natte kleren
aan, en met natte voeten in mijn
klompjes) alleen op het bieten
veld was”. Verderop schrijft hij
nog: "Zelfs op Nieuwjaarsdag
1919 moest ik met de koeien
naar het land. Daar stond ik de
hele dag, moederziel alleen. Dat
jaar waren er voor mij geen
nieuwjaarswensen”.
Sinterklaas is in de herinnering
van Marien Mallekote altijd een
onbegrijpelijk feest geweest. Hij
vroeg aan de Goedheiligman
een mondorgeltje en zijn broer
wilde graag een bouwdoos.
Maar toen ze ’s morgens uit de
bedstee sprongen, stonden er
slechts twee paar zwarte klomp
jes. Op het briefje waarop de
kleine Marien om een mondor
geltje had gevraagd, stond in va
derlijke hanepoten gekrabbeld:
’’Muziekjes heb ik niet bij me. Ik
zal volgend jaar wel eens zien”.
Andere kinderen op school kre
gen wèl de mooie cadeaus, waar
ze om gevraagd hadden, zodat
de broertjes Mallekote zich ver
baasd afvroegen: ’’Zijn zij dan
braver geweest dan wij?”.
Nou, voor Marien Mallekote was
dat geen punt. Hij liet het niet bij
een nietszeggende verzuchting.
Integendeel, hij voegde de daad
bij het woord. Twee jaar geleden En over het huisje waarin hij ter
wereld kwam: ”We woonden in
een klein arbeiderswoninkje.
Trouwens de hele buurt was
klein behuisd: allemaal kleine
woninkjes, waarin vaders en
moeders woonden met zes tot
negen kinderen”.
(Van een onzer redacteuren)
’S-HEER ARENDSKERKE/HEINKENSZAND "Je moet
het eens opschrijven. Dan gaat het niet verloren”.
Tegen
inlevering 1
van deze bon.
(geldig t/m 28 sept. 19
|AMt.SG Rouxsox MN. MOMSLMI» -b.»
y iKniHliïMiiKi»» MvinCostshi'Ki^Hooi)
r ruvtotfiflnb’ Mohi.wHuimw. Chwsii*sm<U»
3 M W RkLMAX M*m lllMKIH M«l(UM0M0
m '~»|ohxgm>5muu. .hnikMt .M»ha<;|Ua\
£^heC>.lli«isyK<\t>Dvn)NKiiMUGvn|«i» IhMMsSHui’■';hxDfxvHM*|iitA*«!>ox
Van Strien staat z’n mannetje en laat deze
week alle blauwe auto’s wassen van f 10,-
voor f 5,- in de automatische auto-
wasserette!
De eerste dag dat hij naar de
lagere school moest, be
schrijft Mallekote als ’een gro
te dag'. Maar hij voegt er direct
aan toe: "Dat ik zéér onregel
matig naar school zou gaan,
wist ik toen nog niet”.
OPTICIENS
een ijzerdraadje. Soms liepen
we op twee rechtse klompen. Va
der zaagde dan bij de ene klomp
de kop eraf. Zo kon je weer een
poosje door....”.
Marien Mallekote ging dóór tot
op de dag van vandaag. In zijn
geheugen groef de 84-jarige al
zijn jeugdherinneringen op. Als
een zorgvuldig gekoesterde
schat zetten hij ze vervolgens op
Klompjes komen trouwens op el
ke pagina van het socio-
document voor. De armoe in het
landarbeidersgezin Mallekote
wordt ergens als volgt in beeld
gebracht: ’’Kapotte klompen re
pareerde mijn vader zelf, met
Eigenlijk waren zijn geschreven
gedachten bedoeld voor zijn
neefjes en nichtjes. Maar dat
liep even anders! Toen het ge
meentearchief van Goes hoorde,
dat Marien Mallekote (geboren
in Heinkenszand) in het bejaar
dencentrum Poelwijck zijn
jeugdherinneringen aan het pa
pier toevertrouwde, wilde men
dat document graag in de collec
tie hebben.
Maar toen men het werkstuk ge
lezen had, kwam men op nóg
andere gedachten: deze 'ge
schreven jeugd’ moest in boek
vorm uitgegeven worden! Met de
hulp van de bedrijven Haring-
man, Geijtenbeek en Rabobank
lukte dat.
Begin augustus werd het eerste
exemplaar in Poelwijck overhan
digd door wethouder Heerebout.
Titel van het werkje: ”Een sikkel
als souvenir”.
(Titel: ’Een sikkel als souve
nir’, door Marien Mallekote,
uitgave: Gemeentearchief
Goes, verkrijgbaar bij Ge
meentearchief, Wijngaard
straat 3, alsmede in de boek
handel. Prijs f 15,00)
Duizenden keren per jaar
wordt in onze regio deze aan
beveling gedaan. Vaders zeg
gen het tegen hun kinderen,
kinderen zeggen het tegen
hun grootouders.
En de overheid? Zag die niet
toe op de leerplicht van de kin
deren? Daarover vertelt hij, dat
zijn vader eens moest verschij
nen voor de z.g. schoolraad.
”We kwamen te weinig naar
school, vond de schoolraad.
Alsof mijn vader dat niet wist!
Hij kreeg een vermaning en
twee kwartjes boete. Nou, die
boete hadden ze zó verdiend,
dus we gingen niet naar
school”.
TMkhmi MmixDtiiMlilieMf
Maar verder dan een goedbe
doelde wens komen maar weini
gen. Gelaten accepteert
iedereen, dat herinneringen niet
op papier komen. Want ja, wie
kan er schrijven. En waar begin
je?
Marien Mallekote werd in okto
ber 1907 in Heinkenszand gebo
ren als tweede kind in een arm
landarbeidersgezin. ”lk kon
toen nog niet weten, hoe arm
mijn ouders waren en hoe moei
lijk de arbeidersgezinnen het
hadden”, schrijft hij.
- Ongeacht de maat
13x18 of 20x28 of 28x35 cm
- Klaar in 5 minuten
- Geldig van 1 -9 t/m 30-9-’91
Alleen bij gebruik van
i kleinbeeld kleurennegatief FOTO
KLASSIEKER
Rwee bril/ea
fcxïtan, ée'wA
Karin van Dongen komen we tegen bij de zuivelafdeling: ”Als ’t warm is gaan
er bij ons liters karnemelk doorheen”. Karnemelk blijkt echter niet de enige
reden te zijn die Karin naar Jan Bruijns brengt. ”Wij zijn nogal liefhebbers,
weet U. Halfvolle melk, dubbelvla, yoghurt en natuurlijk de nodige toetjes. Ik
haal het allemaal bij Jan Bruijns. Lekker dichtbij en keus genoeg. Om U de
waarheid te zeggen, ga ik eigenlijk niet zo prijsbewust door het leven. Wat ik
lekker vindt neem ik meestal mee!” Minder
prijsbewust en Jan Bruijns? De relatie blijkt
’m te zitten in de wetenschap dat je bij Jan
Bruijns altijd minder betaalt. ”In vergelijking
met andere supermarkten scheelt het op een
volle kar toch gauw enkele tientjes. Dat is
natuurlijk een prettige gedachte”, legt Karin
uit. Toekomstgericht is ze overigens ook. Dat
moet ook wel, want ze is in verwachting van
haar eerste kind. ”Ik heb natuurlijk al
stiekem bij de babyspullen gekeken. Voor
luiers en Zwitsal-producten kan ik hier ook
uitstekend terecht. Dat zal geen problemen
geven. Neen, over de toekomst maak ik me
geen zorgen. Met Jan Bruijns in de buurt
moet het lukken!”
papier. Zéér herkenbaar, steeds
menselijk, en soms ont
roerend....
Karin van Dongen: "In vergelijking
met andere supermarkten scheelt het
op een volle kar toch gauw enkele
tientjes!”
Zondag16.00 u.
Woensdag. 16.00 u.
Hij moest elke morgen en elke
middag met de koeien naar per
celen landbouwgrond, waar de
suikerbieten juist gerooid waren.
Het blad van de peeën diende
als koeievoer. Hij moest het vee
bij elkaar houden en hij moest
vooral voorkómen dat de koeien
terechtkwamen op percelen die
weer al waren ingezaaid. In de
cember gingen de koeien terug
naar de stal.
Terwijl ze eigenlijk op school behoorden te zitten, werden talloze kin
deren uit landarbeidersgezinnen eropuit gestuurd als koeiewachter.
Deze foto werd omstreeks 1925 in de omgeving van Goes genomen.
De Dorpsstraat van Heinkenszand in 1905. Zo zag de straat eruit,
toen Marien Mallekote opgroeide.
.Wilt u meer (variabel, oncspiegeld,
anti-kras, kleur, enz.) dan geldt een
toeslag.
Geen andere kortingen
te zelfder tijd.
Op beide brillen 1 jaar
o L,.,, garantie.
Pearle Express winkels in heel Nederland. I
De gratis bril is bestemd voor dezelfde
persoon die ook de eerste (betaalde)
bril gaat dragen.
Het montuur van de bril die u wel
betaalt mag niet goedkoper zijn dan
f100,-.
Het montuur van de
gratis bril komt uit de
collectie monturen met
het rode labeltje.
I Deze bon is geldig bij alle Pearle en
y.
PRINCE or THII VtS
X J
