BRESKENSCHE COURANT Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. zeeppoeder Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens Ongunstige beslissing voor Tsjechoslowakije. FEUILLETON Sten glimp van Canada. Ingezonden. vooR VVAS eN V - 48ste Jaargang Vrijdag 4 November 1938 Nummer 4386 ABONNEMENTSPRIJS: Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1 40 Franco per post Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling. ADVERTENTIEPRIJS Van 1-5 regels 10.75. Iedere regel meer 10;15. Ingez. Med 30 ct. per regel Abonnements-advertenties groote korting Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0 40 (bij vooruitbetaling) Een der correspondenten van de N. R. Grt. meldde uit Weenen: De uitspraak van het scheidsgerecht is voor de vertegenwoordigers van Slowakije op een teleurstelling uitge- loopen, immers men had gehoopt Kosice (Kaschau) te behouden. Voor Sub-Karpatisch Rusland beteekent de beslissing, die te Weenen genomen is, een nog veel zwaarderen slag: de twee grootste steden gaan verloren; een arm land, vrijwel zonder verbin ding met het Westen, blijft over. Gisterochtend waren de vertegenwoor digers van Tsjechoslowakije reeds pessimistisch gestemd. De Hongaren hadden in de bijeen komst mee de scheidsrechters met klem betoogt, dat de steden, die zij opeischen oud-Hongaarsch cultuurge bied vormden en gewezen op de volkstelling van 1910, die een Hon- gaarsche meerderheid in die plaatsen aangaf. Nu geloofde men wel niet, dat de pleidooien van gisterochtend nog veel aan de uitspraak zouden veranderen en de Tsjechoslowaken hadden boven dien tegen-argumenten genoemd. Men had de overtuiging gekregen, dat de Hongaarsche eischen bij de arbiters een goed gehoor vonden. De leiders van de regeeringen van Slowakije en Sub-Karpatisch Rusland waren niet bij de ochtendvergadering aanwezig, doch tijdens de lunch hadden zij gelegen heid met von Ribbentrop en Ciano te spreken. Na afloop van dezen maaltijd had ik een gesprek met Volosjin, den minister-president van Sub-Karpatisch Rusland. Hij zeide onomwonden, dat het Italië was, die de regeling, zooals die toen reeds verwacht werd, had doorgezet. Italiaansche journalisten waren na afloop van de conferentie zeer vol daan over het diplomatieke succes van Giano. Men behoefde uit zulke uitspraken intusschen nog niet de conclusie te trekken, dat er in deze kwestie oneenigheid tusschen Berlijn en Rome heerscht of geheerscht heeft. Juist bondgenooten zullen bij gemeen schappelijke besluiten weten te geven en te nemen. Het was uitermate moeilijk om bij den strijd om de ste den van Sub-Karpatisch Rusland het ethnografische principe te laten gelden. Immers de Joden vormen daar de grootste groep der bevolking. Op het oogenblik is het Slavische element in 28. (Nadruk verboden). De schemering waarin Quebec lang zaam verdween afstekend tegen het wondere blauw der canadeesche luchten scheen iets weemoedigs in zich te hebben bij ons vertrek. De contouren der stad, de wolkenkrabber dien we altijd „de flesch" noemden, het Cha teau Frontenac, alles schoof het zacht- kens weg achter de bergreeks op den zuidelijken oever. Weer gleden we over een maanbeschenen rivier, weer waren daar de weerkaatsingen van het licht der verdwenen zon. Geheim zinnig was deze weggegaan in een sluier van purper en goud. Maar plot seling barstte een breede stralenbun del opwaarts als om den glorierijken Intocht te doen vermoeden in het on bekende rijk, waar de dagvorstin te lang was verbeid geworden. Langzaam doofde de glorie. Een enkele witte ster was in het noorden en reisde met ons mede over den deze plaatsen grooter dan het Hon gaarsche, onder Hongaarsche regime was het andersom. Echter wederzijds verwijten de partijen elkaar hun metho den van volkstelling en immigratie. De Hongaren hebben behalve de steden Bratislawa en Neutra alles ge kregen wat zij verlangden. Officieel kunnen zij zich niet geheel voldaan verklaren, maar zij kunnen tevreden zijn met het bereikte. De Tsjechoslo waken zijn zeer terneergeslagen over de beslissing. Sub-Karpatisch Rusland wordt volkomen afhankelijk van Hon garije. Immers alle rivierdalen loopen in Zuidelijke richting en een Oost- West verbinding door het bergland is er praktisch niet. De spoorweg gaat verloren en in de eenige plaats van beteekenis die overblijft wonen slechts 20.000 menschen. De nieuwe grens tusschen Hon- gaiije en Tsjechoslowakije, welke door de gisteren te Weenen gevelde scheids rechterlijke uitspraak werd vastgelegd, heeft, naar het Duitsche Nieuwsbureau verneemt, het volgende verloop: Van de oude staatsgrens ten Zuiden van Bratislava uitgaande, loopt de nieuwe grens noordelijk langs den spoorweg Bratislava—Neubausel, buigt dan noordwestelijk van Nordhaesel naar het noordoosten om en gaat dan noordelijk van Vrable direct aan op de spoorlijn Lewenz—Altschl. De steden Neuhausel en Lewenz komen bij Hongarije. Ten Oosten van Lewenz loopt de grens dwars door het gebied van de Eipel, op ongeveer 30 km. ten noor den van de tot nu toe bestaan heb bende staatsgrens. De grens loopt dan verder onmiddellijk ten noorden van de steden Lutschenetz en Gross Stef- felsdorff, die eveneens weer Hongaarsch worden. Vervolgens buigt de grens naar het Noordoosten, om de stad Jolschwa. Zij nadert dan bij Rosenau de Duitsche kolonisatiegebieden om vervolgens naar het Noorden om te buigen. Zij sluit Kaschau in het Hon gaarsche staatsgebied en gaat in z.o. richting verder tot ongeveer 30 km. ten noorden van Satoraljauhely, een knooppunt van spoorwegen aan de oude Hongaarsche grens. Hierna loopt zij precies In Oostelijke richting tot een punt direct ten noorden van Ung- var, dat aan Hongarije is toegewezen. Vervolgens loopt de grens scherp naar het Zuid-Oosten, waarbij zij ver der langs het ten noorden van Mun- kacs loopt. Voorts gaat de nieuwe grens in z.o. richting. Zij bereikt ten bergkam, verdween achter een rots klomp, kwam weer, dook toen achter een wolkgevaarte. De rivieroevers ver wijderden zich van ons. We voeren de baai tegemoet, waarover nu de maan de heerschappij veroverd had. Een ver eiland kwam als aangegleden in deze zilveren oneindigheid Wat zich in de vette had doen vermoeden als de lage kust van een moerasland groeide uit tot dichtbegroeide rots- bonken, waarop donkere dennen en sparren te droomen stonden als stille begrijpende wezens, die even den blik moesten gevoeld hebben van de men schen op den voorbijsnellenden stoo- mer. Nieuwe bergreeksen. De plompe ruggen vingen voor een wijle de stra len der maan. Witte wolken dreven aan. Ze vervormden tot schitterende ijle vlakten waar het maanlicht door zeefde. En daaronder week het don kere eiland naar de verte. Op zijn uitersten hoek flakkerde het waarschu wende licht van een vuurtoren. Het was genoeg voor vandaag. We verlangden niet meer naar de gezellig heid van salon of bar of de valsche flikkeringen van de balzaal. De ooren toedrukkende om de bandmuziek die s nu was als de lach van een zot, noorden van het Roemeensche grens station Halmei de oude staatsgrens. Van de betwiste steden blijven dus de hoofdstad van Slowakije, Bratislava, zelf, voorts de oude bisschopsstad Neutra, zoomede in Karpatho Oekraine de stad Sevljusch, mef omliggende plaatsen binnen het gebied der repu bliek Tsjechoslowakije. Hongarije zijn de steden Neuhausel, Lewenz, Lutsch- netz, Kaschau, Ungvar en Munkacs toegewezen. De niewe regeling, aldus besluit het D.N.B., brengt het geheele aaneengesloten Hongaarsche kolonisa tiegebied weer aan Hongarije terug. De delegatie van Karpato-Oekraine heeft met groote bitterheid kennis ge nomen van het vonnis van het scheids gerecht. Zij constateert, dat de af stand aan Hongarije van de steden Uzjorod en Mukacjevo, welker omge ving bewoond wordt door Oekrainers, niet overeenstemt met de etnografi sche principes, die tot basis genomen zijn van een nieuwe politiek die na de conferentie is ingeluid. Hetzelfde is het geval met de Oekrainsche dor pen gelegen in andere districten. De delegatie constateert vervolgens, dat dit vonnis in tegenspraak is met de rechtvaardige belangen van Karpato- Oekraine. De vertegenwoordiger van de Oe krainsche organisatie in Amerika heeft een verklaring uitgegeven, waarin hij de beslissing een ernstig onrecht noemt tegen Sub-Karpatisch Rusland en tegenover het geheele Oekrainsche volk. Buiten verantwoordelijkheid der redactie FINANTIEEL MANIFEST. De Directie der Samenwerkende Zendingscorporaties bericht ons het volgende: Er wordt ons meermalen gevraagd om een meer gedetailleerd overzicht van den financieelen toestand. Wij wil len in het hier volgende een poging daartoe doen. Bij de begrooting voor het jaar 1938 werd oorspronkelijk een raming van uitgaven goedgekeurd van f 920.000,-. Door het verder terugloopen der in komsten gedurende het jaar moest deze post sterk besnoeid worden; ten slotte werd deze teruggebracht tot f 860.000. Tot 1 October van het loopende jaar werd ontvangen f 410.000,-, zoodat de niet meer te moeten hooren zochten we onze hutten op om weg te soezen tot den volgenden morgen, toen hut jongen en stewardes ons wakker klop ten. O ja, een nieuwe schuit, andere bedienden, wien het consigne „niet wekken'' nog onbekend was. Door de patrijspoort duwde de zee ons weer haar gezonde lucht in de longen. Had het zachte wiegen van haar lichte deining niet iets vertrouwe lijks? En dat bruisende liedeke daar buiten, deed het je niet opspringen als de roep van een ouden kameraad? En deed het je botten niet zinderen van levensmoed en nieuwen durf? Kom, we moesten deze schuit nog gaan ontdekken. En nieuwe toestanden, andere menschen waaronder nieuwe vrienden alles nieuw. Fijnl Ook oude bekenden lieten zich zien op deze terugreis. De walvisschen zwommen dwars door ons kielzog en weer waren daar de ijsbergen in een heele kudde. De kleinere brokjes niet meegerekend telden wij er in twee uren 38. Natuurlijk was alles weer aan dek komen rennen. Kijkers wer den gericht en camera's. Het impo sante schouwspel boeide bovenmate. De grillige vormen der ijsklompen deden duidelijk zien, hoe deze van laatste drie maanden des jaars nog f 450.000,- aan inkomsten moeten le veren om zonder tekort te sluiten. Slechts indien de inkomsten in deze periode belangrijk hooger zullen zijn dan in het vorige jaar het geval is ge weest, zal dit mogelijk zijn. Voor 1939 zien wij ons genoodzaakt onze raming tot f 800.000,- in te krim pen; op grond van de inkomsten der laatste jaren durfden wij niet hooger te gaan. Maar deze inkrimping gaat ten koste van den arbeid. De salarissen der Zendingsarbeiders In Indiê en hier te lande kunnen bij de stijgende kosten van levensonderhoud niet verder meer worden gekort (de korting bedraagt thans 15 pCt. op de salarissen, 10 pCt. op den kinderbijslag). Nieuwe zendelingen worden niet uit gezonden. hoewel er op meerdere ter reinen een aanzienlijk tekort aan per soneel is. Verloven worden tot het allernoodzakelijkste beperkt. En ondanks deze ingrijpende maatregelen zal er ver der voor de behoeften van den-arbeid in Indië slechts ongeveer 65 pCt. kun nen worden beschikbaar gesteld van de daartoe noodig geachte bedragen. Dat beteekent dus dat de arbeid in gemeenten, scholen en ziekenhuizen zeer moet worden ingekrompen, dat colportage, evangelisatie, jeugdarbeid, opleiding van Inheemsche voorgangers en onderwijzers veel minder dan het daartoe benoodigde ontvangen, dat de zendelingen hun reizen moeten beper ken, kortom, dat er met halve kracht moet worden gewerkt. Naast dit pijnlijke besnoeien en rem men van den arbeid, die gaande is, zijn er echter nog eenige zeer beden kelijke gevolgen van de bezuiniging, die wij willen uitspreken. Ten eerste dit, dat niet alleen vele zendelingen en hun mede-arbeiders door deze onver mijdelijke besluiten op halve kracht moeten werken, maar zij moeten deze halve kracht zelfs voor een deel be steden aan werkzaamheden, die hen alleen maar afhouden van datgene, waarvoor de gemeente hen uitgezon den heeft, namelijk het prediken van het Evangelie en de versterking van het groeiende Christelijke leven. Het tweede punt is, dat dit, en dat blijkt ons uit allerlei berichten, die wij krij gen, begrijpelijkerwijze een drukkenden invloed gaat oefenen op de zendelin gen en hun mede-arbeiders. Zij krijgen het gevoel, dat zij, terwijl de kansen voor het grijpen liggen, in den steek gelaten worden. Iedere lezer zal be grijpen, dat dit ons met groote zorg vervult. Toch meenen wij dezen weg van krachtige bezuiniging te moeten gaan om zoo te komen tot een sluitende begrooting en niet langer te worden gedrukt door de telkens terugkeerende tekorten. Wij zien dan ook deze krach tige bezuiniging, die het werk en de arbeiders zoo pijnlijk treft, als een weg, die gerechtvaardigd Is, omdat wij daar mede hopen te bereiken, dat het werk op een gezonde financleele basis komt en dan werkelijk in de naaste toekomst verzorgd kan worden overeenkomstig de behoeften, die dat werk zelf open baart. Wij doen een dringend beroep op de gemeente in Nederland om ons in de uitvoering van deze plannen te steunen. Allereerst door alle krachten in te spannen voor de komende zen- dingsweek-zakjescollecte. Indien ieder het bedrag, dat hij of zij verleden jaar gaf met 50 pCt. wilde verhoogen, dan zou er eeo goede kans zijn, dat wij het jaar 1938 zonder te kort sloten en 1939 met een schoone lei konden beginnen. Wij kunnen met groote dankbaar heid constateeren, dat er de laatste maanden vooruitgang is te bespeuren in de inkomsten; de in de laatste jaren steeds dalende lijn is sinds Juli eenigs- zins in een stijgende veranderd, de verbeterde binnenlandsche organisatie, die zich steeds meer aan de kerkelijke indeelingen aansluit, draagt daartoe ongetwijfeld bij. Dit geeft ons dan ook moed om dit plan aan de gemeente voor te leggen. Op deze wijze Is het SLECHTS Sct PER MK (Ingez. Med.) de ijsbarrlere in het hooge noorden waren afgescheurd. Blauwe tinten ver schenen op het smetteloos blanke veld. Waar zich vaak onder water nog een ijsveld voortzette, deed een licht groene kleur het bestaan hiervan ver moeden. Het is zulk een massa ge weest die de zijde der Titanic open scheurde vlak achter den boeg en over zulk een lengte, dat de water dichte beschotten van vier ruimen op slag vernield werden en geen moderne hulpmiddelen meer den ondergang van het reusachtige schip konden ver hoeden. Dit dieptragische gebeuren is intusschen aanleiding geworden tot het Instellen van een verkennings- dienst de z.g. ijspatrouille. Zoodra zich nu de sombere boden uit het noorden vertoonen, wordt hun aard rijkskundige positie vastgesteld door de bemanning der patrouilleerende schoeners en motorbooten en wordt de scheepvaart draadloos gewaar schuwd. De ijsbergen verplaatsten zich bij den sterken oostenwind snel west waarts. Weliswaar blijft van zulk een ijsmassa het overgroote deel onder het watervlak, maar de helblinkende rug die boven het water uitsteekt, heeft nog genoeg windvang om een vrij snelle vaart aan de massa te ge ven. Als de stormwind op de flanken beukt en de oceaanstrooming gaat ongeveer in dezelfde richting, dan kan zulk een gevaarte per dag 40 tot 50 K.M. afleggen. Tegen de waterlijn is een ijsberg gewoonlijk uitgehold door de bran ding. Dan beukt het water in deze gewelven. De terugspringende water massa's door den wind gegrepen barsten opwaarts, zoodat ze vaak het ijzige gevaarte voor een oogenblik doen verdwijnen voor het oog. Voor het overige verliep deze oceaan- tocht voor ons als elke andere. Wel misten wij de zeer goede muziekkapel van de „Montclare". Onze „Dutchess" kwam t.d.o. minder goed voor den dag. Het weinig presteerende ensemble werd door ons al gauw „de narcotic- club" gedoopt, omdat zijn muziek meer slaapbrengend dan opwekkend was, terwijl het orkest verslaafd bleek aan: „Wien du Stadt meiner Traume". Als er gecombineerd werd met de kapel der eerste klasse, werd de mu ziek dragelijk. Gelukkig dat voor dit gemis andere amusementen in de plaats traden onder meer een goede bioscoop, die steeds een volle zaal trok. Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1938 | | pagina 1