A
s
Jan de Jonge (43) verzamelt
overblijfselen van de oorlog:
I
Nelly Frijda Hüüb Stapel
Tatjana SiMic René van t Hof Horace Cohen Nam Lehnhaosen Jan Willem Hees
Apollonia van Ravenstein «3 Yolanda
w*
I
ft
Sneeuw
witje
1
I
s
f 10,- GULDEN KADO!
K
Familiefilm
GRAND THEATER
weekblad voor zuid- en noord beveland
GIGANT
1
DONALD DUCK'S
VERJAARDA6S-
'1
r
I
I
3d
uw modehuis
borco
O 1
Woensdag 17 december 1986 - 38e Jaargang no. 51
Zie pagina 25
s
i/
ANNELIES ARENDSE-
WAGENAAR
50% KORTING
Bij uw gigantisch
voordelige
kaasspecialist
in Goes
geef
een
brillant
geschenk
uit
de
exclusieve
wereld
van
de
parfum
Walt Disney's
s
Qg
Cl
-x ~ïl i
een
extra pakje
hangt
er
dan
voor u
in onze
kerstboom
:SE 2!n
Deze week:
redac-
onzer
3L
ogi
PREMIÈRE
L
NEDERLAND HEEFT NIEUWE BUREN
1
Goes
EEN
'.pj
l
Schoonheidsspecialiste
18 t/m 29 dec.
HET
VERTROUWDE
9r-
ADRES
vb/-
Studie-
verzameling ’40-’45
Inlijving
WENST U PRETTIGE KERSTDAGEN EN
EEN VOORSPOEDIG 1987
“d
Populierenstraat 13 - Goes -
Tel. 01100-30060
vanaf 22 december
AANBIEDINGEN MET
Prettige feestdagen en
tot ziens bij
Twijfel
Niet afgelopen
Kerstmis 1986
Geweld wekt geweld
SAROUK
Hysterisch
t?
Verhuizing
Lange Kerkstraat 44
GESPROKEN
BIT
(Van een
teuren)
C/tr,'st/a
SAROUK
r
S
U hoeft nu niet
langer te wachten
op aanbiedingen.
Onze winkel
hangt er nu al
vol mee!
'e.s
9»
'S-HEER ABTSKERKE - Jan
de Jonge neemt de bril van
het hoofd. Uk zijn broekzak
haalt hij een donkergroene
zakdoek tevoorschijn. On
miskenbaar een leger-
zakdoek.
annelies
van der poel
PARFUMERIE
VAN
BIEMEN
klokstraat 10
goes
3 Vrijdag 19 dec....
k Zaterdag 20 dec.
S Zondag 21 dec....
Maandag 22 dec.
Dinsdag 23 dec....
Woensdag 24 dec.
K Donderdag 25 dec.
Vrijdag 26 dec
S Zaterdag 27 dec...
J Zondag 28 dec
9 Maandag 29 dec...
14.00 u.
Maandag 29 dec...14.00 u.
Goes 5 t/m 11 juni 01100-15165
J FR® V
GEHEEL NIEUWE
NEDERLANDS GESPROKEN
EN GEZONGEN VERSIE!
20.00 u.
.19.00-21.30 u.
.19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
20.00 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
19.00-21.30 u.
.19.00-21.30 u.
w
Zondag 28 dec.
Zondag 21 dec14.00 u.
Maandag 22 dec...14.00 u.
Dinsdag 23 dec14.00 u.
Woensdag 24 dec..14.00 u.
Vrijdag 26 dec14.00 u.
Dc leukste tekenfilms
van Donald Duck
Op zijn partijtje zijn al zijn
vriendjes aanwezig.
Kwik, Kwek en Kwak;
Oom Dagobert, Katrien,
Oma Duck,
Knabbel en Babbel en alle
andere bekende figuren.
•5^
een vredes
WWW
y
L s TV
lï
i
Nu heeft Jan de Jonge een
’studieverzameling ’40-’45”,
die vier lokaliteiten beslaat in
zijn woning in de buurtschap
’’Tijdens die beschietingen
zat het gezin altijd in de kelder
onder het achterhuis. Achter
af heeft mijn moeder me ver
teld, dat ik op zulke momenten
niet te kalméééren was. Ik was
compleet hysterisch van al die
granaatinslagen. Volgens mij
heb ik traumatische oorlogser
varingen”.
’’Het zien van geweld lokt
nieuw geweld uit. Daar ben ik
van overtuigd. Daarom heb ik
hier liever geen kinderen. Ze
vliegen direct op de wapens
af. Maar ik weiger ze aan te
praten, dat wapens mooi zijn.
Vanuit die optiek ben ik ge
woon een pacifist, nou ja, zeg
maar: anti-militarist”.
gevochten op school. Dat was
vooral in de beginfase van de
serie. Daar kon je elke- week je
klok op gelijkzetten”.
’’Oorlog is altijd gericht op het
uitbreiden van territoir. Maar je
kunt en dood en besmet territoit
niet inlijven. Wat voor zin heeft
dan een kernoorlog. Wat voor
zin hebben dus kernwapens?”.
’’Voor mij mag met Kerst het
antwoord zijn, dat kernbewa
pening geen enkele zin heeft.
Dat zou voor mij een heel klein
beetje vrede betekenen”.
een Bevelandernummer dat in het teken van Kerstmis staat.
Volgende week zal ons blad in verband met de Kerstdagen
niet verschijnen. Vandaar dat u deze week zowel op de
advertentie- als redactiepagina’s alvast in de kerststemming
wordt gebracht. Mevrouw H. Mullens uit Goes schreef een
kerstverhaal voor De Bevelander. Verder een kerstwens in
rijmvorm van de bekende Goesenaar Bram Klap. Rest ons u
en de uwen een gezegende en gelukkige Kerstmis 1986 toe
te wensen. In de laatste week van december zijn we er weer
met onze krant.
MODE VOOR MANNEN
korte kerkstraat 9 - goes
tel. 01100-31112
T
Rondom de Kerst zullen vrede
en vredesvraagstukken onge
twijfeld op talloze momenten
en plaatsen aan orde worden
gesteld. In de Kerstbood
schappen en staatshoofden,
in de kerken, in radio- en tv-
programma’s.
Hoewel "vrede” niet synoniem
is met "afwezigheid van oor
log”, wordt het in discussies en
toespraken wel vaak als zodanig
voorgesteld. Daarom denkt Jan
de Jonge vaak na over bewape
ning. Hij heeft zijn standpunt
vaaak afgewogen en de balans
is deze: ”lk ben vóór conventio
nele bewapening, want je moet
je land niet zomaar uit handen
geven aan een willekeurige vij
and. Met de toename van de
kernbewapening zet ik me
steeds méér vraagtekens bij het
huidige militarisme”. ’’Maar ik
heb ook ertnstige twijfels aan de
zin van keernbewapening. Als
de Russen een nucleair bombar
dement zouden uitvoeren op
Rotterdam of Antwerpen, dan
zijn de (vitale) havens van die
steden ook voor de vijand niet
meer te gebruiken. Het gehele
gebied is dan besmet”.
’’Voor de geschiedschrijving
was de oorlog in 1945 afgelo
pen, maar niet voor de mensen.
Als ik in mijn jeugd op verjaarda
gen en andere familiebijeen
komsten was, kwam altijd de
oorlog weer ter sprake. Altijd
weer die oorlogsverhalen... Ik
ben er gewoon mee opgegroeid.
Kleine potjes hebben nu een
maal grote oren”.
"Bij een oud-oom in het Sloege-
bied lag het oorlogstuig tot lang
na de oorlog bij wijze van spre
ken opgestapeld. We hebben
als kind vaak geprobeerd, wie
de Duitse geweren met de
minste klappen op een rosmolen
doormidden kon slaan”. ’’Later
ben ik lid geworden van de Vere
niging De Verzamelaar. Nou,
dan rol je van het een in het an
der. Dan kun je je contacten
snel uitbouwen.
r4'
Laurens Geels en Dick Maas
Presenteren
Sinoutskerke, tussen ’s-Heer
Abtskerke en Nisse. ’’Oor
logsmuseum vind ik een te
groot woord. Dat klinkt boven
dien zo aggressief”.
Toch zal de collectie binnen en
kele jaren worden omgevormd
tot een Stichting, waarvan mee
levende vrienden en kennissen
het bestuur zal uitmaken. Dan
zal definitief de term "museum”
gebruikt gaan worden.
Op gezette tijden is de oorlog-
scollectie van Jan de Jonge toe
gankelijk geweest voor het pu
bliek. Maar nu is het stil. In de
stille dagen voor Kerst is het
misschien beschamend om je
voor oorlog te interesseren...
”Tja, ik heb natuurlijk óók liever
vrede, maar vergeet niet, dat
voor talloze Nederlanders, die
Tweede Wereldoorlog nog altijd
niet voorbij is. Misschien moet ik
mezelf daartoe ook rekenen”.
”lk verheerlijk de oorlog niet.
Nee, stel je voor. Ik gun de be
zoekers alleen een kijkje achter
de schermen: dat en dat is er
gebeurd, met die en die dingen.
En dat is niet direct een vrede-
boodschap. Integendeel”.
’’Eerlijk gezegd kan ik het ver
band tussen een oorlogsmu
seum en de vredesgedachte
niet best verwoorden. Maar het
verband bestaat wel degelijk.
Toen destijds het ”A-team” als
serie op de TV kwam, werd de
dag erna door de kinderen veel
'Jan de Jonge in zijn oorlogsmuseum. Zelf noemt hij het liever zijn "studieverzameling '40-’45’’.
PERZISCHE TAPIJTEN*
Wanneer en waarom hij interes
se heeft gekregen in de oorlogs
handelingen en
gebeurtenissen, weet hij niet.
"Misschien is het wel een trau
matische belangstelling”, zegt
hij. "Toen ik nog peuter was,
werd aan het eind van de oorlog
de woning van mijn ouders in ’s-
Heer Abtskerke half in puin ge
schoten. Door de geallieerden,
vanuit Zeeuws-Vlaanderen”.
"De hele voorgevel lag eruit. Ik
kon net over een klein muurtje
heen kijken, dat nog was blijven
staan. Ik was toen pas twee jaar,
maar ik herinner me dat nog
goed. Vreemd eigenlijk”.
'‘zi
I
-ó
Jan de Jonge is van beroep on
derwijzer. Hij geeft les in Krui-
ningen, maar is nu weer al an
derhalf jaar ziek thuis. De span
ningen van het huidig onderwijs
werden hem teveel. Daardoor
staat ook de verzamelwoede
sindsdien op een laag pitje.
Toch kunnen geïnteresseerde
kijkers (na een telefonische af
spraak) best wel bij hem terecht.
De eerste groep bezoekers,die
bij hem voor de deur stond, na
dat de collectie vanuit Kruinin-
gen naar ’s-Heer Abtskerke
werd overgebracht, waren Fran
se oud-strijders, die het ereveld
in Kapelle bezochten. Een ex-
verzetsman uit Dordrecht komt
steeds met andere kameraden
bij hem langs, als hij weer eens
een ”battle-tour” door Zeeland
maakt. Maar ook een vrouwen
vereniging, die op de fiets de
Poel doorkruist, was ooit te gast
in het Sinoutskerkse oor
logsmuseum.
IUO°« GAKANHf EIGEN IMPORI
Maedalenaslmat 4. Goes. Telefoon 01100-27101
^9
ihi
fe -
I
y -
I
l:
,x)OvV^
Hij raadt mijn gedachten en
zegt: ”Nee, niet uit de Tweede
Wereldoorlog. Gewoon een
overblijfsel van mijn eigen
dienststijd. Het heeft geen enke
le betekenis, dat ik hem nu ge
bruik. Het is puur toeval”.
Onderwijzer Jan de Jonge (43)
is een erkend verzamelaar van
alles wat te maken heeft met mi
litaire handelingen in de Tweede
Wereldoorlog. Hij verzamelt do
cumenten, foto’s wapens, uni
formen, zowel uit het vijandelij
ke als uit het geallieerde kamp.
De enorme collectie is toege
spitst op de oorlog, voor zover
die zich afspeelde in West-
Europa, in Nederland en meer
specifiek op de Bevelanden.
boodschap....
I
I
Tja^ het is
niet direct
g' In verband met de a.s.
5 feestdagen, zal de
B eerstvolgende
Bevelander op
maandag 29 dec.
b verschijnen.
F Advertenties voor deze
uitgave dienen
u uiterlijk op
f dinsdag 23 dec.
ff 17.00 uur in ons bezit
f te zijn.
I De Uitgever
I
MET DE STEMMEN VAN O.A
ROBERT LONG, COEN FUNK EN JULES CROISET
Grote Markt 6. Goes^^O
16015^^^8
