Eeuwenoude plaatselijke traditie blijft ongeschonden
GRAND THEATER
ook als U toevallig maat
vierenveertig heeft of groter
erco
f.28,50
-h
snnn koop nu uw
nnnni^Dni^Dniuccni
Harley
Harley
MODES
Excl. kleding
voor dames
en heren
Papegaaistraat 17
4461 AD Goes
Tel.: 01100-16093
DUNE TccawieoLOB*
«duin» muziek TOTO
i
STEUTEL HERENMODE
Jersey-crèpe
in 1 2 effen
mode-kleuren en
bedrukt in prachtige
dessins; een heel
mooie kwaliteitsstof;
1 50 cm. breed,
32.50 en
NIEUWE FIAT
en u betaalt pas sept. 1986
SCHOENEN
weekblad voor zuid- en noord beveland
I
B
I
iwm&ehuis
o
Staat uw foto in de krant?
A
Voor dames,
heren en kinderen
kleurenfoto's vandaag klaai
alleen bij foto verschoore
H
^LJAIUITIOIIDIAIGIEIVIOISI IFIHaItI
Woensdag 25 september 1985 - 37e jaargang no. 39
F
z
LANGE KERKSTRAAT 41, GOES,TEL.01100-16415
3 t/m 9 oktober
01100-15165
Goes
p.mtr.
Stoffen -
Fournituren -
Lange Kerkstraat 44, Goes
Knippatronen
Wij hebben ekstra aan U
gedacht bij de inkoop.
Omdat we weten dat U
graag iets jeugdigs draagt.
Loopt U gerust 'ns binnen,
om te kijken wat er is.
Ook als U toevallig
maat 44 heeft of groter.
Vrijdag-zaterdag-zondag
Maandag-dinsdag-woensdag
Donderdag
Vrijdag-zaterdag
Zondag
21.45 uur
20.00 uur
12 jr.
Dus 1 jaar gratis krediet (zie Fiat aktie),
deze aktie geldt tot 30 september a.s.
Gasthuisstraat 3
4461 JS Goes
Tel.: 01100-32282
20.00 uur
19.00 uur
14.00-19.00 uur
A.L.
Uit de vorige eeuw
(Van een onzer redacteuren)
ELLEWOUTSDIJK Als je niet béter wist, zou je
aan hun gezondheid gaan twijfelen.
Het veelgelezen meesterwerk
van FRANK HERBERT is nu een
grootse filmervaring.
io:oo I ie-oo I i [omd] \D5:OO
Waterfeesten
Op de kop tikken
Schadeclaims
DINO DE LAURENTIIS presenteert
Blazer
Rok of
Pantalon
F i
Stokvisknuppelen
Ellewoutsdijk kan
b
i-
I
Staat uw foto in De Bevelander afgedrukt? Dat
wil dan zeggen dat er op het kantoor aan de
Voorstad 24 te Goes één gratis exemplaar ligt
voor wie haar als eerste komt afhalen.
Foto’s zijn ook na te bestellen. Kosten f 4,50 per
afdruk van 13x18 cm.
De ton ligt in duigen aan de voe
ten van de winnaar
TODD-AO
otxjvsnwto
een oude traditie. Een traditie,
die al sinds mensenheugenis in
het dorp bestaat, namelijk het
’’stokvisknuppelen'’.
In het kort komt het volksver
maak hier op neer: aan een ge
raamte van buizen (omgekeerd
U-vormig) hangt een touw en
aan dat touw hangt halverwege
een houten tonnetje. In het
tonnetje zit een levensechte
stokvis verborgen. De bedoe
ling is, dat het tonnetje vanaf
een afstand van zo’n 20 meter
wordt bestookt met de knup
pels, totdat het volledig uit el
kaar valt en de stokvis moeder
ziel alleen aan het touw blijft
hangen. Wie de laatste, beslis
sende knuppel gooit, mag de
stokvis mee naar huis nemen.
Niemand op Ellewoutsdijk weet
eigenlijk hoe oud het stokvisk
nuppelen als traditie is. Hoog
bejaarde inwoners van het dorp
kunnen zich herinneren, dat al
in hun jeugd elk feest op het
dorp (een Koninginnedag, een
burgemeestersfeest), werd be
sloten met stokvisknuppelen.
Destijds was het smijten /an de
knuppels naar de stokvis voor
behouden aan de oudere gar
de, maar tegenwoordig doet
ook het jeugdige volk hart
stochtelijk mee.
Stokvisknuppelen is vermoede
lijk een plaatselijke variant op
het z.g. katknuppelen. Tot ver in
de 19e eeuw was dat op Zuid-
Beveland een bekend en ge-
Op een mooie, maar zeer win
derige namiddag staan enkele
tientallen mannelijke inwoners
van Ellewoutsdijk met korte
stukken hout te gooien naar
een ton, die aan een touwtje
hangt.
Maar niemand van onze lezers
behoeft zich daarover ongerust
te maken: het is allemaal uitste
kend in orde met de geestes
gesteldheid van de mannen.
Sterker nog: ze zijn bewust be
zig met het instandhouden van
De bodem van de ton is 'inge
gooid''
Na elke ronde "knuppels wer
pen" zoekt iedereen voor de vol
gende ronde weer een knuppel op.
het niet laten
Hefd volksspel, vooral op
dorpsfeesten. Het stond ook
bekend onder de namen katk-
neppelen, katkluppelen en kat-
te-uut-de-tunne-gooien. In die
tijd werd niet eên stokvis, maar
een levende katin de ton opge
sloten. Het spel was afgelopen,
als de ton zóver was kapotge-
gooid, dat de kat zich angstig
uit de voeten kon maken.
Nieuw kleurenlaboratorium
I orengS,
Grote Markt 7, Goes, 01100-16159
Het katknuppelen is verdwe
nen, maar in Ellewoutsdijk kun
nen ze niet genoeg krijgen van
het gooien met knuppels naar
een ton, waarin dan tegen
woordig (wat ’’diervriende
lijker”) een stokvis wordt opge
borgen.
Er zijn nog altijd dorpsfeesten,
waar de ton tot ''knuppelwaar
dige” hoogte wordt opgehesen
aan een stevige lijn. De laatste
jaren gebeurt dat aan het eind
van de z.g. Waterfeesten, die
jaarlijks op initiatief van de wa
tersportvereniging rondom het
haventje worden gehouden.
Ook dit jaar weer.
Op een vlak middengedeelte
van de zware Westerschelde-
dijk staan de deelnemers aan
het stokvisknuppelen te be
treuren, dat ze tegen de straffe
wind in moeten gooien. ”Als je
met de wind mee kunt gooien,
kun je méér kracht zetten. Dan
is de ton binnen tien minuten
kapot. Nu kan het wel wat lan
ger duren”, zegt één van hen.
Dat zou uitkomen.
sende knuppel werd gegooid
door Wim Lasoe (18) uit Elle
woutsdijk. Hij rijdt gauw met zijn
buit op de fiets naar huis.
Overigens is het stokvisknup
pelen telkens slechts met moei
te op het programma van de
Waterfeesten te brengen. Het is
immers moeilijk om in de perio
de augustus/september aan
een stokvis te komen. ”D’r
wordt momenteel geen kabel
jauw gevangen, hè?”, verdui
delijkt een bestuurslid van de
watersportvereniging. ”En als
we er één vinden, is hij meestal
flink aan de prijs. Deze kostte 20
gulden”.
Het tonnetje wordt elk jaar weer
op de vreemdste manier op de
kop getikt. Het is mogelijk, een
ton in IJmuiden te bestellen.
Daar woont een kuiper, die veel
tonnen speciaal voor de visserij
maakt. Maar die bestelling moet
minimaal één week van tevoren
worden geplaatst. En die tijd
ontbrak dit jaar. Er moest dus
op een andere manier hande
lend worden opgetreden. Na
veel zoeken en bellen werd in
een Vlissingse viswinkel een
tonnetje gevonden, dat daar
voor de sier stond. De ton ver
huisde naar Ellewoutsdijk voor
de somma van 40 gulden. Een
paar dagen later was er slechts
kachelhout van over
Overigens: tradities zijn er, om
in stand te worden gehouden.
Afgezien van Ellewoutsdijk
bestaat deze ’nazaat’ van het
katknuppelen nergens meer op
Zuid-Beveland. Als de Water
feesten over honderd jaar nog
bestaan, laat dan alsjeblieft het
stokvisknuppelen óók nog
bestaan. Met oude tradities
moet je zuinig omgaan
Kuijperlaan 287 (bij T.V. toren). Tel. 01100-31280
De organisatie vindt het niet
verantwoord, de deelnemers
met de wind méé te laten gooi
en, omdat achter de ton de au
to’s te dichtbij staan. Dan kan
schadeclaims opleveren. Dan
maar tegen de wind in....
Erg veel toeschouwers zijn er
niet. De meeste bezoekers aan
de Waterfeesten blijven lekker
in de tent op het havenplateau.
Daar is de warmte, daar is een
pilsje. Het stokvisknuppelen
duurt dit jaar onevenredig lang:
bijna 3 kwartier. De jeugd gooit
veelal niet krachtig genoeg. De
ouderen missen de ton vaak.
Ach ja, de Waterfeesten be
gonnen gisteren al. En hoeve-
len zouden vannacht genoeg
slaap gehad hebben?
Enkele krachtige worpen zijn
tenslotte voldoende om de bo
dem uit de ton te gooien. Iets
later vallen er gaten in het ron
de lichaam van de houten ton.
Als de metalen ringen van de
ton de houten delen niet meer
bij elkaar kunnen houden, valt
de ton letterlijk op de grond in
duigen. Het gebeurt nog vrij
plotseling. De laatste, beslis-
FREDDIE JONES STING RICHARD JORDAN
Grote Markt 6, Goes
^Tel. 16015
.ft J
JAsomfortabele
Blazerpakken D1E
UiTNODiGEN TOT DE
LEUKSTE KOMB'lNATiES
De ton (met de stokvis erin) hangt klaar om geknuppeld te worden.
'Een worp uit alle macht.
Heeft JAMES BOND eindelijk z'n meerdere gevonden?
ALBERT R BROClOU Prrwnh
ROGER MOORE
a* IAN ITEMINti's
JAMES BONI) 007*“
V Starring I AMA Rt >BI Rs >RAk I JONI s
PATRIl, K MAk Nf I and ICHRISTt >I*HER WALKEN)
Mu>k tn JOHN BARR\
Prududnm ISigner Pf TER IAMONT Av-matr Prodwer ToM PEVSNER
Produced hv Al .HERT R BROCCOLI andMICHAEI <i WILSON
Direded hv JOHN d.LN
screenplay by RICHARIMAIHAl M and MICHAEL i WII.SI )N
TaSBSWA'^'KKr’n Uitgebracht door
UiP (Netherlands) b v