BRESKENSCHE COURANT Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. Het laatste bedrijf. Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens FEUILLETON Sen glimp van Canada» Dat wat verdwijnt. 47ste Jaargang Dinsdag 27 September 1938 Nummer 4375 ABONNEMENTSPRIJS: Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1 40 Franco per post Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling. ADVERTENTIEPRIJS Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer f0; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel Abonnements-advertenties groote korting. Kleine Advertenties tot Koogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling) Gisteravond, ten aanhoore van de geheele wereld, heeft Hitier verklaard: „Duicschlands geduld is ten einde. Ik neem niets meer terug van de In het aan Praag overhandigde memo randum gestelde eischen. Als Tsjecho- slowakije deze eischen vóór 1 Octo ber niet inwilligt, marcheert op 1 October het Duitsche leger binnen en bevrijdt Dultschland de Sudeten- dultschers zelf. Hitier noemt dit zijn laatsten terri- torialen eisch in Europa, doch een eisch, waarvan hij niet zal afzien. Hij aanvaardt bij het plebisciet dat ln enkele gebieden zal worden gehou den, internationale controle op de zelfde basis als bij de volksstemming in het Saargebled en is bereid hierbij Britsch toezicht te accepteeren. Ten aanzien van den Poolschen corridor stelt Hitier geen eischen meer. Polen moet vrijen toegang tot de zee behouden. Verder verklaarde hij alleen voor de Duitschers te spreken, hoe wel hij natuurlijk voelt voor de Slo- waken, Hongaren en Polen. „Tsjechoslowakije is ontstaan uit een leugen en de vader van deze leugen was Benesj. Ten tijde van Versailles bestond er geen Tsjechoslowaaksch volk, maar waren er slechts Tsjechen en Slowaken". Hitier zeide de hand te reiken aan Engeland en Frankrijk. De vriendschap pelijke houding van Italië zal nooit worden vergeten. Indien Italië ooit in een dergelijke situatie zou komen, zal Dultschland te hulp snellen. .Het volk moet nu weten, dat ik mllllarden heb uitgegeven voor een bewapening, zooals de wereld nog niet heeft aanschouwd. Gedurende al dien tijd heb ik tevens een practische vredespolitiek gevoerd, die onbeant woord is gebleven". De onschendbaarheid van alle sta ten van West-Europa blijft wat Dultschland betreft gegarandeerd. 17. (Nadruk verboden). Zelfs de „Queen Mary" zou hier hebben kunnen passeeren. Door deze sluizen moest de scheepvaart heen- geholpen worden over het groote verschil in de waterstanden van het Erie- en Ontariomeer. Voorheen duurde de tocht door de kanalen van het eene meer naar het andere waarbij de schepen getrokken werden door muil ezels vijf uur. Thans gaan door middel der nieuwe sluizen de grootste booten op eigen kracht van het eene meer naar het andere en duurt die tocht ruim een half uur. We troffen het. Twee flinke vracht- Btoomers zagen wij diep beneden ons achter elkaar in de sluis gemeerd, juist toen over bijna de heele lengte zijde van het bassin het water in he vige beroering kwam. Het tooneel veranderde zienderoogen. Elf minuten nadat we uit de hoogte op de twee schepen neergezien hadden, was de De houding van Tsjechoslowakeije- Het standpunt, dat men te Praag inneemt ten aanzien van de definitieve eischen van Hitler is, naar de diplo matieke correspondent van Reuter meldt, dat de aanvaarding van het Duitsche plan gelijk zou staan met algeheele capitulatie van de staats- souvereiniteit. Er wordt o.a. op ge wezen, dat het gebied, dat moet wor den afgestaan, de voornaamste linie der Tsjechoslowaaksche verdedigings werken insluit, zoodat Tsjechoslowakije zonder middel van verdediging zou worden gelaten. De stemming in Amerika. De neiging tot een politiek van isolement, welke in de Amerikaansche pers na het onderhoud te Berchtes- gaden tot uiting kwam, maakt nu in de meeste bladen plaats voor een bij zondere belangstelling voor de ont wikkeling van de situatie in Europa. Algemeen bespeurt men een groote sympathie voor Engeland en Frankrijk. De New York Times noemt het memorandum van Hitier „het minst gerechtvaardigde ultimatum uit de ge schiedenis van het moderne Europa". Datzelfde gevoel van verbazing vindt men in de geheele pers terug. De New York Times en de New York Herald Tribune vergelijken de eischen met het Oostenrijksch-Hon- gaarsche ultimatum aan Servië in 1914. De Herald Tribune schrijft: „Evenals het Oostenrijksch-Hongaarsche ultima tum dient dat van Hitier echter ergens toe: wanneer een nieuwe wereldoorlog er het gevolg van is, zal dit document vanwege zijn haast de schouders van één enkelen man met de verantwoorde lijkheid belasten en heel de leugen achtige rechtvaardiging door zijn pers en propagandamechanisme legt op deze verantwoordelijkheid slechts den na druk". Engeland. In Engeland worden nieuwe militaire voorzorgsmaatregelen getroffen. Het personeel van de defensie eenheden der luchtmacht, alsmede van de kust en luchtverdediging zijn onder de wapenen geroepen. waterspiegel dermate gerezen, dat wij nu tegen de machtige scheepsrompen opzagen. Met een saluut van de sirene stoomden de gevaarten ons trots voorbij. „En nu moet U nog meer zien" aldus mr. Leijs. Onder de rit zette hij de radio aan. Buffalo gaf bandmuziek en hij steeg in onze achting, als hij dat jammerlijke gehuil aanstonds af sneed en ons Toronto gaf. Dat was anders. Wie zou ooit gedacht hebben, dat een paar eenvoudige zeeuwsch- vlamingen snorrend door Canada s schilderachtig landschap, behagelijk hangend in gemakkelijke zetels een vioolconcert van Mozart met begelei ding van een machtig orkest zouden beluisteren Het rythme der gevoelvolle muziek, de deinende heuvels, het spel van zon en schaduw waar landhuizen en kleine farms wegkropen onder het lommer, het scheen alles bijeen te hooren, door magische banden tot een bekoorlijk geheel vereenigd. Zelfs de duizenden ahomboomen die langs de slingerende wegen als in een wilden dans op ons toesnelden met wuivende kruinen, waar een vroolijk zomerbriesje er doorheen speelde, vormden een stuk in deze wonderlijke aaneenschakeling van ge De Sunday Times schrijft over de besprekingen te Godesberg: De ver antwoordelijkheid ligt ienslotte bij Hit- Ier en als een wereldoorlog wordt ont ketend, zal hij deze ontketend hebben. Als zijn doel beperkt Is tot inlijving van de Sudeten-Duitsche gebieden bij Duitschland, kan hij dit, naar hem medegedeeld is, op vreedzame wijze bereiken, doch als hij werkelijk meer wil, namelijk de vernietiging van Tsje choslowakije, dan zou hij dit, zelfs Indien de Tsjechen alleen stonden, niet zonder strijd kunnen verkrijgen. Zijn verantwoordelijkheid tegenover de wereld zal groot zijn, en nog het grootst tegenover zijn eigen volk, want alles wijst er op, dat het Duit sche volk het besluit tot een oorlog evenzeer vreest als ieder ander. België. De verscherping van den interna tionalen toestand heeft de regeering aanleiding gegeven de reeds genomen militaire maatregelen uit te breiden. Het Belgische volk herinnert zich de jaren 1914—1918 en gruwt bij de gedachte aan een nieuwen oorlog. Deze angst voor het uitbreken van een oorlog, die natuurlijk in deze da gen alle volken bezielt, is vooral be grijpelijk in een land als België, dat onder den laatsten oorlog zoo onzeg baar heeft geleden, en men begint daarom, juist nu de internationale ver houdingen zich zoo scherp hebben toegespitst en het oorlogsspook als een schier onvermijdelijke dreiging boven Europa hangt, meer en meer tot het inzicht te komen hoe verstan dig het van België is geweest zich los te maken van de al te nauwe verbin tenis met Frankrijk. Zelfs in Fransch- gezinde kringen te Brussel, waar de Vlaams che leuze „Los van Frankrijk! eenige jaren her nog als een soort van landverraad werd beschouwd en waar men het destijds niet zonder den steun van zijn grooten bondgenoot uit den wereldoorlog meende te kunnen stel len, wordt thans grif erkend dat de door Koning Leopold geproclameerde zeifstandigheidspolitiek de eenige juiste is, omdat zij tenminste de mogelijkheid opent dat België ditmaal aan den dans zal ontspringen. Men heeft thans, zooal geen zekerheid, dan toch een goede kans om buiten een conflict der groote mogendheden te blijven Ware het Fransch—Belgische militaire accoord, het zgn. „bloedaccoord" van kracht gebleven, dan zou België in ieder geval in een nieuwen oorlog zijn meegesleurd. nietingen, 't Was als een vreemd ont waken, als de muziek ophield Onze gastheer was zijn wagen uit stekend meester. Met een hand stu rend rondde hij de bochten, terwijl de andere de radio zuiver stelde. Onder wijl nam hij alles waar op den weg, maakte een keuveltje met ons, trok van harte aan een dikke sigaar. We hielden stil aan het ravijn van de Niagararivier bij de Whirlpool Rapids. In een schemerige diepte ver beneden ons siste de stroomversnelling, sleurde aan half ontwortelde boomen, rukte zich kapot aan de rotspunten. Het was een verwijderd lied, dat uit de diepte naar ons opklom. En dan te moeten bedenken, dat duizenden van jaren terug de groote waterval hier op deze plaats was. Steeds verder week hij naar het zuiden; achter hem lag het ingesneden spoor, waar wij thans op neerzagen. Op de plaats waar nu Queenston ligt d.l. elf kilo meter van zijn tegenwoordige plaats, is de waterval eertijds begonnen de aardkorst onder zich te breken, uit te ploegen. Het tijdstip van dien aan vang ligt volgens de geleerden 39000 jaren achter ons Verder! Onze gastheer had nog meer op zijn programma. En waar wij Militaire voorzorgen in Hongarije. Sedert de besprekingen te Berchtes- gaden tusschen Imredy, Kanya en Hit- Ier heeft Hongarije het tempo van zijn verdedigingsmaatregelen aanzienlijk ver sneld. Drie lichtingen zijn onder de wapenen geroepen en het meerendeel van de reservisten, die aan de laatste manoeuvres hebben deelgenomen, is in dienst gehouden. In het geheel zijn 160.000 man onder de wapenen. Te Boedapest blijft het publiek uiterst kalm. Zeshonderd nationaal-socialisten, die getracht hadden zich in een vrijkorps te vereenigen, zijn te Boedapest ge arresteerd, toen zij zich gereed maak ten zich te voegen bij de geregelde troepen aan de Tsjechoslowaaksche grenzen. De partij van Szalassy heeft hen moeten désavoueeren. De eerste indruk uit Praag. Vrijwel onmiddellijk na het einde van Hitler's rede, gaf de zender uit Praag een kort overzicht van den in houd, hetwelk besloten werd met de woorden: „Onze eerste indruk is, dat de heer Hitier thans niet één, maar twee doelstellingen nastreeft, 'e eerste is de afstand van het Sudetenduitsche gebied zonder eenigen vorm van pro ces, de tweede is de volkomen ver nietiging van den Tsjechoslowaakschen staat". Verscheidene jaren heeft Rotterdam een Chineezenwijk gehad op Katen drecht, die naar buitenlandsch voor beeld Chinatown genoemd werd en waarvan tijdens een V.V.V.-week en kele jaren geleden een centrum van vroolijkheid werd gemaakt met een Chineesch circus, waar zwaard- en dra- kendansen werden vertoond. De laatste drie jaar hebben allerlei overheidsmaat regelen bewerkt, dat er niet alleen aan den groei van het contingent Chinee- zen op Katendrecht het heeft wel eens op een invasie geleken een einde kwam, maar ook dat hun aantal geleidelijk aan slonk. Op het oogen- blik kan er feitelijk niet meer van Chinatown gesproken worden. Van de anderhalf duizend Chineezen, die er eenige jaren geleden waren, zijn er nu nog maar honderdtwintig over en dat groepje zal ook nog verminderen. ook stilhielden, we konden er bijna zeker van zijn, dat een of andere gentleman met hem een praatje kwam maken, even een groet wisselen. Meer malen was een blik van verstandhou ding tusschen hem en autoriteiten voldoende om ons toegang te ver schaffen tot plaatsen, waarvan het be treden anderen niet gegund was. We kregen den indruk met een populair man op stap te zijn en ik moest weer denken aan de woorden van Eddy, den chauffeur van de autobus. We stonden bij den aerocar den Iuchtwageu van staal en glas, welke hangende aan zes zware stalen kabels en getrokken door een electrisch be wogen zevenden kabel dwars over de Whirlpool loopt van den eenen rivier oever tot den anderen. Binnenin zitten de passagiers genietend van het woeste spel der draaikolken diep be neden zich. Als een dolzinnige komt ginds de rivier van tusschen donkere en bonkige rotswanden gerend. Meer nabij kan men zich haar verbeelden als een geweldige slang, die wentelt en kronkelt in doodsstrijd. Dan ver mindert vlak onder den toeschouwer het geweld eenigermate en jaagt de ziedende massa eenigszins kalmer voort, doch hevige borrelingen getuigen nog We herinneren ons herhaalde malen uitvoerig over het leven In de Chinee zenwijk te hebben geschreven. Het pinda-bedrijf was toen nog in vollen bloei en de stad werd, evenals de om geving, overzwermd door schriele gele mannetjes met broodtrommels, die maar steeds hun zacht, eentonig liedje: „pinda-pinda-Iekka-lekka" zongen. In Katendrecht zaten de boardinghouses tjokvol, in rijtjes liepen zij er over de straat Soms gingen er romantische verhalen over dit Oostersche leven in de Westersche stad; er waren wel eens vechtpartijen tusschen de aan hangers van twee geheime genoot schappen en een enkele maal was er een steek- of schietpartij en wanneer dan de politie de zaak onderzocht stond zij voor bijna onoplosbare moeilijkhe den, omdat alle Chineezen op elkaar lijken en zij zich steeds in onverbreek baar stilzwijgen hulden. Dan was er het opium smokkelen en het bereiden van de ruwe grondstof voor het be dwelmend genot. Telkens weer waren er aanhoudingen van partijen opium of van Chineezen, die bij de bereiding ervan gesnapt waren. Dergelijke be richten zijn nu schaars geworden in de krant Waar Chineezen samen wonen wordt gegokt. Er was een tijd, dat er vijf, zelfs zes speelbanken van den vroegen morgen tot den laten avond op Katen drecht draalden. Oncontroleerbare ge ruchten over groote verliezen en win sten deden de ronde Die speelzalen liet de overheid toe; men kan ze toch niet voorkomen als er ergens veel Chineezen bij elkaar hokken. Maar alleen de gele broeders mochten in de speelgelegenheid binnengaan. Dat be lette overigens niet, dat al spoedig zoowat heel Katendrecht meegokte, want daarop hadden de slimme man netjes iets gevonden. Boden van de speelbanken liepen elk uur de straten af om in de hulzen en in de cafétjes Inzetten te incasseeren, waarbij een vernuftig systeem bedacht was, dat hen, die op een afstand het spel dat het best met een roulette vergeleken kan worden meespeelden waarborgde, dat er geen bedrog gepleegd werd. Laagste inzet was een kwartje, maar men kon veel hooger gaan en boven dien op verscheidene banken gelijk spelen. Op een gegeven moment bleek zelfs, dat er heel wat werkloozen op Katendrecht waren, die de verleiding tot meespelen niet konden weerstaan met al de funeste gevolgen daarvan. De politie wist hieraan spoedig paal en perk te stellen, maar het kwaad dat van den strijd, die onder de opper vlakte wordt gevoerd. Eens waagde een roekeloos zwem mer zich voor een bad in de rivier ter hoogte der Whirlpool Rapids. Door den stroom gegrepen werd hij medegesleurd. Vergeefs poogde hij zich aan de rotspunten vast te klem men. Een ontstelde menigte zag zijn worsteling, zag hém telkens verdwijnen en weer bovenkomen. De uitgeputte zwemmer belandde ten laatste in de draaikolk, waar hij als een willoos blok in het rond spoelde. Geen zwem mer waagde zich ter redding op deze gevaarlijke plaats. Toen liep de aero car uit tot boven het midden van den poel en liet men een meer dan hon derd meter lang touw zakken. De drenkeling vond nog kracht het te grijpen en de luchtwagen liep terug met zijn zonderlingen last. Beneden op de rots werd de zwemmer door reddende handen gegrepen juist, toen hij bewusteloos ineenzakte. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1938 | | pagina 1