OPRUIMING VOORDEEL I ll GRANDTHEATER Fotograferen wordt nu wel héél erg voordelig bij Foto Back. GCCO I l Success ff Én a EygrttlS I Lange tijd populair spel op Oudejaarsavonden: -3JLAB KEKJAaT. Wanneer U van mode, kwaliteit en héél veel Vanaf vandaag hans \ian den HONEN haarmode Koningstraat 8 Goes 01100-14859 yVerschoore weekblad voor zuid- en noord beveland in houdt! OPRUIMING! WEER GULDENS KADO! GIGANT |E' n Nieuwjaars- instuif Robur I Dinsdag 29 december 1987 - 39e Jaargang no. 53 1 Zie pagina 6 combi fQÏO Bij uw gigantisch voordelige kaasspecialist in Goes RECREATIE KWALITEITS KLEURENFOTO’S KLAAR terwijl U winkelt uwnüdehuis KEIZER? 9 Joi/erJyetel Q ■8 A Deze week: ?oesj£ ZOTJt 7Teneeft& _?DT- Zaterdag 14.00 u. F"' A Vrijdag.. 14.00 u. Zondag.. 14.00 u. In onze gezellige ingerichte showroom van 1200 m2 bieden wij u een uniek overzicht van exclusieve automobielen (Mercedes en Alfa Romeo), diverse exclusieve occasions van verschillende merken, en de nieuwste modellen 1988 caravans (o.a. Munsterland, Solifer, Adria en Swift) met als primeur: de nieuwe Solifer 5502L Automobielbedrijf Keizer en Caravanhandel Stelleplas houden samen open huis... De medewerkers van ^Danssc^ooCJanvier' wensen leerlingen, oud- leerlingen, vrienden en bekenden een voorspoedig en gelukkig 1988 Goes, 61100-15165 1 t/m 6 jan. Grote Markt 6 Goes Noormannen De doppen Vieze woorden De nieuwste Disney tekenfilm vol spanning en avontuur GEHEEL NEDERLANDS GESPROKEN m x W f V B B. DOLPH LUNDGREN FRANK LANGELLA MENAHEM GOLAN YORAM GLOBUS GARY GODDARD HANS VAN BELK V PU I U<el. 01100-16159 De spelregels Nog vier dagen duurt onze UNIEKE KERSTSHOW Vrijdag19.00 u. Zaterdag19.00 u. Zondag19.00 u. Maandag-Dinsdag-Woensdag 20.00 u. 4ifl. -> Vrijdag.. 21.30 u. Zaterdag 21.30 u. Zondag.. 21.30 u. MICHAEL J. FOX Het spel Stilletjes CO het laatste nummer van De Bevelander in het jaar 1987. We wensen u natuurlijk ’n goede jaarwisseling zonder onrust, ongelukken en in goede gezondheid. In dit laatste nummer lopen we al weer wat vooruit op wat in januari komen gaat. Uitvoerige aandacht bijvoor beeld voor het theaterprogramma in de eerste maand van 1988. Verder actuele informatie in onze vaste ru briek Bevelanden Kort. En natuurlijk ook de nodige nieuwjaarswensen van adverteerders. En van enkele streekgenoten die het in rijm zochten. LUC VAN BEEK M W iiiiimnii FOTO -VIDEO n® D /V COMPUTERS F llrMrflX GOES Lange Kerkstraat 44 Slabberjan wien-is-da?” 0 VoaELTje 0 KAP-AT 1 Automobielbedrijf al zr- Linksboven een mooie gedraaide dop, zoals die bij het slabberjan- spel werd gebruikt. De ronde afbeeldingen werden onder aan de doppen gelijmd. De af geheelde nummers 1-3 hebben de laagste waarde, de nummers 18-21 de hoogste (Uit: Zeeuws Woordenboek). mer”. Maar ook: "De vrolijkheid hangt doorgaans niet af van het spel, maar van hen die het spe len”. Het zijn passages uit ge bruiksaanwijzingen en beschrij vingen van het gezelschapsspel ’’slabberjan”, dat enkele eeu wen lang in diverse Zeeuwse re gio’s werd gespeeld. Dat ge beurde in de huiselijke sfeer en dan met name rond Kerst en Nieuwjaar. Soms ook werd het na de slacht gespeeld (’vosse soppen eten’). Het werd geïntroduceerd door een zekere Serlé, die zeeman was en in Westkapelle was ge boren. Zijn broer was er ge meentesecretaris Serlé had in West-lndië gezworven. Mogelijk bracht hij slabberjan dus uit de tropen mee. Een andere versie over de her komst werd ooit bij wijze van ingezonden stuk geopperd in het Zeeuws Tijdschrift. Een le zer die kennelijk banden met Noorwegen had, beweerde, dat in dat land een soortgelijk spel bestond onder de naam slebberjen’. Hij voegt er gek scherend aan toe, dat dus mis schien de Noormannen het spel aan de Zeeuwen hebben nagelaten.... Het woord ’slabber’ had (heeft?) in diverse Zeeuwse plaatsen nog een andere betekenis, n.l. tong. Zo is in het Zeeuwse woor denboek de uitdrukking ’zijn slabber ergens insteken’ te vin den. De betekenis: zijn tong er tussen steken, zich ermee be moeien. Ook is van vroeger de uitdrukking bekend ’zijn slabber lang laten hangen’. Daarmee werd aangegeven, dat iemand té lang van stof was, té lang sprak. Slabberjan werd gespeeld met 2 sets van 21 doppen. Die 21 stuks hadden elk een andere waarde. Het laagst in waarde waren*(in volgorde van onder af): rit, smoel, piespot, blanco. Daarna volgden de doppen van 0 t/m 12. Daarna kwamen de hoogste waarden (in volg orde naar boven toe): herberg, poesje, vogel, ruiter. Totaal: 21 stuks. Al naar gelanf de geografische verspreiding van het spel had den sommige figuren andere na men. Ruiter heette soms ook ’kap-af’, blanco heette hier en daar ’blind’, rit heette soms ’zot- je’ of ’Jan Rit’. De waarde van de dop was op een stukje papier getekend en onder de dop geplakt. dan een cent aan de pot beta len. De vogel hoefde niet geruild te worden. Als de poes een ruil- aanbod kreeg, moesten alle vo rige ruilen ongedaan worden ge maakt. Een ruilaanbod aan de herberg kostte altijd een cent (of een boon). De smoel en de piespot had den geen enkele functie. Ze zaten kennelijk in het spel om kinderen de gelegenheid te geven, in net gezelschap vieze woorden te gebruiken... Stelleweg 1, 4451 RL Heinkenszand telefoon 01106-2260 DOLPH LUNDGREN brengt HE-MAN tot leven Je bent gewaarschuwd 0 cwmi TvscHimsKi mu oismeurm Brantley Foster doet het even in twee weken! I mTA Grote Markt 7, Goes Het waren echter de spelregels, die het spel aantrekkelijk moesten maken. Later in dit arti kel zal blijken, dat het juist die Ni'iir<it,»ncisowr’q 3 4451 RP Hemxenszana tei C’’06-30i0 EXCLUSIEVE AUTO S EXCELLENTE SERVICE Officieel Alfa Romeo dealer voor de Bevelanden spelregels waren, die ook de stille dood van het gezel schapsspel veroorzaakten. De 42 houten doppen of steentjes werden bij aanvang in een ka toenen zak gestopt. Om het spel vlot en boertig te houden, was een flinke club deelnemers no dig (minimaal 6 a 7), die om een tafel moesten zitten, leder had 3 centen (of 3 bonen) als speel geld. Als ieder een dop had ge kregen, begon het ruilen. Dat gebeurde altijd met de klok mee. Als de eerste speler niet wilde ruilen, zei hij ”lk bluuf”. Dan kreeg zijn linkerbuurman het recht tot ’’bluven” of tot ruilen. Een aanbod tot ruilen mocht nooit worden afgeslagen. Het boertige karakter van het spel werd ingebracht door de 4 hoog ste en de 4 laagste doppen. Als de ruiter een ruilaanbod kreeg, stopte het spel op dat moment (’kap-af). De aanbieder moest Wie zegt dat carrière maken moeilijk is? Dit unieke gebeuren vindt plaats in de showroom aan de Noordlandseweg 3 te Heinkenszand. Onze showroom is geopend van zaterdag 2e Kerstdag t/m zaterdag 2 januari, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, m.u.v. zondag 27 december en Nieuwjaarsdag. Op deze gezellige en unieke show, waar voor iedereen wat te beleven valt staan de koffie, hapjes en drankjes natuurlijk voor u klaar. Iedereen is van harte welkom! U komt toch ook? 'Eenvoudig getekende cijfers en figuren van het slabberjan-spel. De doppen werden kennelijk gemaakt van oude garenklosjes. De figuren (links de 4 lage, rechts de 4 hoge) staan niet in de goede waarde- volgorde. (Uit: Eigen Volk). THE SECRET OF MY mers proberen, een hogere waarde in handen te krijgen. Wie aan het eind van een ronde de laagste dop in banden had, moest een cent (of een boon) aan de pot betalen. Het spel werd gespeeld, totdat ieder zijn centen (of bonen) kwijt was aan de pot. De houten doppen wer den veelal gemaakt van garen klosjes. De beter gesitueerden kochten de doppen of lieten ze speciaal draaien. Wie geen dop pen kon betalen, gebruikte plat te steentjes met een knopje aan de bovenkant. De aard van het slabberjan-spel is eigenlijk gauw uitgelegd. Het werd gespeeld met 42 houten doppen, die elk een bepaalde waarde vertegenwoordigen. Door ruiling moesten de deelne- Juist dat ’dood zijn’ is kennelijk toch de oorzaak geworden van de zachte en kalme dood, die slabberjan deze eeuw is gestor ven. Immers, het meest ideale deelnemersaantal was 10 15 personen. Het duurde nogal eni ge tijd, voordat de winnaar uit eindelijk bekend was. Al die tijd moesten de afvallers wachten. Kennelijk vonden velen het lan ge toekijken niet plezierig. Zo ging slabberjan waarschijnlijk ten onder aan zijn eigen spel regels... Oudejaarsavond wordt tegen woordig nauwelijks meer als spelletjesavond beleefd. De televisie heeft de functie goeddeels overgenomen. Maar waar ben je beter mee...? -Ten der NCMLXXXV Wall Disney Productions nrii oocb» srtnco j COLOK BY TF.C1NICOLOR Uitgebracht door UiP (Netherlands) b.v. een film van HANd JAN BLLK en L GLENN DURFORT JOKE TJALSMA LOU LANDRE GUUSJE VAN TILBORGH [BRIDGET GEORGE ais Doom] ScwmIUCVAN BEfK j PJTfR D£ BONT Mui«> B£RT H£RM£UNK Gr-pioduceem .w CHRIS RROUWL R HAIG BAI IAN d LERSTf KtFR PHONOGRAM -a h, METEOR It M De grootste populariteit genoot het spel ooit op Walcheren. Het was daar kennelijk geïmpor teerd door een Westkapelle- naar, die het van elders had meegebracht. Op Noord- Beveland werd het spel, voor zo ver bekend, niet of nauwelijks gespeeld. Op Zuid-Beveland bleef de intensiefste versprei ding beperkt tot de dorpen Baar land en Oudelande. Voor het eerst werd het op Zuid-Beveland gesignaleerd rond de wisseling van de 18e en de 19e eeuw (plm. 1800). Wanneer het spel uitstierf is niet meer exact na te gaan. Rond de Tweede Wereld oorlog werd het nog sporadisch gespeeld. Waar het spel eigen lijk vandaan is gekomen, is niet meer na te gaan. Geschiedkun digen hebben vastgesteld, dat ”slabberjan”voor het eerst werd gespeeld in Westkapelle. Daar kwam het zogezegd ’aan land’. v -■ Ib Iedereen die Robur een warm hart toadraagt is welkom op de Nieuwjaarsinstuif op vrijdag 1 ja nuari. Aanvang 16.00 uur. Deze is in het clubhuis op het derde veld van het sportpark ”Het Schenge”. De sponsorloop zal plaatsvinden op 30 jan. Pupillen en junioren starten om 11.00 uur, de senioren om 14.00 uur. We hopen dat er zowel voor on ze instuif als voor de spon sorsloop veel belangstelling zal zijn. Wie op het laatst met de rit bleef zitten, moest aan de pot beta len. Dat gold ook voor de één na laagste dop. De rit sleurde altijd iemand mee in het onge luk...Boertig? Och, de houder van de poes-dop begon bij een ruilaanbod hard te miauwen of te blazen. In sommige dorpen moest smoel gekke bekken en potsierlijke tronies trekken en brullen als een leeuw. Jan Rit moest vaak de handworst uit hangen. Wie na een paar ron den zijn 3 centen inzet kwijt was, mocht nog 1 rondje op de pof meedoen. In Baarland en Oude lande heette dat ’sloffen’. Elders werd het ook ’zwêêten’ ge noemd. In Nieuw- en Sint- Joosland sprak men van ’op de koeie meerieë’. Als je dan wéér verloor, was je pas echt ’dood’ en mocht je niet meer meespelen. nnuiniui wn LOU LANDRE i^eclrd MEP Vandaag gebracht, morgen klaar! GRATIS Agfa-kleurenfilm (exclusief disk, rolfilm en rapid). Topkwaliteit foto’s van 10x15 cm. Mislukte foto's hoeft u niet te betalen. Steeds vakkundig advies. St. Jacobsstraat 27 Vlissingen 01184 12300 s Maandagsmiddags Korte Geere 17 Middelburg 01180-37772 óókopen Lange Kerkstraat 31 Goes 01100-27324 X (Van een onzer redacteuren) BAARLAND/OUDELANDE/GOES -- ’’Het zal u blijken, dat slabberjan een volksspel is, dat zeer geschikt is voor het opluisteren van familiebijeenkomsten in oliebol lensfeer”. En: ’’Slabberjan is verre van saai. Het is een gezellig spel, waarmee je haast niet meer kunt ophouden, als je er eenmaal mee bezig bent”. Verder: ’’On der het genot van een kopje war me chocolademelk of een glaas je boerenjongens schalt de on schuldige scherts door de ka- Heinkenszand b.v r iiuïïiiïi 19. poesje 18. herberg

Krantenbank Zeeland

Bevelander | 1987 | | pagina 1