Het Europese ’’wegennet” bestond uit hobbelige en modderige landweggetjes
GRAND THEATER
Zaterdag 29 augustus
Kapelse Dag
Zie pag. 8 en 9
WaftDisneyü
KLAAR
QCCO
Pers en Publiek
Laaiend Enthousiast!
KIL01L
THEI.IV1NG
DAYLIGHTS
OH
HCNEN
haarmode^
Koningstraat 8 Goes
01100-14859
rri
Mmm... de lievelirigssnoepjes
van Lady Di
ENGELSE DROP
WINE GUMS
weekblad voor zuid- en noord beveland
4
>|00R
Kijken kost niets!
en onze occasions zijn
het bekijken zonder meer
waard!
Inschrijven
nieuwe
Danscursus
A 'i
hans \ian den
I
Woensdag 26 augustus 1987 - 39e Jaargang no. 35
Twee baan-
wedstrijden
te Goes
Erkende
dansschool
sinds 1978
’n huis
vol
uwnwdehuis
Verschoore
01100-23265
Deze week:
Zondag
4
'V
(o
GOES 01100-15165
27 aug. t/m 2 sept.
DANSSCHOOL
VAN
BROEKHOVEN
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
Maandag-Dinsdag-Woensdag
Tel.: 01130-2672
Zie pag. 5
20.00 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
20.00 u.
GEHEEL NEDERLANDS
GESPROKEN EN GEZONGEN.
Alfa Romeo 33 1.5 Q.V.
Alfa Alfetta 2.0 Q.O
Audi 100 GL 5 E
BMW 316
Mercedes 190 E
Mercedes 200 D
Mercedes 200 D
Opel Kadett 1.6 GL D...
Opel Rekord 2.0
Peugeot 505 GRD Van.
Saab 99 GL
VW Polo Oxford
KWALITEITS
KLEURENFOTO’S
terwijl U winkelt
14.00 u.
A.L
I
5 soorten
Automobielbedrijf to? Heinkenszand b.v.
/KEIZER/
JrIMOTHY DALTON
JAMES BOND 007"
IbviEUWE
Kamperen
Oorsprong van
hotel
1985
1983
1981
1979
1983
1985
1986
1985
1982
1986
1980
1984
St
GOES
Lange Kerkstraat 44
Elders in Europa
Uitbreiding
wegennet
Kom 9 weken lang iedere week ’n snoepreis winnen
FOTO,
INSCHRIJVING NIEUWE DANSCURSUS iAA|
VANAF 18 AUGUSTUS VAN 14 tot 17 uur i |/'C(
EN VAN 18.30 tot 20.30 uur. AN JL IlfO
TELEFOONNUMMERS 01100 20176-30428-14882 1 A k|\l|£|X
GOES - MIDDELBURG - ZIERIKZEE - MIDDELHARNIS ^<^7
Kloosterlingen
o
o
z
XI
V,
die
■C'
J
'O'
1
TO?
Grote Markt 7, Goes. Tel. 01100-16159.
7
j.
Toerisme: hoe ging dat
in de Middeleeuwen?
kerk.... Uit die herbergen groei
de sindsdien onze hotels.
(Een deel van de gegevens in bo
venstaand artikel is afkomstig uit
het maandblad "Reizen", 1986,
no. 8).
DE NIEUWE JAMES BOND
ZONDER GEVAAR
KAN HIJ NIET LEVEN
Grote Markt 6, Goes
W- Tel 16015
Noordlandseweg 3, 4451 RP Heinkenszand, tel. 01106-3010
EXCLUSIEVE AUTO’S EXCELLENTE SERVICE
Z
u
O
<Z>
'E.H SPRANKELEbfct
I
"Weer een échte James Bond”
j
a
s- S'* 'L V
ALBERT 8 BROCCOll
Presenls
os IAN HEMINGs
De Middeleeuwse toerist pro
beerde ’s avonds bij voorkeur
een stad of dorp te bereiken,
waar hij in een herberg de nacht
kon doorbrengen. Dat was door
gaans het veiligst. Vaak ook
vond de reiziger onderdak in
een burcht, een pachthoeve,
een kerk of een klooster. Maar
veel reizigers overnachtten toch
gewoon in de openlucht, als
’’bermtoerist”. Het was hen na
melijk bij wet toegestaan om ge
bruik te maken van de weg
berm. Ze mochten er een tent of
een loofhut neerzetten, hout
sprokkelen, voedsel vergaren
en hun paarden laten grazen.
Onze huidige hotels zijn een
rechtstreeks uitvloeisel van de
gastvrijheid, die pelgrimshui
zen en kloosters tussen de 5e
en 10e eeuw gratis verleenden
aan reizende christenen.
De gast moest op gezette tijden
bidden. Vloeken, schelden en
ruziezoeken waren verboden.
Wie niet gehoorzaamde, kon su
biet vertrekken. Toch werd er
vaak misbruik gemaakt van de
gastvrijheid. Niet iedereen ge
droeg zich als een voorbeeldig
christen. De kerkelijke autoritei
ten werden overstelpt met klach
ten. De "opvangcentra” deden
een dringend beroep op de kerk,
om hun gastvrijheid te mogen
beperken tot bepaalde kansar
me categorieën, bijvoorbeeld de
zieken en de armen. Hierdoor
kreeg de commerciële gastvrij
heid een geweldige kans, zich te
ontplooien. Vanaf de 11e eeuw
kwamen er steeds méér reizi
gers, die onderdak zochten te
gen betaling, hetzij bij particulie
ren, hetzij in een herberg. Vanaf
de 12e eeuw schoten de herber
gen en taveernes vooral in de
belangrijke handelscentra en
havensteden als paddestoelen
uit de grond. Ze lagen meestal
in de buurt van de markt, maar
wèl op veilige afstand van de
Ib
koLLEKTlE KWALÏTEÏ
Kleding voor pri
EN MODEBEWUSTEj
Tonce, vrouwen
Deze week worden er in Goes
twee baanwedstrijden gehou
den. De organisatie is in han
den van Sport Gehandicapten
Beveland en AV ’56 te Goes.
Hedenavond, woensdag, is er
een wedstrijd voor A-B-C-
junioren en senioren K.N.A.U.-
en N.I.S.-atleten. De aanvang
van dit evenement is 17.30 uur
op sportpark ”Het Schenge”.
Op het programma staan: 100,
200, 1500 of 3000 meter, ver en
hoogspringen, kogelstoten en
discuswerpen.
Zaterdag 29 augustus organise
ren zij ook weer samen de Natio
nale N.I.S. wedstrijd en C/D
junioren wedstrijd. Ér zijn voor
de N.I.S. wedstrijd nu al 32 in
schrijvingen binnen van invalide
atleten uit Emmen, Utrecht,
Schiedam, Brugge en ook Goes
natuurlijk.
De aanvang is 12.00 uur en op
het programma staan: 80, 100,
200, 400, 1000, 1500 meter, ko
gelstoten, discus en speerwer
pen, ver- en hoogspringen.
Ook dit evenement wordt gehou
den op sportpark ”Het Schen
ge”. Op beide evenementen zal
een collonne van de Rode Kruis
afdeling Goes aanwezig zijn.
De organiserende verenigingen
hopen op een grote deelname,
terwijl ook publieke belangstel
ling voor beide evenementen
van harte welkom is.
Met de toename van het aantal
reizigers in de latere Middel
eeuwen kwam men ook over-
nachtingsruimte tekort. De ver
schillende kloosterordes haast
ten zich om aparte dependan
ces of kloosterherbegen te bou
wen langs de belangrijkste pel
grimswegen. In beginsel was
het verblijf gratis, maar iedere
donatie was van harte welkom.
Afgezien van de 10 geboden,
golden er strenge huisregels.
'Baarsdorp in de Middeleeuwen een bedevaartsoord vanwege de le
genden rondom de kerk en het Mariaputje. Het putje bestaat echter
niet meer en van de kerk resteren aléén nog de muren.
"Een Bond a la Connery, maar dan toch met een
eigen stijl. Een toe te juichen keuze.”
Het PAROOL
"Met Timothy Dalton kan de wereld gerustgesteld de
jaren negentig in”
"Zeker voor de dames onder het publiek lijkt 007
interessanter geworden te zijn”.
DE TELEGRAAF
"Leuke aangename Bond-film”
”De formule blijft vitaal en ijzersterk als
verse spinazie”
DE VOLKSKRANT
doende water van het putje. De
woelige tijden van de Tachtigja
rige oorlog deden Baarsdorp als
bedevaartsoord in het vergeet
boek raken. Het Mariaputje, dat
langs een polderweggetje rich
ting ’s-Heer Hendrikskinderen
lag, verdween in de jaren ’70
door een ruilverkaveling. Ter
plekke spreekt men over de om
geving nog als de "Vrouweput”.
Hoe was het elders in Europa
gesteld met het toerisme? In het
begin van de Middeleeuwen (la
ten we zeggen: rondom het jaar
1000) leefde de bevolking nog
teruggetrokken binnen de veili
ge grenzen van haar eigen di
recte omgeving. Immers, op het
moment dat de Romeinen in
Europa hun militaire overwicht
hadden verloren, had men aan
den lijve ondervonden, welke
catastrofale nadelen er kleefden
aan een uitstekend wegennet...
Al plunderend hadden de in
vallende barbaren immers be
wezen, dat ze handig gebruik
konden maken van goede we
gen. Als gevolg van deze trau
matische ervaringen werden
de wegen nauwelijks meer ge
bruikt. De meeste raakten in
verval. Ze werden overwoe
kerd door vegetatie.
In de loop van de latere Middel
eeuwen ontstond -door het op
gangkomen van serieus
handelsverkeer- opnieuw be
hoefte aan een uitgebreid we
gennet. Een deel van de Ro
meinse ’’heerwegen” (wegen
voor het verplaatsen van legers)
Aanbieding geldig
t/m 29 augustus.
-JWiWMl-
ming voor de Middeleeuwse
mens: het was een bedevaarts
oord. Maar ook over de "grote”
Europese wegen trokken al rei
zigers. De meesten van hen wa
ren pelgrims en kooplieden.
Maar er waren ook minstrelen,
goochelaars, studenten, bedel
monniken en avonturiers. En
ook gewone toeristen, die reis
den om het reizen... De gebrek
kige, modderige landweggetjes
over Zuid-Beveland waren voor
de Middeleeuwse ’’toeristen”
geen bezwaar om van heinde en
verre naar Baarsdorp te trekken.
Baarsdorp was in vroeger eeu
wen een bedevaartsoord, dat
met name in de zomermaan
den (als de wegen het best be
gaanbaar waren) werd be
zocht door katholieken van el
ders. Van het dorpje is niet
veel méér over dan een straat
en een paar huizen. Ze zijn te
vinden bij de twee vliedbergen
langs de autosnelweg ten
zuiden van Goes.
De meeste bedevaartsgangers
kwamen voor het kerkje, dat in
1232 werd gesticht en tot 1882
heeft bestaan. De bekendste
"bezienswaardigheid” van
Baarsdorp was echter het Ma
riaputje. Dat was een water
bron (een soort drinkvijver
voor het vee), die nooit kwam
droog te staan. Zelfs in de on
gekende droge zomer van
1911 bleef het putje altijd ge
vuld met water.
In de Middeleeuwen zochten
mensen met ’’boze zweren” of
reumatiek genezing bij het wel-
>5®
95
(Van een onzer redacteuren)
GOES - In de zomerperiode verblijft een groot deel van de
Nederlanders voor langere of kortere tijd elders. Méér
dan 60 procent van onze landgenoten gebruikt de auto
voor het bereiken van de vakantiebestemming.
Velen blijven in eigen land, de
meesten echter stuiven de Euro
pese wegen op, zoekend naar
de opwinding en/of de rust van
vreemde windstreken. Maar hoe
ging dat, toen er nog geen
auto’s waren? Toen boten, paar
den, karren en de benenwagen
de enige vormen van. vervoer
waren? Want ook in de Middel
eeuwen bestonden al vormen
van toerisme. In onze eigen re
gio was het dorpje Baarsdorp
(langs de huidige rijksweg-58)
een soort toeristische bestem-
werden opgenomen in dit we
gennet. Verder werden veel
nieuwe wegen aangelegd. Maar
wat heet ”weg”? De nieuwe we
gen waren doorgaans niet méér
dan bochtige, eenvoudige land
wegen. De weinige straatwe
gen, die werden aangelegd,
bestonden vaak slechts uit luk
raak in de grond gestampte kei
en. De toestand van de wegen
was veelal afhankelijk van het
privé-initiatief van lokale heren,
die méér geïnteresseerd waren
in tolheffing dan in aanleg en on
derhoud van wegen.
In schril contrast daarmee
stond het aandeel van
kloosterlingen en parochies.
Zij legden veel wegen aan en
waren ook in hoofdzaak ver
antwoordelijk voor de vele
bruggen, die werden
gebouwd.
Uiteraard stonden langs de
Europese doorgaande ’’toe
ristenwegen” ook veel kruisen
en kapelletjes ter verhoging van
het zieleheil van de reiziger. Rei
zen was immers een vermoeien
de en riskante zaak. De
toestand van de wegen was
vaak erbarmelijk (en niemand zit
graag dagenlang in een ramme
lende kar of koets), maar er be
stond ook een gerede kans, dat
de reis vroegtijdig eindigde door
toedoen van struikrovers, roof
ridders of andere onverlaten.
