PILAAR
MELIESTE
GREYSTOKE
asjemenou!
RazendaneHe Foto
service. Vandaag
gebracht en morgén
al klaar. Dat kan bij...
I
”’t Reisvaerdig Beveland”: Joop van Hartingsveldt schreef boek
over historie van het openbare vervoer op de Bevelanden
GRAND THEATER
TARZAN
Kkmvani» Ahn
Greystoke:
I de legende
van Tarzan
in Grand
HIbACK
L. w w l»*» -
WW
I
Jn
Deze week
- i
.-J
PARFUM
TER
l:
Vee moest zwemmen
Werft vtm |aren
Nóóit geweten!
Rijke historie
Komst van de trein
Actueel
’’Vrije vogel”
GLASHANDEL
LS
Voorschriften.
20,00
15,00
I
15,00
25,00
Os'
'MMMMNMiMMI'
coupons
éxtri
voordelig!
TWEED-STOFFEN
in v»l» kwaliteiten
(ook barber)
28,50
2S.V)
Dubbel glas
Glas in lood
Inbraak
werend glas
Spiegels
STREPEN
in wol en pofyeathor
.150 cm br
MANTELSTOFFEN
RUITEN
m«o 20,00
BOUWMATERIALEN
JAPONSTOFFEN
Ml «choorwol crêpe on
angora jersey
150cm br
32 50
2»50
Onthulling
De Polynorm roldeur werkt vederlicht,
loopt geruisloos, wordt afgelakt geleverd
en is eenvoudig te monteren.
Hij komt niet uit Frankrijk tnaar hij
weet er alles van.
Hij is visagist van het Huis Chanei
en geeft persoonlijk advies over
make-up. Huidverzorging en
Parfums.
Vrijdag 23 en zaterdag 24 november5s~A
hij bij ons
Laat deze kans niet voorbij gaan, maak
nu een afspraak!
(Van een onzer redacteu
ren)
KAPELLE-GOES-KORTGE-
NE - "Met Van der SHkka als
chauffeur van de busonder
neming J.C. Krijger heb Ik In
het donker 's avonds nog
eens oen monsterrit ge
maakt”.
Ze deden maar een dofte
kenbaar wind»modder.
Katseyeer: mat het m s "Oosterschelde" naar Ziorikzee (circa 1950)
Stoomtram-
reerd
Lavariag ria mw tcbiMer
ten over een eigen auto. En dan
zwijgen we nog maar over de
kwaliteit van de wegen.
Maar niet alleen de voertuigen
en de dienstregelingen (in het
Wemeldinge. 6 nov. 1931: aanrijding mat dodelijke afloop op het
trambeanvak Wemetdinge-Goas.
Goes) en in 1872 (tot Vllssin-
gen)
zou In klederdracht de treinen
laten vertrekken.
Joop van Hartingsveldt. met een van de tekeningen, die zijn zoon voor
het boekje maakte
Lange Kerkstraat 44. Goes
Stoffen - Fournituren - Knippatronen
dig Beveland voor de Noord-
i een boek-
eacties opwekt
Ja. dat weet ik
Vrg*c_21Me*
Farao 18 Ir.
anneiict van der poel klokunat 10 r*' 01100 2 7» 7 J
rihtr/breas
UrMf
24rOO
Ml scheerwol lood- on
doubie-ieco 150 cm br
wwr
2a.*e
in vele vanatie» (taupe
on woiwrt) 150 cm br
28,50 na m
Alben JoachWUSr 33 Cm - t«i. «I tOS-IMei-M4e2
het Bevelandse openbaar ver
voer.
Auteursonderzoek naar de his
torie van het openbaar vervoer
is voor Van Hartingsveldt niet
nieuw In het verleden stelde hij
Wijngaardstraat 50
Goot
Tel 01100 27854
Donderdag - vrijdag zaterdag
NOVEMBER-MARKT
3 dagen
k waliteitsstoffen
voor zeer lage prijzen!
t 7'
Op pagina 87 onthult de auteur
in het voorbijgaan ook even de
waarheid inzake Anna Polder
dijk' Rond de echtgenote van
de Heinkenszandse station-
houder is in het verleden veel
legende-vorming ontstaan Zo
U bent wan
Harte welkom.
Öbiemen
Mevrouw Polderdijk (inmiddels ^1 ‘"tjteisvaer-
overieden) vertelde aan de heer
Van Hartingsveldt, dat daar ook
veel show bij te pas kwam, die
voortsproot uit het feit dat Anna
zo'n vurig propagandiste was
van de Zeeuwse klederdracht.
weergegeven) hadden de inte
resse van de Kapelse auteur.
Ook de mensen, de gebeurte
nissen. de ongerijmdheden en
de anecdotes moesten boven
water komen.
Oproepen in de streekpers (ook
In De Bevelander) leverden
twee jaar geleden vele tiental
len reacties op, onder moer van
familieleden van de pioniers in
En om U bezoek af te ronden, verrassen
wij U met het
nieuwe
ParfumCoco
Goes Tel 01 100 15165
22 t m 23 novtnnbt‘i
Jarenlang heeft Joop van Har
tingsveldt gegevens verzameld
over het openbaar vervoer op
Noord- en Zuid-Beveland. Bo
ten, treinen, trams, taxi’s en
bussen: ze waren vroeger es
sentieel voor het vervoer van
personen (en vaak ook goede- ook een boekje samen over dé
ren) omdat weinigen beschik- Westlandsche
maatschappij.
I* l VAN
maar de koeien en de paarden
moesten aan de lijn meezwem
men naar de overkant! Pas rond
de eeuwwisseling werden
hoogaarsen ingezet voor het
overbrengen van groot vee,
wagens, rijtuigen en goede
ren”.
n
Station Vlake in 1928 Op da foto staan: da tram naar Hanaweert. aan bus van Kramar an Frederiksen naar
Yarseke. aan bus van Joh. Laandertsa naar Wemeldinge
Zo begint een van de anecdoti-
sche verhalen, die te lezen zijn
in het boekje ”’t Reisvaardig
Bevelend'' (van de hand van
J.C. van Hartingsveldt, Kapal
le), dat dezer dagen verschijnt.
De verteller do^t uit de doeken,
hoe in het verleden technische
mankementen aan een bus te
lijf werden gegaan. "Van der
-- I
Slikke moest van Goes naar
Wolphaartsdljk rijden Bij de
aanvang van de rit bleek zijn
rechterkoplamp (toen nog een
carbidlamp) kapot te zijn. Maar
als je hem vasthield, ging het
wel".,
"Krijger had in die tijd meestal
Renautt-autobussen. met de
bekende aflopende motorkap.
Je kon je in nood -en daarvan
was nu sprake- wel handhaven
tussen motorkap en spatbord.
Op die manier hebben we het
probleem dan ook opgelost. Ik
heb de hele reis tussen motor
kap en spatbord gezeten om de
carbidlamp vast te houden. De
passagiers wsren op tijd aan de
boot maar ikzelf was onher-
Uitvoerig wordt in het hoofd
stuk "Spoor- en tramwegdien-
sten" uit de doeken gedaan, dat
het graven van het Kanaal door
Zuid-Beveland een rechts
treeks gevolg was van de voor-
genomen aanleg van de spoor
lijn Bergen op Zoom-Vlissin-
gen. (Wist u dat?) Het kanaal
Hundersmarck had geen ont
heffing om over polderwegen
en binnendijke te rijden. Vol
gens zijn dochter liep hij soms
in één week elke dag een be
keuring op. Dat waren nog eens
tijden
doende belangstelling' op
dinsdagen naar de markt in
Goes reed. Hij liet dan zijn
smederij/ rijwielhandel enige
tijd voor wat ze was.
Soms werd hij ook wel bij boe
ren thuis ontboden om hen naar
veilingen en venduties te rijden
Verwijzend naar experimenten
uit de huidige tijd, zegt de
schrijver over hem: "Misschien
was Geert Hundersmarck wel
de eerste beibus-ondernemer
van Nederland
Grand Theater Goes vertoont
vanaf morgen de veelbespro
ken filu "Greystoke, de legende
van Tarzan. heer van de Apen".
De film, met een lengte van bij
na 2 uur on een kwartier, gaat
terug naar de bron van het ver
haal van Tarzan. Acteur Christ-
offer Lambert komen we tegen
in de hoofdrol van een man die
moet kiezen uit twee levens:
één in de wereld van het oer
woud het andere deel als een
Engelse lord. Deze film zit vol
ontroerende en humoristische
taferelen on word door de kri-
tieken omschreven als "een
Tarzan om van te smullen”. De
film draalt oen hele week In
Grand Theater Goes voor alle
leeftijden.
Als nachtfilm draait vrijdag
avond laat de pornofilms "Hete
Serveersters" In Grand Goes.
Op de foto: Christotfer Lambert
In Greystoke
Doeéeréag-Vrijéag.,-28.80 eer
Zaterdag-Zoadat18.08-21 J8 eer
Maaadag-Diasdag-Waeeadag .28.00 aar
pelle kwam wonen, waar hij nu
projectleider is van het gecoör
dineerd bejaardenwerk In de
gemeente Kapelle (Welzijn voor
Ouderen), drong uiteraard ook
de rijke geschiedenis van het
Bevelandse openbaar vervoer
zich aan hem op.
Nu staan alle vormen van
openbaar vervoer, die de Beve
lenden gekend hebben, in
en Zuidbevelanders
werkje, dat veel react
In de geest van "Ja.
nog" of "Gut dat heb ik nooit
geweten".
Het boekje
veiand" (met tekeningen van
zoon Koos van Hartingsveldt) is
door de auteur -zoveel ais mo
gelijk was- tot op het laatste
moment bijgewerkt. Zo wordt
de omvorming van het NS-sta-
tion Goes tot 'Park and Ride'
-station nog genoemd. Ook het
inzetten van de voormalige
veerboot 'Koningin Emma' bij
de viering van 'Temeuzen 400 boekhandel. ^Ijs
jaar Stad', het afgelopen voor-
jaar wordt nog vermeld
Een opmerkelijke 'vrije vogel’
uit de beginjaren van de Beve
landse autobusondernemingen word in 1866 opengesteld, de
in de jaren '20 was Geert Hun- Zeeuwse spoorlijn in 1868 (tot
dersmarck uit Biezelinge Veel
gegevens zijn over hem niet
boven water gekomen, maar
zeker is wel, dat hij 'bij vol- Op die Zeeuwse spoorlijn wer
den in de jaren '20 enkele lo
kaalspoorwegen (zog maar:
tramdiensten) aangesloten, te
weten Goes-Womeldinge).
Goes-Wolphaartsdijk en
ringüjn door de Zak van Zuid-
Beveland. Voor het personen
vervoer zijn ze eigenlijk nooit
echt populair -
geworden. De ringlijn door de
Zak bleef het langst bestaan,
maar dan voornamelijk als 'bie
tenlijntje' en laatstelijk als toe
ristische attractie
boekje vaak ijzig nauwkeurig Toen ZïïJJ g®leden ,Ka' Vooral het pntstaan van de
AMZ laat zich als een plezierig
soort familieroman lezen, om
dat daarin de mensen centraal
staan
Maar niet alleen de busonder
nemingen krijgen veel aan
dacht Het boekje begint met
een behandeling van alle veer
diensten van en naar de Beve
landen. Een komisch aspect
heeft de behandeling van de
dienst Kortgene-Woiphaarts-
dljk. Vanaf de Middeleeuwen
werden daar uitsluitend persen
nen overgezet, m een roei- o»
zeilboot.
"In 1819 werden voor het eerst
ook 4 koetsen met 8 paarden
overgez* maar de zeilpont
beantwoordde niet aan de ver
wachtingen. Tot 1900 werd het I
De historische nauwkeurigheid
doet soms wat droog aan. maar
ze is voor de volledigheid van
't Reisvaerdig Be- het overzicht toch onontbeer-
Njk. Gelukkig zijn de menselijke
verhalen, Samengesteld uit
reacties van ‘tipgevers', niet
vergeten
”T Reisvaerdig Beveland" van
J.C. van Hartingsveldt (Kapal
le). Uitgegeven bij Drukkerij
Den Boer, Middelburg, Vanaf
deze week verkrijgbaar in de
overzichtelijke volgorde keurig
op rij. De eerste hoofdstukken
van het boekje t Reisvaerdig kleine vee aan boord genomen.
Beveland ademen de sfeer van -- --
een droge opsomming. Maar
later, als de busdiensten in het
verhaal gaan.voorkomen, wor
den de ontwikkelingen tegen de
achtergrond van die tijd ge
plaatst (het z g. sociale plaatje).
En nog iets verderop komen
dan de zo broodnodige mense
lijke verhalen en reacties.
Overigens vermeldt Van Har-
tingsvelt in zijn boek-ook. dat de
Bevelandse busondememers
zich niet altijd even strikt hiel
den aan de voorschriften Ze
trokken zich niets aan van rij
en rusttijden, ze reden vaak hief
op tijd, ze 'vergaten' extra-ritten
te melden, ze veranderden de
j dienstregelingen op eigen
houtje, etc Conclusie van de
schrijver: "Het waren geen
grote misdrijven. maar
tochze deden maar een dof
te".
Van Hartingsveldt gaat er op
ironische wijze van uit. dat de
als hinderlijk ervaren Middel
burgse bureaucratie het moest
afleggen tegen de Bevelandse
nuchterheid.
ZACHTS. WÖLLXH VLAHMEL
IRsuitrok HST
BYPASSCHDt BloSSC
voo«t
de Toch kleven er een paar
schoonheidsfoutjes aan het mL
nituieuze werk Zo zijn de tek
sten over de Stoomtram Goes-
Borssele kennelijk geschreven,
toen de SGB als toeristanlijntje
nog niet was overleden De pa- I
gina's 78 en 115 zijn geschre
ven alsof het lijntje nog bestaat,
maar op pagina 92 wordt de
(tijdelijke) opheffing gememo
reerd
De samensteller zegt daarover
zelf: "Ik erken dat bezwaar.
Oorzaak is. dat de teksten in
1982 zijn geschreven Er is he
laas wat lang gewacht met het
drukken van het boekje En de
'teksten konden tussentijds niet
eindeloos gewijzigd worden".
van Sinterklaas. In dit nummer van De Bevelander vee!
informatie van onze adverteerders bij wie Sinterklaas zijn
keuze kan maken. Deze week verder redactioneel aan
dacht voor de opening van het nieuwe Stadskentoor^ van
Goes Volgende week woensdag wordt het officieel geo
pend door minister Rietkerk van Binnenlandse Zaken
i
-4
-■»