BRESKENSCHE COURANT Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. Een Schoonheidsprinses. lot behoud der Zeeuwsche kleederdrachten. Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens 47ste Jaargang Dinsdag 26 October 1937 Nummer 4282 ABONNEMENTSPRIJS Per drie maanden f 1.25 Buiten Breskens per drie maanden f 1.40 Franco per post per jaar f 5.00 Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling. ADVERTENTIEPRIJS Van 1-5 regels 10,75 Iedere regel meer f0;15. Ingez. Med 30 ct. per regel Abonnements-advertenties groote korting. Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling) De speculaties over den oorlog van de toekomst o Tegen eenlge populaire illusies over den oorlog van de toekomst is in de afgeloopen week de Engelsche profes sor Haldane te velde getrokken. De Britsche geleerde, die in de Royal Uni ted Service Institution over den „oor log van de toekomst en de wetenschap" sprak, is in vraagstukken der moderne oorlogstechniek om zoo te zeggen „er felijk belast". Zijn vader, C.S. Hal- daen, had na de eerste Duitsche gas aanvallen in April 1915 van de Engel sche regeering opdracht gekregen, een beschermend middel uit te vinden. Hoe hij daarbij te werk ging, werd thans door zijn zoon in genoemde voordracht verteld. Nadat C. J. S. Haldane aan het Fransche front had vastgesteld, dat het door de Duitschers gebruikte gas chloorgas was, verzamelde hij in zijn laboratorium eenige professoren in de scheikunde, onder wie zich ook zijn zoon bevond. Allen werden in een kamer opgeslo ten, welke met een concentratie van chloorgas was gevuld en iedere geleerde had een ander soort beschermende kap voor neus en mond gebonden. Zoo werd er een week lang met de longen van de Britsche professoren geëxperi menteerd, tot men tenslotte het beste beschermende middel gevonden had: het eerste primitieve gasmasker tegen chloorgas. m Zal de gasoorlog van de toekomst moordender zijn dan die van het ver leden? Dat er nieuwe, nog verschrik kelijker gassen uitgevonden zouden zijn, zooals men veelal gelooft, houdt pro fessor Haldane voor zoo goed als on mogelijk. De ontdekkingsmogelijkhe den op dit gebied zijn tamelijk beperkt. Het verschrikkelijke mosterdgas, dat in 1917 voor de eerste maal gebruikt, is. was reeds in 1866 uitgevonden en het recept was aan iederen scheikun dige bekend. In de jaren tusschen 1866 en 1917 werd er inderdaad niets gru welijkers dan dit mosterdgas uitgevon den en naar professor Haldane meent, evenmin in de jaren tusschen 1917 en 1937. Mogelijk is, dat reeds lang be kende recepten nog iets „verbeterd" werden. Nog veel geruststellender dan over den gasoorlog heeft Haldane zich over den nog gevreesder „bacillenoor log" uitgelaten. Hij is van meening, dat men niet bevreesd behoeft te zijn voor het afwerpen van ziektekiemen FEUILLETON 4. Naar het Engelsch. Ze zegt, dat ze het in Engeland op het oogenblik te somber vindt en dat ze naar Monte Carlo gaat. Ze zou erg graag hebben, dat ik met haar meega en ze schrijft, dat ze het heel zuinig zal aanleggen. Nu, anders zou het mij ook in het geheel niet schikken. Maar eigenaardig, hè, ik heb er toch altijd aan de speeltafel de kosten uitgehaald 1 Ik zou niets liever wenschen, dan hier de flat te sluiten en te gaan. Maar wat ter wereld moet ik dan met jou doen Ja, dat weet ik niet; want ik heb heusch geen geld, om een tijdje in pension te gaan. Ik heb alles moeten gebruiken, om mij presentabel te maken. Ja, ja, dat weet ik wel. En je bent dan ook altijd heel presentabel geweest, kindje. Maar wat nu te doen Daar valt mij juist iets in. Ik heb hier een brief, Narcissa stond op, ontsloot haar casset:e en haalde er een enveloppe uit te voorschijn, van en bacillen van de bekende soorten uit vliegtuigen. Hoe men kunstmatig een epidemie zou kunnen opwekken, is voor de wetenschap nog een on opgelost probleem. Eerst thans, ver klaarde prof. Haldane, begint de we tenschap eenige ziektekiemen te ken nen, welke in de lucht leven en door de lucht kunnen worden overgedra gen, zooals b.v. de pokkenbacil. Wan neer de kennis over deze soort van bacillen verder gevorderd is mis schien over veertig jaren zou er een nieuw oorlogsmiddel zijn ontstaan. Maar op het oogenblik is het nog niet zoo ver Als „zuivere nonsens" zijn volgens den Engelschen geleerde ook de ge ruchten te beschouwen over de ont plofbare stoffen, welke nog verschrik kelijker zouden zijn dan de thans be kende. Tot voor kort beschouwde me.i de brandbommen nog als een van de gevaarlijkste nieuwe wapens. Maar bij de luchtaanvallen op Madrid heeft men de relatieve ongevaarlijkheid der brandbommen kunnen vaststellen in het verdere verloop van den Spaanschen burgeroorlog zijn ze dan ook zoo goed als niet meer gebruikt Op andere ervaringen van den Spaanschen en Japansch-Chineeschen oorlog is de Engelsche geleerde in zijn voordracht niet nader ingegaan. Maar de brandbommen zijn niet de eenige „technische vooruitgang," welke op het Spaansche en ook reeds op het Chineesche oorlogstooneel in aanzien lijke mate „teleurgesteld" heeft. Voor de tanks geldt hetzelfde en in het al gemeen kan gezegd worden, dat de technische vooruitgang den aanvaller weinig schijnt te begunstigen. De ver dedigingswapens hebben zich minstens in dezelfde mate ontwikkeld. De oor log van de toekomst heeft daardoor niets van zijn verschrikking verloren. Maar desondanks is het geruststellend, van deskundige zijde te vernemen, dat er geen geheime wapens bestaan en dat de oorlogszuchtige er riet op kan hopen, in een korten, verrassenden aanval allen tegenstand te breken. Voor even overdreven houdt prof. Haldane het gevaar van gasaanvallen op groote steden. Men heeft uitgere kend, dat een hoeveelheid gifgas van 10 ton voldoende zou zijn, om in een zóne van eenige mijlen ieder levend wezen te vernietigen en in theorie is deze berekening ook volkomen juist. Maar theoretisch is het evenzeer juist, dat eenige tonnen geweerpatronen vol doende zijn, om het geheele Britsche leger te dooden. Evenals niet iedere mijn vriendin, Mrs. Blake Die is een week geleden gekomen. Mrs. Gherstey spitste de ooren: Als die Mrs. Blake in Londen was, was zij meer dan eens haar oude school vriendin, Narcissa Ivers, komen opzoe ken en had haar dan naar den schouw burg meegenomen. Het had Mrs. Gherstey altijd gehinderd, dat zij haar nooit eens gevraagd had, om kennis te maken. Mrs Blake was een echte aris tocrate, dat wist zij. Wat zou het een cachet hebben gegeven aan haar flat, als zoo terloops had kunnen zeggen: Mrs. Blake je weet wel van de Iersche Blake's heeft vanmiddag bij mij thee-gedronken. Ze logeert in Ho tel Cecil en is onderweg naar de Ri- vièra Misschien dat ze er nu nog wel een gelegenheid voor zou krijgen, om dit te zeggen. Ja, ja, mrs. Blake. antwoordde ze geanimeerd. Ik weet heel goed wie je bedoelt 1 Misschien zoudt u den brief wel eens willen lezen, Mrs. Chertsey? Graag. Hardop las de weduwe toen: Beste Cissa, Ik stel mij voor, binnen veertien dagen in Londen te zijn en dan kom geweerkogel raakt, zou het ook niet mogelijk zijn, dat een vijandelijke lucht vloot haar bommen geheel nauwkeurig neerwerpt en het gas juist daar blijft hangen, waar men het wenscht. Aan de griep-epidemie van 1918 en 1919 zijn in Londen 50.000 menschen ge storven en het resultaat zou ongeveer hetzelfde zijn, indien een vijandelijke mogendheid het grootste deel van haar luchtvloot bij een aanval op Londen op het spel zou durven zetten. Maar ook de afweer van dergelijke gevaren welke verschrikkelijk genoeg zijn houdt de Engelsche geleerde voor mo gelijk. Daartoe moet in de eerste plaats de luchtdoelartillerie versterkt en ver beterd worden. Meer sceptisch beoor deelt Haldane de mogelijkheid, de in woners van een stad als Londen een onderkomen in bom- en gasvrije kel ders te verleenen. Men zou daartoe 10.000 van dergelijke ingewikkelde on derstanden nooilig hebben en de bouw kosten daarvan zouden vele honderden millioenen ponden bedragen. Haldane blijkt hier van dezelfde meening te zijn als de Fransche deskundigen (o.a. ge neraal Armengaud), die voor de groote steden een verdedigingsmethode door onderstanden, voorraden gasmaskers, evacuaties, enz. voor veel minder uit voerbaar houden dan een militair ver dedigingssysteem (luchtdoelartillerie, luchtnetten, schijnwerpers, patrouilles jachtvliegtuigen), dat in de lucht in ze keren zin eigenlijk vestingmuren op richt. o Bijeenkomst van het voor- loopig Comité. Men meldt ons: Dezer dagen vergaderde te Middel burg het voorloopig Comité tot behoud der Zeeuwsche kleederdrachten. De voorzitter, de heer B. von Brucken Fock, heette in het bijzonder welkom de heeren Jac. Koppejan en C. Zandee Az., als vertegenwoordigers van den boerenstand in het Zeeuwsch costuum. Spr. betuigde vervolgens dank aan de pers in Zeeland voor haar zeer ge waardeerde medewerking om voor het behoud der kleederdrachten te kunnen ijveren; verder aan rar. P. Dleleman, voorzitter der Z. L. M., die voorzeker ik je, zooals gewoonlijk, opzoeken. Ik ga een paar weken naar Ierland, naar ons landgoed in het Westen. Sinds ik Jim heb opgepast, toen hij dien jichtaanval had, heb ik mij niet meer lekker gevoeld. De dokter heeft hem een tocht op de Middellandsche Zee voorgeschreven en mij eenigen tijd rust in Claragh. Wat zou ik je graag meenemen, maar dat is zeker niet mogelijk A propos, we vinden je foto allerliefst 1 Ik heb ze doorge zonden aan een vriendin van mij in Dublin, Nancy Carton. Ik weet dat zij zoo houdt van mooie gezichtjes 1 Tot weerziens dus, wanneer ik in eens vóór je sta 1 Als altijd de jouwe, Aileen. Mooi zoo I riep Mrs. Chertsey. Jij gaat dus naar Ierland bij je vriendin en ik ga met mrs. Bellamy naar Monte Carlo. Nu moet je ook onverwijld aan Mrs. Blake schrijven Och, wil je wel gelooven, ik kan de gedachte aan dien armen Stelfox maar niet van mij afzetten 1 Mijn zenuwgestel is niet meer bestand tegeD dergelijk nieuws. Maar luister eens even, Narcissa. Je moet het vooral zóó voorstellen, dat, zoodra het veel invloed ten goede zal kunnen uit oefenen en aan den folklorist, den heer D. J. van der Ven, die verklaard heeft, gaarne zijn krachten in dienst van deze volkscultureele taak te willen stellen. Spr. noemde het een verheugend ver schijnsel, dat hij reeds een zeventigtal kaartjes en andere bewijzen van instem ming had ontvangen (terwijl'er nog da gelijks bijkomen), waarin groote vreug de, hulde, warme Ingenomenheid volle instemming enz. wordt betuigd met het plan, te trachten de Zeeuwsche dracht te behouden. Deze bewijzen kwamen zoowel van personen uit de hoogste kringen der samenleving in en buiten Zeeland als uit den geringsten boerenstand; beide worden uiteraard gelijkelijk gewaardeerd. Verscheidene der ingekomen brieven werden voorgelezen, waaruit bleek de gehechtheid der landelijke bevolking aan het traditioneel costuum, hv een enthousiast schrijven van een jongen Kloetingschen boer, die er toch vooral op aandringt, in geen geval de zaak aan andere vereenigingen in handen te geven, hetgeen onverantwoord zou zou zijn, doch een flinke actieve ver- eeniging te stichten, uitsluitend tot taak hebbend, het behoud der Zeeuw sche dracht te bevorderen. Verder typische uitingen als een kaartje van instemming van een Walchersche boerin waarop vermeld: „Met veel liefde voor het Zeeuwsch costuum, dat ik met trots steeds zal blijven dragen". Voorts een ontboezeming van een Veersche, die schreef: „Ik vind het heelemaal niet noodig mijn costuum, dat mij dierbaar is, te veranderen, omdat de een of andere winkelier zich wel eens vergist". Ter tafel kwam verder een schrijven van een Walcherschen boerenkleerma- ker, die betoogde dat een confectie- pakje voor den boerenstand veel duur der was dan het traditioneel costuum, een schrijven van een Veersche dame, die te kennen gaf, dat getracht moest worden de kleeding der meisjes wat minder gecompliceerd te maken, enz., enz. Uit al deze stukken bleek eens te meer, hoe ingewikkeld het vraagstuk is, dat het Comité heeft aangesneden. Den heer Smeding gaf dit aanleiding, op te merken, dat aan het probleem vastzittende kanten zooveel mogelijk belicht en bestudeerd moeten worden, alvorens een werkprogramma zal kun nen worden vastgesteld en men zich definitief zal kunnen constitueeren, waarmede alle aanwezigen accoord gin gen. In verband hiermede werd ook mij ter oore kwam, dat Mrs. Blake haar verlangen had te kennen gegeven, dat je haar vergezellen zoudt, ik mijn plannen daarnaar geregeld heb. Maar stel je anders niet te veel voor van Ierland I Ik geloof, dat ze heel primitief zijn daar in het Verre Westen. Ze Ioopen er voor het meerendeel met klompen aan, heb ik altijd gehoord. Nu, ik moet morgen beginnen, mijn garde robe na te kijken, want in Monte Carlo wordt er wel wat meer toilet gemaakt 1 HOOFDSTUK III. In Dublin was de stemming in het voorjaar van datzelfde jaar natuurlijk ook gedrukt. Daarbij kwam nog, dat het benauwend warm was. Mulhern, de butler in Merrion Square, achtte het noodzakelijk, de marqulzen neer te laten boven het bordes en ook boven Ieder venster. In den salon, waar Nancy haar dagen doorbracht, stonden de drie vensters steeds wijd open en reeds bloeiden op het balcon de blauwe lobelia's en de roode geraniums. Het plein was ook één weelde van kleuren: roode en witte hagedoorn en heggen van goudenregen. Maar Nancy had geen oog voor die schoonheid. De arme voorjaarszon hin derde haar nog des te meer, omdat ze besloten het voorloopig Comité nog met eenige leden, waaronder vrouwen, uit te breiden, o.a. personen uit Zeeuwsch-Vlaanderen De folklorist D. J. van der Ven wees op de belangrijke plaats die de Zeeuw sche kleederdracht inneemt in de bonte rij der nationale kleederdrachten en gaf een interessant overzicht van zijn werkzaamheden op dit gebied. Naar spreker's meening zou veel succes kunnen uitgaan van goed voorbereide bijeenkomsten, waarop honderden boe ren en boerinnen, zooveel mogelijk in kleederdracht, verschijnen en waarbij zijn folkloristische „oogstfilm" wordt vertoond, waarin volle aandacht wordt geschonken aan de costuums van Wal cheren en Zuid-Beveland, en in welke film o.a. burgemeester Zandee optreedt. Hierbij zou tevens een doeltreffende propaganda voor het behoud moeten worden gemaakt, terwijl gewenscht zou zijn, hen die de dracht dragen, gratis toegang te geven tot de film en hen die „op z'n burgers" zijn, een entrée te laten betalen. Daar alle leden het hierover eens waren, verklaarde mr. Dieleman zich in beginsel gaarne bereid te bevorde ren, dat door tusschenkomst van de Z. L. M. deze propagandafilm op ver schillende plaatsen van Zeeland zal worden vertoond. Door eenige Comitéleden Is het denkbeeld geopperd, hetwelk ook al reeds in de pers tot uiting is gekomen, dat het zoo'n uitstekende propaganda zou zijn voor het behoud van het ge westelijk costuum, wanneer de hoogere standen, speciaal de vrouwen,£zich, al ware hét maar bij feesten of zoo nu en dan, in de Zeeuwsche dracht zou den steken. Hierover ontspon zich een levendige gedachtenwisseling tusschen voor- en tegenstanders, naar aanleiding waarvan besloten werd deze zaak nog eens in studie te nemen. Door den voorzitter werd nog naar voren gebracht, dat door individueele propaganda ook veel te bereiken zal zijn. Men moet bij alle mogelijke gele genheden de gedachte uitdragen, dat behoud van het Zeeuwsch costuum ge wenscht is; men dient gren gelegen heid voorbij te laten gaan, en anderen ook daartoe aansporen, zijn waardee ring en bewondering daarvoor te uiten. Met schijnbare kleinigheden is ook een goede propaganda te maken. Waar gebleken is, dat de wijze van behandeling van personen in de boere- dracht in winkels, mede een oorzaak is van de verdwijning der dracht, werd het denkbeeld geopperd zich te dezer nu telkens herinnerd werd aan de ver zengende hitte, waaraan de arme sol daten waren blootgesteld, die bij hon derden langs den weg bezweken aan typheuse koortsen. Ze had maar een paar brieven van Desmond ontvangen. Bij aankomst had hij onmiddellijk een vereerende op dracht gekregen, maar nu werd hij belegerd in Mafeking. Telkens schreeuwden er op het plein krantenjongens met extra edities van hun bladen. Zoodra de trouwe Mui- hem begreep, dat et iets in zou staan, dat zijn meesteresje interesseerde, ijlde hij het bordes af en keerde terug met een exemplaar. Is Mafeking al ontzet, Miss vroeg hij, nadat hij 'haar de courant had aangeboden op een zilveren pre senteerblad. Och neen, Mulhern. We hebben alweer een nederlaag geleden I Musha I 't Zijn scherpe schutters, die Boeren. En dan hebben zij vóór, dat ruiter en paard daar den weg ken nen en wij niet. Maar toch zullen we ze verslaan. Miss i Let op mijn woor den, of dat niet uitkomt. Laten wij bidden, Mulhern, zei ze met trillende stem, dat de stad gauw ontzet wordt. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1937 | | pagina 1