BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Verschijnt i ede ren DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L
50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
FEUILLETON
Een glimp van Canada»
Land- en Tuinbouw.
48ste Jaargang
Dinsdag 1 November 1938
Nummer 4385
ABONNEMENTSPRIJS:
Per dne maanden I 1.25. Buiten Breskens per dne maanden I 1 40
Franco per post
Buitenland per jaar I 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer 10; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling)
Vrijwillige Luchtafweer.
Onder dit opschrift schrijft men in
„Ons Leger":
Toen verleden voorjaar door de Ver-
eeniging voor Nationale Veiligheid een
adres tot den Minister van Defensie
werd gericht om ter versterking van
onze luchtverdediging aan te dringen
op het oprichten van semi-militaire
formaties voor vrijwilligen luchtafweer,
Is op dit initiatief nogal critiek uitge
oefend. Wetende, dat in hoogste in
stantie het inzicht niet werd gedeeld
van die deskundigen, die min of meer
scherp tegenover ons streven stelling
namen, hebben wij ons er van ont
houden om met hen in polemiek te
treden.
We kunnen thans mededeelen, op
grond van door ons gevoerde bespre
kingen, dat niet alleen door de betrok
ken autoriteiten de toepassing van het
geen wij hebben voorgesteld, urgent
en van groot algemeen belang wordt
geacht, maar ook de noodige belang
stelling van particuliere zijde verzekerd
is. juist deze laatste omstandigheid
maakt de verwezenlijking mogelijk zon
der dat daarmede een belangrijke ver
zwaring van het defensie-budget ge
paard behoeft te gaan.
In onze situatie, die meebrengt, dat
tengevolge van de geringe diepte van
ons land, de jachtvliegdienst veel
moeilijker dan elders tot zijn recht kan
komen, is het van grootbelang, dat in
Spanje de resultaten van den luchtaf
weer vanaf den grond, de verwachtin
gen ver hebben overgetroffen. En te
meer is zulks van belang, omdat hier
te lande tengevolge van het veelal
laaghangende wolkendek, de vijandelijke
bombardeurs gedwongen zullen zijn om
voor detail-orlënteering veel lager te
vliegen dan zulks over het algemeen in
Spanje het geval Is. Dit wil dus zeggen,
dat wij veelal ook met geschut van
geringer vermogen dan daarvoor In
Spanje noodig is, de vijandelijke bom
bardeurs kunnen dwingen op zooda
nige hoogte te blijven, dat zij de doe
len, welke zij moeten aanvallen, niet
kunnen vinden.
Hoezeer ook de passieve luchtbe
scherming van de burgerij tegen de
gevolgen van luchtaanvallen noodzake
lijk blijft, toch wordt meer en meer
Ingezien hetgeen ook zeer duidelijk
van regeeringszijde is te kennen ge
geven, dat de a c t i e v e b e s t r ij-
d 1 n g van nog veel grooter belang is,
in de allereerste plaats teneinde daar
door te trachten de aanvallen te voor
komen, en verder om aanvallende vlieg
27.
(Nadruk verboden).
Dit stapeltje echter dreigde bij het
dalen langs de steile helling telkens
voorover te ploffen of in een scherpe
bocht op hem zelve neer te wagge
len. Of wij al zelden, dat hij een paar
stuks aan ons moest overgeven, het
hielp niet. Hij was echt koppig! Hij
wilde zich absoluut voor ons uitsloven.
Met zijn rechterhand den stapel kof
fers vasthoudend waarbij hij soms nog
ter meerdere consolidatie van het ge
heel een paar stooten met zijn hoofd
aan onze waarlijk „roerende" goederen
toediende, hield hij met zijn linker
hand het stuur, terwijl zijn voet de
rem zoo krachtig bediende, dat hij
waarlijk in deze hachelijke positie nog
een aanrijding wist te voorkomen,
toen van een andere helling zijwaarts
van ons met ongehoorde vaart een
tweede auto omlaag tolde, 's Mans
ijver en opoffering werd met goeden
uitslag bekroond, doordien hij de vol
tuigen te verjagen of deze tenminste
het ongestoord verrichten van hun
verwoestend werk te beletten.
Ook bij verschillende groote lndu-
strieele ondernemingen hebben de lei
dende personen zich afgevraagd of het
wel zin had om kostbare inrichtingen
te maken, waarin het personeel zich
tijdens luchtaanvallen zou kunnen op
bergen, indien niet tevens maatregelen
werden genomen om de vernietiging
der bedrijfsinstallaties door luchtaan
vallen te voorkomen.
Daarnaast zien deze industrieelen
zich de practische mogelijkheid ontno
men om op de verzekeringsmarkt het
oorlogsmolestrisico voor hun bedrijf te
dekken. Zou men over luchtafweerge
schut kunnen beschikken, dan ware
bedoeld risico aanmerkelijk geringer.
In deze gedachtengang beschouwt men
de uitgave voor luchtafweergeschut
dus als een soort verzekeringspremie.
Een en ander heeft derhalve geleid
tot de vraag of men niet over zou
kunnen gaan tot het aanschaffen van
luchtafweergeschut.
Waar men ons deze vraag gesteld
heeft, hebben wij geantwoord, dat naar
onze meening particulieren geen oor-
logsmaterleel kunnen aanschaffen, noch
dit in bezit mogen hebben. Maar ver
der hebben wij geantwoord, dat even
als b.v. in Zweden, ook hier te lande
men zich tot de Regeering zou kunnen
wenden met het aanbod om geld ter
beschikking van de Regeering te stel
len voor den aankoop van luchtafweer-
materieel onder twee voorwaarden:
le. dat het materieel in zijn geheel
zal gebruikt worden voor het afweren
van aanvallen op de eigendommen der
geldgevers en de omgeving daarvan,
2e. dat de zorg voor, en het gebruik
van dit materieel op de wijze, zooals
in de eerste voorwaarde is aangegeven,
geheel voor de verantwoordelijkheid
van de overheid komt en de geldge
vers daarmede geen bemoeienis zullen
hebben.
Zooals wij reeds onmiddellijk ln de
Toelichtingen bij het destijds door ons
ingediende adres hebben doen uitko
men, is het volstrekt niet noodig, en
waarschijnlijk zelfs ongewenscht. om de
organisatie van den vrijwilligen lucht
afweer, welke wij ons voor oogen
stellen, overal tegelijk in het geheele
land ter hand te nemen.
Wij hebben thans in drie „rayons",
welke wij voorloopig niet nader zullen
aanduiden, industrieelen gevonden, die
zeer belangrijke bedragen voor den
aankoop van geschut beschikbaar wil
len stellen. Een autoriteit op dit ge
doening kon smaken twee van ver
lichting zuchtende passagiers plus ba
gage toch nog heelhuids te kunnen
afleveren aan het kantoor der Pacific
op de aanlegplaats.
Daar bleek intusschen dat wij nog
een uur den tijd hadden, want ons
schip de „Dutchess of Richmond"
was volgens telegram met veel ver
traging van Montreal vertrokken we
gens het laden van veel bagage en
passagiers zoo voor het europeesch
continent als voor de tentoonstelling
te Glasgow en de vlootrevue te Spit-
head. Telkens als in de zuidelijke
bocht der rivier de masten van een
stoomer boven den rotsigen oever
zichtbaar werden en ze bleken niet te
behooren tot onze „Dutchess," was
er natuurlijk teleurstelling onder de
wachtenden op onzen tender.
Weer verscheen een mast eerst op
een vrij aanzienlijken afstand gevolgd
door een paar schoorsteenen, hetgeen
wees op een kanjer van een schuit.
Toen kwam de tweede mast en statig
als het jacht van een vorst schoot de
„Dutchess of Richmond" van achter
de rotsen te voorschijn. Het fraaie
schip glinsterde in de zon. Onze ten
der maakte zich los en liep het tege
moet, waarop het vaart minderde.
bied heeft op ons verzoek zeer globale
begrootingen opgemaakt van de be
dragen, welke voor elk dezer drie
„rayons" noodig geacht moeten worden.
Deze bedragen zijn respectievelijk
f 140.000, f 700.000 en f 2.500.000.
Hoewel de toezeggingen voor deze
bebragen nog niet ten volle bijeen zijn,
hebben wij redenen om aan te nemen,
dat het slagen van den opzet wel ver
zekerd is. En hiermede is naar onze
meening de moelijkste stap gezet om
te komen tot den opbouw van den
vrijwilligen luchtafweer in Nederland.
Immers het is wel vanzelfsprekend,
en voor een ieder duidelijk, dat de
bevolking in een „rayon" waar men de
vrijwillige luchtalweer wil gaan organi-
seeren, zelf het allergrootste belang
daarbij heeft. Zoodoende zullen ter
plaatse gemakkelijk vrijwilligers gevon
den kunnen worden, die zich beschik
baar stellen om voor de bediening van
het geschut te worden opgeleid.
Vermits dit gebruikt wordt in per
manente opstellingen, is de personeel-
oplelding veel eenvoudiger dan bij de
luchtdoel-artillerie van het leger en kan
volstaan worden met een zeer bepeikt
leer- en oefenprogram, waarover wij
hier niet in détails behoeven te treden.
Het is voldoende hier te zeggen, dat
de „vrijwilligers" geen volledige kazer
ne-opleiding noodig hebben en ver
moedelijk uitsluitend m de avonduren
en op Zaterdagmiddag hun instructie
zullen ontvangen. Dit is overeenkom
stig hetgeen in Engeland gebeurt, waar
de geheele luchtverdediging vanaf den
grond van Londen verzekerd wordt
door vrijwilligerskorpsen bestaande uit
personeel, dat op die wijze wordt op
geleid. Hier te lande zal men daarvoor
landstorm-verbanden moeten oprichten
Maar alles wat daarvoor noodig is, is
een zaak, die de militaire overheid
aangaat.
Wij willen nog besluiten met de
mededeeling, dat op 1 Juli j.l. alhier
door den Minister van Defensie het
Voorbereidend Commando Luchtver
dediging werd ingesteld en dat wij
reeds den 17den Juli d.a.v. de bewij
zen in handen hadden van de groote
voortvarendheid, waarmede door dat
Voorbereidend Commando de zaak was
aangevat, waar wij het hier over heb
ben. Er is dan ook voor ons geen
twijfel dat. wanneer op 1 November
a.s. het Commando Luchtverdediging
definitief in werking treedt, de opbouw
van den vrijwilligen luchtafweer in
Nederland, een hoogst belangrijk onder
deel zal vormen van de taak van dat
Commando.
Nieuwsgierigen keken van alle dek
ken op het nieuw aankomende gezel
schap neer, dat hoe aanmerkelijk in
aantal ook, zoo aanstonds geheel zou
worden opgelost in het groote getal
passagiers van den oceaanstoomer.
Toen de tender langszij van zijn
grooteren broeder lag, gingen we tus-
schen twee rijen van geüniformeerde
bedienden aan boord Het opstellen
dezer phalanx van kwieke kereltjes is
ais een soort eerbetoon te beschouwen
van de zijde der Pacific jegens nieuwe
passagiers.
Uit het tevoren ontvangen dekplan
kenden wij den weg naar onze hutten.
Sommige nieuwelingen kunnen ondanks
herhaalde aanwijzing van de zijde der
beambten hopeloos dolen op derge
lijke groote schepen en klemmen zich
dan maar vast aan meerberelsden of
dwalen rond tot een der kleine ge
galonneerde boys, die voortdurend
tusschen de dekken op en neer ren
nen, op hen toeschiet en ze uit den
doolhof leidt.
Opeens hoorde ik tot mijn reisge-
noote, die voorging, ln vrij goed hol-
landsch zeggen: „Dit is uw hut me
vrouw'. Dat was getroffen. Beiden
kregen we denzelfden hutbediende,
een belg, die het hollandsch vrij aardig
IETS OVER LIJMBANDEN.
Uit de vragen, waarom lijmbanden
moeten worden omgelegd blijkt wel
dat voorlichting op dit gebied nog
wel gewenscht is, derhalve willen wij
dit onderwerp in het kort eens uiteen
zetten.
Lijmbanden worden om de stammen
van vruchtboomen gelegd om te voor
komen, dat in het voorjaar de boomen
ernstig beschadigd worden door licht
groene rupsen, de zgn trekqiaden,
larven van den wintervlinder. In het
voorjaar, als de knoppen beginnen te
zwellen, komen de groene spanrupsjes.
Ze zijn gemakkelijk te herkennen
aan de eigenaardige wijze van voort
bewegen, welke alle spanrupsen eigen
is. Terwijl de gewone rupsen voort
kruipen, door de verschillende paren
pooten over kleine afstanden te ver
plaatsen, waarbij het lichaam een licht
golvende beweging krijgt, moeten de
spanrupsen de twte paar schterlijfs-
pooten over bijna de geheele lengte
van het lichaam verplaatsen Zij zetten
deze vlak achter de borstpooten en
moeten daarvoor het lichaam sterk lus-
vormig krommen.
De irekmaden zijn zeer vraatzuchtig,
zij vreten eerst de bloem- en blad
knopjes uit, vreten later aan de jonge
blaadjes en aan de jonge vruchtjes.
Bij hevige aantasting is de schade
aanzienlijk en kan de oogst voor een
volgend jaar verloren gaan.
De mogelijkheid om de schade te
voorkomen, door lijmbanden berust op
de eigenaardigheid van vrouwelijke
winlervlinders, die vrijwel ongevleugeld
zijn en niet kunnen vliegen. Om nu
de eitjes te gaan leggen op de takken
moeten de wijfjes tegen de stammen
opkruipen. Dit kan ze belet worden
door de lijmbanden. Mits goed om
gelegd vormen deze een vrijwel on
overkomelijke hindernis voor de vleugel-
looze vlinders. Men mag evenwel van
lijmbanden niet verwachten dat zij de
wormstekigheid van het fruit zullen
voorkomen. De rupsen welke appels
en peren wormstekig maken, zijn lar
ven van vlinders die zeer goed kunnen
vliegen en in Juni eitjes op de jonge
vruchtjes leggen. De onjuiste mening
dat lijmbanden tegen wormstekigheid
kunnen worden gebruikt, is het gevolg
van een verwarring tusschen lijmban
den en vangbanden Deze laatste, ge
maakt van geribd karton kunnen op
den duur wel gunstige resultaten tegen
machtig was. Hij heette Schooters.
Zijn aan opoffering grenzende gedien
stigheid steeg tot duizelingwekkende
hoogte. Soms zou men uit zijn mond
verwachten: „Moet ik voor U sterven,
je hebt het maar voor het zeggen,
dan zeil ik er zóó tusschen uit". Een
dergelijk aanbod, indien geuit, zou
waarschijnlijk niet aanvaard geworden
zijn.
Met verheugenis op zijn jongens
achtige snoet (Schooters is getrouwd)
en eenigen zwier In zijn gang kwam
hij altijd aanzetten als wij hem ge
scheld hadden. Het was een goede
jongen, al garandeerde zijn buitenge
wone ijver dan ook zijn rotsvaste ver
trouwen op een flinke fooi.
Keurige hutten hadden wij weer.
Elk een vier-persoonshut voor zich
alleen.
Een zacht trillen zei ons, dat de
schroef aan het liedje begon, dat ze,
naar we hoopten, zingen zou tot we
de haven in Schotland zouden aan
doen. Vlug nu een en ander geschikt
en aan dek voor een blik op onze
laatste canadeesche pleisterplaats.
Veel nieuws hadden wij in dit verre
land ontmoet, zeer veel moois leeren
kennen, weer ander mooi dan wij op
vroegere reizen aantroffen.
wormstekigheid geven. Zij worden in
Juli om de stammen van appel- en
pereboomen gelegd om de rupsen uit
de wormstekige vruchten, die een
schuilplaats voor den winter gaan
zoeken, een geschikte gelegenheid te
bieden om er in weg te kruipen. Op
deze wijze worde i de rupsen gevangen
en door verbranding der banden ge
dood.
Door geregeld deze rupsen te van
gen en te dooden, zullen op den duur
minder vlinders zijn, zoodat minder
eitjes worden gelegd en het fruit
minder wormstekig zal worden. Voor
lijmbanden moet een bijzondere lijm
soort worden gebruikt, welke maanden
lang kleefkrachtig blijft. Het is niet
goed deze rupsenlijm diiect op den
stam te smeren. De bast zou daarvan
te veel lijden.
Voor een boom van ongeveer 65
c.m. omtrek is 15 4 20 gram lijm
noodig. Het verdient geen aanbeveling
de lijm zelf te maken, de kwaliteit
valt dikwijls niet mee. Van groot be
lang is verder dat men de banden
regelmatig controleerd en zoo noodig
met lijm bijsmeren, er kan b.v. veel
blad tegen gewaaid zijn, zoodat brug
gen zouden ontstaan waardoor de
vrouwelijke wintervlinders toch weer
de kroon zouden bereiken. De lijm
banden moeten omgelegd zijn vóórdat
de wintervlinders verschijnen, eind
October is de aangewezen lijd voor
het omleggen.
Esperanto-nieuws.
Esperanto-kroniek in Neder-
landsche couranten.
De gecombineerde „Geldersche en
Zuidhollandsche Courant", waarvan het
bureau gevestigd is te Leerdam, begint
een geregelde Esperanto-kroniek te
publiceeren, waarin propaganda artike
len en nieuws over de Esperanto-be-
weging verschijnen.
Spanje geeft inlichtingen In
het Esperanto.
De republikeinsche regeering van
Spanje verstrekt voortdurend in het
Esperanto inlichtingen over politieke,
kultureele en economische gebeurtenis
sen en over de burgeroorlog. Laatst
verscheen een brochure over de ver
nieling van kunstschatten door bom
aanvallen.
Esperanto in het Neder-
landsch Talenbiad.
In het Nederlandsch Talenbiad onder
Een heerlijk land is Canada. Het
ligt daar als een overgang tusschen
het gedaver der wereld en de stilte
der noordelijke wildernis. De fransche
geest spat er als een vroolijke fontein
zijn heldere droppels zoowel op het
ernstige kleed der Pilgrim Fathers als
op dat van hen, die er het kruis
brachten. Een frissche wind wil er
waaien over de strakke gemoederen.
Duizenden mijlen vruchtbaren grond
vragen er om een meer intensieve
cultuur, nu toch de bison is verdre
ven en die hij tot voedsel was de
indiaan.
De vreemdeling welke er slechts
een deel bereisde van een paar pro
vincies, mag zich geen oordeel aan
matigen en vooral geen, dat een ver
oordeeling zou zijn. Doch wel is het
zijn recht te hopen, dat de bouwers
aan den canadeeschen staat elkaar
niet langer in de kaart zien, dat elk
uit zijn bouwprogram het woord
„egoisme" schrapt en onbevooroor
deeld nagaat, welk goeds er ook kan
zijn in het plan van den ander.
Wij meenen te mogen zeggen, dat
het dit is waarop Canada wacht.
(Wordt vervolgd).