in»
ToosDirkse(74reisde vier maal naar India:
GRAND THEATER
QCCO
HONEN
haarmode
Koningstraat 8 - Goes
01100-14859
4|\
JIR
•y
Koor uit Chicago
concerteert te Goes
UUR FOTOSERVICE
Verschoorê
grote markt 7, goes, tel 01100-16159
Zeeuwse landschep
nader verkennen met
boekje ”De Deltaroute”
weekblad voor zuid- en noord beveland
c
hans'tanden
rVÖLGENDÈ
L WEEK!
NEDFRLAND HEEFT
'N NIEUW SCHADE!
Zeehond in Zeeland:
thema van ontwerp-
wedstrijdd affiche
S')
Woensdag 22 juni 1988 - 40e Jaargang no. 25
Voor jongelui van 9-18 jaar
KOCMK EXPRES QUALITY CONTROL
HEM
’n huis
vol
iM''ma)ehuis
THE TIBETAN SOS CHILDRENS
VILLAGE CHOGLAMSAR
sos-
Goes
Lange Kerkstraat 44
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag...
Zondag
Maandag..
Dinsdag....
Woensdag.
GOES 01100-15165
23 t/m 29 juni
Zondag.. 14.00 u.
KindermatineeA.L.
20.00 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
20.00 u.
20.00 u.
20.00 u.
A.L.
KW ME
Wij serveren tm
-Xcuzcmcnu
^OQELBO^-
Op bezoek
Bidden
Zwempromotie
Hulp
Netwerk
T rektocht
Huis vol
voor fl.^9,50
Bellevue
~lac Vald^tr. l7,Stawnbrua,
Goes tel. I4583 e
BIBUOr^
Ontstaan
Epilepsie
Ti*"/
Kinderdorpen als hobby
redac-
onzer
TOMSELLECK STEVE GUTTENBERG TEDDANSON
b
Op de vloer liggen kleding en
kleine cadeautjes. Het zijn alle
maal ’krijgertjes’. De kleding
moet verstuurd worden. De ca
deautjes zijn bedoeld als prijsjes
voor bazars, verlotingen en ver
kopingen. Bijvoorbeeld de Sin
terklaasverkopen op de markt in
Goes zijn bekend (elk jaar in no
vember twee maal).
In de keuken staat een emmer
met dichtgeplakte lootjes. Drie
duizend stuks, allemaal met de
hand dichtgeplakt.... Het zijn
overigens allemaal ’nieten’. De
400 prijswinnende lootjes moe
ten er nog doorheen gemengd
worden.
Toos Dirkse kan urenlang vertel
len over SOS-Kinderdorpen. Op
bijeenkomsten van vrouwenver
enigingen heeft ze dat ook vaak
gedaan. Ze toonde dan dia’s en
foto’s van haar reizen naar en
kele Kinderdorpen in Noord-
India, waar haar eigen adoptie
kinderen wonen. Maar daarover
straks.
U blijft komende vakantie dicht
bij huis? Of u wilt naast een zo
mervakantie in zuidelijker regio
nen, ’n weekendje, dag of mid
dag ’t eigen Zeeland weer eens
vanuit een andere hoek zien?
Dan kan dat. Dezer dagen heeft
de provinciale VVV het 32 pagi
na’s tellende boekje ”De Delta
route” uitgebracht. Het gaat om
een gidsje waarin routes voor
auto’s en fietsers langs markan
te en mooie hoekjes in Zeeland
staan vermeld. Daarbij ligt het
in-natura op. En omdat toch ie
mand die in ontvangst moet ne
men, werd ze min of meer auto
matisch ’provinciaal contactper
soon’ in Zeeland voor de SOS-
Kinderdorpen. Dat vergrootte de
betrokkenheid bij het werk van
de kinderhulporganisatie aan
zienlijk.
Inmiddels heeft ze 4 reizen naar
India gemaakt. En vele malen
heeft ze op bijeenkomsten op de
Bevelanden als gaste mogen
vertellen over de ’wasdom’ van
de dorpen en de kinderen.
uit Breskens maakte de omslag
illustratie, Vincent v. Oosterhout
verzorgde de lay-out, het groot
ste deel van de opgenomen fo
to’s werd gemaakt door Wim
Riemens, terwijl de route werd
gedrukt bij Drukkerij Vink in Axel
in een oplage van 25.000 ex.
Vanaf 1 mei is de route bij alle
Zeeuwse VVV-kantoren te ver
krijgen tegen de prijs van f 2,50.
De totale lengte van de Delta
route, met schakels, bedraagt
609 km.
EEN KOMEDIE VOOR
HET HELE GEZIN
KUN
’’Kijk, en dat is nou een we
zenlijke bijdrage tot de wereld
vrede: accepteer eens wat een
ander is en doet. Jij weet het
niet altijd het beste. Niet ieder
hoeft jouw inzicht te delen.
Dat is het belangrijkste, dat ik
jgeleerd heb in de Kinder
dorpen”.
(Wie ’vriend’ wil worden van
SOS-Kinderdorpen (f 25, p.j.),
wie een dorp of een kind wil
adopteren, of wie op andere wij
ze hulp wil verlenen, kan met
Toos Dirkse bellen voor een aan
vraagformulier: tel.
01W0-28022. Ze verstrekt des
gewenst ook nadere informatie).
In dit SOS-Kinderdorp bij Leh (Noord-lndia) wonen 4 Tibetaanse
'adoptiekinderen' van Toos.
Toos Dirkse had vorig jaar een ex-adoptiefkind op bezoek: de Tibe
taanse Pema Yudon. Ze is nu een charmante volwassen vrouw ge
worden, die tegenwoordig verpleegster is in India.
een netwerk van (financieel)
adoptie-ouders in het leven ge
roepen. Zo werd Toos Dirkse
voor 40 gulden per 'kind per
maand ooit ’moeder’ van enkele
kinderen in Ecuador.
Tegenwoordig heeft ze een aan
tal Tibetaanse adoptiefkinderen,
die in Noord-lndia wonen. Ze
zijn gevlucht voor het geweld,
dat China over Tibet deed ko
men, in 1959.
Zo’n tien jaar geleden reisde
Toos Dirkse kan zich helemaal
in die woorden vinden. ’’Toen ik
in Noord-lndia in een kinderdorp
was, hoorde ik de kinderen ’s
avonds bidden: dank u wel voor
de slaap van straks, ik vraag ze
óók voor morgen”.
”De kinderen in dat dorp had
den allemaal een verschillende
achtergrond. Toch hadden ze
respect voor elkaar. Ze respec
teerden eikaars anders-zijn”.
Want Toos Dirkse laat er geen
misverstand over bestaan,
waar het haar allemaal om te
doen is: de wereldvrede. Een
klein stukje wereldvrede.
Hermann Gmeiner overleed vo
rig jaar en werd begraven bij zijn
De Koninklijke Nederlandse
Zwembond bestaat 100 jaar. In
dat kader wordt er door een
100-tal zwembaden in ons land
deelgenomen aan een zwem-
RUUD VAN HEMERFS NIEUWE FILM
ze samen met 20 andere be
langstellende Nederlanders
naar India en Nepal om daar
SOS-Kinderdorpen te gaan be
kijken. Uiteraard bezocht ze
ook het dorp van haar’ kinde
ren, op 4000 meter hoogte in
de Himalaya. Het gaat om het
kinderdorp Choglamsar, 8 km
buiten de Noord-lndiase stad
Leh, op een berghelling in de
provincie Ladakh.
kind, Pema Yudon, is inmiddels
een volwassen vrouw van 22
jaar. Ze is verpleegster in Delhi.
Ze is nu te oud om nog in een
SOS-Kinderdorp te wonen,
maar de contacten met haar
’moeder’ in Goes zijn gebleven.
Vorig jaar was Pema enkele
maanden op bezoek in Goes. Zo
kreeg een klein stukje wereld
vrede (tussen Tibet en Neder
land) gestalte.
’’Toch ben ik nergens zonder
hulp van anderen”, zegt ze.
”Het is wonderlijk om te zien,
hoe aanstekelijk je eigen en
thousiasme werkt. Ik heb die
dorpen gezien, ik heb in enkele
van die dorpen een paar weken
gewoond en geleefd. Wat ik
daar onderging en meemaakte,
probeer ik altijd over te dragen
op mensen, die er niet geweest
zijn”.
”lk heb respect voor al die men
sen, die nooit in een SOS-
Kinderdorp geweest zijn, maar
die tóch in een marktkraam
gaan staan, die tóch een werk
groepje vormen, die tóch spon
sorlopen organiseren, en die
daar jaaaren trouw mee
dóórgaan”.
”Een belangrijke stimulans is
natuurlijk ook de wetenschap,
dat vrijwel alle giften (geld en
anderszins) daadwerkelijk aan
de hulpverlening ten goede ko
men. SOS-Kinderdorpen maakt
slechts 8% onkosten. De rest
wordt rechtstreeks aan de kin
deren besteed”.
Het idee van de
Kinderdorpen, voor Europese
oorlogswezen en zwerfkinderen,
werd in de jaren ’60 uitgebreid
naar de Derde Wereld. De Kin
derdorpen ontstonden (ook
daar) in landstreken, die ge
teisterd werden door oorlog, na
tuurrampen of algemene armoe
de. Ook daar werden thuisloze
kinderen opgevangen, die al
leen kwamen te staan.
Om de Kinderdorpen in stand te
houden werd in de rijke landen
Dat zegt Toos Dirkse (74) uit 1
Goes, die 10 jaar lang op U
duizend-en-één verschillende
manieren geld inzamelde voor
het levenswerk van de Oosten
rijkse hoogleraar Hermann
Gmeiner, grondlegger van het
fenomeen "SOS-
Kinderdorpen”.
Overal in de westerse wereld
worden geld, kleding en andere
benodigdheden ingezameld
voor de (inmiddels) 250 kinder
dorpen in 90 landen Toos Dirk
se is nu in Zeeland tien jaar lang
provinciaal contactpersoon voor
de Nederlandse afdeling van de
ze organisatie.
Dat ze haar leeftijd aanvoert als
argument is op zijn minst op
merkelijk. Ze heeft in die tien
jaar weinig van haar daadkracht
en energie verloren. Op het mo
ment van het interview was ze
juist terug van een kampeertrek-
tocht door Turkije! "Daar blijf je
gezond van”, zegt ze dankbaar
en enthousiast.
Niettemin wil ze gaan terugtre
den. Op 9 juli a.s. zal ze in Wis
senkerke nog het kraampje
van SOS-Kinderdorpen be
mannen tijdens de toeristi
sche dagen. Verkoping, verlo
ting: het is haar allemaal toe
vertrouwd. Voor haar ideaal
was en is haar niets teveel.
De woning van Toos is één
groot 'uithangbord’ voor de
wereldorganisatie SOS-
Kinderdorpen. Naast haar
voordeur hangt buiten een le
vensgroot affiche van SOS-
Kinderdorpen. Binnen ligt de
tafel in de huiskamer bezaaid
met brieven, onder andere van
haar buitenlandse adoptie
kinderen.
De Greater Chicago Youth Cho
rale zal op haar concert-tour
door Europa ook in Goes zin
gen. De leden van het koor
bestaan hoofdzakelijk uit high
school, college en universiteit
studenten. De meeste koorle
den wonen in de dorpen ten
noord-westen van Chicago,
vlakbij de staat Wisconsin. Het
programma bestaat uit een
breed scala van zowel Europese
als Amerikaanse liederen, klas
siek, modern, gecombineerd
met de emotionele Negro-
Spiritual. Gedurende hun Euro-
(Van een
leuren)
GOES - ”lk denk, dat ik de
afgelopen tien jaar in totaal
zo’n 100.000 gulden heb af
gedragen aan de SOS-
Kinderdorpen”.
’’Omdat ik nu al aardig op leef
tijd begin te komen, meen ik te
rug te moeten treden. Het werk
mag niet lijden onder mijn leef
tijd. Dat werk moet doorgaan,
óók als ik het niet meer kan”.
”Dan zal het werk door anderen
wel anders aangepakt worden,
maar dat vind ik niet erg. Als het
maar wordt voortgezet”.
eerste Kinderdorp, in Imst
(Oost). Drieduizend mensen
woonden zijn begrafenis bij. De
voorzitter van SOS-
Kinderdorpen Nederland, dr.
J.H. Meesters, zei bij Gmeiners
overlijden: "In de Kinderdorpen
worden de kinderen opgevoed
in een religieuze sfeer: islami
tisch, christelijk, boeddhistisch,
hindoeistisch. In de Derde We
reld konden vrouwen, dankzij
Gmeiner, boven zichzelf uit
groeien. Alleenstaande moslim
vrouwen kregen als kinderdorp-
moeder plotseling een nieuw so
ciaal aanzien. Hindoeweduwen,
die voordien werden verbrand,
vonden plotseling een tweede
nieuwe levensopdracht”.
pesche concert geven ze con
certen in Nederland, Frankrijk
en Engeland. Dirigent is Mr. Da
na Floor. Mr. Floor heeft gestu
deerd aan de Western Illinois
University. Hij is in het bezit van
een bachelors en een masters
degree in muziek. Hij heeft ver
der gestudeerd bij Marjorie Law
rence van de Metroplitan. Het
concert begint om acht uur. De
toegang is gratis. Een deur-
kollekte, na aftrek van enkele
kosten, zal bestemd zijn voor
een diaconaal ontwikkelingspro
ject in Sumba.
”De vrouwen vonden ook el-
kaér: in Libanon bleven islamiti
sche en christelijke kinderdorp-
moeders ondanks alle drama’s
van de burgeroorlog als gezwo
ren kameraden bijeen. Samen
kwamen ze op voor de kinderen.
Datzelfde gebeurde ook in het
door burgertwisten verscheurde
Sri Lanka. SOS-Kinderdorpen
zijn eilanden van vrede ge
worden”.
accent op nei leven met het wa
ter en de strijd tegen het water.
De Deltaroute is opgebouwd uit
7 rondgaande routes door de
verschillende streken in Zee
land: Schouwen-Duiveland,
Tholen, Noord-Beveland, Wal
cheren, Zuid-Beveland, Ooste
lijk Zuid-Beveland, West
Zeeuwsch-Vlaanderen en Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen. Deze
rondgaande routes werden met
elkaar verbonden door "scha
kels”, meestal gevormd door
dammen, bruggen, veerponten
of dijken. Door deze opzet is het
mogelijk om niet alleen één
rondrit in een bepaalde streek te
maken, maar ook kan naar wens
een eigen route worden samen
gesteld door een segment van
een rondgaande route te rijden,
via een schakel aansluiting te
zoeken op een andere rond
gaande route, via een volgende
schakel weer terecht te komen
in een derde route enz..
De Deltaroute voert niet alleen
langs de voltooide Deltawerken,
zoals de Stormvloedkering in de
Öosterschelde, de Veerse Gat-
dam, de Zandkreekdam, de
Oesterdam, de Philipsdam, de
Zeelandbrug etc., maar gaat
ook en vooral langs vliedbergen,
muraltmuurtjes, inlagen, welen,
kreken, karrevelden, dijkcoupu-
res, vloedmerken, vissers- en
havensteden, typerende wiedij
zers en verdronken land. Met
opzet is gekozen voor een route,
die gaat over landschappelijk
aantrekkelijke wegen, waardoor
de route ook geschikt is voor
fietsers. De Deltaroute is niet
voorzien van bewegwijzering,
maar is duidelijk beschreven en
toegelicht in de vorm van een
kaartje per route en korte stuk
jes tekst met beschrijvingen van
de elementen die men onder
weg tegenkomt. De auteur Henri
Arnolus verleende zijn mede
werking bij het opstellen van de
beschrijvingen en toelichtingen.
Het Ministerie van Landbouw en
Visserij/Openluchtrecreatie
maakte het financieel mogelijk
om de Deltaroute te ontwikkelen
en uit te geven. De beeldende
kunstenaar Gerard van Grieken
SOS-Kinderdorpen heeft het
imago van een hulporganisatie
voor kinderen in de Derde We
reld. Oorspronkelijk was SOS-
Kinderdorpen echter een Euro
pees (t.w. Oostenrijks) initiatief,
ingegeven door de ellendige
leefomstandigheden van kinde
ren, die door de Tweede We
reldoorlog hun ouders waren
kwijtgeraakt.
”Na de oorlog was het in Europa
een enorme chaos, vooral in
Midden-Europa. Veel kinderen
waren door deportaties of ande
re verschrikkingen hun ouders
kwijtgeraakt. Veel kinderen
zwierven 'los' door Europa
heen. Hermann Gmeiner zag de
kinderen vaak ondersteboven in
vuilnisvaten hangen, op zoek
naar iets eetbaars. De kinderen
hokten 's nachts bijeen in kel
ders van ingestorte huizen”,
vertelt mevrouw Dirkse.
Gmeiner had (als sociaal-
pedagoog) goed in de gaten, dat
van deze kinderen eigenlijk niks
kon terechtkomen.
Hij richtte in 1949 een SOS-
Kinderdorp op, waar de 'loslo
pende' oorlogswezen in gezins
verband konden leven. In zijn
sociaal-pedagogische kliniek
vroeg Gmeiner enkele wedu
wen, om daar 'moeder’ te
spelen.
”Hij had in de gaten, dat die
vrouwen hun moederliefde
weer kwijt moesten. En de kin
deren hadden nestwarmte no
dig. Die vraag- en-aanbod
bracht hij bij elkaar. Het eerste
huisje verrees in Imst (Oosten
rijk). Daaruit groeide aldaar
een compleet kinderdorp, het
eerste ter wereld”.
”De kinderen (6 a 10 in getal) le
ven in normaal gezinsverband
bij elkaar. Ze lopen in leeftijd uit
een van 4 tot 12 jaar. Zodoende
beschouwen ze elkaar als
broers en zusters. De dame in
huis noemen ze 'moeder'. Ze
blijft er altijd wonen. De kinde
ren blijven het huis als hun 'ou
derlijk huis’ beschouwen. Ook
als ze eenmaal zijn vertrokken.
Ze komen later nog vaak op be
zoek met hun kinderen....”, al
dus Toos Dirkse.
promotieweek. In Midden-
Zeeland heeft het Sportfondsen-
bad te Vlissingen enkele bijzon
dere activiteiten op stapel staan
worensdagavond 27 juni is er
om 18.30 een ballonnen
wedstrijd en donderdagavond
28 juni is er tussen kwart vóór
zeven en kwart vóór acht spon-
sorzwemmen ten bate van
Unicef.
In de week van 27 juni tot en met
3 juli a.s. wordt de landelijke
epilepsie-collecte gehouden.
Ook op de Bevelanden gaan
collectanten op pad. Het thema
van de actie luidt dit jaar: Epilep
sie en Werk. "Eén op de 150
Nederlanders lijdt aan epi
lepsie"
De drie initiatiefnemers van
het voorlichtingsproject
’Zeehonden in de Zeeuwse
wateren’ - provincie Zee
land, rijkswaterstaat directie
Zeeland en directie NMF
van het ministerie van land
bouw en visserij - hebben
een prijsvraag uitgeschre
ven. Deze sluit aan bij het
doel van de actie, nl. ieder
een weer vertrouwd te ma
ken met het voorkomen van
zeehonden in de Zeeuwse
wateren en hen de noodza
kelijke rust te gunnen. Het
maken van een affiche waar
mee mensen tot dit laatste
worden aangespoord, is het
onderwerp van de
prijsvraag.
Iedereen in de leeftijd van 9
tot en met 18 jaar kan aan de
prijsvraag deelnemen. De
beoordeling vindt plaats in
drie leeftijdscategorieën:
9-12 jaar, 13-15 jaar en
16-18 jaar. In elke leeftijds
categorie worden voor de
beste inzendingen 3 twee
daagse reizen naar het zee
hondencentrum Pieterburen
uitgeloofd. Verder wordt een
Na haar eerste reis vertelde ze
haar ervaringen in de Goese
Vrouwenraad, waarvan ze toen
lid was. Haar verhaal ging als
een lopend vuurtje door (vooral) Wereldvrsds
vrouwenverenigingen. Dat le
verde dan weer aanbiedingen Haar eerste Tibetaanse adoptie-
aantal boeken over zeehon
den ter beschikking gesteld.
Elke inzender krijgt boven
dien een leuke attentie. De
inzendingen worden beoor
deeld door een jury, be
staande uit L. Snelders, gra
fisch ontwerper Pitman
Goes, S. van der Linde bu
reau voorlichting provincie
Zeeland, B. Bouwman con-
sulentschap NMF in Zeeland
en M. Wedts de Zwart edu
catieve dienst Zeeuws Mu
seum Natuurhistorie. Een
selectie van de inzending zal
waarschijnlijk dit najaar wor
den tentoonsgesteld. Wie
mee wil doen zal zijn of haar
affiche vóór 1 oktober stgu-
ren naar Bureau voorlichting
provincie Zeeland, Postbus
6001, 4330 LA Middelburg.
Een formulier met meer in
formatie over de prijsvraag
kan op hetzelfde adres wor
den aangevraagd, tel.
01180-31394 Dit formulier is
ook verkrijgbaar op de plaat
sen waar de tentoonstelling
’Zeehonden in de Zeeuwse
wateren’ in de komende
maanden is opgesteld.
w
