BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L Postgiro 50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
FEUILLETON
Het gshsim opgelost*
48ste Jaargang
Dinsdag 3 Januari 1939
Nummer 4402
ABONNEMENTSPRIJS
Per dne maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1 40
Franco per post
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels f 0,75. Iedere regel meer 10; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regeb I 0.40 (bij vooruitbetaling)
De kaart van Europa
gewijzigd.
Geweldig zijn de veranderingen, wel
ke dit jaar in het Donaubekken zijn
voltrokken. De N.R.Crt. geeft hiervan
het volgende overzicht:
Oostenrijk is van de kaart verdwe
nen en maakt thans als Oostmark deel
uit van het Duitsche Rijk, dat tevens
vergroot werd met het z.g. Sudeten-
land. Tsjechoslowakeije, dat ook nog
gebied moest afstaan aan Polen en
Hongarije, heet thans Tsjecho-Slowa-
kije en is een vazalstaat van Duitsch-
land geworden, bestaande uit drie au
tonome deelen, Bohemen en Moravië,
Slowakije en de Subkarpathische Oe
kraine.
De besluiteloosheid van het autori
taire bewind in Oostenrijk, dat weiger
de tegen het nationaal-socialistische
gevaar een compromis aan te gaan met
de sociaal- democraten en evenmin den
moed had het alternatief, herstel der
Habsburgers, te baat te nemen, is het
noodlottig geworden Allen vroegeren
verzekeringen van Hitler ten spijt, is
het land, onder bedreiging van geweld,
bij Duitschland ingelijfd.
Eind 1937 en begin 1938 kwamen
er berichten over een voorgenomen
inmenging van Duitschland, waartoe
een aanslag of iets van dien aard de
aanleiding zou geven. De regeering
nam kapitein Leopold, den leider der
nazi's in Opper-Oostenrijk, en ir. Tavs
te Weenen in hechtenis, sloot de ver
gaderzaal van het volkspolitieke refe
raat in de Teinfaltstrasse en ontbond
de volkspolitieke referaten, die een jaar
tevoren waren ingesteld. Dat verscherp
te den toestand tot een bijna openlij
ken strijd tusschen regime en nationaal-
socialisme.
Op 12 Februari kwam het bericht,
dat Schuschnigg op uitnoodiging van
Hitier te Berchtesgaden op bezoek was
geweest. Zooveel weet men nu wel,
dat Hitier daar een oplossing van de
nationaal-socialistische kwestie heeft
geëischt, dat Schuschnigg naar aanlei
ding daarvan Seyss-Inquart in de re
geering opnam en een amnestie afkon
digde, maar dat hij daarin ook de
linksche elementen begreep. Hij en zijn
volgelingen deden nu toenaderingspo
gingen tot links, doch het wantrouwen
daar was te groot geworden om ze
kans op succes te bieden. De aankon
diging van een volksstemming over de
vraag of Oostenrijk zelfstandig moest
blijven, werd voor de nazi's in Duitsch-»
Naar het Engelsch.
7.
Toen herinnerde hij zich weer, hoe
hij haar gekust had, maar hij schaamde
er zich in het geheel niet over. Het
was enkel een lieflijk souvenir voor
hem. Het was, of zij een zoet geheim
deelden, het bewustelooze meisje en
hij, de practische man, tenminste,
daar hield hij zich voor, ofschoon hij
toch ook iets van een droomer had.
Droomde hij nu?Althans, hij
glimlachte. Dit zag Madge, toen zij
de oogen opsloeg en den blik op
hem vestigde. Teeder en dankbaar
klonk haar stem:
U is heel goed voor mij geweest.
U was telkens om en bij mij. Dikwijls
heeft u mij tot kalmte gebracht, enkel
door uw aanraking Houd mijn hand
weer even vast. Ik heb veel te zeggen
en ik wil kalm zijn.
Het was waar, dat hij haar meer
dan eens gekalmeerd had; dit herin-
land aanleiding tot ingrijpen. Men had
daar altijd een volksstemming geëischt,
maar niet In dezen zin. Nu dreigde
men met geweld. Schuschnigg trok zijn
besluit in en zag zich genoopt het be
wind aan Seyss-Inquart over te dragen,
die prompt aan Hitier verzocht Duit
sche troepen te zenden „om de drei
gende revolutie te verhinderen". Even
prompt rukten de Duitschers op. Ver
zet bleef uit, De aansluiting was een
feit. Een volksstemming, ditmaal in
Duitschen zin, bekrachtigde haar.
Schuschnigg en een deel zijner aan
hangers, die niet gevlucht waren, wer
den van hun vrijheid beroofd. Men
schijnt van een proces tegen Schusch
nigg te hebben afgezien, maar zijn vrij
heid is hij nog steeds kwijt.
Dadelijk na de bezetting van Oos
tenrijk begon er ongerustheid te heer-
schen over het lot van Tsjecho-Slowa-
kije. Hitler had in den Rijksdag in Fe
bruari verklaard, dat Duitschlrnd voor
het lot van de 10 millioen Duitschers
buiten de rijksgrenzen niet onverschil
lig kon blijven. De 6'/a millioen Oos
tenrijkers waren nu bij het Rijk gevoegd.
Slechts de 3'/2 millioen Sudetenduit-
schers bleven over. Wel gaf Duitsch
land na de aansluiting van Oostenrijk
de verzekering, dat het geen agressieve
bedoelingen koesterde tegen Tsjecho-
slowakije, maar de regeering, die tot
dusver altijd aan het centralistische ka
rakter van den staat had vastgehouden,
beloofde nu een minderhedenstatuut.
In April elschte Henlein, de leider van
de Sudetenduitschers gelijkheid van
Duitschers en Tsjechen, volledige au
tonomie, herstel van begaan onrecht
tegenover de Duitschers. De regeering
verwierp dit programma als grondslag
voor onderhandelingen, doch verklaar
de wel op anderen grondslag te willen
onderhandelen Engeland en Frankrijk
drongen aan op concessies, maar veel
haast maakte Praag niet.
Toen er op 21 Mei Duitsche ma
noeuvres aan de Tsjechische grens
werden gehouden, besloot Tsjechoslo-
wakije tot een mobilisatie. Frankrijk,
Engeland en de Sowjet-Unie gaven te
verstaan, dat zij bij een aanval achter
het land zouden staan. Na dete korte
crisis bleven de onderhandelingen met
de Duitschers traineeren, ondanks den
aandrang van Engeland en Frankrijk
om tot een oplossing te komen. Tsje-
choslowakije stemde toe in de komst
van Lord Runciman als adviseur. Nu
begonnen de Tsjechen te komen met
voorstellen, doch deze bleven ten ach
ter bij de eischen der Duitschers en
nerde hij zich met voldoening. Hij
was altijd overtuigd, dat hij een aan
merkelijke dosis hypnotische kracht
bezat en dit was et nu weer een be
wijs van
Het was dan ook met de bedoeling
om haar te kalmeeren, dat hij haar
hand in de zijne gesloten hield.
Je bent hier geheel veilig bij mij.
Vertel me nu eens kalm en in zoo
weinig mogelijk woorden, hoe het
kwam dat je op de vlakte verdwaald
raakte.
Heeft u mij daar gevonden? Dus
aan u heb ik mijn leven te danken?
Ja. Maar daar spreken wij later
wel eens over. Nu moest je mij aller
eerst eens iets van jezelve vertellen.
Wel, vader en ik schuilden voor
het onweer ik weet niet wanneer.
Dat komt er ook niet op aan.
fe school voor het onweer. En waar?
In een huis dat alleen stond.
Ze gaven ons daar avondeten en we
gingen naar bed.
Heb je goed geslapen?
Ik heb geslapen tot heel laat in
den morgen. Toen ik wakker werd,
heb ik geroepen, maar er kwam geen
antwoord. Het huis was als uitgestor
ven. Toen ging ik naar de kamer van
mijn vader, maar hij was er niet. Alle
zij gingen gepaard met maatregelen van
orde, die misschien wel door het op
treden der Sudetenduitschers waren
uitgelokt, maar die toch ook omgekeerd
een tartend karakter droegen. Inmid
dels had Hitier op 12 September op
het congres te Neurenberg den Sude
tenduitschers zijn steun toegezegd,
waarop Henlein aan president Benesj
een ultimatum stelde, dat Praag van
de hand wees.
De toestand was nu zoo dreigend
dat Chamberlain er aanleiding in vond
Hitier om een onderhoud te verzoeken
om te trachten een vreedzame oplos
sing te vinden.
Op 15 Sept. kwamen beide staatslieden
te Berchtesgaden bijeen. Denzelfden
dag eischte Henlein aanhechting van
het Sudeteniand bij het Duitsche rijk.
Overleg van Chamberlain met Daladier
en Bonnet te Londen volgde. Zij de
den een voorstel tot afstand van de
streken met een Duitsche meerderheid
aan Duitschland en voor autonomie
voor de Duitschers elders. Onder den
Fransch-Engelschen druk nam Praag
het voorstel aan. Chamberlain had nu
te Godesberg een tweede onderhoud
met Hitier, waarin deze hem nog ver
dergaande eischen voorlegde. Cham
berlain kon slechts beloven ze aan
Praag mee te deelen, maar inmiddels
nam men in Frankrijk en Engeland
voorbereidende stappen ter mobilisatie.
Praag weigerde de nieuwe voorstellen
en ieder verwachtte het uitbreken van
vij andelijkheden
Toen kwamen op voorstel van Cham
berlain de regeerders van Duitschland,
Italië, Frankrijk en Engeland te Mun-
chen bijeen. Men redde er den vrede
doch Hitier zag het gros van zijn
eischen ingewilligd en Tsjechoslowakije
was niet alleen gedwongen het Sude
teniand af te staan, maar ook met Po
len en Hongarije ovêr afstand van ge
bied te onderhandelen. Toen beide
landen een' gemeenschappelijke grens
in Rhoeteniê elschten, welke met ver
lies van dit gebied voor het land gelijk
zou staan, zorgden Hitier en Mussol-
lini voor een bemiddeling te Weenen,
waarbij Tsjecho-Slowakije wel veel ge
bied aan Hongarije verloor, maar toch
een doorgang behield naar Roemenië.
Groot is in Tsjechoslowakije de ver
ontwaardiging geweest over het feit,
dat Frankrijk en Engeland het land in
den steek hebben gelaten. Het gevolg
is geweest een ommekeer in Duitsche
richting. Hiertoe heeft nog extra mee
gewerkt, dat Slowakije tengevolge van
de gebeurtenissen de lang begeerde
autonomie heeft gekregen. Men is daar
kamers ben ik rondgegaan, maar ze
waren verlaten op één na.
Er stond verschrikking te lezen in
haar blik. Ze trilde over al haar leden.
Wat was daar in die kamer? Of
wie was daar? Zie, dat je het mij ver
telt.
Er lag een man dood.
Heb ik u dit al niet verteld? Ik had
de luiken open gedaan en het volle
licht viel op zijn gelaat.
Ze leunde weer achterover In de
kussens en bedekte het gelaat met de
vrije hand.
En wat deed je wel, toen je hem
zag? vroeg hij na een korte pauze.
Ze trok de hand terug; haar ge
zichtje was nog bleeker dan'te voren,
maar de oogen stonden kalm.
Ik geloof, dat ik flauw gevallen
ben. O, het was zoo verschrikkelijk!
Toen ik weer bijkwam, trachtte ik
moedig te zijn, ter wille van mijn va
der. Ik ging 't heele huis door en ten
slotte vond ik een manier, om te ont
komen. Ze hadden mij ingesloten,
maar toch brak ik uit) Hoedat zal
ik u een anderen keer wel eens ver
tellen. Maar ik ben zoo moe. Mag ik
nu slapen gaan?
Zeker, arm kind, zekerl En je
zult je sterker voelen, als je wakker
nimmer zoo democratisch geweest als
te Praag, al slaat nu de schaal weer te
veel naar den anderen kant door
hetgeen ook weer mede de Joden
moeten bezuren
Voor een andere dan een Duitsch
gerichte politiek is er trouwens in de
republiek geen plaats meer, zij is in
militair en oeconomlsch opzicht weer
loos gemaakt en moet zelfs dulden,
dat midden door het land een Duit
sche autoweg zal loopen.
Hongarije juicht over de verruiming
van zijn grenzen, maar heeft niettemin
te kampen met het nationaal-socialis
tische probleem in eigen land, dat door
Duitschlands opdringen naar het Zuid-
Oosten tot een qptmt gevaar is ge
worden en waartegen de Italiaansche
vriendschap, zooals bij het geschil om
Roethenië gebleken is, geen waarborg
biedt.
Ook Roemenie voelt zich door den
Duitschen invloed bedreigd, en is ook
beducht dat Hongarije vroeg of laat
zijn aanspraak op Zevenbergen zal Ia-
ten gelden. De Koning, die de wer
kelijke leider van zijn volk is, heeft in
het begin des jaars de nieuwe grond
wet geteekend, welke een totalitair be
wind mogelijk maakt en heeft tegen
het einde van het jaar den stoot ge
geven tot een eenheidspartij. Tegen
de IJzeren Garde is men met kracht
opgetreden. Codreanu werd in April
aangehouden en later tot vijftien jaar
dwangarbeid veroordeeld. Deze maand
is hij met een aantal aanhangers „bij
een poging tot ontvluchting" doodge
schoten,
De «Reiger» weer thuis.
Na een zeer voorspoedig verloopen
reis heeft gezagvoerder J. B. Scholte
den afgezant van de Nederlandsche
regeering naar de viering van het eeuw
feest van den Grooten Trek, jhr. mr.
F. Beelaerts van Blokland, en de ove
rige passagiers van deze bijzondere
vlucht der K.L.M., veilig teruggebracht
op Schiphol. Nog net op tijd om den
Oudejaarsavond in den familiekring te
kunnen vieren. Een vlucht, die In me
nig opzicht van groote beteekenis is
en nog zal kunnen blijken te zijn, is
daarmee volbracht.
Enorm was de belangstelling bij de
aankomst Zaterdagmiddag. Zelfs de
Minister-President dr. H. Colijn en de
Minister van onderwijs, kunsten en we
tenschappen prof. dr. J. R. Slotemaker
wordt. Maar ik zal niet bij je weggaan.
Je bent hier volkomen veilig. Wees
daar maar gerust op.
Ze keek hem in de oogen met een
vertrouwen, dat hem heerlijk aandeed;
toen sloot zij de hare als een gehoor
zaam kind.
Goeden nacht, fluisterde zij.
Wat beteekende toch dat voortdu
rend praten van dien man, dien zij
vermoord had gevonden? Dat was
toch geen ijlen meer? Maar wat een
tijd was er nu al verloopen, om dit
alles nog na te gaan. En hoe lang
zou het nog duren, eer ze bij machte
was alles goed en geregeld re ver
tellen. Want als haar zenuwgestel een
dergelijken schok had ondervonden,
zou dit nog niet zoo gauw terecht
komen.
0
Ofschoon Stephen Harcourt van
nature voortvarend was, had hij ge
duld geleerd in zijn vak. Hij werd in
dit geval dan wel zeer zwaar op de
proef gesteld, zoodat hij tegen zijn
tanie zei, toen die hem een uur later
rusteloos de eetkamer vond op en
neer loopen:
Wilt u wel gelooven, dat ik niet
weet, hoe ik daar nu op wachten zal?
de Bruine waren aanwezig, en hebben
de bemanning hartelijk verwelkomd.
Toen de ontvangst voorbij was,
hebben wij, aldus het Alg. Hbld. den
gezagvoerder van het Dlngaansvliegtuig,
den heer J. B. Scholte, eens nader over
zijn reis kunnen hooren
Scholte is een oude bekende in
Afrika; immers, was hij het niet, die in
1929, met Geyssendorffer, Van Laer
Black, den Amerikaanschen multi-mil-
lionnair, op diens vlucht naar Afrika
heeft gevlogen?
Het was dan ook geen wonder, dat
Scholte's eerste uitlating er een van de
grootste bewondering was voor de ont
wikkeling van de luchtvaart in het
Afrik aansche land.
„Vergeleken bij toen was het er een
paradijs", aldus de gezagvoerder. „Wel
zelden heb ik een dergelijke ontwikke
ling gezien. Toen allemaal kleine vlieg
veldjes, zonder eenlge outillage, In
totaal langs de route, welke wij ook
dezen keer hebben gevlogen, ongeveer
veertig, thans niet minder dan drie
honderd, met uitstekende afmetingen,
radio-installaties en gronddiensten.
Afrika, zo°a!s het nu is, moet wel
een prachtig werelddeel zijn voor een
uitgebreid luchtnet.
„Wel zelden," zoo zeide de heer
Scholte verder, „heb ik zulk een ge-
noegelijke reis gehad. Ik kan het moei
lijk een dienstvlucht noemen. Integen
deel, wat wij nu achter den rug heb
ben, is luchttoerisme in een besten zin
van het woord. Voor mij begon het na
Cairo, want tot daar vlogen wij langs
de gewone K.L.M.-Indlë-Iijn.
Het weer was prachtig, en zelden
heb ik zulke mooie landschappen ge
zien. Over woestijnen en oase's langs
den Nijl, in zijn mooiste variaties, ging
het naar het oerwoud van midden-
Afrika.
Soms zagen we in het meest woeste
landschap plotseling een kudde prach
tige antilopen, die angstig voor het
vliegtuig vluchtte. Dan weer passeer
den wij watervallen van honderden
meters hoogte en zwaar begroeide berg
randen, die plotseling hoog uit het
vlakke land opstaken. Zelden heb ik
dan ook dermate enthousiaste passa
giers gehad.
De geest aan boord was buitenge
woon. Wel het meeste heeft mij het
medeleven van jhr. Beelaerts getroffen.
De eerste was hij, om ergens aan mee
te doen, het meeste trachtte hij aan
boord de stemming te vethoogen.
Toen wij te Broken Hill een uit
noodiging ontvingen om een tocht
naar een der steengroeven te maken,
Ze stak haar arm door de zijne en
geleidde hem naar de tafel.
Hoor eens, jongen, als je je nu
niet eens den tijd gunt, om te eten of
te rusten, dan zal je jezelven ook nog
ziek maken. En hoe zal ik het dan
stellen zonder jou? Jij bent de eenige
die dat geheim kan oplossen, als het
ooit tot een oplossing komt. Wij heb
ben vanmiddag heerlijke soep en een
lapje biefstuk om van te watertanden.
Laat dat alles nu niet koud worden.
Kom, Stephen!
Ze gingen tegenover elkaar zitten
en zoo goed liet de jonge dokter het
zich smaken, dat zijn pleegmoeder
met stralenden blik naar hem keek.
Verscheidene dagen zouden echter
nog verloopen, eer Madge haar ge
heugen weer normaal terug had.
Nu was het tante Anne, die haar
verpleegde, haar vragen beantwoordde
en haar geschiedenis in zijn geheel te
hooren kreeg.
Het zijn nu geen waanvoorstel
lingen meer, maar feiten, die zij ons
vertelt, Stephen! verzekerde zij haar
neef.
Dan moet de politie ook ge
waarschuwd worden, meende hij.
£Wordt vervolgd).