BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
IPRE5T0
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 2L Postgiro 50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
FEUILLETON
HET SIGNAAL.
Rommelpot.
zeeppoeder'
47ste Jaargang
Vrijdag 6 Mei 1938
Nummer 4335
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1 40
Franco per post
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer f0;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
De
samenvoeging
Polders
der
Hebben wij in ons nummer van 29
April j.l. de bijzonderheden over de
inrichting besproken, thans vinden wij
in de N. R. Grt. over de samenvoeging
het volgende
Tusschen 1200 en1923 is onze
provincie door middel van dijken en
zeeweringen bij stukjes en beetjes op
de zee veroverd, en daaruit is het te
verklaren, dat Zeeland het land der
polders is. Hoeveel we er precies heb
ben weet ik niet, doch wel is het me
bekend, dat het totaal het getal 400
aanmerkelijk overschrijdt. Daaronder
zijn er, die vele duizenden H.A. groot
zijn, maar verreweg het meerendeel
beslaat slechts een klein gebied. Daar
zoowel de reuzen als de lilliputters een
zelfstandigheid vormen; over een eigen
bestuur, eigen kasmiddelen, maar ook
over eigen inzichten beschikken, is de
door water toch al zoo versnipperde
provincie nog weer verdeeld in ruim
400 staten en staatjes, die aan de
provinciale administratie velerlei eischen
stellen.
Temeer omdat de polders en water
schappen dezelfde taak hebben, nJ
buitenwater weren, binnenwater loozen
en wegen onderhouden, laat het zich
verstaan, dat de provinciale overheid
van ons poldergewest er al over ge
dacht heeft door samenvoeging groo-
tere eenheden tot stand te brengen, en
het aantal polders sterk te verminde
ren. Niet uit gemakzucht, maar om
betere ontwatering te bewerkstelliggen,
waardoor intensiveering van het bo-
demgebruik zal ontstaan; verder om de
zorg voor de waterkeering der buiten-
polders redelijker te verdeelen, en om
verbetering van de plattelandswegen te
verkrijgen.
Het vormen van grootere gezagsge-
bieden heeft in de win terzitting van
1934 der provinciale staten een punt
van bespreking uitgemaakt, en toen
werd besloten f 5000 beschikbaar te
stellen om daaruit de kosten te be
strijden van een vooronderzoek in ver
band met eventueele samenvoeging van
Zeeuwsche polderr.
Naar aanleiding van de resultaten
van dit onderzoek is het provinciaal
bestuur tot de conclusie gekomen, dat
10.
Naar het Engelsch.
Door de open ramen van de leer
kamer stroomden de klanken naar
bulten, naar den zeekant, waar het
opkomende water over de rotsen
spoelde.
Een man en een vrouw, die op een
der rotsvlakten stonden, vingen de
echo's van een der liederen op en
keken elkaar aan.
Het gaat goed, Johanna, maar je
moet toch voorzichtig zijn.
Ach, zij vermoede niet; zij is een
typisch Engelsch meisje, dat alleen de
oppervlakte van de dingen opmerkt.
Zij verstaat geen woord Duitsch, bo
vendien is Olga altijd om en bij haar.
Jij moet voorzichtig zijn, beste man;
ik voor mij ben niet bang. Onze plan
nen zijn goed overlegd.
Una sliep dien nacht onrustig. Lang
nadat de meisjes naar bed waren ge-
Waan en alle lichten uit waren, lag zij
wakker en dasht na over de moeilijk
West Zeeuwsch-Vlaanderen zich voor
de onderhavige reorganisatie het eerst
en het best eigent, en in hun volgende
bijeenkomst zullen de provinciale staten
moeten beslissen over het voorste! om
76 polders en waterschappen, gelegen
in de streek tusschen de Wielingen en
de Braakman, te vereenigen in het
heemraadschap; „Het vrije van Sluis".
Het plan van Ged. Staten om de
victorie over de versnippering op pol
dergebied in West Zeeuwsch-Vlaande
ren te doen aanvangen, vindt instem
ming bij deskundigen en bij tal van
leeken, die tenslotte elk streven naar
concentratie kunnen waardeeren als zij
bezuiniging met zich brengt. Maar in
den boezem der betrokken polderbe
sturen stuit het op een fel verzet, dat
tot uiting is gekomen in een groote
verscheidenheid van pennevtuchten,
en in de vergaderingen, in verschil
lende gemeenten in de streek belegd,
door de commissie uit de Ged. Sta
ten, die den boer is opgegaan om de
bezwaren te hooren.
Als men de verzamelde verslagen
der vergaderingen, in een lijvig boek
deel bijeengebracht, leest, de opmer
kingen van de ingelanden afweegt te
gen de uiteenzettingen en toelichtin
gen der commissie, komt men niet
direct tot de overtuiging, dat het ver
zet tegen de samenvoeging op rede
lijke gronden steunt. Integendeel! De
meeste opmerkingen getuigen van een
verkeerd inzicht in den financieelen
opzet, en in het dijkgeschot over 25
jaar. Voorts constateert men vrees,
dat de zaak te luxueus zal worden
opgezet, dat de bezitters der gronden
minder zeggenschap zullen krijgen dan
zij thans bezitten. En tenslotte dient
melding te worden gemaakt van de
gansch niet beslagen ten ijs gekome-
nen, die tegen het heemraadschap zijn
„omdat zij er tegen zijn".
Verstandelijk en objectief bekeken
had de verzet-actie na de vergaderin
gen met de commissie kunnen ver
dwijnen. Dat dit niet is geschied is
echter ook te begrijpen. Want de
boer is taai als het een aanslag op
een historisch gegroeiden toestand
geldt, en als een eeuwen oude tradi
tie in gevaar komt door Ingrijpen van
boven af is hij gaarne geneigd om het
sentiment zwaarder te laten wegen
dan verstandelijke motieven.
Men zie vooral niet over het hoofd,
dat 76 poldertjes 76 maal zooveel be
stuursfuncties opleveren, die velen om
der wille van het aanzien gaarne be-
kleeden. Het groote heemraadschap is
voor menigeen de draak, die honder
heden, waarin haar moeder gekomen
was door haar onberaden tweede hu
welijk, ook peinsde zij ovet haar eigen
vooruitzichten.
Toch was er Iets geheimzinnig in
dit huls en zijn naaste omgeving.
Waarop had Kapitein Endicott ge
zinspeeld? „De Laski's waren boven
alle verdenking verheven, maar zij
konden het werktuig worden van
menschen met verkeerde bedoelingen".
Hoe zou dat mogelijk zijn? Een mensche-
lijk werktuig als noodzakelijk zwak.
Maar de gravin was niet zwak; haar
oude vader was te oud en te zieke
lijk, om mee te rekenen en de meisjes
werden te zorgvuldig bewaakt. En
mevrouw Laski? Zij, wier vaderland
zoo geleden had onder de vijandelijke
invallen, zou toch nooit luisteren naar
de inblazingen van diezelfde vijanden!
Die gedachte was bespottelijk! En
toch had Endicott haar gewaarschuwd
de oogen goed open te houden, want
dat in de omgeving verraad school.
Ergens In het huis sloeg een klok
twaalf langzame slagen. Pas twaalf uur!
Het leek Una of zij uren lang had
wakker gelegen. Zij stond op, dronk
een glas water en liep naar het venster,
om naar de bewolkte lucht te zien. Zij
wilde juist weer naar bed gaan, toen
den ongekroonde koningen van de
veelal van vader op zoon overgegane
poldertronen zal stooten, en die
289 fucties, vervuld door 181 perso
nen uit de aloude circulatie zal drin
gen. Tengevolge van het bovenmatig
groot aantal polders grijpen in West
Zeeuwsch-Vlaanderen bovenmatig veel
persoonlijke belangen dermate nauw
in elkaar, dat verzet tegen het plan
van Ged. Staten niet achterwege kon
blijven.
Schakelt men deze persoonlijke be
langen, die verder reiken dan men
geneigd is aan te nemen, en door de
traditie opgeworpen sentimenteele over
wegingen echter uit, dan komt de
keerzijde van de medaille vrij, en dan
wordt het den objectieven beschouwer
duidelijk, dat het algemeen belang
het voorstel van het provinciaal be
stuur niet alleen wettigt, doch zelfs
vordert.
De versnippering van een polder
gebied van 26,000 h.a. in 76 zelfstan
digheden is in dezen tijd uit den booze.
Gebrek aan gelden, soms het gevolg
van streven naar populariteit door be
sturen met behulp van prettig laag,
maar niet verantwoord dijkgeschot,
gebrek aan inzicht bij andere besturen,
onwil tot samenwerking, hebben toe
standen doen ontstaan en onbillijkhe
den geschapen, die zeker niet altijd
den toets der critiek kunnen door
staan
Verscheidene kleine polders in West
Zeeuwsch-Vlaanderen hebben al jaren
overlast van water in tijden, dat zij
met het oog op de vruchtbaarheid
van den bodem droog moesten zijn;
tal van tertiaire wegen, in onderhoud
bij diverse polders verkeeren in het
najaar in sommige polders in zoo'n
slechten toestand, dat het vervoer van
landbouwproducten over die wegen
met groote moeiten en te zwaar druk
kende kosten gepaard gaat. Doordat
de meeste polderbesturen niet verder
kijken dan hun dijk lang is, blijven
verbeteringen, die alleen door samen
werking kunnen ontstaan, en die de
geheele streek ten goede zouden ko
men, achterwege, en de landbouw en
de streek plukken daar de wrange
vruchten van.
Het ontworpen heemraadschap, dat
natuurlijk de beschikking zal krijgen
over een polder-deskunotge, zal niet
alleen in dit alles verandering ten
goede kunnen brengen, doch boven
dien zal het de kosten van het onder
houd der [zeedijken, bij welke dijken
alle bewoners der streek gebaat zijn,
maar waarvoor nu uitsluitend de elge-
zij sluipende voetstappen hoorde na
deren, daarna een geluid, alsof er een
grendel op haar deur werd geschoven
en toen een van terugtrekkende voet
stappen. Verschrikt liep zij zachtjes
naar de deur toe, maar er was geen
beweging in de kruk te krijgen; zij was
dus ingesloten!
Een oogenblik stond zij verstijfd
van schrik, toen liep zij naar haar aan
grenzende zitkamer en probeerde daar
van de deur te openen, maar ook die
was afgesloten!
Wie had dat gedaan? En waarom?
Dit was een beleedlging, die men
haar niet een tweeden keer zou aan
doen. Op dat late uur te bellen en
het huishouden te verontrusten vond
zij kinderachtig. Het beste, dat zij doen
kon, was weer naar bed te gaan en
er niet meer over te denken tot den
volgenden morgen. Maat het is niet
gemakkelijk den slaap te vatten, als
de geest onrustig is en er ging een
uur voorbij, eer Una haar oogen sloot.
Ternauwernood had zij een kwar
tiertje gedommeld, of zij werd wak
ker door een vreemd geluid, een ge
luid, dat eentonig voortzoemde en
steeds nader kwam; het leek haar
zelfs, dat het vlak bij haar venster was.
Zij was nu ten volle ontwaakt en
naren van de gronden, gelegen in de
aan de dijken grenzende poldersjop-
draaien, redelijk kunnen verdeelen.
Daar de zaak van polders en water
schappen geen zaak is van privaat
rechtelijken aard, en omdat aan deze
Instellingen groote gemeenschapsbelan
gen zijn toevertrouwd, die tengevolge
van de steeds hooger stijgende eischen
van de landbouw, door de huidige
formatie niet voldoende kunnen wor-.
den behartigd, is het te hopen, dat
de provinciale staten van Zeeland, die
in Lun zomer-zltting over de totstand
koming van het heemraadschap: „Het
vrije van Sluis," zullen moeten beslis
sen, het verstand boven het sentiment
zullen stellen, en dat zij het verzet
in West Zeeuwsch-Vlaanderen, dat nu
zelfs ook al godsdienstige paden in
slaat, op de juiste waarde zullen schat
ten. In het andere geval zal Zeeland
tot ln lengte van dagen ruim 400
polders en waterschappen rijk zijn.
Want uit tegenkanting van de zijde
der Staten zullen Ged Staten moeilijk
de aanmoediging kunnen putten hun
plan, dat'een gezonde opruiming on
der dit Zeeuwsche teveel wil houden,
ten uitvoer te leggen.
Mocht: „Het vrije van Sluis," even
wel tot stand komen, dan zullen eer
lang op Schouwen-Duiveland, Noord-
Beveland en Oostelijk Zuid-Beveland
de grootere poldergebieden aan de
orde worden gesteld, en zal Zeeland
binnen afzienbaren tijd den achterstand
op landbouwgebied, die tengevolge
van de versnippering der polders be
gint te klemmen, te boven zijn geko
men.
Uit een volgend artikel over Zee-
land's grootste waterschap, den polder
Walcheren, moge blijken, dat groote
eenheden tot heel wat ln staat zijn,
en dat boeren-verzet tegen een plan
nog wel eens plaats wil maken voor
waardeering als het plan maar tot
stand is gekomen.
In het Finantieel Weekblad voor den
Fondsenhandel van 3 Mei wordt onder
bovenstaand hoofd het volgende ge
schreven, hetgeen wij, ln het belang
van onze lezers, hierbij weergeven.
Lieden, die het gemakkelijker vinden,
op den zak van het publiek te parasi
teeren dan te werken, hebben weer
een nieuw middel uitgevonden, om den
menschen hun geld afhandig te maken.
Dat middel is de Dividend-Polis welke
merkte, dat een auto vóór het huis
stond.
Het geraas hield plotseling op en
er heerschte weer doodsche stilte.
Wat was er toch gaande? Misschien
had de oude heer een heftlgen aanval
van krankzinnigheid en was er om
den dokter gezonden. Daarom was
waarschijnlijk haar deur afgesloten, om
haar te vrijwaren tegen zijn mogelijk
binnendringen. Dat was natuurlijk de
oplossing.
Ademloos zat Una te luisteren naar
eenig geluid, maar er was niets te
hooren. Zelfs het snorren van den
motor was opgehouden. Er was geen
deur geopend of gesloten. Eindelijk
sloeg er een klok twee.
Slaap overmande haar ten slotte,
zoodat zij den auto niet hoorde weg
rijden, noch den kalmen stap in de
gang. Zij sliep rustig door, totdat zij
Sasha's vinger haar voorhoofd voelde
aanraken en haar zachte stem hoorde
vragen.
Arme Miss Royton! Hebt u hoofd
pijn, dat u nog niet op bent? Wij
gaan over een half uur ontbijten.
-0- «v
wordt uitgegeven door een op nr 108
de Perponcherstraat, te 's-Gravenhage,
gevestigd Syndicaat „Proton".
De personen, die zich achter dezen
naam verschuilen, schijnen een zoo
hoogen dunk van hun uitvinding te
hebben, dat op hun circulaire staat ge
drukt: „Alle auteursrechten, zoowel van
het systeem als van den tekst, nadruk
kelijk voorbehouden."
Wat willen nu deze individuen?
Zij trachten het publiek tegen den
prijs van f 25 te verkoopen een 'divi
dend-polis, welke recht geeft op
VaaoSte deel van de op een aandeel
Bengkalis gedurende het bestaan dezer
maatschappij uit te keeren dividenden,
echter met dien verstande, dat, zoodra
f 500 in totaal op een polis mocht zijn
uitgekeerd, deze vervallen is.
De geheele geschiedenis komt hierop
neer, dat de snuiters, die dit zaakje op
touw hebben gezet, ter beurze voor
nog geen duizend Gulden een aandeel
Bengkalis koopen en voor het dividend
blad daarvan tegen betaling van f 8000
320 bewijzen afgeven, elk recht geven
de op '/saoSte deel van het dividend
bedrag, hetwelk over eenig jaar op het
onderliggende aandeel mocht worden
uitgekeerd.
Dit wil zeggen, dat, als de Bengkalis
een dividend van 5o/o uitkeert, de be
zitter van een „dividend-polls" voor
dat jaar over zijn f 25 koopsom ca 15
cent toucheert.
Hij en de koopers van nog 319 di-
PRO-1B-0203A
(Ingez. Med.)
HOOFDSTUK III.
Beste Miss Royton, u zult mijn
dwaze Olga wel de te groote bezorgd
heid voor u vergeven. Die arme, oude
vader was vannacht onhandelbaar, maar
hij doet nooit iemand kwaad en hij
zou ook niet bij u zijn binnengeko
men. Maar Olga was er toch bang
voor. Nu slaapt hij als een kind en
weet er straks niets van, dat hij ons
vannacht zoo'n moeite en schrik ver
oorzaakt heeft. i
Una had namelijk naar een verkla
ring gevraagd van het geheimzinnig
afsluiten van haar deuren en de gra
vin had haar onmiddellijk op alle
punten gerust gesteld.
Het zou beter zijn geweest, als u
mij gezegd had, wat er gebeurde, zei
het jonge meisje. Het moet als 't u
blieft nooit meer gebeuren. Ik wil niet
opgesloten worden. Ik zou wel eens
willen weten, hoe Olga de deur ge
sloten heeft, want ik zie geen grendel
aan den buitenkant.
De gravin schudde het hoofd en
zei eenigszins verlegen:
(Wordt vervolgd).
