BEL
PUZZELLIJN
I
I
I
020-21.44.44 i
I
I
I
a
■1
STUK VOOR STUK
van Biemen
LA
I
Houdt Groeneveid voor ogen
RODE KRUIS LUISTERSPEL t
„Clinique”
een zichtbaar/esultaat
Oosterschelde naar een nieuw evenwicht
Voor’n
service:
eoHnweswre.
WOeéteilMfe
FOLDER:
DE
3
rsgotewbe terug neer I tensers art
a» geweend
nok doen.
Notüóriijk. Daarvoor kon Ik mesett
voel te goed”, aldus Matty.
Afbraak en verval
(Van aan onzer redakteuren)
HANSWEERT-OOST - Zacht
en kalm overleed deze week
een dorp: Hansweert-Oost Is
niet meer.
U kunt direct meedoen aan het
Heeft U pen en papier klaar?
Aasgieren
Clinique Huidverzorging
Clinique Specials
„Afscheid”
Altijd onzekerheid
Donderdag 27 mei 1982 - 34e jaargang no. 21
-“=■---
GOES - „Oosterschelde naar een nieuw evenwicht”, zo luidt de
titel van een groot formaat folder, die In woord en beeld de flora
on fauna van deze unieke zeo-arm beschrijft
welkom.
Clinique Perfecte make-ups
Clinique Actuele kleuren
Clinique Schitterende oogmake-up
Clinique Zon-bescherming.
Uitstekende kwaliteiten in 100%
katoenen zomerstoffen; poplin,
keper, piqué, jersey, seersucker,
broderie, batist, tientallen aktuele
modekleuren, en heel veel strepen
en dessins; natuurlijk aantrekkelijk
geprijsd, zodat zelf maken echt de
moeite waard blijftl
Kfokstraat II Gees 27473
De Clinique specialiste is op vrijdag 28 en zaterdag
29 mei in onze zaak aanwezig.
Parfumerie-SelieealieMssalefl
•JLs, sdge, Jepmm, reet Ge (cede
gasvom. de afwertiag, bat eeeriert
ea de kwaMeR dto de ertkelea vaa
hei paté Fraaee aMft
t. Goes Tel.
.-..-I i
huW.
weten
.<-. t -
Hansweert-Ooat moet verdwijnen voor
de verbreding van het Kanaal door
Zukl-Beveland. Een nieuw toegangs
kanaal, grotere sluizen. Het dorp moet
kompleet van de landkaart verdwijnen.
Het wordt binnen enkele dagen met de
De laatste bewoners trokken dezer
dagen weg. De tijd is nabij, dat de
sipper de definitieve doodsklap aan het
zieltogende dorp zal toebrengen.
De laatste dagen
in Hansweert-Oost
beet wei leuk, maar dat veranderde
snel. „Ze vervelen zich dood. Ze zijn het
buitenspelen gauw beu. Er zijn geen
vriendjes meer en het puin is óók al
geen attraktie meer. Ze zien het al vier
jaar. In het begin zaten ze In elk huia,
dat leegkwam. Nu zijn ze erg ongeïnte
resseerd".
Het dorp verdween allengs om. hen
heen. Het werd onder hun ogen met de
grond gelijkgemaakt Voor hun kinderen
(10, 9 en 7 jaar) was dat aanvankelijk
John heeft tijdens de „laatste dagen
In Hansweert-Oost*’ grote problemen
met de nachtrust „Ik slaap niet meer
rustig. Ik ben onmlddellljk wekker,
als Ik wet hoor. Je weet Immers niet,
wst er aan de hand Is. We hebben ge
zien, wat er bij andere huizon ge
beurde. Ze kunnen de dakpannen
wel van je huis afhalen. Don kijk je de
anders morgen zó togen de blote
hemel aan. Do mensen zijn tegen
woordig hondsbrutaal. Daar heb je
geen Idee van”.
Vrijwel elke avond en elk weekeinde
verschijnen de auto's met aanhanger
wagentje in het geruïneerde dorp.
Tegels, dakpannen, kozijnen, deuren:
niets is nog veilig. ,«Als de stropers
ontdekken, dat er ergens wéér een huis
Is leeggekomen, wordt de aanval direkt
ingezet. Aasgieren, ik heb er géén
ander woord voor", zegt Matty. Ais er
hier een auto met een aanhangwagen-
tje voorbijkomt, sta Ik ogenblikkelijk aan
het raam. Ik ben doodsbang, dat ze.
onze spullen zullen weghaien*.
En over do ontruiming van het dorp:
„Menselijkerwijs gesproken hoeft het
wat lang geduurd. Dat la geen kritiek,
maar gewoon oen vaststelling. De laatst-
vertrekkenden (zoals wij) hebban wel
érg lang In de rommel moeten leven.
We hebben vier )aar lang tegen dat
troosteloze puin aangekeken, maar ook
In je eigen huls ga je op het laatst oen
heleboel dingen verwaarlozen. Je repe
teert niks meer, je verft niets meer, je
koopt nik» nieuws meer".
van andere
Vaten fcemen te het -
Matty en John Hughes behoren tot de
„laatsten der Mohikanen”. Ze hebben
het verval en de afbraak zien toeslaan.
Ruim vier jaar geleden was Hanoweert-
Oost nog een leefgemeenschap, waar
ruim 1000 inwoners (in zo’n 250
woningen) hun dagelijks leven leidden.
Vreugdes, liefdes, ruzies; ze waren er.
Zoals overal Nu regeert de sloper. Er
zijn nog wat ruïnes te zien, maar over
enkele weken is alles weg
Het waren toevaMg do buren van Matty
en John. Er kwamen steeds meer
huizen leeg te staan. Er vielen gaten: zo
voelden de achterblijvers het
De dorpelingen, die oen eigen woning
hadden, vertrokken eigenlijk het snelst
Ze gingen „plat” voor de forse vergoe
dingen en de aantrekkelijke uitkoop
sommen. De bewoners van de huur
huizen waren Iets minder goed af. Het
was moeiüjker voor hen binnen de
gemeente vervangende woonruimte te
vinden. Soms was dat een kwestie van
geld (té grote huurverschillen). soms
ook een kwestie van lokatie.
En John tenslotte: „We zijn erg M| mot
de woning die ons nu In Kruiningen Is
toegewezen, maar eigenlijk had Ik tóch
boet mijn hele leven hier in Hansweert-
Oost willen blijven wonen.
Ons bezoek valt In de laatste dagen, die
Matty, John en hun kinderen door
brengen In hun huisje aan de Rijnstraat.
Ze zijn do laatsten In hun rijtje. Er staan
nog 4 rijtjes huizen overeind. Er wonen
zegge en schrijve nog drie gezinnen.
Eenzaam en alleen. Het is stil en triest
In Hansweert-Oost. „Je ziet geen mens
meer”, beamen ze. „Behalve op zondag
Dan voelen we ons nét een stel apen in
een kooi. Dan worden we uitgebreid
bekeken. Het is gewoon gênant*.
Doet, om te kijken ws
hebban. „Dot g»en
Eind mei moeten alle bewoners wag
zijn. Dat weten Matty en John ai oen
hele tijd. Maar óók legio inwoners van
andere dorpen hebben dat intussen
ontdekt Hansweert-Oost Is vogelvrij
verklaard. Het nederiandso volk ontpopt
zich weer eens als aasgieren. Vorige
week nog „pakte” Matty een onge
wenste bezoeker In de kraag die tegels
kwam stolen. „We hebben een hartig
woordje gewisseld. Dat kan Ik je ver
zekeren. Je hebt verdorie niks meer te
verteken over ie eigen spullen. Iedereen
'oow- nm, aiSOT onze eigenoommon
plotseling publiek bezit zijn geworden.
Maar zó is het niet*.
Uitgangspunt van de kleurige en In
formatieve folder Is de beslissing de
Oosterschelde zout te laten met be
houd van eb en vloed. Voorop staan
de belangen van het milieu, gevolgd
door de visserij en de re krast ie on
andere belangen (bijvoorbeeld scheep
vaart).
In het kort worden de verschillende
mllleutypen van de OosterscNMde be
schreven: het water zelf; do slikken en
platen; de schorren en binnendijkse
natuurgebieden, zoals de inlagen.
De „bewoners” van de Oosterschelde
komen ook aan bod: hoe ziet een
voedselketen eruit welke vogels zijn
er on wst Is hun gedrag; hoe uniek
zijn do echorreplanton?
De folder geeft vervolgens een ant
woord op de vraag hoe de mono volop
kan genieten In de Oosterschelde on
hl] tegelijkertijd het planten
en dierenleven zo mln mogelijk ver
stoort Er worden aanwijzingen gege
ven, hoe om te springen met afval;
welke afstand men moet bewaren ten
opzichte van konsentratios vogels;
wat bootbezltters wol on niet moeten
Hot dorp ziet er nu spookachtig uit Bij
hot „afscheid* van Hansweert-Oost zog
gen Matty en John Hughes: „We heb
ben er leuk gewoond. Het was hier altijd
erg gezellig Het was - wat je noemt -
een levendig dorp, soms ook in negatief
opzicht. Maar dat hoort er nu eenmaal
bij. Er was hier geen school en geen
winkel, maar dat hoeft iedereen altijd
voor lief genomen."
doen en hoe wormenspltters de
schade zoveel mogelijk kunnen be
perken. Er wordt ook een handvol tips
voor „vogelvriendelijk rekroéren" ge
geven.
De folder Is uitgegeven door do pro
vincie Zeeland, op initiatief van de
stuurgroep Oosterschelde (In deze
groep werken het rijk, de provincie
Zeeland, gemeenten en waterschap
pen samen om te komen tot oen
gezamenlijke visie op het gebied). Bij
de samenstelling zijn do afdeling
milieu on Inrichting van de Delta
dienst on het buro voorlichting van de
provincie Zeeland nauw betrokken
geweest. Do uitgave ie mogelijk ge
maakt door oen subsidie vsn CRM.
Do oplage bedraagt 30.000 exem
plaren. Deze zijn In ruime mate
gedistribueerd over rskreattepun-
ton rondom de Ooeterscholde.
Eventuele meerdere folders zijn
verkrijgbaar bij het buro voorlich
ting van de provinciale griffie, Sint
Pletorstraat 42, 4331 EW Middel
burg, telefoon 01180-27361, toe
stel 124 of 226.
(Intussen Is het gezin Hughes verhuisd
naar de Berghoekstrsat In Kruiningen.
Do woning is van de woningbouwvere
niging Roimerswaal. „Hot Ie proxies wat
we zochten: In Kruiningen, niet te nieuw,
niet te ddur, behoorlijke ruimte binnens
huis on oen flinke tuin. We betalen hier
maar 37 guidon huur méér dan In do
Rijnstraat Vorder hebben we goede
buren. Wat wil je eigenlijk nog. méér.
Het I» doodzonde, dat we ut Hanewoert
De woningbouwvereniging liet de ra
men van de leegkomende huurwonin
gen inslaan in een (begrijpelijke) poging
om kraEérs te weren. De andere huur
ders maakten daartegen bezwaar. „Dat
geeft direkt zo’n grote ravage’, vonden
ze. Er werd gehoor gegeven aan hun
wensen. Vanaf dat moment werden de
ramen dichtgespijkerd.
Er valt een moment van stilte In het
gesprek. De gedachten gaan terug naar
vroeger. In november 1972 kwamen
Matty en John hier wonen. Ze hadden
één kind, do tweede was op komst Ze
verlieten in Rllland-Bath oen oud, parti-
kuller huurhuis, dat door de eigenaar
wat verwaarloosd word, en zo waren blij
met het huisje aan do Rijnstraat, dat ze
kregen aangeboden van de woning
bouwvereniging Roimerswaal. „Toen
wisten we al, dat we er ooit weg zouden
moeten. Over drie jaar, werd er toon
gezegd. Dat hoeft wet langer geduurd.
Eigenlijk hebben we altijd In onzeker
heid gslooW.
De eerste slachtoffers van de „grote
leegloop* vertrokken vier jaar geleden.
FolP.',i
teHta
straat, usseistraat, Kanaaiweg-oeneoen,
Hansweortee Straatweg: re zullen niet
meer te vinden zijn.
WO WW w «a w« waaeaa e aasa^|
Een aantal verdreven Inwoners
van hot vrijwel afgebroken dorp
Hansweert-Oost Is geprikkeld i
door het fptt, dat rijkswaterstaat
J voor zichzelf do mooiste kas- i
i tanjes OF hot vuur heeft ge- J
haald.
i Vooreen In do Rijnstraat werden t
twee splinternieuwe koophuizen,
i twam one*ar Aén frap, Mngokocht i
on Ingericht als kantoor on J
J tskonburo.
i Allo bewoners moesten vertrek-
kon, hun huizon moesten tegen
de grond. De „veroorzaker*’ van i
i dat kwaad nam echter prino-
heerlijk oen paar vrijkomende
i plaatsjes In bezit
Veel oerinwoners beschouwen
dat nog aMJd als oen psycho-
loolach elachta zat In hat actiaak* 1
spel van de afgelopen tien jeer.
zien déérvsn zijn we nu toch goed
terechtgekomen*, aldus Matty on John
Hughes, de laatste Inwoners van oen
dorp, dat niet meer beotaat.
Ook «te
dames-
m montuur
J ««kriiqb».
h-
Een dure of
teMtaebrl
voor Groeneveid maakt 't niets uk Ons aefcies bejft zorgvuldig. Onae
service zoals 't hoort Qmdat «w Mj zijn u te kunnen helpen.
Goes, Lange Vorststraat 106,
Middelburg, Lange Delft 24, A.
VI is singen, 8t. Jacobsatraat 14 FTT*?