BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
BOEKEMWEEK
Verschijnt iederen DINSDAG' en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21.
50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
TWEEDE BLAD.
o—
Onze Luchtverdediging.
o
I_8 MEI 1937
.RONDOM HET BOEK"
Kon. Boekhandel
E. Boom-Bliek, Breskens.
Klaasje Allemansverdriet»
Gemengd Nieuws
46ste Jaargang
Vrijdag 30 April 1937
Nummer 4232
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40.
Franco per post per jaar 5.00
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bi| vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels (0,75. Iedere regel meer (0;15. Ingez. Med 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling)
Het testament van den
Hertog van Bourbon (1830)
(Slot).
Het vonnis kon voor den onbe-
vooroordeelden toehoorder niet twij
felachtig zijn. In den loop der
eeuwen zijn heel wat testamenten
aangevochten, maar zelden is het
op zoo losse gronden geschied als
in dit geval. Zelden ook waren de
kansen van de klagers zoo gering,
gezien het inderdaad zeer handige
verband, dat mevrouw de Feuchères
had weten te leggen tusschen haar
belangen en die des Koning-s. Het
mag verwonderen, dat dit proces
niet grooter afbreuk heeft gedaan
aan de populariteit van Louis Phi
lippe, gezien tocf\, dat uit de acten
en de pleidooien één ding ontwijfel
baar kwam vast te staan: dat Louis
Philippe en de zijnen maar al te
gaarne de erfenis van dezen aristo
craat pur sang hadden geaccepteerd,
en zich, teneinde deze erfenis te
verkrijgen, hadden laten verleiden
tot stappen, die men in de gewone
burgermaatschappij minstens wat al
te tegemoetkomend zou hebben ge
noemd!
Het vonnis kon dan ook niet an
ders dan constateeren, dat van mo-
reele pressie, op den hertog uitge
oefend, niets was gebleken; dat het
testament krachtens zijn wil was tot
stand gekomen, en door hem was
geschreven en onderteekend toen hij
bij volle bewustzijn en in het bezit
van al zijn geestelijke vermogens
was. Het universeel erfgenaamschap
van den Hertog van Aumale werd
gehandhaafd; de Rohans werden als
niet-belanghebbende partij uitgescha
keld en reeds dientengevolge kon
de eisch, door hen in het bijzonder
nog tegen mevrouw de Feuchères
ingesteld, geen eens voor beslissing
in aanmerking komen. Het testa
ment werd ten uitvoer gelegd, ge
lijk het was gevonden, en een po
ging om hooger beroep te doen gel
den, had al evenmin succes.
Parijs kon ten volle bevredigd zijn.
Het proces over het testament van
den Hertog van Bourbon had ge
geven wat het beloofde: schitterende
pleidooien, onaangename onthullin
gen voor de betrokkenen; teleurstel
ling voor de Rohans, wier houding
men veroordeelde. Had mevrouw de
Feuchères, zoo is men intusschen
geneigd te vragen, werkelijk al den
smaad verdiend, die haar zoo ruim
schoots, zoowel tijdens als na het
proces, ten deel viel? Haar weder-
optreden aan het Hof was voorgoed
uitgesloten; het directoraat van de
school te Ecouen werd haar niet
toegekend, wijl de Fransche Staat,
gezien den democratischen vorm,
waarin hij zich begeven had, dit le
gaat met al de daaraan door den
hertog verbonden bepalingen niet
wilde aanvaarden. Zij leefde vanaf
dat oogenblik, in het bezit van haar
groot fortuin, vrijwel vergeten en
teruggetrokken in Engeland, en zij
stierf reeds ruim tien jaren later
om een harer nichten, die tijdens
haar leven medegenoten had van de
edelmoedigheid van den Hertog van
Bourbon, geheel dit fortuin na te
laten. Zelfs bedacht zij in haar testa
ment haar vroegeren echtgenoot, ba-
r j11 Feuchères, die intusschen
edelman tot het bittere einde was
en de hem vermaakte 100.000 francs
aan liefdadige doeleinden weg
schonk.
Dit valt intusschen niet te ontken
nen de hpuding van mevrouw de
Feuchères gedurende, voor en na
het proces was waardig; gelijk die
van een onschuldige slechts kan zijn.
Had zij schandaal willen vermijden,
het ware niet moeilijk gevallen om
bij den toenmaligen Koning een
goed woord te doen voor de verbol
gen „edellieden" r an 'shertogs vroe
gere omgeving. Zij beging die zwak
heid niet en moreel versterkte zij
daardoor haar positie. Zij liet ook
niet schrifturen verschijnen en stelde
zich tevreden met een actie wegens
smaadschriftneen, zij had den moed
om de zaak in het hart aan te
grijpen en een strafrechtelijke actie
te eischen, die haar onschuld boven
twijfel stelde. Zeker, zij heeft wel"
licht van de positie, die zij naast den
Hertog van Bourbon innam, mis
bruik gemaakt; geheel haar verhou
ding tot den hertog was er wellicht
niet eene die met eere kon worden
genoemd. Daartegenover staat ech
ter, dat de hertog niet van haar kon
scheiden; dat zij hem beheerschte,
hetzij met, hetzij tegen haar wil,
maar dat in elk geval haar gezel
schap hem onontbeerlijk was. Zoo
zeer was hij aan haar gehecht, dat,
toen zij aan de koninklijke familie
die haar weinig genegen was
aanbood het paleis Bourbon te ver
laten (hetgeen zij kon doen, omdat
zij haar lot in het testament ver
zekerd wist) de Koning, toen nog
Karei X, dit weigerde. Want, zoo
zeide hij, mevrouw de Feuchères
laten vertrekken of wegzenden is
de dood van den hertog, en hoezeer
hij haar bijzijn aan het Hof verfoei
de, dit verdriet wilde hij den ouden
edelman niet aandoen. Een stand
punt, dat zeker pleitte voor het
goede hart van dezen monarch, die
overigens, nauwelijks tien dagen la
ter, door de plotseling uitgebarsten
woede van het volk, werd gedwon
gen om overhaast Parijs te verlaten.
Van hem zoowel als van dezen
laatste der Condé's kon het gelden,
dat de roem der wereld snel ver
gaat, sneller dan wij menschen het
dikwerf mogelijk achten!
„Uw landgenoot Fokker is voor ons
meer waard dan duizend stafofficieren",
aldus schijnt een der Duitsche leger
aanvoerders zich gedurende den oorlog
eens uitgelaten te hebben tegen een
Nederlander, die bij een bezoek aan het
gevechtsfront uitdrukking gaf aan zijn
verbazing over het feit, dat hij voort
durend Duitsche vliegtuigen in de lucht
zag en geen enkel vliegtuig van de
tegenpartij.
Wanneer wij dit verhaal in herinne
ring brengen, dan is het volstrekt niet
omdat wij het eens zouden zijn met
hen, die meenen, dat tengevolge van
de steeds toenemende beteekenis van
het luchtwapen, land- en zeemacht op
het tweede plan gesteld kunnen worden
bij de organisatie van de verdediging
van de verschillende deelen van het
Ruk der Nederlanden.
Het is alleen onze bedoeling om
duidelijk in het licht te stellen de over
liet rschende rol, welke de techniek
speelt in den luchtoorlog, waardoor het
altijd mogelijk zal blijven, dat door een
nieuwe technische toepassing bij de
luchtvloot van een der partijen, een
totale ommekeer in de machtsverhou
dingen wordt teweeg gebracht. En dit
is voor een klein land als hét onze,
dat nimmer in getalsterkte, waar wel in
technisch opzicht de b, as kan zijn op
een gegeven oogenblik van het aller
grootste belang.
Het is ook de overheerschende rol
van de techniek welke het sluiten van
„luchtmacht-accoorden" overeenko
mende met de „vloot accoorden". on
mogelijk maakt. Immers indien men erin
zou slagen om op een bepaald oogen
blik door een zoodanige overeenkomst
een evenwicht te scheppen in de lucht
machtsverhouding van twee staten, dan
zou dat evenwicht onmiddellijk ver
broken zou worden zoodra in een van
beide landen weer een nieuwe techni
sche uitvinding van belang werd ge
daan. En het steeds verder voortschrij
den der techniek te willen beletten zou
overeenkomen met het uit de oude
geschiedenis bekende bevel aan de zon
om stil te blijven staan.
Weliswaar heeft men het doen voor
komen alsof een „Westelijk luchtpact"
gesloten zou kunnen worden, waarbij
met eenigen goeden wil wel een op
lossing te vinden zou zijn om de ver
houding der luchtmachten te regelen,
maar bij de vele mooie woorden, die
over de wenschelijkheid van een der
gelijk pact zijn gesproken, heeft ieder
zich wel gewacht om, zij het slechts
de meest vage, aanduidingen te geven
omtrent de bepalingen, welke in een
dergelijk pact zouden moeten voorko
men.
Eén ding is wel zeket. Zoowel het
gepraat over een Westelijk luchtpact
alsook voor een zeer belangrijk deel de
pogingen om te komen tot een z.g.
nieuw Locarno-verdrag, vinden hun
oorsprong in vrees voor luchtaanvallen
over de Lage Landen heen.
De strategische positie der Lage
Landen, welke in den loop der eeuwen
steeds van zeer bijzondere waarde is
geweest, is door de uitvinding van het
vliegtuig nog van veel grootere betee
kenis geworden.
Maar juist daarom rust dan ook op
de bewoners der Lage Landen een zeer
zware plicht, n.l. te zorgen, dat zijzelf
die positie blijven beheerschen.
En wanneer men ons dan zegt, dat
de luchtmacht van een klein land als
het onze geen factor kan vormen,
dan denken wij aan de woorden van
dien Duitschen generaal: „Uw land
genoot Fokker is voor ons meer waard
dan duizend stafofficieren". Want deze
woorden bewijzen, dat niet de macht
van het getal, doch het genie van de
enkelen beslissend is.
Dat in ons volk de krachten aan
wezig ijn om onze luchtverdediging
op een hoogen trap van ontwikkeling
te brengen, is reeds voldoende bewe
zen. Die krachten tot een begin van
ontwikkeling te brengen opdat ze daar
door opgemerkt zullen worden en niet
verloren gaan, dit is de gedachte, die
ons geleid heeft bij de instelling van
het Luchtverdedigingsfonds.
Moge velen met ons van het groote
belang hiervan voor de toekomst van
ons volk overtuigd zijn.
BIJ ELKEN AANKOOP VAN I 2 50
ALS GE SCHENK
Het aapje, dat veel pleizier had
in de tuinslang en die het ding
voor een of ander griezelig beest
hield, rukte zóó hard aan het touwtje
dat Klaasje vasthield, dat dit Jprak
en Klaasje achteruit tuimelde.
Maar nu gebeurde er iets fijns.
De tuinman had het tuinkraantje
heelemaal opengedraaid en opeens
kwam er uit de slang een dikke
straal water.
En 't minste was, dat het aapje
de slang net op Klaasjes gezicht
richtte.
Boekbespreking.
„De A. M. de Jong-Omnibus"
In linnen band gebonden slechts f 3,25.
Uitgave van N.V. Em. Querido's
Uitgevers-Maatschappij, Amsterdam.
Dit is de eerste Nederlandsche Om
nibus-uitgave, en, natuurlijk van A. M.
de Jong.
Deze uitgave bevat: „De Rijkaard",
„Flierefluiters Tusschenkomst", „De
Schotel", „Een Zwerftocht over Zee"
en „De Dood van de Patriarch". Deze
vijf prachtige romans, samengevoegd tot
een boek, vormt de „Omnibus", welke
wij van harte toejuichen.
„De Rijkaard": Gevoelig en fijn is
in deze omgeving het figuurtje getee-
kend van den „Rijkaard". Prachtig wordt
hier beschreven de plaats van deze
zomerkermis in het dorpsleven.
„Flierefluiters Tusschenkomst": Een
prachtige landelijke vertelling, met
sprookjesachtige fantasie geschreven,
met een zuiver typeeren van de be
volking en haar gebreken.
„De Schotel": Een vlot en gezellig
boeiend geschreven roman, waarin de
gebeurtenissen buitengewoon logisch
en eenvoudig elkander opvolgen.
„Een Zwerftocht over Zee": Een
boek, dat tot ons spreekt, en tegelijker
tijd vol is van sprankelende humor. Het
is een boek om echt van te genieten.
„De dood van de Patriarch": De
schrijver weet dit verhaal van den be
ginne aan met vaste hand te ontwik
kelen, onwrikbaar naar het onafwend
bare einde. Een verhaal, dat den lezer
van den aanvang vast in zijn greep
houdt
0
A. M. de Jong „Merijntje Gijzen's
Jeugd".
In vier deelen compleet.
Prijs per stel gebonden f 7.in cas
sette f 7,50. Afzonderlijke deelen ge
bonden f 1,90.
Uitgave: als boven.
Dit is de uitgave van den welhaast
beroemden cyclus waarop al te lang is
gewacht. Er bestaat nog steeds een uit
gave, die pas weer herdrukt moest
worden, van f 3,25 ingenaaid en f 3,90
gebonden per deel; verder is er de
bekende dui.druk-editie, waarin de vier
deelen bijeen zijn opgenomen, welke
echter niet in afzonderlijke deelen
verkrijgbaar zijn.
Herhaaldelijk is door de uitgevers
overwogen te voldoen aan het verlan
gen naar een smaakvolle uitgave, in af
zonderlijke deelen, die goedkoop zou
moeten zijn, zonder te vervallen in de
uniformiteit die nu eenmaal bij reeks
uitgaven onvermijdelijk is. Dit plan is
thans verwezenlijkt met „De populaire
editie".
Nu de film van Merijntje Gijzen's
Jeugd met ongeëvenaard succes door
heel het land gaat, zal deze smaakvolle,
goedkoope „Populaire editie", in vier
deelen compleet doch ook afzonderlijk
per deel verkrijgbaar, ongetwijfeld in
breeden kring de belangstelling onder
vinden, die verwacht mag worden.
0
Beb Vuijk. „Duizend Eilanden''
Ingen. f 1,90. Geb. f 2,90.
Uitgave W. de Haan, Utrecht.
In dit boek beeldt de schrijfster zui
ver de Indische sferen, waarmede haar
verblijf daar haar in aanraking heeft
gebracht.
Hoe mooi teekent zij ons het plan
tage- en tropenleven, de tropenmoe-
heid en de verbeten volharding der
Europeanen in dit heete en harde be
staan.
„Duizend Eilanden'' is een echt boek
dat van echt schrijf uien t getuigt.
Een roman, die zijn weg wel zal
vinden.
O
Dr. P. H. Schroder. „Io VivatStu
denten cocktail".
Ingen. f 1,50. Geb. f 2,23.
Ultg. Andries Blitz, Amsterdam.
De schrijver heeft met kennelijk
plezier herinneringen aan de eigen
goede jaren opgehaald, zonder de be
doeling te hebben de Nederlandsche
schoone letteren met de vruchten zijns
kunstenaarschaps te verrijken.
Het is een studentenboek dat een
beeld van de werkelijkheid biedt.
Het vertelt U van de school cnhet
eindexamen, van de groentijden, den
aapjeskoetsier, en de eerste studenten
liefde. Het is een cocktail van vroo-
Iijkheld.
Auto over den kop geslagen.
Woensdagmiddag is op den rijksstraat
weg bij Oldebroek een auto, bestuurd
door den 24-jarlgen chauffeur G. Pik-
kert, over den kop geslagen. De In
zittende 25-jarige heer J. Wamst uit
Harendermolen is daarbij om het leven
gekomen.
Voor den verongelukten auto reed
een hooiwagen. Op het moment, dat
P. dezen wagen passeerde, naderde een
tegenligger; de auto's raakten elkaar
nog juist. P. remde krachtig, waardoor
de auto over den kop sloeg. De be
stuurder kwam er met lichte verwon
dingen af.
De heer Wamst werd uit den auto
geslingerd en bleef zwaar gewond lig
gen. Hij Is enkele oogenbllkken na
het ongeluk overleden. Het stoffelijke
overschot Is naar het lijkenhuisje op