BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L Pcctgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
Nationale veiligheid.
FEUILLETON
Esn glimp van Canada,
De kosten der
voorzorgsmaatregelen.
0 Z^VrERfc I
SLECHTS 5a.PER PAK
48ste Jaargang
Vrijdag 7 October 1938
Nummer 4378
ABONNEMENTSPRIJS:
Per dóe maanden I 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1 40
Franco per post
Buitenland per jaar 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer f0;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
Op de internationale bijeenkomst der
Oxfordgroep te Interlaken is boven
staand onderwerp behandeld. Aan de
bespreking ontleenen wij het volgende:
Men zegt, dat de onzekerheid van
Europa's toekomsc te wijten is aan
sommige politieke en oeconomische
stelsels. De wereld is geheel door angst
bevangen, leder land verwachc van den
naburlgen staat vijandelijkheden, zoowel
op politiek en oeconomisch terrein. Ten
einde de zekerheid van het bestaan der
natie te bestendigen, sluit men de
grenzen, schaft men zich wapens aan
en sluit verdragen. Maar zijn inderdaad
deze politieke en oeconomische stelsels
hieraan schuldig?
De Internationale onzekerheid betee-
kent niets dan de totale som van de
onzekerheid der individuen. In Amerika
bouwt men ondoordringbare vestingen,
waarheen men het goud vervoert. Dit
geschiedt ten einde de veiligheid van
het bezit te bevorderen. Is dit zeker
heid?
Het aantal echtscheidingen is in de
laatste jaren onrustbarend toegenomen.
Doordat men zich niet met absolute
liefde aan elkaar kan geven worden ge
zinnen stukgeslagen. Geeft het huwe
lijk nog zekerheid? Door werkloosheid
bedreigd, arbeiden velen tegen slechte
arbeidsvoorwaarden. Is dit zekerheid?
De onzekerheid beheerscht leder
mensch. De omstandigheden zijn ons
gaan regeeren, terwijl wij de omstan
digheden moesten beheerschen. Slechts
één middel bestaat er tegen deze on
zekerheid:
Ieder burger moet geleid willen wor
den door God; dan zal de geheele
natie onder zijn leiding staan, wat het
falen van politieke of oeconomische-
systemen uitsluit. Dit beteekent ware
democratie: leder mensch komt ondet
God's leiding tot nieuw leiderschap.
Dit beteekent vertrouwen tusschen
de naties: Gods leiding heeft geen con
flicten.
De aandeelen der wapenfabrieken
zijn zeer hoog gestegen. Maar tot het
herstel van de zekerheid in een natie
en die der natiel or.derling is één ding
noodzakelijk:
De belegging van ons geheele ver
mogen in de geestelijke herbewapening
van ons volk.
Op de samenkomst van Donderdag
heeft Sven Stolpe, een bekend Zweedsch
auteur, de vraag gesteld: „Kan het
Noorden de Verzoeuer der Volkeren
zijn?" Ja. Het Is een deel van de tra
ditie van het Noorden. Denk aan na
20.
(Nadruk verboden).
Met een aantal minuten overschot
meer dan voldoende om kaartjes te
nemen enzoovoort haalde hij ons toch
maar eventjes voor de stationsingang
reuzekerel. De ondeugende oogen
in zijn jongen snuit zeiden genoeg.
Dien dollar extra had hij waarachtig
wel verdiend.
Oef we zaten. Even uitblazen
eten kijken als het traject wat
erg bekend was, een tukje doen
weer kijken. Ter eener zijde was het
Ontariomeer, welks onafzienbare uit
gestrektheid thans verdoezeld werd
door een witten nevel, aan den ande
ren kant zagen wij een etndelooze
reeks van farms. De verveloosheid der
voorraadschuren en woningen ging
onder den regen schuil De canadees
schijnt er niet veel voor te voelen om
door middel van een ferme kwast teer
of verf het weerstandsvermogen van
men als Natan Sóderblom, Nansen,
Nobel, enz. die zich zonder bijbedoe
lingen gaven om volkeren tot elkaar te
brengen.
Nationale zelfzucht kan worden op
gelost door vier landen diejelk bereid
zijn het beste te geven.
Vrees van hen, die in del industrie
arbeiden voor elkander verdwijnt wan
neer arbeiders en werkgevers samen
werken om de wereld te veranderen.
Het minderhedenprobleem, zegt Sven
Stolpe, vindt zijn oplossing als wij de
minderheid niet meer zien als een muur
die ons scheidt van onze buren, maar
als een brug om tot meerdere waar
deering van elkander te komen, als een
verrijking van ons volk. Na een ge
meenschappelijke reis van twee Zweed-
sche ministers en een Finsche in de
minderhedenstreek zag Zweden dat zij
meer Firsche scholen In de minder-
gedenstreek moest oprichten, meer
kennis van Finsche cultuur moest ver
spreiden en het lezen van Finsche li
teratuur moest aanmoedigen. Zoo wor
den minderheden bruggen naar het
stamland.
Kathrine Locke, vrouw van den Lord
Mayor van Newcastle, zelf gemeente
raadslid, was een der eersten van de
genen, die een nieuwe brigade van
„vrijwilligers" votmden, om den oorlog
tegen de zelfzucht in een ander land
te gaan voeren. Velen hebben in de
laatste maanden alles wat zij aan vrijen
tijd, geld en geestelijke kracht bezaten
gegeven om dezen strijd te voeren.
Deze soort vrijwilligers brengt de op
lossing voor wrijving tusschen volkeren.
Zij las een stuk voor uit het Oude
Testament, dat filosofie bevat, die ieder
land tegenwoordig noodlg heeft. Jesaia
2 4: „En Hij zal richten onder de
heidenen en bestraffen vele volken en
zij zullen hunne zwaarden slaan tot
spaden, en hun spiesen tot sikkelen,
het eene volk zal tegen het andere
volk geen zwaard opheffen en zij zul
len geen oorlog meer leeren".
„Ik voel", vervolgde zij „dat Inter
laken niet op goed geluk plaats heeft,
maar dat deze samenkomst het gevolg
is van de uitwerking van Gods leiding
aan de leiders van de Oxford Groep.
Het is het werktuig dat God gebruikt
om de crisis te helpen voorkomen, die
ons schijnt te bedriegen".
Gudrun Egebjerg, bekend Deensch
journaliste, die de laatste maanden ook
In Zweden heeft gewoond, verklaarde:
„God heeft ons in de wereld geplaatst
met deze taak. Als wij die niet op ons
nemen, hebben wij het beste waarvan
wij als volk droomden, verraden, heb
ben wij God verraden."
het houtwerk tegen den kwaden in
vloed der weersomstandigheden te
vergrooten. Soms beslaat hij de hou
ten wanden met platen zink of stort,
doch overigens schijnt hij den boel
gaarne boel te laten en al zijn aan
dacht te richten op het bedrijf zelve.
Hij zet een huis neer en haalt er een
kwastje vrij dunne verf over. De vol
gende verfbeurt is voor zijn zoon, die
eens den farm zal beheeren. Deze
meent het er nog wel mede te kun
nen doen en laat de ververij aan
kleinzoon over, die het hout nooit an
ders dan verveloos zag, ook niet verft
en op een goeden dag een nieuw
huis bouwt, omdat het oude te bouw
vallig werd hout genoeg. Ook de
afrastering der weiden bestaat uitslui
tend uit hout. Overlangs doorgezaagde
stammen worden derwijze samenge
voegd of ineengelegd, dat soms voor
kilometerslange omheiningen geen spij
ker wordt benut.
In de streek langs het Ontariomeer
zijn de weidebedrijven overwegend.
Tot ver In het voorjaar zijn de welden
met sneeuw bedekt. Maar heeft een
maal de zon het pleit gewonnen, dan
staat In ongeloofelijk korten tijd het
gras een voet hoog.
Moge het vee niet zoo kloek van
Een postambtenaar uit Zweden, plaat
selijk voorzitter der Soc. Dem. Partij,
lid van de Soc. Vakvereeniging, zegt:
„Vroeger verachtte Ik de kerk, omdat
ik haar tot niets goeds in staat achtte.
Laat nu de staten zich maar realisee-
ren, dat er een kerk is die actief en
vereenigd, ook supernationaal vereenigd,
wel degelijk in staat Is een sfeer van
liefde in de wereld en In de politiek
te scheppen. Vroeger heb Ik zelf de
mogelijkheid van zoo n revolutie een
kinderlijk Idee van hen gevonden. Nu
zie Ik dat het alle kans van verwezen
lijking heeft. Deze menschen wekten
de belangstelling van de Soc. Dem.
vrienden omdat zij hun socialisme niet
waren kwijt geraakt, maar zij hebben
het Christendom aan hun socialisme
toegevoegd als een voordeel. Ik ben
dankbaar voor dezen nieuwen Engel-
schen export.
Van Finland spraken mevrouw Kalsu
Snellman, kleindochter van den grooten
pionier voor Finlands onafhankelijk
heid, Erkki Vijjoristo en John Guise.
Mevr Snellman: „Na 600 jaar onder
Zweedsche en 100 jaar onder Russische
overheersching geleefd te hebben,
werd onze groote passie geboren voor
vrijheid. Die kwam in 1918. Nu zijn
wij bezig met den opbouw: fabrieken,
onderwijs. Er zijn geen analfabeten
meer, de Finnen zijn het volk dat het
meeste leest. Dan vertelt zij hoe nu
het land vereenigd wordt door deze
boodschap. Dat, sinds In het laatste
jaar wonder na wonder in familie, pers,
radio, volksvertegenwoordiging en kabi
net, het volk door God gereed gemaakt
is om zijn taak aan te vangen.
„Samen met Scandinavië hebben wij
het antwoord voor de wereld. Wij
zullen het vasthouden en wij zullen
het brengen".
Erkki Vijjoristo, een jonge Fin, wiens
eenige oplossing voor het Minderheden
probleem der Zweedsche bevolking
was, hen te verfinschen door hun
voorrechten in te trekken. Met demon
straties en studentenstakingen had hij
daarvoor gevochten. Nu spreekt hij
zelf Zweedsch. Op de bijeenkomst te
Visby, Zweden, eenige weken geleden,
heeft hij met andere Finnen zijn ver
ontschuldigingen aangeboden aan de
Zweden voor dezen haat, en een
nieuwe liefde voor dit volk is in hem
gegroeid.
John Guise, een bekend cricket
speler uit Oxford, is ook een van die
vrijwilligers, die leven in een vreemd
land om alles gevende van het beste
wat zij zelf gevonden hebben, een ant
woord te vinden op de nationale,
groeps- en persoonlijke problemen in
stuk zijn als het hollandsche vee, de
room is er van uitstekende kwaliteit.
In ongeloofelijke hoeveelheden wordt
zij verwerkt in de bakkerijen en opge
diend in de restaurants.
Zeer veel farms hebben een silo
van soms 10 of 12 meter hoogte
welke volgepropt wordt met maisplan-
ten, die er met kolf, stengel en blad
in verdwijnen. Na een gistingsproces
geeft dit des winters een veevoeder,
waar de koeien dol op zijn.
Het landschap wordt beheerscht
door den ahornboom, naast wat ber
ken en populieren De suikerahorn of
mapletree Is om het vocht, dat wan
neer de dooi invalt, uit zijn stam
wordt afgetapt, een bijzonder geliefd
kweekobject. Voor het geval de cana-
deesche farmer een even onverzoenlijk
vijand van fcoomen mocht zijn als de
hollandsche boer, zal de zeer gewilde
ahornsuiker een machtig bondgenoot
blijken van den natuurvriend, die het
schandelijk ontbosschen van het land
schap met loffelijken ijver bestriidt.
Onoogelijke stationnetjes snelden wij
op dezen tccht voorbij en die waar
onze sneltrein stilhield, waren weinig
beter. De verf schijnt in Canada toch
waarlijk wel duur te zijn, behalve wel
licht die, welke de dames zich op het
een ander volk, Hij zegt: „Finland is
bezig een volk te worden dat van
dienstbode tot minister een eenheid
is. Een nieuwe vaderlandsliefde is
ontstaan, nl. alles te geven om het
vaderland tot eenheid te brengen onder
God. Het Noorden, één onder God.
kan eenheid aan de wereld brengen.
Het Noorden een voorbeeld voor een
nieuwe democratie.
Hoewel het voeren van een oorlog
geen kwestie Is van rationeel afwegen
der mogelijke voor- en nadeelen en
vooral de in geld uit te drukken kos
ten een veel geringere rol spelen dan
men oppervlakkig geneigd Is te denken,
is het interessant na te gaan welke
„verzekeringspremie" men heeft moe
ten betalen om een Europeeschen oor
log voorloopig te voorkomen. In het
Belgische blad De Courant vinden we
dienaangaande het volgende:
Wanneer men nagaat, dat de zeven
tien dagen van de Europeesche crisis
in het geheel 16 milliard 150 mlllloen
francs (ongeveer een milliard Nederl.
guldens) hebben verzwolgen, kan men
zich duidelijker rekenschap geven van
de financieele gevolgen, welke een
moderne oorlog zou hebben gehad. Nu
reeds heeft het in de verschillende be
trokken landen ruim 969 millloen francs
(ongeveer 60 millloen gulden) gekost
om eenvoudige voorzorgsmaatregelen
te nemen.
Engeland heeft de grootste uitgaven
moeten doen, in totaal n 1 6 milliard
460 millloen francs (400 millloen gul
den), daarop volgt Duitschland met een
uitgave van 4 milliard 199 mlllloen
francs (250 mlllloen gulden). Hierin zijn
evenwel, aldus het blad, de kosten
verrekend van de groote manoeuvres,
die anderhalve maand hebben geduurd,
de betaling van 270.000 arbeiders, die
gewerkt hebben aan de versterkingen
van de Slegfrled-Iinie en de onder
steuning van 250.000 vluchtelingen uit
het Sudetenduitsche gebied.
Frankrijk, van zijn kant, heeft een
extra-uitgave moeten doen van 1 mil
liard 873 millioen 400.000 francs of
121 millloen 125.000 francs per dag
(8 millloen per dag), terwijl Italië
slechts een half mlllloen francs (30.000
gulden) heeft uitgegeven.
Voor België worden de kosten ge
raamd op 300 a 350 mlllloen francs.
Al zal men kunnen zeggen dat de
prijs „vrede" alle kosten waard Is, dan
is toch ook, zonder dit argument te
gebruiken, duidelijk, dat een tegen
woordige oorlog een materiaalverbruik
zal vergen, dat op zichzelf al ruïneus
moet zijn, afgezien van verdere ver
woestingen en de ontwrichting van het
maatschappelijke verkeer. In de Econ.-
Stat. Berichten van 13 Juli 1938 heeft
dr. W. H. K. Feullletau de Bruyn in
een artikel enkele gegevens samenge
vat over het voor een oorlog benoo-
dlgde materiaal, dat ontleend is aan
studiewerken over de moderne oorlogs-
oeconomie. We lezen hier, dat reeds
tijdens den wereldoorlog bij de groote
offensieven aan het Westfront In een
dag meer munitie verschoten werd dan
In den heelen oorlog van 1870/'71.
Neemt men aan, aldus deze schrijver,
dat het verbruik aan ijzer, staal en
steenkool in een nieuwen oorlog aan
direct en indirect verbruik (nieuwe ma
chines, spoorwagens, enz.), ongeveer
het dubbele zal bedragen van 1918,
dan zou dus het jaarverbruik aan ijzer
en staal op ongeveer 7.2 mlllloen ton
moeten worden geschat per millioen
frontsoldaten. Alleen voor de bereiding
van dit ijzer en staal is dan ongeveer
60 millioen ton kolen noodig.
Duitschland produceerde in 1937 aan
staal 19.2 millioen ton (de verwachte
productie in 1938 is 21 millioen ton),
184.5 millloen ton steenkolen en 184.7
millioen ton bruinkool, 1.7 mlllloen ton
kunstbenzlne, 0.62 ton andere kunst-
petroletm derivaten en 0.45 ton aard
olie.
Duitschland mobiliseerde in den we
reldoorlog 13.25 millioen man, waarvan
ongeveer 10 millioen frontsoldaten.
(Ingez. Med.)
gelaat smeren. Van „bijwerken" kan
in het laatste geval bezwaarlijk gespro
ken worden. De natuurlijke charme
van de canadeesche vrouw maakt
feitelijk dit bijwerken overbodig, ja
is daarmede in flagranten strijd. On
danks haar eenvoud schijnt de klee
ding der canadeesche dames den
stempel der voornaamheid te dragen.
Nimmer zagen wij een land, waar de
vrouwen zoo smaakvol zijn gekleed.
Ingetogenheid, slanke lichaamsbouw
en fransche chiek hebben in deze het
wonderlijke gecreëerd, dat den vreem
deling zoo aangenaam treft. En dat in
zulk een omgeving lippenstift en pen
seel kunnen doordtingen is een even
groot wonder.
Toen dit onderwerp in gesprek met
een lady werd aangeroerd stelde deze
mij eenigszins verwonderd de vraag:
„maar doen de vrouwen in Holland
dan zulks niet?"
„O ja, er zijn zelfs heel veel vrou
wen, wier goeden smaak moet wijken
voor de zucht de mode te volgen
„En tot deze behoort wel het
grootste aantal der hollandsche vrou
wen, vermoed Ik?"
„Tot mijn spijt vrees ik de moge
lijkheid hiervan te moeten erkennen".
Lachend hernam zij: „Ik ken geen
hollandsche dames, dus kan niet oor-
deelen".
„Maar U kent er toch ééne, niet
behoorende tot dat gedeelte waarmede
ik in deze niet sympathiseer".
„En wie is die dame?''
„Onze koningin
Met een glimlach en bijna onmerk
bare buiging van de spreekster ein
digde dit gesprek.
Laat In den middag werd onze
hoop op beter weer verwezenlijkt. De
zon kwam er door. Gelijk echter met
haar eerste warme stralen verscheen
een zwerm insekten, die de conduc
teurs als razenden deed opspringen
en naar de open ramen rennen om
deze met een knal dicht te werpen.
In het lange compartiment der pas
sagiers Is geen enkel venster geopend.
De ventilatie geschiedt door het wa-
gendek. Ze functionneert uitstekend.
Maar op de bordessen zijn de open
luiken, welke bij een muggenlnvasle als
deze de schrik van den conducteur zijn.
Eigenlijk waren de zwermen van een
soort ééndagsvlieg. De ramen waren
dermate met deze insecten bezet, dat
het licht in ons compartiment er door
verdnlsterde. De merels op de weide
velden hadden een extra smulpartij.
(Wordt vervolgd).