BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
1 I
1
o S:::I
<v-
Een noodlottige vergissing.
SsS
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
46ste Jaargang
Dinsdag 17 Augustus 1937
Nummer 4262
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1.40
Franco per post per jaar f 5.00
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer 10; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kletne Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
Luchtvaart
en Handelspolitiek.
De mensch van de komende gene
ratie zal „vlieg-mensch" zijn, zooals
de mensch van onzen tijd „spoorweg-",
resp. „auto-mensch" is. Hieraan valt
niet te twijfelen. Want als wij de ver
voerscijfers van onze K.L.M. over de
laatste jaren beschouwen, dan is het
duidelijk, dat de toekomst aan de
lucht is. Alleen reeds in het laatste
verslagjaar steeg het vrachtvervoer van
de K.L.M. met ca. 50 pCt. in verge
lijking met het jaar tevoren; het per
sonenvervoer zelfs met 200 pCt. Maar
juist omdat ons nationale luchtverkeer
nog een enorme toekomst heeft, is
het begrijpelijk, dat in den laatsten tijd
de vraag is gehoord, in hoeverre het
mogelijk is, „de K.L.M. van het bui
tenland onafhankelijk te maken". Men
ging daarbij uit van het feit, dat de
K.L.M. gedwongen is, op haar Indië-
route van buitenlandsche vliegvelden
gebruik te maken en den dienst met
buitenlandsche, met Amerikaansche ma
chines te onderhouden, en men stelde
als eisch, dat de K.L.M. meet dan
thans het geval is, zich onafhankelijk
moet maken door -in het buitenland
eigen vliegvelden te gebruiken en door
bij de nationale industrie haar machi
nes te bestellen.
Hoe juist deze gedachte en hoe ge
rechtvaardigd deze eisch ook zijn, voor
practische verwezenlijking komt het
denkbeeld nauwelijks in aanmerking.
Het aanleggen en onderhouden van
vliegvelden op buitenlandsch grondge
bied is niet alleen een kwestie van
vergunning van den betreffenden staat,
maar ook een kwestie van geld. En
wel van zooveel geld, dat er niet aan
gedacht behoeft te worden, dergelijke
plannen ten uitvoer te brengen. Daar
bij berust het geheele internationale
luchtverkeer in Europa, en ook daar
buiten, op het principe van onder
linge samenwerking, hetgeen tot nog
toe vrij goed heeft voldaan.
Met de nationale vliegtuigindustrie
is het echter een andere zaak. In den
aanvang van het luchtverkeer behoor
den wij mede tot de leidende landen
op dit gebied. Dat de K.L.M. later
tot buitenlandsche machines overging,
vindt zijn oorzaak hoofdzakelijk in eco
nomische overwegingen. Ook het lucht
verkeer is per slot van rekening een
aangelegenheid, die uit zakelijk oog
punt bezien moet worden.
Het huidige luchtverkeer eischt het
gebtuik van machine-materiaal, dat aan
FEUILLETON
12.
0
Ze gebruikten den lunch in het zelfde
vertrek, waar Sir Robert den vorigen
dag zijn gasten had ontvangen, maar
er was een hemelsbreed onderscheid
tusschen die beide gelegenheden.
Na den lunch liet Sir Robert haar
de galerij zien en zij genoot van de
schilderijen en portretten. Een paar
maal sprak ze nog van enkele kleine
dingen, die zij zich herinnerde van den
vorigen keer, dat zij elkaar ontmoetten
en die hij waarlijk niet had gedacht,
dat zij nog weten zou.
Eindelijk zei ze, dat ze wel wat moe
was en zich graag wat In een rustig
hoekje zou terugtrekken, terwijl hij dan
met zijn zuster praatte.
Ik ben overtuigd, dat mrs. Rendle
daar dan ook wel zeer naar verlangt,
sprak ze overredend.
Zoo lieten ze haat dus zitten in een
heerlijk makkelijken stoel bij het vuur
met een portefeuille met tijdschriften
naast zich.
de hoogste technische eischen voldoet.
Dit geldt vooral ook voor den diens)
op Indië. Aan het bedrijfsklaar afleve
ren van dergelijke toestellen gaan ech
ter zoo vele experimenten en proef
nemingen vooraf, dat alleen serie-pro
ductie van dergelijke machines loonend
kan zijn. Hiermede is het precies een
der gesteld als bij de automobielin
dustrie. En evenals dit voor een na
tionale automobielindustrie het geval
is waarbij de omstandigheden door
grooter afzetmogelijkheden nog gunsti
ger zijn staat of valt ook een na
tionale industrie van groote vliegtui
gen met de al of niet aanwezigheid
van internationale afzetmogelijkheden.
En deze zijn zoo goed als niet voor
handen.
Men kan er zich bovendien van over
tuigd houden, dat de bevoegde instan
tie en zeker de directie van de K.L.M.
zelf, deze mogelijkheden reeds lang ter
dege hebben onderzocht. Juist om eco
nomische en financieele redenen werd
van nationale productie afgezien en tot
het compromis van licentie-aanmaak van
een Amerikaansch type overgegaan. Dit
is zeker geen ideale oplossing, maar
het is voorloopig het meeste, dat be
reikt kon worden.
Doch bij deze beschouwingen opent
zich nog een geheel ander perspectief.
Het machinepark van de K.L.M. be
staat bijna uitsluitend uit Amerikaansche
Douglas-machines. Aanleiding hiertoe
is natuurlijk in de eerste plaats de kwa
liteit geweest. Maar dat er ook nog
andere motieven in het spel waren, is
gebleken, toen de K.L.M. met haar uit-
breidings-plannen naar Australië en de
Philippijnen voor den den dag kwam,
teneinde aansluiting aan het luchtnet
van de Panamerican Airways te ver
krijgen. Terwijl Australië niet onge
neigd bleek, aan deze plannen zijn me
dewerking teverleenen, siuitte men daar,
waar men het 't minst verwacht had,
bij de Amerikanen, op tegenstand, Ame
rika, dat de ruggegraat van het nieuwe
trajectenplan van de K.L.M. moest wor
den, wees de voorstellen van de maat
schappij kort en goed van de hand.
Zonder hiermede op de aankoop- en
uitbreidingspolitiek van de K.L.M. ook
maar in het minst critiek te willen uit
oefenen, moet hier toch de vraag wor
den opgeworpen, of thans niet de tijd
gekomen is, om een andere orientee
ring die ook uit economisch en han
delspolitiek oogpunt te verdedigen zou
zijn.
Wij willen hier slechts de feiten dui
delijk laten spreken; wij waren fatsoen
lijke en goede klanten van de Ameri-
Robert nam Mary mee naar zijn ka
mer en verbaasd keek hij op bij haar
allereerste vraag, toen ze alleen waren;
Zeg. Bobby, wie is zij toch eigen
lijk?
Wel, zij is madame Katinka, de
groote danseres; dat is al wat ik weet.
En wist jij, dat Ernest met haar
verloofd was?
Neen, zei hij aarzelend. Ik weet
wel, dat hij ten zeerste door haar schoon
heid getroffen was, als zoovele an
deren. maar ik heb ook nooit ge
hoord, dat hij met haar verloofd was.
Ik kan 't mij niet begrijpen. Ze
is wel heel mooi, maar ze maakt niets
geen betrouwbaren indruk op mij. Hoe
kon moeder haar nu bij zich nemen
en er op aandringen, dat ik haar lo
geerde?... Ik weet wel haast zeker, dat
zij toch ook niet met haar kan opheb
ben. Weet je enkele bijzonderheden
van den dood van Ernest?
Neen, dat wist hij niet.
Nu, niemand weet er iets van.
Jim was aan het front, toen moeder
mij opbelde en ik dadelijk naar haar
toeging. Ze was vreeselijk ontdaan:
Ernest was doodl... Dit was al wat ze
zei. Haar kamenier vertelde, dat ze
half waanzinnig van verdriet was ge
weest. Oom Francis is voortdurend
kanen en hebben als goede zakenlui
gedacht, dat ook zij het spreekwoord
dat de eene dienst de andere waard,
kenden. Dit is nu een misrekening ge
bleken. Nu moeten wij het roer dan
ook omgooien en het kan niet anders,
of wij keeren dan tot Europa terug.
Want ook op de Europeesche markt
zijn vliegtuigen, die als men aller
eerst de kwaliteitsvraag overweegt
niet voor de Douglas behoeven onder
te doen. Mede wegen echter nog twee
andere vragen: in hoeverre zijn aan den
aankoop van Europeesche fabrikaten
van gelijkwaardige kwaliteit voor ons
wezenlijke economische en handelsvoor-
deelen verbonden?
Eerst de kwaliteit: Het is bekend,
dat allerwegen onder hoogen druk aan
de productie van groote, viermotorige
vliegtuigen wordt gewerkt.
Wij denken aan de Engelsche De
Havilland, de Fransche Faaman en, ze
ker niet de in de laatste plaats de Duit-
sche Junkers, die in zijn nieuwe type.
de viermotorige laagdekker Ju 90, een
machine geschapen heeft, welke voor
dag- en nachtverkeer met passagiers
zoowel als vracht bij uitstek geschikt Is.
Dit nieuwe type moet van alle mo
derne comfort zijn voorzien en aan 40
passagiers plaats bieden.
Het is noodig voor de toekomst van
ons luchtverkeer, dat men de ontwik
keling van de buitenlandsche vliegtuig
industrie volkomen zakelijk en zonder
eenig spoor van politieke sympathie of
antipathie gadeslaat. En even zakelijk
en vrij van politieke vooroordeelen dient
men de andere vragen, die bij aankoop
den doorslag geven, te overwegen. Zoo
de economische en handelspolitieke per
spectieven, die zich bij een gewijzigde
aankooppolitiek van de K.L.M. zouden
openeD.
En dan behoeft er niet lang over ge
praat en gedacht te worden, een det-
gelijke transactie met Duitschland zou
niets dan voordeelen met zich mede
brengen. De handelsbalans Nederland
Duitschland Is, actief en globaal be
schouwd, actiever dan die tusschen
Nederland en de Vereenigde Staten.
Tenslotte nog iets over de verhou
ding tusschen Nederlandsch-Indië en
Japan. Men zal zich herinneren, dat de
Japansche gezant te Den Haag, Baron
Koewajima, zich kort geleden officieel
voor een luchtverbinding Batavia-Ma-
nilla-Tokio heeft uitgesproken. Een
verleidelijk perspectief voor de uit-
breidingsplannei van het Nederlandsch-
Indische lijnnet van de K.L M. Doch
ook in ander opzicht veelbelovend,
want de tegenwoordig zoo goede ver-
bij haar gebleven en ze heeft niemand
ontvangen, dan haar zaakwaarnemer.
Alles was even geheimzinnig. Natuur
lijk zal het geen leugen zijn, dat hij
dood is, want anders zouden ze jou
niet tot erfgenaam hebben gemaakt.
Maar waar en hoe is hij gestorven?...
En wat nog het mooiste is van alles:
op een goeden dag kwam die danseres
bij moeder en even daarna werd ik ge
haald en aan haar voorgesteld.
Zij was de dame, die Ernest had wil
len trouwen, en moeder vroeg mij, of
ik haar bij mij wilde logeeren. Ik heb
het gedaan, maar in den grond van
mijn hart verfoei ik haar.
Troost je maar, Matyl Zoo lang
zal zij hier niet blijven en in ieder ge
val was Ernest een jaar geleden dol
op haar. Er kan toch niets bijzonders
zijn met zijn dood en dat moeder haar
zoo goed verdraagt, komt zeker door
dat zij nog door droefheid overstelpt is.
Moeder is ook een hoogst-eigen-
aardige vrouw. En wat deed oom Fran
cis zoo voortdurend in haar huis?
Robert lachte:
Dat is toch eenvoudig genoeg.
Hij is immers haar broer. Maar als je
het graag weten wilt, dan kan ik hem
om een onderhoud vragen.
Jawel... dan zal hij alles vertellen
standhouding tusschen Japan en Duitsch
land zou ook op het terrein van de
luchtvaartpolitiek voor ons van voor
deel kunnen zijn. Thans reeds maakt
de Duitsche vliegtuigindustrie een
goede kans, uitverkoren te worden
voor de uitbreiding van het Japansche
Iuchtvaartnet.
Men ziet dat er meer kanten aan
dit probleem zijn dan men bij opper
vlakkige beschouwing zou denken en
dat het waard is, grondig overdacht
te worden met nuchter, zakelijk ver
stand.
Bommen op Sjanghai.
Er zijn meer dan 450 dooden
en meer dan 1000 gewonden.
Men mag wel zeggen dat het eerste
optreden van de Chineesche vliegers
in dezen niet verklaarden oorlog niet
bijzonder gelukkig is geweest. Bij hun
pogingen de Japansche oorlogsschepen,
die voor Sjanghai lagen te bombardee
ren hebben zij hoewel zij laag vliegend
over de Japansche schepen, zoo laag
dat Tokio al weer geprotesteerd heeft,
tegen deze schepen niets kunnen uit
richten De meeste hommer zijn in het
water van de Wang Po gevallen, doch
wat ernstiger is, er zijn ook bommen
op de stad gevallen waarvan eenige in
de Fransche concessie. De gevolgen
van deze bommen zijn ontzettend ge
weest. Zij vielen midden in een menig
te menschen en richtte daar een uit
werking aan zoo afschuweli|k, dat de
ernst van dezen nieuwen strijd In het
Verre Oosten plotseling duidelijker ge-
teekend is, dan het door series oorlogs
berichten omtrent ongekende troepen
in onbekende streken kon zijn.
Het geval heeft onmiddellijk een
Engelsch-Fransch-Amerikaansch protest
ten gevolge gehad, een protest waar-
van de Chineesche regeenng Juist zoo
geschokt kennis zal nemen als van het
voorval zelf. Te Sjanghai is medege
deeld, dat wervelstormen die op dat
oogenbhk boven Sjanghai heerschten,
mede de oorzaak zijn van het ongeluk.
Deze veroorzaakten n.l., dat de vliegers
hun snelheid verkeerd schatten. Dat
neemt niet weg dat het voorval hoogst
ernstig is, ook al bedenkt men, dat de
Japansche oorlogsschepen waarop de
aanval gericht was, een ligplaats hadden
gekozen zoo dicht mogelijk onder de
internationale concessie.
De me. sten van deze schepen heb
ben de oorspronkelijke ligplaats verla
ten en zijn opgestoomd in de richting
en dat alles is nog niets! Dat is zoo
diplomaten-manier. Gelukkig is Jimmy
maar eenvoudig bierbrouwer, maar wat
hij zegt Is waarheid en niets dan de
waarheid.
De baronet had zijn zuster zelden
zoo heftig gezien, maat zij was zeker
toch al wat zepnwachtlg door de af
wezigheid van haar man.
Moeder hield eenmaal zooveel
van Ernest, dat ze terwille van hem
zelfs een danseres als schoondochter
zou hebben geduld, moet je maar den-
kenl En madame Katinka is een per
soonlijkheid. Er wordt niets leelijks
van haar verteld; alleen omtrent haar
afkomst is ze wat geheimzinnig; maar
men heeft toch ook het recht, om daar
over te zwijgen, als men dit dan ver-
kiest.
Dit moest Mary Rendle wel toege
ven en zoo praatten ze nog een oogen-
blik over andere dingen, tot ze terug
keerden naar de onwelkome gast.
Zij zat nog, zooals ze haar verlaten
hadden, een tijdschrift doorbladerend
onder het genot van een sigaret.
Dat mag toch wel? vroeg ze.
U heeft zich toch niet verveeld?
luidde zijn wedervraag.
O, neen... Maar zal ik u eens een
geheim vertellen: ik geloof, dat ik in
van den mond van de rivier om van
daar een bombardement van Sjanghai te
beginnen. Omtrent de uitwerking van
dit bombardement, dat zich gelijk in '32
op het Noorder station van Sjanghai
concentreerde, is nog niets bekend. Wel
is uit de berichten duidelijk dat ge
deelten van Sjanghai in brand staan.
Deze branden worden aangewakkerd
door de stormen, die in het gebied van
de stad heerschen.
Een ooggetuige over de
verschrikkelijke gebeurtenis.
Een (Duitschj bericht over het strooien
van bommen op Sjanghai door een
Chineesch vliegtuig geeft de volgende
schildering van het gebeurde.
De Chineesche vlieger vloog in de
richting van het Japansche consulaat.
Het kwam van de Boven-Wang-po en
werd beschoten uit het afweergeschut
der Japansche oorlogsschepen, die ta
melijk onzuiver richten.
Het vliegtuig voerde een plotselinge
zwenking uit en liet vier bommen val-
u' V
v
UI
(Ingez. Med.)
slaap gevallen ben.
Mary kon niet langer blijven, dus
hielp Robert madame Katinka in haar
bont en terwijl hij dit deed, keek ze
naar hem op, met zulk een onweer-
staanbaten blik, dat hij innlg-veront-
waardigd was.
Even later zaten de dames in de
auto en Robert deed haar blootshoofds
uitgeleide, toen Mary ineens vol onge
duld riep:
O, Bobby, daar zoü ik het nog
vergeten hebben: Moeder wilde het
adres weten van die menschen, waar
oom Francis in huls is; ze zei, dat ze
het je gevraagd had.
Och ja, hoe dom!... Wacht even.
Hij trad tot dicht aan de anto, leun
de wat voorover, voelde in zijn zakken,
haalde ten slotte zijn zakboek tevoor
schijn en reikte een blad daaruit aan
zijn zuster. Mary zat het verst van
hem af, dus moest hij over Madame Ka
tinka heenreiken. Terwijl hij dit deed,
Badderde er, door hemzelven onop
gemerkt iets op haar schoot. Zij
zag het en legde er gauw de hand op.
De auto reed weg. Mrs. Rendle
keek naar buiten. Anna Katinka lichtte
de hand op en werd twee verwelkte
viooltjes gewaar.
(Wordt vervolgd).
