Lege flessen fungeren als ’’brievenbestellers
Sterfte van vogels, vissen en
zeehonden wordt geregistreerd
s
ilX»
21
INSCHRIJVEN DANSLES JANVIER'
i-T
PILAAR
GRAND THEATER
Grco
^<2
f29,95
FOTO
F2%
s
JMELIESTEÊ
kSl Pr
u
Verschoore
K
V
weekblad voor zuid- en noord beveland
EMPO
Ook voor Bevelanden van belang
Travertin
ii
Marmer
Plavuizen
enz. enz.
Vloertegels
Grindtegels
HET
GOEDKOOPSTE
ADRES
VOOR UW
Opleiding zelfstandig
ondernemer autobedrijf
start dit najaar in Goes
^DUBBELGLAS;
Deze week:
Woensdag 20 augustus 1986 38e Jaargang no. 34
Gehaaid...
Flessegooier
Aan de fles
21 t/m 27 aug.
01100-20176 0110030428
01100-14882
01180-38370
Studie
doeleinden
BOUWMATERIALEN
uwmciïehuis
FRIGH^
[NIGHT
Concurrent van
de PTT?
Per 3 nu extra voordelig.
”Het einde is
nabij”
f ;/iT^
Jr
Ik
X]
S GLASHANDEL
Goes
Zeehonden
i
4
Inschrijven van 14.00 tot 17.00 uur en van 18.30-20.30 uur
t-
DE BESTE DlAFILM DIE AGFA OOIT MAAKTE.
Vogels en vissen
Er zijn redenen genoeg
om doodsbang
te zijn in hetdonker
Goes 01100-15165
’’Gebottelde
Levering ook via uw schilder
Exclusieve
handgemaakte
fietsen.
wijzen, dat deze binnenzee was
ontstaan door instroming van de
Atlantische Oceaan. De Britse
koningin Elisabeth II benoemde
aan
eeuw een officiële ’’ontkurker
van oceaanfeesten”. Er werd
een stevige straf in het vooruit
zicht gesteld voor een ieder, die
het waagde een aangespoelde
fles te openen en de ingesloten
boodschap te lezen. Immers, de
overzee spionnen van de konin
gin gebruikten de ’’postdienst
van Neptunus” voor communi
catie met de Admiraliteit. Er
werd met name informatie ’’ver
stuurd” over vijanden te zee.
'De Bolsfles uit 1966/67, met het
onderzoekspapier van het KNMI
erin. (Foto: Strand-Goed).
Het uitgooien van flessen is
overigens nog steeds een me
thode om de stromingen in de
oceanen te bestuderen. Elk
jaar gaan duizenden flessen
met een vragenlijst (in diverse
talen) de zee in.
'Flessepost wordt "verzonden”
vanaf de Zeelandbrug. Adres on
bekend...
ding van sterfte onder zeehon
den is van belang om te kunnen
achterhalen wat de doodsoor
zaak is geweest.
zeven centimeter) zand of grint.
Dit bevordert de vaart.
geen beloning was verbonden,
deelden toch veel vinders mee
wat hun wensen waren. Een In
donesiër berichtte, dat hij mini
maal recht meende te hebben
op een transistorradio, een hor
loge of wellicht een auto. Een Ier
liet weten, dat hij een fles uit de
oceaan had opgepikt met ’’veel
gevaar en ongemak” en dat hij
daarom vol vertrouwen een flin
ke beloning zou inwachten...
Sinds mensenheugenis komt de
gewone zeehond (Phoca vituli-
na) voor in de Zeeuwse wateren.
Door jacht, afname van geschikt
In de jaren 1966/67 werden in
totaal 4608 flessen uitgewor
pen in verschillende vaarrou
tes aan beide zijden van de At
lantische Oceaan. Bij elkaar
werden 1055 flessen terugge
meld. De "reistijd” varieerde
van 30 tot 398 dagen.
Albert Joachimkade 33 Goes
Tel. 01100-15401-16402
Dorpsstraat 9 Krabbendijke
Tel. 0134-1441
Erkend
Rijwielhandel
Wim den Boer,
Marconistraat 7A
Goes, tel.
01100-15565.
Donderdag20.00
Vrijdag19.00
Zaterdag19.00
Zondag14.00-19.00
Maandag-Dinsdag-Woensdag... 20.00 a.l.
CHRIS SARANDON
WILLIAM RAGSDALE
AMANDA BEARSE
Geveltjesweek in Yerseke. Bovendien is er zaterdag
weer Mosselfeest en daarover kunt u in De Bevelander
van deze week méér lezen. Bovendien komt in Weme-
linge de Marine weer eens op bezoek, de jeugd tennist
op twee plaatsen in de regio in een groot open toernooi
en we kunnen nü al weer melden dat Kapelse dag in
aantocht is. Zaterdag 30 augustus wordt die gehouden.
gang hebben tot de zee. Hij
moet proberen de fles in open
zee te deponeren. In dit verband
is het nuttig advies van lokale
deskundigen te vragen over eb
en vloed en de stroom, daar an
ders alle kans bestaat dat de
fles weer aanspoelt op geringe
afstand van de plaats waar hij is
gelanceerd.
De verzender moet trouwens ge
bruik maken van een fles met
nauwe hals en zorgen voor een
goede sluiting met een kurk, die
hij moet afplakken met kleef-
band, waarvan de uiteinden nog
een stuk worden gewikkeld
rondom de hals. Daaromheen
dient een metalen draad te wor
den gedraaid, om te voorkomen
dat de zaak losraakt. Gekleurde
flessen moeten worden geme
den. De keus dient te vallen op
goed doorzichtige flessen, zodat
een ingesloten boodschap snel
wordt gezien. Verstandig is, een
fles van een redelijke dikte te
belasten met een laagje (zes,
gebied door de Deltawerken,
verstoring en waterverontreini
ging, is het aantal enorm afge
nomen: van vele honderden
exemplaren naar nul. De laatste
jaren zijn weer zeehonden ge
signaleerd, vooral in de Ooster-
schelde. Om de zeehond te kun
nen beschermen is het nodig
om te weten onder welke om
standigheden deze dieren leven
en wat de doodsoorzaak is.
Daarom is het van belang alle
gevallen van sterfte te melden.
Na melding aan de Rijkspolitie
worden de zeehonden opge
haald en verstuurd naar het
Rijksinstituut voor natuurbeheer
(RIN) op Texel. Daar worden de
dieren onderzocht en de doods
oorzaak vastgesteld. Dit kan ge
gevens opleveren voor de be
scherming van de zeehond en
ons leefmilieu.
De postdienst
van Neptunus
en vissen. Het laten liggen van
besmette dode dieren verhoogt
echter het risico op het ontstaan
van de ook voor de mens ge
vaarlijke typen B of E. In de ont
bindende kadavers kunnen ook
andere ziektekiemen voorko
men die gevaar opleveren voor
de volksgezondheid. Naast bo-
tulisme zijn er nog vele andere
oorzaken waardoor zich sterfte
van enige omvang kan voor
doen. Een voorbeeld is vogel-
cholera; dit komt in de winter
voor. Ook dit moet worden ge
meld bij het coördinatiepunt.
Niemand kan overigens in de
verste verte bevroeden, waar
een per fles verstuurde bood
schap ’’besteld” zal worden.
Aan het begin van de jaren ’80
wierp een jongen uit Miami een
fles met groet in zee. Vier maan
den later kreeg hij van een
sportvisser uit Boston het be
richt, dat de fles was terugge
vonden... in de buik van een
haai, die door hem was gevan
gen tijdens een vistochtje op zijn
jacht ’’Hustler”.
Het coördinatiepunt registreert
niet alleen de gegevens, maar
men probeert tevens met behulp
van de verkregen informatie ver
dere sterfte onder de zeehon
den, vissen en vogels tegen te
gaan. Wie dode vogels en vis
sen aantreft die door natuurlijke
oorzaak zijn gestorven, wordt
verzocht dit te melden. Botu
lisme kan bijvoorbeeld één van
die oorzaken zijn. Door botu-
lisme besmette vogels zijn te
herkennen aan verlammingsver
schijnselen aan kop, nek, vleu
gels en poten. Dode en zieke
dieren dienen zo snel mogelijk
te worden weggehaald. Dit om
verdere besmetting van de om
geving te voorkomen. Boven
dien leveren ze een gevaar op
voor de volksgezondheid. Mel-
Jaarlijks sterven er vogels,
vissen en zeehonden. Hoeveel
zijn het er? Wat is de oorzaak?
Op deze en andere vragen wil
men in Zeeland graag het ant
woord hebben. Dat is de reden
dat er één centraal coördina
tiepunt in onze provincie is,
waar men sterfte onder ge
noemde dieren kan melden,
liefst met plaats- en tijdsopga
ve. Ook voor Zuid- en Noord-
Beveland is genoemd centraal
punt bereikbaar. Het is ge
vestigd bij provinciale wa
terstaat te Middelburg, tel.
01180-35920.
In de zomermaanden treedt re
gelmatig botulisme op. Het is
een vorm van voedselvergifti
ging waaraan vooral watervo
gels en vissen doodgaan. De
vergiftiging woidt veroorzaakt
door de bacterie Clostridium bo
tulinum. Deze bacterie produ
ceert onder ’’gunstige omstan
digheden” een gif dat bij
besmette dieren verlammings
verschijnselen veroorzaakt. Uit
eindelijk worden de ademha
lingsspieren aangetast waarna
het dier door verstikking sterft.
De bacterie die botulisme ver
oorzaakt kan zich alleen in een
eiwitrijk milieu bij watertempera
turen van 20°C of hoger ontwik
kelen. Vooral kadavers van vo
gels en vissen in ondiep,
stilstaand water dat bij warm
weer snel wordt opgewarmd,
voldoen aan deze eisen. Botu
lisme verspreidt zich snel via
besmette dode dieren. Door het
uiteenvallen en bezinken van
het gif bevattende kadavermate-
riaal kan dit gemakkelijk met het
voedsel door watervogels wor
den opgenomen. Een andere -
waarschijnlijk nog belangrijker
bron van vergiftiging vormen de
maden van sarcophage vliegen.
Vogellijken zijn een geliefde
plaats voor bepaalde vliegen om
hun eieren te leggen. De larven
van die vliegen zijn ongevoelig
voor het gif, maar slaan het wel
op. Deze larven worden door de
watervogels opgegeten. Eén en
kele larve kan de dodelijke dosis
toxine bevatten voor een vol
wassen eend. Daarom is het zo
belangrijk dat kadavers van vo
gels en vissen zo snel mogelijk
worden opgeruimd.
Er zijn verschillende typenbotu-
lisme, die worden aangeduid
met de letters A tot en met G. De
mens is vooral gevoelig voor de
typen A, B, E en F. Deze komen
gelukkig weinig voor. Het type C
komt in Nederland het meest
voor en treft in hoofdzaak vogels
MATTHIJS VAN HQ JNINGEN wtrm HERMAN HEIJERM ANS OP HOOP VAN ZEGEN
met DANNY DE MUNK- RENEE SOUTENDIJK
HUUB STAPEL RIJK DE GOOYER
WILLEKE VAN AM MELROOY RAMSES SHAFFY
en KITTY COURBOIS ai skniertje
Ook de Nederlandse distilleer
derij Bols heeft ooit vele jenever
bessen overboord laten zetten,
in samenwerking met het KNMI
(afdeling oceanografisch onder
zoek). Het was een publici
teitsstunt, met een prijs voor de
vinder van een geluksnummer
(dat overeenkwam met het
oprichtingsjaar van de firma),
maar toch werden de resultaten
den en bestaat uit 2 delen: de
technische en de management
vakken. Ook het examen bevat
deze twee delen. Wanneer nu
bijvoorbeeld monteurs deze
opleiding willen gaan volgen,
kunnen zij vrijstelling krijgen
voor het technische deel van het
vakbekwaamheidsaxamen, mits
zij in het bezit zijn van bepaalde
monteursdiploma’s.
Bij de management vakken ko-
Vrijdag. 21.30-23.30
Zaterdag21.30
Zondag. 2130, 12 jr
Welke automonteur, LTS-er of
iemand met een ’autotech-
nisch’ gevoel, loopt niet met
serieuze toekomstplannen
rond om een eigen autobedrijf drijf, gevestigd in Voorschoten,
te gaan beginnen? In de motorvoertuigbranche is
de Stichting VAM, of kortweg
VAM, een begrip. Vrijwel ieder
een, die werkzaam is in het
auto- en tweewielerbedrijf, heeft
ooit wel eens een cursus of exa
men meegemaakt bij de VAM.
De keurmeesters bijvoorbeeld,
die de verplichte autokeuring
uitvoeren, zijn ook bij de VAM
opgeleid en geëxamineerd.
Zo’n opleiding Vakbekwaam-
maakt en ook niet ondertekend.
Waarschijnlijk had de schrijver
geen tijd meer. De brief werd te
ruggevonden door een Britse
zeeman, die de fles zag drijveen
in de Noordzee.
Vanaf diezelfde Lusitania
werd overigens nog méér fles
sepost verstuurd. Eén van die
boodschappen werd tussen
het zeewier gevonden op de
kust van Cornwall: ’’Lusitania,
7 mei 1915, zijn getorpedeerd.
Stuur hulp”...
De auteur van het boek Strand-
Goed (Frans den Houter) heeft
voor zijn wetenswaardige ver
haal over flessepost informatie
ingewonnen bij Willem Menard,
een flessepost-expert die over
de gehele wereld reisde en over
al flessen in zee wierp, op elk
uur van de dag en de nacht. In
het Zweedse blad Scanorame
geeft hij regelmatig zijn bevin
dingen weer.
Volgens deze deskundige, die
over de hele wereld reisde en
zelf overal flessen in zee wierp,
moet de verzender zorgen, dat
de fles van binnen droog is en
hij moet baaien en inhammen
mijden die omsloten zijn door
rotsen, dan wel een smalle toe-
Bij een experiment in de Ver
enigde Staten werden eens
10.000 bierflesjes gebruikt, veel
vinders stuurden niet alleen de
vragenlijst ingevuld terug, maar
schreven er ook het nodige bij.
Hoewel de vragenlijst vermeld
de, dat er aan terugzending
k. t
men onderwerpen om de hoek
kijken die voor het onderne
mersschap noodzakelijk zijn: or
ganisatie van het bedrijf, admi
nistratie, kostprijsberekening,
wetskennis, veiligheidsvoor
schriften, verzekeringen enz.
Met het diploma Vakbekwaam
heid Autobedrijf, mag men als fi
liaalhouder een bedrijf leiden:
met een diploma Handelskennis
Motorvoertuig- en Fietsbedrijf
erbij, kan men als zelfstandig
ondernemer een eigen bedrijf
beginnen. De VAM organiseert
de opleiding Vakbekwaamheid
Autobedrijf zowel overdag als ’s
avonds. De avondopleiding
wordt o.a. gehouden in Goes en
bestaat uit 45 avonden (van
19.00 tot 22.00 -uur), de dagop
leiding duurt 7 maal één week
(werkdagen van 9.00 tot 16.45
uur), maar die kunt u uitsluitend
in het opleidingscentrum in
Voorschoten volgen.
De cursus Handelskennis voor
het Motorvoertuig- en Tweewie
lerbedrijf wordt ook zowel ’s
avonds (in de regio) als overdag
(in Voorschoten) gegeven en
bestaat uit resp. 40 avonden of
20 maal één dag per week.
Wilt u meer weten, dan kunt u
bellen met de VAM-
Cursusinformatie, telefoon
01727-4141.
2 Grote Markt 7 Goes
Tel.: 01100-16159
I M SIGM A FILM PRODUCTION CONCORDE FILM RELEASE CE
Wvr—-------- I rW—
Flessepost wordt altijd
geassocieerd met schip
breukelingen. Zeelieden
spoelen aan op een onbe
woond eiland in de Stille
Zuidzee en gebruiken hun
laatste whisky- of rumfles
om een boodschap, een
wanhoopskreet te verzen
den naar... ja, naar wie
eigenlijk?
3e *eek
examens verzorgt de Stichting
VAM, het opleidingsinstituut
voor het motorvoertuig-,
tweewieler- en aanverwant be-
De belangstelling voor de oplei
dingen tot zelfstandig onderne
mer autobedrijf onderstreept dit:
in de periode van 1 januari tot 31
juli van dit jaar hebben meer dan
770 personen het diploma ’’Vak
bekwaamheid Autobedrijf” be
haald (in de garagewereld praat
men overigens nog steeds over
het "Patroonsdiploma”). In de
zelfde periode behaalden onge- iheid Autobedrijf duurt 7 maan-
veer 110 personen het diploma
Handelskennis Motorvoertuig
en Fietsbedrijf.
Deze opleidingen en de officiële
EEN FILM VAN
GUIDO PIETERS 5
In de Eerste Wereldoorlog, op 7
mei 1915, werd bij de Ierse kust
het mailschip/passagiersschip
’’Lusitania” (van de Cunard Li
ne, 31.600 ton) zonder vooraf
gaande waarschuwing getorpe
deerd door een Duitse onder
zeeër. Het schip was op weg
van Engeland naar Amerika. Het
De postdienst van Neptunus zonk in minder dan een kwartier,
is, zover bekend, géén ge- Veel van de 1298 opvarenden
duchte concurrent voor de konden zich redden. Toen het
PTT. Zeepost is weliswaar schip op het punt stond, in de
minder punctueel, maar er is diepte te verdwijnen, stopte een
anderzijds ook nog nooit een anoniem gebleven passagier
tariefsverhoging doorge- een brief in een fles en gooide
voerd. Sterker nog: de zee- die in zee.
postdienst van Neptunes is De boodschap luidde: "Nog aan
gratis. dek met een paar mensen vlak
bij. Eén ervan is een kind. De
boodschappen laatste boten zijn weg. We zin-
kunnen heel lang blijven drij- ken snel. Het orkest speelt nog
ven”, lezen we in het boek dapper. Het einde is nabij. Wel-
Strand-Goed, waaruit we ook de licht dat dit briefje...”.
afgelopen weken in De Bevelan- De boodschap was niet afge-
I
Door de eeuwen heen zijn drij
vende flessen gebruikt om zee-
mysteries op te lossen, om ge
heime boodschappen te verstu
ren, om contact te zoeken met
een anonieme vind(st)er in een
ver en exotisch land.
De griekse filosoof Theophratus der al citeerden. ”ln 1780 leden
(geb. 310 v.C.) wierp stevig Japanse schatzoekers schip-
gesloten flessen in de Middel- breuk op een rif bij een
landse Zee om zijn theorie te be- Zuiderzee-eiland. Redding bleef
uit en alle schipbreukelingen
kwamen om. Voordat ze stier
ven, had één hunner wel een
fles-met-brief in zee gegooid,
het eind van zestiende waarin verslag werd gedaan van
hun lot. Pas honderdvijftig jaar
later, in 1935, spoelde de fles
aan bij Hiratamura in Japan...
Lange Kerkstraat 44
Wijngaardstraat 50 K
S Goes S
Tel 01 100-27854
J Levering ook via uw schilder k
van het experiment serieus
bestudeerd.
Xl_ye.N SPRANKELEt
KOLLEKTÏE kWALiTEÏ
KLEDING
EN MODEBEWUSTE
ÖONGE VROUWEN!
Grote Markt 6, Goes
Tel 16015
S
Voor prj^s
...T?
