Joke Bouwman krijgt bijzonder diploma voor het omgaan met demente bejaarden:
TOYOTA
EuromTuin
GRAND THEATER
SPAAPEN
Sierhekwerken
Glut uw ogen Groeneveld
Vlissingen, Middelburg, Goes, Oostburg.
P&WII
'k
I UUR
M
SPRINT
Witches
Twee brillen hal'
één beta’*"
GRATIS VLIEGVAKANTIE
Als Groeneveld z’n monturen aanprijst,
prijzen we ze eerst af.
50°/?;
weekblad voor zuid- en noord beveland
EXCLUSIEVE TOYOTA-SHOW
BIJ DE JONGE IN GOES
AUTOBEDRIJF DE JONGE B.V.
r I iwi\
I reisbureau Goes
Halsteren
Woensdag 20 maart 1991 - 43e Jaargang no. 12
III 1
A
J
Beveland b.v.
PARKET
FOTO
SERVICE
.««{■I
M13
Goes, 01100-15165
Filmprogramma vanaf 22 t/m 28 maart
voort0»'?
Peade maakt i'>'wereWnaan'
1
Raadhuisstraat 15, Hoogerheide. Telefoon 01646 - 1 27 16
A
I
I
I
Goes, Kolveniershof 20
1
r
k
iR
1
L
rs
I
I
I
Beveiliging en verfraaiing van huis en tuin
Alle hekwerken standaard verzinkt
Om ons 10 jarig bestaan te vieren laten wij u meedelen in de feestvreugde.
Iedereen die bij reisbureau TOP TRAVEL een zomervakantie boekt of geboekt heeft in
de periode van 1 januari tot 1 oktober dingt mee naor onze fanatastische prijs. Een
VLIEGREIS voor 2 PERSONEN naar een zonbestemming!
Verdere inlichtingen op onze kantoren.
van donderdag 28 maart
t/m dinsdag 2 april (paasweekend)
Zaterd.. 14.00 u.
Zond.... 14.00 u.
Woens. 14.00 u.
I
I
I
I
I
Wat is Validation?
Goes,
Lange Kerkstraat 44
EXTRA TELEFONISCHE RESERVERINGSTIJD:
VRIJDAG VAN 10.00-12.00 u.
VERVOLG PAGINA
WAT EEN STREEK
assist! mirt iui wc ehsiw wt«s
Zaterd.. 22.45 u.
Maand. 20.00 u.
Dinsd... 20.00 u.
Woens. 20.00 u.
Dond.... 20.00 u.
WIJNGAARDSTRAAT 34
GOES
De HEKSEN
van
ROALD DAHL
Advies, ontwerp en relalisatie van siersmeedwerk
Van Hertumweg 7-13, Goes. Tel. 01100-14810
VJiJ ZIJN GESPECIALISEERD IN:
I"
Tegen inlevering
van deze bon
(geldig t m 30 maart 1991).
FLATLINERS
KODAK EXPRESS
FOTO VERSCHOORE
ZICHTBAAR BETER
NIET
DUUR!
(Van een onzer redacteuren)
RILLAND-BATH GOES Onlangs stond in een vakblad
voor verpleeghuispersoneel het verhaal van een 85-jarige
man in een verzorgingstehuis. Niemand had de laatste ja
ren contact met hem gehad. Maar door toepassing van
een nieuwe 'benadering' lukte dat plotseling wèl.
ZZT^X
W
Wat is dementie?
lil
WO"’”*
Vragentechniek
De moeite waard
Voorbeeld
UW PARTNER IN REIZEN
Vlissingen, Wolstraat 78
WleYvicel Middelburg, Korte Delft 1b
Goes, Lange Vorststraat 36
Het beste adres voor kwaliteit en service.
Wij knappen ook bestaande vloeren op
Dement, en gelukkig!
Joke Bouwman (midden) en Truus Mohr (links) in hun werksituatie.
F
GROENEVELD
KWALITEIT
grote markt 7 goes tel. 01100-16159 lange geere 28 middelburg tel. 01180-34225
GROOTSTE KURK EN PARKETLEVERANCIER MET VESTIGINGEN DOOR HEEL NEDERLAND
H^OSCAR-XOMlNATOi
11/ Film Bimi Rh.»
JtAd BnnVnik BnnMi/in^t
VOORHEEN B R L M
Kaaistraat 49
Kolveniershof 1-3
Dorpsstraat 192
01640-53600
01670-65152
01100-32888
01641-7100
De 85-jarige bewoner van het
verzorgingstehuis (laten we hem
voor het gemak Oude Jan noe
men) is blind en half verlamd.
Zeven jaar al staat hij te boek als
’dement’, hij lijdt aan de Ziekte
van Alzheimer.
Op een dag ziet een verzorgster
tijdens de middagmaaltijd dat
Oude Jan zijn bord schoon leeg
gegeten heeft. En hij vraagt om
méér brood. Hij heeft honger,
zegt hij.
Onder normale omstandigheden
zou de verzorgster hem gezegd
hebben: U hebt nét gegeten, het
is twee uur in de middag, om vijf
uur komt de warme maaltijd.
Maar de verzorgster zegt dat nu
niet. Ze heeft zich de afgelopen
maanden de nieuwe ’benade
ring’ aangeleerd en daarom rea
geert ze anders. Ze begint te
vragen. Ze vraagt Oude Jan,
waarom hij zo’n honger heeft.
De man vertelt over zijn jeugd en
’Validation’ is een aantal jaren
geleden overgewaaid uit de
Bezoek nu onze internationale
tuinmeubelshow met alle nieuwe trends,
modellen, accessoires en...; interessante
aanbiedingen. Want t is weer tijd om
daadwerkelijk op hun gevoelens
in, ze worden serieus genomen.
Nieuwe Rijksweg 2b - Goes/’s-Heer Hendrikskinderen
Telefoon: 01100-15395 Telefax: 01100-31232
M A1DEMEE5T8EKROCADE RIM VAX “I
TEL: 01100-30630
SPECIALIST
IN KURK- EN PARKETVLOEREN
’t Is fantastisch.
't Is erotisch.
't Is angstaanjagend
en zij weten het
Zij overschreden de grens.
Vrijd19.00 u.
Zaterd.. 19.00 u.
Zond.... 19.00 u.
Hout parket vloerenKurk parket vloeren Lamel vloeren Kunststof vloeren
De positieve effecten strekken
zich overigens uit tot het per
soneel. Truus daarover: Het
wordt voor de ziekenverzor
genden prettiger om met de
bewoners om te gaan, omdat
ze méér betrokken zijn geraakt
bij de bewoner. Ze weten méér
van zijn/haar achtergronden
af. Dat maakt het eenvoudiger
hem/haar te begrijpen.
De veronderstelling, dat die ex
tra aandacht veel extra kosten
met zich mee brengt, wijst ze ri
goureus van de hand: De
gesprekken doen zich voor tij
dens de gewone verzorgings-
handelingen. Dat werk moet
tóch gebeuren. En onderwijl
voer je een plezierig gesprek.
Zeer aantrekkelijk is volgens
haar, dat ’validation’ óók is aan
te leren voor mensen die thuis te
maken hebben met een demen
te: Gewoon een kwestie van
gesprekstechniek. Ze licht toe:
In een thuissituatie weten
familie- of gezinsleden vaak
geen raad met de ’onzinverha
len' uit het verleden. Maar de
Validation-benadering maakt de
omgang met de thuisdementen
gemakkelijker. Het verkleint de
geestelijke afstand. Wij moeten
naar hun belevingswereld toe,
niet andersom.
I M‘K .'Ml
In de gratis bril gaan normale,
blanke glazen in dezelfde sterkte
als in de eerste (betaalde) bril.
Wilt u meer (variabel, ontspiegeld,
anti-kras, kleur, enz.) dan geldt een
toeslag.
Géén andere kor
tingen te zelfder tijd.
Op beide brillen 1 jaar
het rode driehoekje j,j,j ff f jJT jjf m garantie
Deze bon is geldig bij alle Pearle en Pearle Express winkels in heel Nederland.
Begin een nieuwe lente met een nieuwe
bril! Groeneveld heeft binnen haar collectie
een groot aantal monturen geselecteerd
die wc u graag willen aanprijzen. En om
dat extra aantrekkelijk te maken, hebben
KIEFER SUTHERLAND
JUUAR0BERT5 KEVINBACON
Een topmodel uit de schitterende EuropaTuin-meubelkollektie is zonder
twijfel dit chique, trendy franse setje bestaande uit stoel ’Square'
hamerslag 89. en tafel Queridon’ hamerslag 0 60 cm 159.—
De gratis bril is bestemd voor
dezelfde persoon die ook de eerste
(betaalde) bril gaat dragen.
Het montuur van de bril die u wel
as anti-kras, klei
collectie monturen met 0 P T C E NS
Sommige grenzen
mag je niet overschrijden.
cwtw rni
nwitiiv
Verenigde Staten, waar maat
schappelijk werkster (en to
neelspeelster) Naomi Feil de
theorie voor de nieuwe 'bena
dering' van hoogbejaarde de
menten ontwikkelde.
Op maandag 18 maart kregen
de eerste 10 Nederlandse ver
zorgenden hun z.g. Teachers-
diploma uitgereikt in Den Haag.
Ze deden in december examen.
Onder hen is Joke Bouwman
(38) uit Goes, die als inrichtings-
werker/verpleegkundige werk
zaam is in het verpleeghuis Ter
Weel Rilland (de vroegere Werf-
kampen). Ze is de enige Zeeuw
se in het gezelschap van
geslaagden. Ze behoort dus tot
de nationale Validation-pioniers.
we flink afgeprijsd. Mei de helft om prec ies
te zijn. Komt u even kijken? Zorg wel dat
u er snel bij bent, want
volgende maand is deze
aanbieding weer voorbij!
het verleden. Ik heb met gepro
beerd, hem naar MIJN realiteit
te halen. Ik ben naar ZIJN reali
teit gegaan, namelijk het
verleden.
De betrokken verzorgster uit dit
verhaal bracht op dat moment
een nieuwe ’benadering’ van
demente ouderen in praktijk, die
bekendheid heeft gekregen on
der de naam 'Validation Thera
py’. Omdat de Nederlandse
verzorgenden het woord ’thera
pie’ niet juist vinden, spreken zij
van een ’benadering’.
Dementie betekent letterlijk: ont-
geestelijking; verlies van geeste
lijke vermogens. De Duitse
neuroloog Alzheimer onder
zocht al in de vorige eeuw de
hersenen van overleden men
sen die een afwijkend gedrag
Joke houdt zich al 21/2 jaar bezig
met de Validation-aanpak. Ze
volgde de teachers-opleiding
(zeg maar: leraarsopleiding) en
ze hielp bij het ontwikkelen van
de leerstof voor ziekenverzor
genden die zich ook via cursus
sen willen verdiepen in de
Validation-benaderingswijze. Ze
houdt veel lezingen voor
collega-verzorgenden en voor
verzorgenden-in-opleiding.
Validation omschrijft ze als het
'door een bepaalde manier van
vragen onderzoeken waar ie
mand mee bezig is’. Anders
gezegd: Je moet de betrokken
bewoner de gelegenheid ge
ven, zijn verhaal te vertellen.
Daarvoor is eigenlijk maar één
ding echt nodig: je moet je
kunnen en willen inleven in de
ander (z.g. empathie).
Als een dement iemand een ver
haal vertelt, zeggen we maar al
te vaak, dat het verhaal niet
waar is. De man/vrouw wordt op
dat moment niet serieus geno
men. Met de Validation-
benadering reageer je anders: je
probeert met dóórvragen te ach
terhalen, wat iemand bedoelt,
wat zich op dat moment in zijn
geest afspeelt. Ik beschouw dat
als een herstel van eigenwaarde
van de demente.
Als een demente steeds zegt,
dat er iemand onder zijn/haar
bed ligt, kunnen wij wel bewe
ren, dat er écht niemand onder
dat bed ligt, maar daar schiet de
demente niets mee op. Want in
zijn/haar beleving ligt er wel de
gelijk iemand onder het bed. Als
wij met dóórvragen proberen te
begrijpen, welke angst de be
trokkene probeert uit te spreken,
vermindert dat zijn geestelijke
en lichamelijke spanning. Hij/zij
voelt zich niet meer voortdurend
gecorrigeerd, het gevoel van on
veiligheid trekt weg. En 'minder
gespannen’ betekent in de psy
chogeriatrische verzorging auto
matisch: ’gelukkiger’.
In de tehuizen waar de
Validation-benadering in de
praktijk wordt gebracht, is het
verzorgend personeel zeer en
thousiast over de nieuwe aan
pak. Anderen vinden de
denkbeelden van Naomi Feil
echter weinig wetenschappe
lijk. Een mengelmoes van al
lang bekende ideeën, zeggen
zij.
In Ter Weel Rilland vond de di
rectie het echter zéér de moeite
waard om de theorieën aan de
praktijk te toetsen. Onder meer
op Afdeling D is een aantal be
woners geselecteerd voor de
Validation-benadering. Afde
lingshoofd Truus Mohr (die haar
training kreeg van Joke Bouw
man) stelt na een proefperiode
van anderhalf jaar vast, dat de
resultaten zeer gunstig zijn: We
hebben gemerkt, dat de bewo
ners doorgaans rustiger worden.
Vooral als de mensen onrustig
zijn, werkt de Validation-aanpak
erg positief.
In Ter Weel Rilland komt op afde
ling D slechts de helft van de be
woners voor deze aanpak in
aanmerking. De overigen zijn er
niet gevoelig voor.
Truus geeft een voorbeeld van
het verschil in aanpak tussen
vroeger en nu: In elk tehuis wo
nen mensen, die constant naar
huis willen en die daar altijd over
praten. Vroeger zouden we zeg
gen: u woont toch hier, u hebt
geen thuis meer, u kunt toch niet
zomaar weglopen? Nu zeggen
we: waar woont u dan, woont u
ver weg, reist u met de bus? Laat
ze maar vertellen over de tijd,
waar ze zich nog alles van herin
neren: vroeger. Op de oude ma
nier worden ze afgeremd, nu
komen ze tot hun recht, je gaat
r Bergen op Zoom St. Josephplein 6-7
JlVFMJ i JCJL Steenbergen
over het feit dat hij te klein is. Hij
moet staalplaten sjouwen op een
scheepswerf.
De verzorgster en Oude Jan blij
ven aan de praat. Zij vraagt en
vraagt en vraagt. En de oude
man vertelt honderduit over de
crisisjaren in zijn jeugd. Hij
besluit zijn verhaal met de
vaststelling, dat hij zich erg rot
heeft gevoeld: hulpeloos en
wanhopig.
De verzorgster constateert ach
teraf: Ik heb de afgelopen maan
den nog nooit zoveel contact
met Oude Jan gehad als nu. On-
dapks zijn geringe geheugen
drongen mijn vragen tot hem
door. Ik heb geprobeerd hem te
bereiken, waar hij is, namelijk in
.SCHUMACHER
READTCTORBOOK W
COUMBUnuMARIHMtHSTRiairniR*. IM
Spannend, geestig
en verbazingwekkend
Een fantastische
u» familiefilm!
(betaalde) bril gaat dragei
betaalt mag niet goed
koper zijn dan f 100,-.
Het montuur van de
gratis bril komt uit de x
90304
Bij EuropaTuin natuurlijk: n
grenzeloos goed tuincentrum. Vljj
