BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
r
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK
Breskens
De gesloten grens.
FEUILLETON
Esn glimp van Canada*
48ste Jaargang
Vrijdag 2 Deoember 1938
Nummer 4393
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f t .25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40
Franco per post
Buitenland per jaar I 6.50 Alles bij vooruitbetaling
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer 10; 15. Ingez Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling)
V -dn»*"-'
Zij, die zich met ingang van
1 Januari 1939 als abonné van de
Breskensche Courant opgeven, ont
vangen de nummers van heden tot 1
Januari gratis.
WW——sp—l_. J —9
Art. 10 bis Motor- en Rijwielwet.
Burgemeester en Wethouders van
Breskens maken bekend dat de Bou
levard, in verband met het uitvoeren
van bestratingswerken, vanaf 7 Decem
ber 1938 tot nadere aankondiging voor
het verkeer met motorrijtuigen, rij- en
voertuigen zal zijn afgesloten.
Breskens, 2 December 1938
Op initiatief van het Comité van
1 :J van Nederlandsche In-
op Zaterdag en Zondag
■I van de Nederlandsch-
door een commissie,
de heeren F. J. W.
er Tweede Kamer, Mr.
iven Goedhart, hoofd-
reiiacicu. Utrechtsch Nieuws
blad, en Mr. G. C. M. van Nijnatten
te Nijmegen, een onderzoek ingesteld
naar de praktijk der toelating en afwij
zing van Duitsch-Joodsche vluchtelin
gen door de Nederlandsche autoritei
ten. Aan het door deze commissie uit
gebrachte verslag is het volgende ont
leend:
Door mededeelingen van Regeerings-
wege is de indruk gevestigd, dat bij
de toelating van Duitsch-Joodsche
vluchtelingen zooveel tegemoetkoming
en voortvarendheid zou wolden be
tracht, als met de inachtneming van de
uit economische en hygiënische over
wegingen onvermijdelijk voortspruiten
de beperkingen mogelijk is. Men zou
op grond hiervan onder meer verwach
ten, dat in al die gevallen, waarin niet
onmiddellijk op grond van voldoende
gegevens tot toelating kan worden be
sloten, overgegaan zou worden tot tij
delijke detineering b.v. gedurende
een week teneinde door een be
hoorlijk onderzoek een volledig beeld
te verkrijgen. Evenwel moet geconsta
teerd worden, dat kennelijk de aan de
grensautoriteiten verstrekte instructies
met deze voorwaarden van menschelijke
behandeling van vluchtelingen, die,
36- (Nadruk verboden).
Om zich in Londen in zeer korten
tijd te verplaatsen naar ver afgelegen
stadsgedeelten wordt meestal de „onder-
grondsche benut. Het verkeer is er
enorm druk en alles gaat ziedend snel.
Kan men zich in de underground van
andere wereldsteden gewoonlijk zon
der navraag aanstonds orienteeren
aangaande richting stations van over
stappen en eindbestemming, in Lon
den is zulks nogal eens een puzzle.
Op alle belangrijke punten in dezen
doolhof staan dan ook geüniformeerde
gidsen, welke de menigte in de ge-
wenschte richtingen stuwen, op- of
gelijk nader zal blijken, veelal in on
middellijk levensgevaar verkeeren, geen
rekening houden. Niet dan met de
grootste moeite en na urenlang aan
dringen wordt in een enkel geval be
reikt dat de onmiddellijke terugzending,
die de instructies voorschrijven, gedu
rende een zeer korten termijn, door
gaans van slechts enkele uren, bij
hooge uitzondering van één dag, wordt
opgeschort. Indien niet van particuliere
zijde nu en dan werd ingegrepen, zou
den, naar onze stellige overtuiging, allen
die niet het officieel bewijs van hun
recht tot blijvende vestiging in een
ander land kunnen overleggen, zonder
verwijl worden teruggezonden, zelfs
indien met groote waarschijnlijkheid
moet worden verwacht dat zij als ge
volg daarvan in levensgevaar zullen
komen te verkeeren of, in het gunstigste
geval, zonder middelen van bestaan of
onderdak in Duitschland zullen moeten
rondzwerven.
Ter ondersteuning van hetgeen hier
boven is gezegd laten wij hier een
aantal sprekende gevallen volgen:
1. Een man, in het bezit van een
visum van een ander land, maar zon
der een voor dat land geldige verblijfs
vergunning, wordt niet toegelaten. Al
leen door volhardend ijveren van par
ticuliere zijde werd tenslotte alsnog
toelating verkregen.
2. Twee jongens, wier vader zelf
moord had gepleegd en wier moeder
zich in Berlijn bevond, kwamen aan de
grens, waar een brief van een In Der,
Haag wonenden oom op het grens-
kantoor gereed lag, meldende dat deze
oom bereid was zich het lot van de
beide jongens aan te trekken. Zij wer
den aanvankelijk teruggezonden, maar
dank zij de particuliere tusschenkomst
kon het bedoelde stuk opgespoord
worden, waarna, zij het na uitvoerig
onderhandelen, toelating werd ver
kregen.
Kon in deze gevallen, mede dank zij
de voor de vluchtelingen zeer welwil
lende uitlegging hunner instructies door
de dienstdoende ambtenaren, toelating
worden verkregen, in vele andere ge
vallen kon zelfs de uiterste tegemoet
koming van de locale autoriteiten niet
tot een zoo gunstige uitkomst leiden.
3. Een man, verloofd met een in
Engeland wonende vrouw, die voor
hem reeds een betrekking in dat land
had weten te vinden, werd ondanks
langdurig onderhandelen met het De
partement van Justitie naar Duitschland
uitgeleid. Hij zag tegen het hem drei
gende lot zoozeer op, dat hij bij het
Nederlandsche douane-kantoor een re
volver vroeg om zich van kant tema
ken. Den dag daarna vond men dicht
bij de Nederlandsche grens, op Duitsch
gebied een man aan een boom hangen.
4. Een man, wiens vader in het be
zit van een industrieel procédé was en
die geweigerd had dit procédé aan de
neerwaarts met lift of trap, rechts of
links. Zoowat het heele ondergrond-
sche net kennen deze gidsen uit het
hoofd. Zonder twijfel dragen hun
hersencellen dit beeld in een wirwar
van lijnen en met de namen van hon
derden stations en ressorteerende
stadsgedeelten. En toch moeten deze
menschen scms nog een of ander
bureau binnenrennen om zich omtrent
eenig gegeven te vergewissen. Want
altijd nog weet de menigte nieuwe
vraagstukken aan de orde te stellen
en hun schier onuitputtelijk geduld op
de proef. Treedt men uit het lawaai
en de duffe atmosfeer der ondergrond-
sche plotseling in het daglicht, dan is
het soms, alsof men uit een benauw
den droom ontwaakt.
Hiawatha heeft ons gegeven, wat
het beloofde. Al wisten wij het aan
tal van duizend medewerkenden schro
melijk overdreven er waren toch zes
honderd en zestig indianen of liever
Duitsche autoriteiten te verraden, werd
eenlge weken in Duitschland door niet-
Joden verborgen en kwam langs den
normalen weg over de Nederlandsche
grens, waar hij werd vastgehouden.
Binnen 24 uur volgde zijn uitleiding,
bij wijze van uiterste concessie werd
hij niet aan de Duitsche politie-auto-
riteiten uitgeleverd, maar gaf men hem
gelegenheid via de bosschen zijn
„vaderland" binnen te gaan.
5. Een bejaarde rabbijn, die welis
waar geen Engelsche verblijfsvergunning
kon toonen, doch wel door brieven
aannemelijk kon maken dat hij in En
geland een werkkring bij Joodsche in
stellingen zou kunnen verkrijgen, en
die bovendien reeds in het bezit was
van:
a) een Tsjechisch paspoort, hem als
Tsjech verleend,
b) een spoorkaartje tot Vlissingen,
c) een bootkaart tot Londen,
werd uitgeleid. De man, die om 10
uur 's morgens per trein was gearri
veerd, mocht op Nederlandsch grond
gebied niet wachten op de telegrafisch
gevraagde bevestiging van zijn voor
uitzicht op een werkkring in Engeland,
maar werd na eenige uren oponthoud
onverbiddelijk over de grens gezet. Bij
zijn uitleiding verzekerde hij onder aan
roeping van God, dat zijn terugeeer In
Duitschland zijn dood beteekende.
Omtrent zijn verder lot is niets bekend.
6. Twee mannen, die niet voor on
middellijke toelating in aanmerking
kwamen, als zijnde niet voorzien van
een bewijs dat zij zich in een ander
land zouden kunnen vestigen, werd,
dank zij de welwillendheid der dienst
doende ambtenaren, toegestaan van 's
morgens 10 uur tot 's middags 6 uur
op Nederlandsch grondgebied te blij
ven, waarna hun uitleiding, toen alle
onderhandelingen met Den Haag vruch
teloos waren gebleven, volgde. Over
eenkomstig instructie werd in hun pas
sen aangeteekend, dat zij niet waren
toegelaten. Een hunner heeft ander
maal de grens overschreden, is er in
geslaagd tot Amsterdam te komen,
waar hij gearresteerd werd om opnieuw
uitgeleid te worden. Omtrent hun ver
der lot weten wij niets.
7. Een ruim 80-jarige man, wiens
huis was vernield, en die aan zware
mishandelingen had blootgestaan
men had hem op een stoel gebonden,
dien stoel in brand gestoken, en toen
de vlammen doofden, hem met een
tafelpoot op het hoofd geslagen
kon, ofschoon hem was toegestaan
zich ten huize van zijn in Nederland
wonende kinderen te vestigen, over
eenkomstig de instructies niet toege
laten worden, omdat hij geen Duitsch
paspoort en geen Duitsch bewijs van
goek zedelijk gedrag kon toonen. Hij
heeft zich dagenlang in Nederland ver
borgen moeten houden en kon eerst
te voorschijn komen, toen zijn Neder-
aldus vermomden, welke met hun spel
de duizenden toeschouwers van het
begin tot het einde boeiden.
Het drama speelt in Canada aan
den oever van een der door ons be
zochte groote meren. Het huwelijk
van Hiawatha met het Dacotahmeisje
Minnehaha was een tooneel vol liefe
lijkheid evenals het lenteballet in het
derde bedrijf. Daartusschen kwamen
de ernstige momenter, als de stam
in de barheid van den winter de prooi
wordt van den hongersnood. De geesten
van de koorts en van den honger be
sluipen de wigwam, waarbinnen Min
nehaha met den dood worstelt. Zij
wijfelen, want de medicijnman roffelt
op de magische trom, zij schokken
terug, als het doffe geluid feller op
klinkt. Dan plotseling snellen zij voor
uit en het lot van den stam is beslist.
In den maneschijn wordt het in een
wit gewaad gehulde doode lichaam
van Minnehaha grafwaarts gedragen,
landsche advocaat erin geslaagd was in
Duitschland de bedoelde stukken te
bemachtigen.
8. Een Poolsche vrouw, wier man
sedert 1932 in Nederland woont en
die tot nu toe bij haar kinderen in
Duitschland was gebleven, verkreeg
van den procureur-generaal bij een der
Nederlandsche gerechtshoven vergun
ning om zich bij haar man in Neder
land te voegen en werd dientengevolge
in Duitschland afgeschreven. Deson
danks werd zij niet in Nederland toe
gelaten. De eenige lichtzijde voor haar
is daarbij, dat zij als in Duitschland
niet meer bestaand, blijkbaar niet voor
kwam op de lijst der Joden, die
„spontaan" geplunderd en mishandeld
moesten worden.
9. Een in Nederland wonende Duit
sche Jood, die in Duitschland werkt en
die elke week van Vrijdagmiddag tot
Zondagavond thuis bij zijn vrouw ver
toefde, gedurende welke periode zijn
pas door de Nederlandsche autoritei
ten in bewaring wordt gehouden, werd
de laatste weken in Nederland niet
meer toegelaten omdat de Duitsche
autoriteiten hem zijn pas hebben ont
nomen.
10. Een man, die ernstig mishandeld
was en die om aan verder gevaar te
ontsnappen, te voet gedurende 14 da
gen door Duitschland had gezworven,
werd niet toegelaten, omdat hij geen
bewijs kon leveren van de hem toe
gebrachte verwondingen.
11. Een „statenlooze" vrouw (Jodin)
die na 12 dagen loopen meer dood
dan levend de Nederlandsche grens
bereikte, werd onverwijld weder uit
geleid.
12. Een vrouw, die uit vrees voor
arrestatie en mishandeling In haar Duit
sche woonplaats niet naar een Engelsch
consulaat durfde te gaan haar man
bevindt zich In Londen en die
daarom Diet de vereischte papieren kon
toonen, werd onverwijld teruggestuurd
13. Een Joodsche weesjongen, voor
wien een in Nederland wonende tante
bereid was borg te staan het wees
huis is tijdens de laatste antl-Joodsche
uitspattingen vernield werd niet
toegelaten.
Wij hebben alle redenen om over
tuigd te zijn van de volstrekte juist
heid dezer feiten, ofschoon de namen
en andere details uiteraard niet voor
publicatie vatbaar zijn. Deze gevallen
zijn kenmerkend voor de praktijk der
behandeling van Joodsche vluchtelingen,
slachtoffers van de mishandelingen in
het Duitsche rijk, door de Nederland
sche overheid. Wie niet beschikt het
zij over een officieele verblijfsvergun
ning voor een ander [and, dan wel
over een door in Nederland wonende
relatie verkregen vestigingsvergunning
voor Nederland zelve, slaagt er niet.
bergopwaarts. Treurend volgt de gan-
sche stam.
Terugkomend van verre vergeefsche
jachten vindt Hiawatha de tent ledig.
Later brengt een bode de tijding dat
honderd witte krijgers gekomen zijn
over het groote water, hetwelk zoo
bitter is, dat niemand het drinken kan.
Ze kwamen in een geweldige kano
met witte wieken. De stam lacht den
dwazen bode uit, maar de wijze
Hiawatha zegt dat hij waarheid spreekt
en dat de komenden blanke voortrek
kers zijn en zendelingen, die tot in
de diepte van het maagdelijk woud
het geloof en de hoop brengen. En
de blanken komen. Naast het kruis
bevindt zich niet het zwaard maar het
geschenk van ploeg en spinnewiel.
De laatste zang is het vaarwel van
den stam aan Hiawatha, wanneer deze
met zijn tooverkano in het westen
verdwijnt omstraald door heilig licht.
Longfellow's werk gecomponeerd
dan bij uitzondering in, toegang tot
ons land te verkrijgen. Van redelijke
toepassing van het asylrecht kan dan
ook in de laatste weken de instruc
ties zijn naar ons gebleken is telkens
opnieuw verscherpt naar onze over
tuiging niet meer worden gesproken.
De Regeering laat doorschemeren,
dat zij bereid zou zijn op veel ruimere
schaal vluchtelingen, ook volwassenen,
maar vooral kinderen toe te laten, in
dien zij door middel van daartoe in
Duitschland georganiseerde transporten
hierheen zouden worden gevoerd. Het
behoeft wel geen betoog, en zulks was
ook de meening van al onze zegslieden,
dat van dergelijke georganiseerde trans
porten in de naaste toekomst, geen
sprake kan zijn. Immers van de zijde
der Duitsche autoriteiten is medewer
king daartoe uitgesloten, en de Jood
sche bevolking is door de geweldda
dige ontbinding van alle organisaties
die daarbij hulp zouden kunnen bieden,
ten dezen tot machteloosheid gedoemd.
Kan dus practisch van toelating van
vluchtelingen ternauwernood worden
gesproken, terwijl daarvan bij hand
having van den bestaanden toestand
ook in de naaste toekomst niets zal
komen, toch zou zelfs onder deze
omstandigheden een veel grooter aan
tal slachtoffers binnenkomen, indien
de Regeering er toe kon besluiter
de plaatselijke autoriteiten en de her
zoo bewonderenswaardig behulpzami
particulieren, Joodsche zoowel als niet
Joodsche, gelegenheid en tijd te gever
tot nauwkeurig onderzoek van elk af
zonderlijk geval. Daartoe ware eei
doeltreffend middel het oprichten lang
de grens van barakken, waarin alle
die over de grens komen en tot wie
onmiddellijke toelating niet kan worde.,
overgegaan, voor enkele dagen onder
bewaking zouden kunnen verblijven,
tot bij tijd en wijle de daartoe in het
leven te roepen comité's in contact
met de plaatselijke autoriteiten een
onderzoek zullen hebben ingesteld.
Op deze wijze zou het leed voorko
men kunnen worden, dat thans hen
treft, die, uit vrees voor uitleiding
voordat hun geval tot klaarheid is ge
bracht, zich soms dagenlang verborgen
houden, verteerd door angst voor
ontdekking en de gevolgen daarvan.
Maar ook zou hiermede het onrecht
worden vermeden, dat thans hen be
dreigt, die dezen ongelukkigen bij
stand verleenen.
In het zoogenaamde bewakingsge
bied langs de grens wordt aan hen
meermalen aangezegd, dat zij uitzetting
te verwachten hebben, indien zij voed
sel of onderdak, zij het slechts voor
enkele uren, aan z.g. illegaal binnen
gekomen vluchtelingen verleenen, en
dit ook dan, wanneer zij die aldus
hun hart laten spreken, gezeten Ne
derlandsche burgers zijn. Buitendien
wordt met hechtenisstraf of boete
ieder bedreigd, die aan een vluchteling
door Goleridge-Taylor moge als zoo
veel ander verheven scheppingen aan
kritiek bloot staan het biedt schitte
rende momenten, terwijl van Errol
Addison's dansen met Jean Bedells
groote bekoring uitgaat.
Zeer voldaan verlieten wij den
schouwburg.
„Toch nog een glimp van Canada".
„Ja en wat een goede" antwoordde
mijn reisgenoote.
„Ik zou er best nog wel eens heen
willen, niet ter wille van Hiawatha,
maar van zoo heel veel andere dingen,
maar
„Je weet het, van dien rijken oom
Beiden schoten wij In den lach.
„Aan dat fabelachtig wezen hou jij
maar vast, sedert je als kind op het
kaft van een schrift dien rijkaard zag
terugkomen uit het goudland, om zijn
familie gelukkig te maken".
„Ja, waarom niet? Ik reken muur
vast op oome".
(Slot volgt).