OPRUIMING
VOORDEEL
I
ll
GRANDTHEATER
Fotograferen wordt
nu wel héél erg voordelig
bij Foto Back.
GCCO
I l
Success
ff
Én
a
EygrttlS I
Lange tijd populair spel op Oudejaarsavonden:
-3JLAB KEKJAaT.
Wanneer
U van
mode,
kwaliteit
en héél
veel
Vanaf
vandaag
hans \ian den
HONEN
haarmode
Koningstraat 8 Goes
01100-14859
yVerschoore
weekblad voor zuid- en noord beveland
in
houdt!
OPRUIMING!
WEER GULDENS KADO!
GIGANT
|E'
n
Nieuwjaars-
instuif Robur
I
Dinsdag 29 december 1987 - 39e Jaargang no. 53
1
Zie pagina 6
combi fQÏO
Bij uw gigantisch
voordelige
kaasspecialist
in Goes
RECREATIE
KWALITEITS
KLEURENFOTO’S
KLAAR
terwijl U winkelt
uwnüdehuis
KEIZER?
9
Joi/erJyetel
Q
■8
A
Deze week:
?oesj£
ZOTJt
7Teneeft&
_?DT-
Zaterdag 14.00 u.
F"'
A
Vrijdag.. 14.00 u.
Zondag.. 14.00 u.
In onze gezellige ingerichte showroom van 1200 m2
bieden wij u een uniek overzicht van exclusieve
automobielen (Mercedes en Alfa Romeo), diverse
exclusieve occasions van verschillende merken, en
de nieuwste modellen 1988 caravans (o.a.
Munsterland, Solifer, Adria en Swift) met als primeur:
de nieuwe Solifer 5502L
Automobielbedrijf Keizer en Caravanhandel
Stelleplas houden samen open huis...
De medewerkers van
^Danssc^ooCJanvier'
wensen leerlingen, oud-
leerlingen, vrienden en
bekenden een voorspoedig
en gelukkig 1988
Goes, 61100-15165
1 t/m 6 jan.
Grote Markt 6
Goes
Noormannen
De doppen
Vieze woorden
De nieuwste
Disney tekenfilm
vol spanning en
avontuur
GEHEEL NEDERLANDS
GESPROKEN
m
x
W f V B B.
DOLPH LUNDGREN FRANK LANGELLA
MENAHEM GOLAN
YORAM GLOBUS GARY GODDARD
HANS VAN BELK
V PU I U<el. 01100-16159
De spelregels
Nog vier dagen
duurt onze
UNIEKE
KERSTSHOW
Vrijdag19.00 u.
Zaterdag19.00 u.
Zondag19.00 u.
Maandag-Dinsdag-Woensdag
20.00 u.
4ifl. ->
Vrijdag.. 21.30 u.
Zaterdag 21.30 u.
Zondag.. 21.30 u.
MICHAEL J. FOX
Het spel
Stilletjes
CO
het laatste nummer van De Bevelander in het jaar
1987. We wensen u natuurlijk ’n goede jaarwisseling
zonder onrust, ongelukken en in goede gezondheid. In
dit laatste nummer lopen we al weer wat vooruit op wat
in januari komen gaat. Uitvoerige aandacht bijvoor
beeld voor het theaterprogramma in de eerste maand
van 1988. Verder actuele informatie in onze vaste ru
briek Bevelanden Kort. En natuurlijk ook de nodige
nieuwjaarswensen van adverteerders. En van enkele
streekgenoten die het in rijm zochten.
LUC VAN BEEK M
W
iiiiimnii
FOTO -VIDEO n® D /V
COMPUTERS F llrMrflX
GOES
Lange Kerkstraat 44
Slabberjan
wien-is-da?”
0
VoaELTje
0
KAP-AT
1
Automobielbedrijf
al
zr-
Linksboven een mooie gedraaide dop, zoals die bij het slabberjan-
spel werd gebruikt. De ronde afbeeldingen werden onder aan de
doppen gelijmd. De af geheelde nummers 1-3 hebben de laagste
waarde, de nummers 18-21 de hoogste (Uit: Zeeuws Woordenboek).
mer”. Maar ook: "De vrolijkheid
hangt doorgaans niet af van het
spel, maar van hen die het spe
len”. Het zijn passages uit ge
bruiksaanwijzingen en beschrij
vingen van het gezelschapsspel
’’slabberjan”, dat enkele eeu
wen lang in diverse Zeeuwse re
gio’s werd gespeeld. Dat ge
beurde in de huiselijke sfeer en
dan met name rond Kerst en
Nieuwjaar. Soms ook werd het
na de slacht gespeeld (’vosse
soppen eten’).
Het werd geïntroduceerd door
een zekere Serlé, die zeeman
was en in Westkapelle was ge
boren. Zijn broer was er ge
meentesecretaris Serlé had in
West-lndië gezworven. Mogelijk
bracht hij slabberjan dus uit de
tropen mee.
Een andere versie over de her
komst werd ooit bij wijze van
ingezonden stuk geopperd in
het Zeeuws Tijdschrift. Een le
zer die kennelijk banden met
Noorwegen had, beweerde,
dat in dat land een soortgelijk
spel bestond onder de naam
slebberjen’. Hij voegt er gek
scherend aan toe, dat dus mis
schien de Noormannen het
spel aan de Zeeuwen hebben
nagelaten....
Het woord ’slabber’ had (heeft?)
in diverse Zeeuwse plaatsen
nog een andere betekenis, n.l.
tong. Zo is in het Zeeuwse woor
denboek de uitdrukking ’zijn
slabber ergens insteken’ te vin
den. De betekenis: zijn tong er
tussen steken, zich ermee be
moeien. Ook is van vroeger de
uitdrukking bekend ’zijn slabber
lang laten hangen’. Daarmee
werd aangegeven, dat iemand
té lang van stof was, té lang
sprak.
Slabberjan werd gespeeld met
2 sets van 21 doppen. Die 21
stuks hadden elk een andere
waarde. Het laagst in waarde
waren*(in volgorde van onder
af): rit, smoel, piespot, blanco.
Daarna volgden de doppen
van 0 t/m 12. Daarna kwamen
de hoogste waarden (in volg
orde naar boven toe): herberg,
poesje, vogel, ruiter. Totaal:
21 stuks.
Al naar gelanf de geografische
verspreiding van het spel had
den sommige figuren andere na
men. Ruiter heette soms ook
’kap-af’, blanco heette hier en
daar ’blind’, rit heette soms ’zot-
je’ of ’Jan Rit’. De waarde van
de dop was op een stukje papier
getekend en onder de dop
geplakt.
dan een cent aan de pot beta
len. De vogel hoefde niet geruild
te worden. Als de poes een ruil-
aanbod kreeg, moesten alle vo
rige ruilen ongedaan worden ge
maakt. Een ruilaanbod aan de
herberg kostte altijd een cent (of
een boon).
De smoel en de piespot had
den geen enkele functie. Ze
zaten kennelijk in het spel om
kinderen de gelegenheid te
geven, in net gezelschap vieze
woorden te gebruiken...
Stelleweg 1, 4451 RL Heinkenszand
telefoon 01106-2260
DOLPH LUNDGREN
brengt HE-MAN tot leven
Je bent gewaarschuwd
0 cwmi TvscHimsKi mu oismeurm
Brantley Foster
doet het even in
twee weken!
I mTA Grote Markt 7, Goes
Het waren echter de spelregels,
die het spel aantrekkelijk
moesten maken. Later in dit arti
kel zal blijken, dat het juist die
Ni'iir<it,»ncisowr’q 3 4451 RP Hemxenszana tei C’’06-30i0
EXCLUSIEVE AUTO S EXCELLENTE SERVICE
Officieel Alfa Romeo dealer voor de Bevelanden
spelregels waren, die ook de
stille dood van het gezel
schapsspel veroorzaakten. De
42 houten doppen of steentjes
werden bij aanvang in een ka
toenen zak gestopt. Om het spel
vlot en boertig te houden, was
een flinke club deelnemers no
dig (minimaal 6 a 7), die om een
tafel moesten zitten, leder had 3
centen (of 3 bonen) als speel
geld. Als ieder een dop had ge
kregen, begon het ruilen. Dat
gebeurde altijd met de klok mee.
Als de eerste speler niet wilde
ruilen, zei hij ”lk bluuf”. Dan
kreeg zijn linkerbuurman het
recht tot ’’bluven” of tot ruilen.
Een aanbod tot ruilen mocht
nooit worden afgeslagen. Het
boertige karakter van het spel
werd ingebracht door de 4 hoog
ste en de 4 laagste doppen. Als
de ruiter een ruilaanbod kreeg,
stopte het spel op dat moment
(’kap-af). De aanbieder moest
Wie zegt dat
carrière maken
moeilijk is?
Dit unieke gebeuren vindt plaats in de showroom aan de
Noordlandseweg 3 te Heinkenszand.
Onze showroom is geopend van zaterdag 2e Kerstdag t/m
zaterdag 2 januari, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, m.u.v.
zondag 27 december en Nieuwjaarsdag.
Op deze gezellige en unieke show, waar voor iedereen wat
te beleven valt staan de koffie, hapjes en drankjes
natuurlijk voor u klaar. Iedereen is van harte welkom!
U komt toch ook?
'Eenvoudig getekende cijfers en figuren van het slabberjan-spel. De
doppen werden kennelijk gemaakt van oude garenklosjes. De figuren
(links de 4 lage, rechts de 4 hoge) staan niet in de goede waarde-
volgorde. (Uit: Eigen Volk).
THE SECRET OF MY
mers proberen, een hogere
waarde in handen te krijgen.
Wie aan het eind van een ronde
de laagste dop in banden had,
moest een cent (of een boon)
aan de pot betalen. Het spel
werd gespeeld, totdat ieder zijn
centen (of bonen) kwijt was aan
de pot. De houten doppen wer
den veelal gemaakt van garen
klosjes. De beter gesitueerden
kochten de doppen of lieten ze
speciaal draaien. Wie geen dop
pen kon betalen, gebruikte plat
te steentjes met een knopje aan
de bovenkant.
De aard van het slabberjan-spel
is eigenlijk gauw uitgelegd. Het
werd gespeeld met 42 houten
doppen, die elk een bepaalde
waarde vertegenwoordigen.
Door ruiling moesten de deelne-
Juist dat ’dood zijn’ is kennelijk
toch de oorzaak geworden van
de zachte en kalme dood, die
slabberjan deze eeuw is gestor
ven. Immers, het meest ideale
deelnemersaantal was 10 15
personen. Het duurde nogal eni
ge tijd, voordat de winnaar uit
eindelijk bekend was. Al die tijd
moesten de afvallers wachten.
Kennelijk vonden velen het lan
ge toekijken niet plezierig. Zo
ging slabberjan waarschijnlijk
ten onder aan zijn eigen spel
regels...
Oudejaarsavond wordt tegen
woordig nauwelijks meer als
spelletjesavond beleefd. De
televisie heeft de functie
goeddeels overgenomen.
Maar waar ben je beter mee...?
-Ten der
NCMLXXXV Wall Disney Productions
nrii oocb» srtnco j
COLOK BY TF.C1NICOLOR
Uitgebracht door UiP (Netherlands) b.v.
een film van HANd JAN BLLK en L
GLENN DURFORT JOKE TJALSMA LOU LANDRE
GUUSJE VAN TILBORGH [BRIDGET GEORGE ais Doom]
ScwmIUCVAN BEfK j PJTfR D£ BONT Mui«> B£RT H£RM£UNK
Gr-pioduceem .w CHRIS RROUWL R HAIG BAI IAN d
LERSTf KtFR PHONOGRAM -a h, METEOR It M
De grootste populariteit genoot
het spel ooit op Walcheren. Het
was daar kennelijk geïmpor
teerd door een Westkapelle-
naar, die het van elders had
meegebracht. Op Noord-
Beveland werd het spel, voor zo
ver bekend, niet of nauwelijks
gespeeld. Op Zuid-Beveland
bleef de intensiefste versprei
ding beperkt tot de dorpen Baar
land en Oudelande. Voor het
eerst werd het op Zuid-Beveland
gesignaleerd rond de wisseling
van de 18e en de 19e eeuw
(plm. 1800). Wanneer het spel
uitstierf is niet meer exact na te
gaan. Rond de Tweede Wereld
oorlog werd het nog sporadisch
gespeeld. Waar het spel eigen
lijk vandaan is gekomen, is niet
meer na te gaan. Geschiedkun
digen hebben vastgesteld, dat
”slabberjan”voor het eerst werd
gespeeld in Westkapelle. Daar
kwam het zogezegd ’aan land’.
v -■
Ib
Iedereen die Robur een warm
hart toadraagt is welkom op de
Nieuwjaarsinstuif op vrijdag 1 ja
nuari. Aanvang 16.00 uur. Deze
is in het clubhuis op het derde
veld van het sportpark ”Het
Schenge”. De sponsorloop zal
plaatsvinden op 30 jan. Pupillen
en junioren starten om 11.00
uur, de senioren om 14.00 uur.
We hopen dat er zowel voor on
ze instuif als voor de spon
sorsloop veel belangstelling zal
zijn.
Wie op het laatst met de rit bleef
zitten, moest aan de pot beta
len. Dat gold ook voor de één na
laagste dop. De rit sleurde altijd
iemand mee in het onge
luk...Boertig? Och, de houder
van de poes-dop begon bij een
ruilaanbod hard te miauwen of
te blazen. In sommige dorpen
moest smoel gekke bekken en
potsierlijke tronies trekken en
brullen als een leeuw. Jan Rit
moest vaak de handworst uit
hangen. Wie na een paar ron
den zijn 3 centen inzet kwijt was,
mocht nog 1 rondje op de pof
meedoen. In Baarland en Oude
lande heette dat ’sloffen’. Elders
werd het ook ’zwêêten’ ge
noemd. In Nieuw- en Sint-
Joosland sprak men van ’op de
koeie meerieë’. Als je dan wéér
verloor, was je pas echt ’dood’
en mocht je niet meer
meespelen.
nnuiniui wn
LOU LANDRE
i^eclrd
MEP
Vandaag gebracht, morgen klaar!
GRATIS Agfa-kleurenfilm (exclusief disk, rolfilm en rapid).
Topkwaliteit foto’s van 10x15 cm.
Mislukte foto's hoeft u niet te betalen.
Steeds vakkundig advies.
St. Jacobsstraat 27 Vlissingen 01184 12300 s Maandagsmiddags
Korte Geere 17 Middelburg 01180-37772 óókopen
Lange Kerkstraat 31 Goes 01100-27324
X
(Van een onzer redacteuren)
BAARLAND/OUDELANDE/GOES -- ’’Het zal u blijken, dat
slabberjan een volksspel is, dat zeer geschikt is voor het
opluisteren van familiebijeenkomsten in oliebol
lensfeer”.
En: ’’Slabberjan is verre van
saai. Het is een gezellig spel,
waarmee je haast niet meer kunt
ophouden, als je er eenmaal
mee bezig bent”. Verder: ’’On
der het genot van een kopje war
me chocolademelk of een glaas
je boerenjongens schalt de on
schuldige scherts door de ka-
Heinkenszand b.v
r iiuïïiiïi
19. poesje
18. herberg