BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Verschijnt iederen DINSDAG' en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895
Uitgave E. B00M-BL1EK - Breskens
3®weeti\e Vroede.
Onnoodige dierenkwelling
FETJILLF.TON
HET SIGNAAL,
Esperantoj-nieuws.
Iepenjagers.
47ste Jaargang
Dinsdag 12 April 1938
Nummer^|4329
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1.40
Franco per post
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75 Iedere regel meer f0;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
0
De gemeente-secretarie is voor het
publiek gesloten a s. Vrijdag 15 April,
alsmede Maandag 18 en Dinsdag 19
April d.a.v.; Dinsdag 19 April zal de
secretarie voor aangiften Burgerlijke
Stand geopend zijn van 11 12 uur.
Ten aanzien van de afsluiting van
de wegen gedurende de kermisdagen,
wordt verwezen naar de betrokken
publicatie.
HET MESTKALF.
Een smalle hooge kist; of meer een Iade,
Maar diep en donker,
Daarin leeft het jonge stierkalf bij ge
nade of ongenade.
Even blonk er
Moeizaam de hals gerekt, juist hoog
genoeg
Boven den rand der kist, een glimmend
oog,
Een warme weeke tong, een zachte
snoet,
Die om een streeling vroeg.
Maar dan weer staat hij eenzaam en
gelaten
Den langen dag, van licht en zon ver
laten,
of ligt diep op den bodem van de kist,
O, als hij wist
Zich wenden kan hij niet, dat zou hem
schaden
Hoe minder hij beweegt, hoe eer hij is
te braden
Wie is zoo hard van hart
Dat dit hem niet beweegt?
Een smalle houten kist, maar diep en
donker,
Een weeke warme snoet, die om een
streeling vroeg,
De korte hals gerekt, juist hoog genoeg.
En buiten - buiten is hel lichtgeflonker 1
Jo Loosjes-Gediking
(Uit Meinummer Ned. Ver. t. Bescher
ming v. Dieren)
Bovenstaand rijmpje geeft U een in-
Naar het Engelsch.
De arme jonge meisjes moeten een
opgewekt, gezellig persoontje om zich
heen hebben, niet boven de dertig,
iemand, die den tact heeft haar ge
dachten af te leiden van de verschrik
kelijke dingen, die zij in den laatsten
tijd gehoord en gezien hebben. Voor
al Sasha, de jongste, een meisje van
dertien, is heel zenuwachtig en moet
weer voor het gewone leven geschikt
gemaakt worden. De gouvernante moet
met het drietal allerlei sportspelen
kunnen doen, met haar gaan fietsen,
moet ze weer als jonge meisjes doen
voelen na alle doorgestane leed. Het
is heusch zoo gemakkelijk niet een
geschikt persoontje te vinden.
Het is zeker maar een klein salaris,
dat gegeven wordt? vroeg Mrs. Garston,
de vrouw van den dominee.
Neen, graaf Laski's fortuin is nog
ongerept en tamelijk groot. Zij zouden
twaalf honderd gulden geven, heb ik
druk van het lot, dat elk jaar pasge
boren kalfjes moeten ondergaan om z.g.
„blank" vleesch te krijgen. Denkt U
zich eens in wat het moet zijn voor een
jong dartel leven een kalfje van 12
weken staat ongeveer gelijk met een
kind van 45 jaar om 3 maanden
te moeten staan in een nauwe kist in
het allerdonkerst hoekje van stal of
schuur. De bodem der kist bestaat uit
ruwe. ongeschaafde latten, waardoor de
urine weg kan loopen. Het luikje gaat
slechts drie keer per dag open als het
dier zijn melk moet drinken. Van eenige
beweging of omkeeren is geen sprake,
want het staat met zijn kop vast g e
bonden
Wij ontvingen van een keurmeester
de volgende gegevens: in 1936 werden
er in 4 gemeenten in ons land nog
1690 kalveren in kisten gemest. De
dieren kunnen heel vaak niet gaan lig
ger, doordat de pooten dusdanig ver
groeien, dat de gewrichten dik worden
en dan tegen de kistwand schuren,
waardoor gewrichtsontsteking ontstaat
en zelfs afkeuring van het vleesch volgt.
Dat hierdoor blank vleesch wordt
verkregen berust op een waandenk
beeld, want het is ons bekend, dat
een paar boeren, die deze wreede
methode van mesten niet wilden toe
passen, hun kalveren vrij lieten loopen;
ze namen dan wel meer melk dan in
die kist, maar het vleesch was even
blank en de dieren bleken gezonder 1
Da eene boer zette ze in de kist als
de koopers kwamen en kreeg nooit
klachten over minder blank vleesch. De
kistkalvercomedie was alléén om de
financieel meerdere opbrengst.
En wanneer nu ten overvloede de
heer van Hooydonk, dierenarts teTiel,
ons op verzoek zijne bevindin
gen mededeelt, dat het blanke kalfs-
vleesch ontstaat door eenzijdige voe
ding waarin voldoende ijzer en koper
ontbreken en bij de dieren bloedarmoe
ontstaat, het eindproduct een min of
meer ziekelijk wezen is met vettige
gedegenereerde organen en de kalve
ren soms in de kist sterven, iso.i. wel
duidelijk bewezen dat het hoog tijd
wordt, zooals zelfs een gewezen vee
houder ons schreef, dat er aan deze
noodelooze wreedheid een einde komt.
De Secretaris van den Slagershond
schrijft dat de slager betrekkelijk buiten
de kwestie staan, omdat het publiek
blank vleesch vraagt; het is dus de
publieke opinie die een einde zal moe
ten maken aan deze gewoonte, die
zooveel noodeloos leed veroorzaakt.
Een autoriteit van den Keuringsdienst
verklaarde dat het aantal kistkalveren
hooren zeggen.
Ik veronderstel, dat zij, behalve een
opgewekt persoontje, een ervaren
onderwijzeres verlangen, zou dat niet
zijn? vroeg Una
Mrs. Makin keek vol verwachting
naar de spreekster.
Neen, ik geloof niet, dat dit in de
eerste plaats noodig is, antwoordde zij.
Zoekt een van uw vriendinnen mis
schien zulk een betrekking, Mrs. Roy-
ton? Zegt u mij dat gauw, want wij
weten er geen weg op en er is wel
haast bij.
Daar werd aan de deur geklopt en
een dame stond binnen.
Het was Madame Laski; het was
een lange gedaante, in diepen rouw,
waartegen het bleeke gelaat en de
gejaagde oogen nog scherper afstaken.
Even aarzelde zij, maar trad toen met
vlugge sierlijke beweging naderbij en
maakte een diepe buiging voor de
vrouw des huizes.
Lady Beatrice, sprak zij met een
welluidende stem, u hebt mij ver
zocht vanavond bij u te komen voor
het geval, dat u misschien een gouver
nante hebt gevonden voor de kinderen
van mijn arme zuster, gravin Laski.
Ik hoop, dat ik u niet stoor, maar
Neen, integendeel. Wij spraken juist
hier te lande nog zeer groot is en ver
oordeelde de methode zeer.
Laat U niet weerhouden door de
leuze of gedachte: éérst de menschen.
Het Rijks Centr. Bureau voor Statistiek
bericht, dat er naast Rijk, Provincies
en gemeenten, 7992 instellingen voor
weldadigheid werken in ons land, waar
door in 1935 werd uitgegeven 116.3
millioen 1 Een dierenbeschermingswet
die ook voor ons land zeer urgent is,
zal volgens de dierenartsen duizenden
en duizenden dieren zéér veel leed be
sparen en kost de Staat NIETS 1
Zendt Uwe adhaeslebetuigingen aan
„Amor est Iustitia", Obrechtstraat 133,
den Haag of vraag aldaar lijsten aan
voor het verzamelen van handteeke-
ningen.
Steunt onze poging het dier te
helpen door het bovenstaande en stort
een bijdrage in de kosten op postgiro
185300 ten name van „Amor est Ius
titia" of wel op postgiro 90527 ten
name van Mevr. N. Vincent-Noomen
te Santpoort onder motto „Bevrijding
Kistkalveren".
Namens het Comité van Actie:
N. Burg, Laag Soeren
J. F. v. Leeuwen-AImoes Amsterdam
L P. Francis, Rijswijk
H. W. Knoest
Amor est Iusticie) Den Haag
Het postkantoor te Rio de Janeiro
gebruikt een poststempel, waarop staat:
„Rio de Janeiro, turisma urbo".
Voortaan zullen de radiostations
Praha I, Brno en Moravska-Ostrava in
Tsjecho-Slowakije ook Esperanto-pro-
gramma's uitzenden door middel van
het kortegolf-station Praha-Podebrady.
De eerste uitzending zal plaats heb
ben op 19 April a.s.
Eind Maart hadden zich reeds 1100
deelnemers aangemeld voor het Inter
nationaal Esperanto-Congres, dat in
Augustus te Londen gehouden wordt.
Van 4-6 Juni zal in Brugge het 9e
Vlaamsche Esperanto-Congres gehou
den worden. Voor inlichtingen wende
men zich tot het Secretariaat van het
Congres-Comité, Kromvest 70, Brugge.
De Kamer van Koophandel in Port-
Lyantey (Marokko) heeft een zaal be
schikbaar gesteld voor een Esperanto-
cursus. Voor de beste cursisten zal
zij bovendien prijzen beschikbaar stel
len.
over dat onderwerp, antwoordde de
gastvrouw. Laat mij u aan mijn echt
genoot voorstellen. Hugh dit is
mevrouw Laski, die met haar zuster,
gravin Laski, in Engeland is gekomen.
De dames zoeken, zooals ik je zoo
even verteld heb, een geschikte gou
vernante vooi de drie dochtertjes.
Neem plaats, Madame, men zal u een
kop koffie brengen.
Una keek met groote belangstelling
naar de Poolsche vluchtelinge en ter
wijl de overige gasten in een druk
gesprek met haar gewikkeld waren,
overlegde het jonge meisje vlug of zij
niet haar diensten als gouvernante zou
aanbieden. Zij hoorde, dat Madame
Laski zoo gauw mogelijk naar Wales
wilde terugkeeren; dat het haar een
groote teleurstelling was, niet in haar
plan geslaagd te zijn en dat iedere
jonge dame, die door het Comité
werd aanbevolen, met blijdschap zou
begroet worden.
Madame Laski zat dicht bij een
lamp, die een zacht schijnsel wierp
over haar grijzend haar en fijne, bleeke
gelaatstrekken Haar lippen trilden licht,
alsof zij moeite had haar ontroering
te bedwingen, maar haar levensgeschie
denis stond voornamelijk te lezen in
haar groote glinsterende oogen, Haar
Van eind Augustus tot half October
trekken de „iepenjagers'' het land
door. In sommige streken zijn het
oude bekenden; in andere komen zij
voor het eerst.
Menigeen zal vragen, wat de „iepen
jagers" voor doel hebben. Al spoedig
blijkt, dat deze mannen sommige
iepen van kruisen voorzien, dat zij ze
merken en wie het lot van die hoo
rnen verder volgt, zal zien, dat deze
des winters worden omgehakt. Dit is
zeker niet overbodig, aangezien al
deze gemerkie boomen ziek en ten
doode opgeschreven zijn. Nadat de
iepen dan gerooid zijn, worden zij
onder water gedompeld of ontschorst
en de schors wordt in dit geval ver
brand.
Waarom worden deze boomen ont
schorst? Omdat de stammen, wanneer
zij met schots bleven liggen, onmid
dellijk als woonplaats zouden worden
uitgekozen door iepenspintkevers, die
over het geheele land voorkomen en
zeker altijd in de buurt zijn. En juist
voor deze kevers is men bang in het
iepenland, want zij zijn de verspreiders
van de zod zeer gevreesde iepenziekle,
die, als wij niet nppassen, al nnze
prachtige iepebnnmen zou uitroeien.
Deze ziekte wordt veroorzaakt door
een ziektekiem, welke de kevers met
zich meedragen. Hoe zij hieraan ko
men, zal later worden uiteengezet
De „iepenziekteheeft met groote
snelheid om zich heen gegrepen. In
groote gedeelten van het land is de
iep daardoor al zoo goed als ver
dwenen. Er zijn echter gebieden, waar
nog steeds zeer veel iepen zijn over
gebleven. Dit is vooral het geval in
de kleistreken en poldergebieden van
Zeeland, Noord- en Zuidholland,
Friesland en Groningen Men kan zich
nauwelijks voorstellen, hoe deze ge
bieden er uit zouden zien, wanneer
alle iepen, die daar zulk een groote
rol in het landschapsbeeld vervullen,
verdwenen zouden zijn
leder eigenaar van iepen kan er
aan meewerken, dat de overgebleven
iepenopstand zoo lang mogelijk be
houden blijft. Hij hoeft dan slechts
zijn zieke en doode boomen te rooien
en daarna ontoegankelijk voor de
kevers te maken, waartoe hij trouwens
kan worden verplicht op grond van
het Koninklijk besluit van 14 Septem
ber 1935.
De iepenspintkever legt zijn eieren
in de schors van zwaar zieke en
heele verschijning roerde Una tot in
het diepst van haar ziel. Die bleeke
wangen waren zeker eens zachtrond
geweest, maar nu waren zij uitgehold
door het vele verdriet, dat in de laat
ste jaren over haar gekomen was.
Terwijl Una naar haar keek, voelde
zij opeens een sterk verlangen in haar
opkomen, om haar te helpen en te
troosten, haar liefde en vertrouwen te
winnen en, als het mogelijk was een
klein beetje van haar geluk te her
stellen.
Toen alle bezoekers den salon ver
laten hadden en ook Madame Laski
opstond om heen te gaan, sprong
Una op en zei eenvoudig:
Als Madame Laski mij geschikt
vindt als gouvernante, tante Beatrice,
zal ik met genoegen de betrekking
aannemen, die zij aanbiedt.
De aanwezigen schrokken onwille
keurig, want het jonge meisje was zoo
stil geweest, dat men haar tegenwoor
digheid bijna vergeten had. De Kolo
nel en zijn vrouw keken haar een
oogenblik zwijgend aan; eindelijk vroeg
Mr. Farrant:
Meen je het, kindlief?
De Poolsche dame keek Una aan
en glimlachte flauwtjes.
De kolonel had het haar eerst wil-
doode iepen. Hier komen de eieren
dan uit en de larven en poppen blij
ven den geheelen winter in de schors
zitten. Men kan zelfs zien, hoe aan
stonds veel kevers afkomen op een
gevelden boom om hun eieren in de
schors te leggen. Het zou nu het een
voudigst zijn, wanneer men de kevers,
die op deze stammen afkomen, kon
vergiftigen. Maar genomen proeven
hebben aangetoond, dat geen van de
bekende vergiften eenigen invloed op
de kevers heeft. Daardoor blijven nog
steeds de eenige middelen: a het
onder water dompelen van de stam
men en b. het ontschorsen en ver
branden van de schors. Wanneer de
stammen onder water worden gebracht
zullen de gangen in de schors, waarin
de kevers zich bevinden, met water
gevuld raken, waardoor de kevers te
gronde gaan, terwijl nieuwe kevers
geen eieren meer er in kunnen leg
gen. Het kan echter zeer lang duren
voor de kevers in de in water lig
gende stammen gedood zijn. Dat de
kevers vernietigd worden bij het ver-
bianden der schors spreekt wel van
zelf.
Men herkent de zieke boomen, door
dat de bladen geel of afgevallen zijn,
terwijl dan vaak de uiterste blaadjes
van een tak hieraan verdroogd als een
vaantje blijven zitten. Het hout ver
toont voorts een min of meer duide
lijke bruine verkleuring Het kan voor
komen, dat de heele boom ziek is,
maar ook dat slechts enkele takken
ziek zijn. Niet altijd is dus een zieke
boom even gemakkelijk te herkennen.
Na eind Augustus komen er meestal
geen nieuwe ziektegevallen meer bij;
eerst dan is het beste tijdstip aange
broken om de zieke boomen op té
sporen.
Nu de opsporing en de verplichte
opruiming van zieke en doode iepen
een aantal jaren aan den gang is, kan
men duidelijk de resultaten zien De
opruiming van doode of zwaar zieke
iepen moet grondig gebeuren. Zoo-
dia op een punt doode stammen blij
ven staan of ongeschild opgestapeld
zijn, breidt de ziekte zich daar zeer
snel uit. De dikwijls verscholen lig
gende houtstapels blijken veelal de
bron van veel kwaad te zijn. Ieder,
die in het bezit is van iepen, kan dus
meewerken om de uitbreiding van de
ziekte tegen te gaan, waardoor nog
lang mooie iepenlanen en andere
iepenbeplantingen behouden kunnen
blijven. Dit is zoowel uit een aesthe-
tisch als uit een economisch oogpunt
van groot belang.
len afraden, maar spoedig zag hij de
zaak in van haar standpunt. Zij had
er nu eenmaal haar zinnen op gezet
Londen te verlaten; haar moeder had
haar niet noodig, zij zou een goed
salaris krijgen en haar muzikaal talent
was in dit geval een aanbeveling.
Lady Beatrice, die in het eerst even
min met haar aanbod Ingenomen was,
had toch geen geldige reden om zich
te verzetten en een half uur later was
Una aangenomen als gouvernante voor
de drie Poolsche meisjes.
Zij zijn in Polen gedwongen een
Duitsche school te bezoeken en dus
alle vakken in het Duitsch te leeren.
Dat is een verschrikkelijk iets voor
een vrijen Pool om zich daarin te
schikken, maar de ouders willen nu,
dat de meisjes het Duitsch totaal ver
geten. Nu moeten zij uitsluitend En
gelsch spreken, daaraan wilt u wel
meewerken, is 't niet, Miss Royton?
Russisch is haar eigenlijke taal, dat
zult u wel begrijpen. Zij heeten Sasha,
Olga en Anna. O, mijn arme zuster
zal het zoon rust vinden, dat ik er in
geslaagd ben een jonge dame als
vriendin voor haar dochters mee te
brengen. U zult ons allen van harte
welkom zijn, dat verzeker ik u.
(Wordt vervolgd).
