BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
2be •er ffiocifèrêrifswi, op
Klooster balsem
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895
Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
Gewestelijk Nieuws.
46ste Jaargang
Vrijdag 29"Januari 1937
Nummer 4207
ABONNEMENTSPRIJS
Per dóe maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40.
Franco per post per |aar I 5.00
Buitenland per jaar t 6.50 - Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer I0;15. Ingez Med. 30 et. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
TWEEDE BLAD.
Het waterleidingbedrijf
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Woensdagmiddag heeft de minis
ter van sociale zaken, mr. M. Slin-
genberg, het bedrijf van de N.V.
Waterleiding Maatschappij Zceuwsch
Vlaanderen te St. Jansteen ofticieel
in gebruik gesteld, in tegenwoordig
heid van genoodigden.
Nadat de heer B. A. Th. Truffi-
no, burgemeester van de gemeente
Hulst, het gezelschap had welkom
geheeten, gaf de directeur der maat
schappij, ir. G. P. M. Dikötter, een
technische uiteenzetting van het
nieuwe 'bedrijf.
Spr. deelde mede, dat thans vijf
gemeenten in Oost-Zeeuwsch-Vlaan-
deren van drinkwater worden voor
zien, omvattende 28.000 inwoners,
n.l. Terneuzen, Sas van Gent, Hulst,
Axel en St. Jansteen. De hoeveelhe
den water die noodlg zijn, worden
gewonnen uit de hoogere zandgron
den in de gemeenten St. Jansteen
en Clinge. Op een uitgebreid terrein,
groot ca. 110 H.A., zjjn in totaal
48 pompputten gemaakt, welke te
zamen een hoeveelheid van 120 tot
150 kubieke meter water per uur
kunnen leveren.
Het uit den grond opgepompte
ruwwater wordt in een kelder, groot
500 M3, verzameld en vervolgens
door zuiveringswerken geleid, ten
einde de overtollige ijzer- en man-
gaanverbindingen uit het water te
.verwijderen. De zuiveringswerken be
staan achtereenvolgens uit een do-
seerinrichting waar aan het water
kalium permanganaat wordt toege
voegd, een sproeiruimte, waarin door
sproeiïng het water zuurstof uit de
lucht kan opnemen, een bezinkkel-
der, waarin de eerste ijzer- en
mangaanneerslag wordt opgevangen
en ten slotte vijf filters, elk met een
oppervlak van 12 M2, waarin het
water geheel wordt gezuiverd. Het
aldus gezuiverde water stroomt naar
een reinwaterkèlder met een inhoud
van 500 M3 en wordt daaruit opge
pompt naar den watertoren te Axel,
De pompinstallatie omvat zesi
bronnenpompen elk met een capa
citeit van 25 M3/uur, twee eikaars
reserve vormende laag- en hoog
drukpompen met een capaciteit van
120 M-Jjuur en een spoelpomp met
een opbrengst van ruim 400 M3/uur
Voorts omvat zij nog diverse hulp-
pompaggregaten als vacuumpompen
e.d.alle pompen zijn voorzien van
electromotoren.
De watertoren te Axel met een
totale hoogte van 60 M. gemeten tot
de nok, bevat twee reservoirs, een
hoog reservoir met een totalen in
houd van 1000 M3 en een laag re
servoir met een inhoud van 300 M3
Voor de voeding van den toren
en de voorziening van de aangeslo
ten gemeenten is een buizennet met
een totale lengte van 90, K.M. aange
legd.
De totale kosten van alle werken
tezamen inclusief den aankoop van
de terreinen van de waterwinplaats
bedragen f 1,180,000. Met uitzonde
ring van de stalen buizen ter waarde
van f 300.000 en enkele onderdee
len van de electrische installatie, is
uitsluitend Nederlandsch Fabrikaat
toegepast. Hierdoor is een bedrag
van rond f „4Q0.000 aan de bjnnen-
Jandsche industrie ten goede geko
men, terwijl in Zeeuwsch-Vlaanderen
zelf in totaal rond f 250.000 aan ar
beidsloon kon worden uitgekeerd.
Tenslotte vermeldde spr. nog, dat
op 1 Januari 1937 van de rond 5900
aansluitbare woningen, ruim 2700 of
bijna 46 pCt. is aangesloten, terwijl
reeds voor 2924 woningen of rond
49 pCt. de aansluiting werd aange
vraagd.
Uitvoerig ging vervolgens mr. P.
Dieleman na alles wat er is gebeurd,
om Zeeuwsch-Vlaanderen aan een
waterleiding te he(pen, en het ver
zet dat is geboden.
De sympathie onder de leidende
figuren was aanvankelijk groot, maar
de publieke opinie moest worden
bewerkt. Men ging den boer daar
voor op.
Er werd hard gewerkt. Nauwkeu
rig werd onderzocht of het mogelijk
was water uit den Zeeuwsch-Vlaam-
schen bodem te betrekken. Ook an
dere mogelijkheden werden onder
het oog gezien. Het rapport luidde,
dat de stichting van een centrale
drinkwaterleiding voor Zeeuwsch-
Vlaanderen zeer goed mogelijk was
en dat er voldoende water van goede
kwaliteit uit den bodem kon worden
verkregen.
Na een krachtige actie traden 20
van de 35 gemeenten toe. De N.V.
werd opgericht op 3 Sept. 1926 met
20, later met 21 gemeenten. Ook
de financieele maatregelen waren ge
troffen. Alleen de gemeenten moes
ten nog een formeel besluit nemen,
n.l. tót het aangaan der geldleenin-
„4'en Toen brak een ware storm te
gen de plannen los. De commissa
rissen achtten het noodig een .on
partijdig onderzoek naar de bezwa
ren te doen instellen.
Verschillende gemeenten weiger
den het besluit tot het aangaan der
leening te nemen. Een commissie
van onderzoek bestaande uit 50 per
sonen werd benoemd. Ook de groot
ste tegenstanders waren daarin op
genomen. Het keurig zakejjjk rap
port der commissie kon ecliter vele
gemeentebesturen niet bekeeren.
Onder leiding van den Commissa
ris der Koningin had na eenige ja
ren op 8 April 1930 wederom een
bespreking plaats. Een plan werd
opgesteld voor 8 gemeenten (voor
Oost en West) en een nog kleiner
plan, alleen voor Oost (3 gemeen
ten). Van West vielen er twee af,
zoodat moest worden afgezien van
het plan Oost en West. Bleef over
het plan voor 3 gemeenten in Oost.
Daarvoor werd een nieuwe N.V. op
gericht. De oude werd ontbonden.
Zoo is dan nu tiet plan voor de
bovengenoemde gemeenten (enkele
kwamen er nog bijuitgevoerd. Spr.
hoopt dat hierdoor Zeeuwsch-Vlaan
deren tot grooter ontplooiing zal
komen.
Hierna heeft de minister van so
ciale zaken, mr. M. Slingenberg,
het bedrijf na een korte rede in
werking gesteld.
De commissaris der Koningin
onthult een gedenksteen.
Vervolgens woonde het gezelschap
de onthulling bij van een gedenk
steen, door den commissaris der
Koningin in de provincie Zeeland,
jhr. mr. J. W. Quarles van Uffo-rd.
Deze hield daarbij een rede, waarin
hij allereerst, ook namens het pro
vinciaal bestuur, een kort woord van
welkom richtte lot den minister.
Spr. bood de Waterleidingmaat
schappij, namens het provinciaal be
stuur, zijn gelukwenschen met de
opening van het nieuwe bedrijf aan.
De commissaris zette hierna in het
kort het standpunt van het provin
ciaal bestuur, inzake medewerking
aan drinkwaterleidingen, uiteen.
Vóór 1912 beschouwde het provin
ciaal bestuur dit uitsluitend als een
hygiënisch belang, waarvoor het rijk
en niet de provincie had zorg te dra
gen. In 1912 veranderde men van
zienswijze. Toen deden Ged. Staten
aan Provinciale Staten het voorste]
tot het geven van een kleine bij
drage in de kosten van onderzoek
en voorbereiding der Thoolsche plan
Zorg er voor altijd een pot Akker*s
Kloosterbalsem in huis te hebben, die
komt elk oogenblik van pas Akker's
Kloosterbalsem, vanouds beroemd en
beproefd., bewijst dagelijks onschat
bare diensten en blijft ongeëvenaard:
R*8 wonc*"/ huid- en wrijf-middel.
Want dit is'i bijzondere voordeel van
Kloosterbalsem: 'n verrassend snelle
wond-zuiverende en wond-heelende
werking zonder litteekens, tegelijker
tijd 'n wondere genezende uitwerking
op spieren, weefsels en gewrichten.
Daarom bijzonder doelmatig bij kneu
zingen en dergelijke verwondingen.
Een greep uit de vele verklaringen, welke ter inzage liggen:
Ondragelijke brandwonden.
De vellen hingen er bij! ,,'t Gebeurde door
kokend heete olie en mijn rechterhand
was geheel en al wond. Ik huilde van de
ondrageiijke pijnen. Mijn man heeft mUn
hand dadelijk verbonden met Kloosterbal
sem. Hoe dat in eens heerlijk verzachtte,
ik stond 2elf verstomd over het wonder.
Binnen 14 dagen was mijn hand weer ge
woon". Zoo schrijft ons Mevr. H. Fr. te 's-Gr.
Rheumatische pijnen
kwelden ouden heer van 60 jaar„Hevige
rheumatiek-aanvallen begonnen mijn leven
te vergallen, Reeds begon ik te wanhopen,
toen een vriend mij vertelde welke wonder
baarlijke ondervindingen hij met Klooster
balsem had opgedaan. Nu ik zelf dit mid
del heb toegepast, kan ik verklaren, dat
ik mij weer jeugdig en monter gevoel".
Zoo schrijft ons de Heer J. Vr. te H.
Als wondmiddel onmiddellijk verzachtend en genezend bij
oude en nieuwe wonden, brandblaren, ontvellingen, insec
tenbeten, doorrijden en wonde- of doorgeloopen plekken.
Als huid-middel bij winterhanden en wintervoeten, schrale
huid, springende handen, uitslag, ring- en dauwworm.
Als wrijf-middel ongeëvenaard tegen pijn in spieren en
gewrichten, rheumatische aandoeningen, spit in den rug,
spierverrekkingen, verstuikingen, heupjicht, zadelpijn, enz.
Per doos 35 cent. Potten van 621/2 cent, I 1.04 en f 1.82. Hoe grooter pot,
hoe voordeeliger. Verkrijgbaar bij alle goede Apothekers en Drogisten.
nen. In 1914 kwam men een stap
verder en stelden Ged. Staten voor,
deel te nemen in een risico-garantie
voor Tholen. Vanzelfsprekend gaf
de provincie ook steun voor Z.
Vlaanderen. In dit verband memo
reerde spr. de besluiten van 1923,
1926 en 1933, welk laatste besluit
den steun behelsde aan de nieuw
opgerichte maatschappij. Spr. bracht
hulde aan de zes gemeenten, die het
initiatief daartoe namen, voor hun
doorzettingskracht en sprak de hoop
uit, dat het goede voorbeeld spoedig
navolging zal vinden.
Ten slotte bracht spr. dank aan
allen, die medewerking hebben ver
leend, in het bijzonder aan den heer
Krul en zijn staf, alsmede aan mr.
P. Dieleman, en eindigde met de
beste wenschen voor een krachtige
ontwikkeling .van het bedrijf.
Hiermede was de plechtigheid ten
einde.
Van een vergadering, een
vergeten voorzitter en het
Wilhelmus.
Zelden werd het nieuwe jaar met
zooveel vreugde ingezet als 1937. Heel
Nederland vierde het huwelijk van het
Prinselijk paar en door innige samen
werking werd het een grootsch festijn.
Doch de voorbereidingen brachten wel
eens moeilijkheden met zich mee
0
Een gemoedelijk dorpje in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen wilde bij het
feestvieren niet achterblijven. Nadat het
plaatselijk Oranje-comité veigaderdhad,
werden de buurtcommissies aan het
werk gezet.
Op zekeren avond kwamen de be
woners van één der buurten samen in
het gezellige cafétje, teneinde gezamen
lijk en met vereende krachten een
prachtig plan te bespreken. Reeds vóór
den vastgestelden tijd zaten verschei
dene belangstellenden om het gloeiend
warme Kacheltje geschaard. De waardin
deed goede zaken, want voor een der
gelijke gewichtige bespreking dient in
de eerste plaats de keel fit te blijven.
Naarmate de tijd vorderde, werd het
lokaaltje voller, de rook dikker en de
stemming luidruchtiger. Met statige
slagen kondigde het klokje reeds het
uur der vergadering aan en menigeen
tuurde onwillekeurig door den dichten
nevel naar den voorzittersstoel, die nog
steeds onbezet was. Toen werd het
langzamerhand stillerde Stilte
voor den storm! Maar plotseling sloeg
één der aanwezigen heftig met de vuist
op tafel en zei in zijn sappig Zeeuwsch-
Vlaamsch dialect: „Wel vnoe
bin 'k bie alle bestuursleejn gewist om
te zeggen dat 't vergaoderieng was,
mao de voorzitter bin 'k vergeten".
Allengs ging de algemeene ontstel
tenis over in een onbedaarlijk gelach.
Daar het te laat geworden was om er
den voorzitter alsnog bij te halen, nam
een der bestuursleden de gewichtige
functie waar en weldra waren de be
sprekingen in vollen gang. Het wilde
echter niet best vlotten en na eenigen
tijd waren de gemoederen zoodanig
verhit, dat de waarnemend-voorzitter
het wenschelijk achtte, aan de verga
dering een einde te maken. Met moeite
kon hij zich verstaanbaar maken, waar
na hij den aanwezigen meedeelde, dat
men het zeer waarschijnlijk niet eens
zou worden. Hij stelde voor tot slot
het Wilhelmus te zingen. En plechtig
zetten allen, eendrachtig doch veel
stemmig, het oude volkslied in, waar
na een ieder zich huiswaarts spoedde.
0
Zoo ging het hier en zoo zal het
elders gegaan zijn. Doch naarmate de
de groote dag nadert, neemt de ernst
toe en verdwijnen alle oneenigheden.
Zoo was het ook in het Zeeuwsch
Vlaamsche dorpje en toen de dag der
dagen aanbrak, werd het een weerga
loos festijn.
BRESKENS.
Puzzle.
Wij ontvingen heden een exemplaar
van de interessante Ster-Tabak Puzzle,
welke deze week door geheel Neder
land huis aan huls verspreid is.
Tot 15 MAART a.s. kunnen oplos
singen worden ingezonden, terwijl de
uitslag op 30 APRIL a s. zal worden
bekend gemaakt.
Voor de prijzen welke voor deze
puzzle worden uitgeloofd, zie men de
advertentie op pagina 1 van dit nummer.
BIERVLIET.
Vergadering.
Maandag- en Dinsdagavond werd te
Biervliet en te Driewegen een algemee
ne vergadering gehouden van de Ver.
voor Zlekenhuisverpleging afd.Bietvliet.
De heer M. Maas, 2e voorz. van de
alg. ver. in Zeeuwsch-Vlaanderen, zette
In beide vergaderingen de zegenrijke
werking uiteen van de bestaande ver-
eeniging, daarbij er vooral op wijzende,
dat deze onderling werkt en dat ze
dus onze eigen vereeniging is. Van
winstbejag of het nastreven van per
soonlijke belangen is geen sprake.
Het tienduizendste lid is ingeschre
ven en thans wordt gevraagd om uit-
bieiding van het bestaande. Het be
stuur heeft daarom de mogelijkheid
daarvan onder het oog gezien en in
concept drie nevenfondsen ontworpen:
een fonds, dat alleen de operatiekosten
vergoedt tot een bedrag van f 60 per
jaar, tegen een premie van 3 cent per
lid en per week; een fonds, dat ope
ratie- en specialistische kosten, foto's,
bestraling, enz. vergoedt tot een be
drag van f 100,- tegen een premie van
8 cent per lid en per week en een uit
breiding daarvan tot een bedrag van
f 200,- tegen M cent per week.
De heer Maas lichtte de daaromtrent
toegezonden circulaire In de breede toe.
Aan het slot der vergadering, die
vooral te Biervliet druk bezocht was,
werden nog enkele vragen gesteld en
tot genoegen beantwoord.
Suikerbietenteelt en een nieuw
tijdschrift.
De suikerbietenteelt is een onmis
bare schakel in het landbouwbedrijf.
Neemt o.a. bij de vruchtwisseling een
voorname plaats in. Maar ook als werk
verschaffingsobject niet te onderschat
ten.
Iedere poging om deze teelt vooruit
te brengen en te verbeteren moet dus
ten zeerste toegejuicht worden.
Het was ons dan ook zeer aange
naam dezer dagen een tijdschrift te
mogen ontvangen: „Van Zaad tot Suiker"
geheeten. Een interessant en leerzaam
artikel hierin is het hoofdartikel: „De
beteekenis van selectie voor de uit
komst van de suikerbietenteelt".
Bij het volgende artikel: „De schieters
in de suikerbieten", willen wij even stil
staan omdat dit het vorige teeltjaar
zooveel stof opgeworpen heeft. In 1936
kwamen meer schieters voor als nor
maal het geval is. Door minder serieuze
veredelingsbedrijven werd een handig
gebruik hiervan gemaakt en in dit op
zicht al beweerd, dat een bepaalde
soort niet meer meekon. Dit is natuur
lijk onjuist, daar de suikerbietenver-
edeling een doorloopend bedrijf is, dat
niet het eene jaar de eene, het andere
jaar een geheel andere biet aflevert.
Bovenbedoeld hoofdartikel in „Van
Zaad tot Suiker" bespreekt dit zeer
uitvoerig.
Het is zeer gevaarlijk vergaande con
clusies te trekken op grond van soms
maar één waarneming. Dit wordt in
den land- en tuinbouw nog maar al te
veel gedaan. Het vroege zaaien en de
daarop volgende koude zal echter bij
