BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
Klaas de zoon van den Molenaar
Sport.
45ste Jaargang
Vrijdag 28 Augustus 1936
Nummer 4165
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40
Franco per post per jaar f 5.00
Buitenland per jaar I 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels (0,75. Iedere regel meer (0;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
TWEEDE BLAD.
Het collier
van Marie Antoinette.
o
ii.
Wie was dan wel die gravin de la
Motte-Valois, aan welke de prins zich
had toevertrouwd? Het geslacht van
Valois was een oud, dat reeds ten
tijde van Henri IV zekere voorrech
ten van 's konings wege genoot. Maar
de omstandigheden, de woelige en
luxueuse leefwijze van de afstamme
lingen van dit geslacht hadden het
verarmd en de vader van deze „Gra
vin" de la Motte (Jeanne geheeten)
was zoo arm, dat hem zelfs het noo-
dige ontbrak om zijn kinderen en
zijn vrouw te eten te geven. Bijna
zonder kleeren vertoefden de kinde
ren in een schuur in hun geboorte
dorp en leefden van de medelijdend
heid van de bewoners. Jeanne was
een aantrekkelijk, niet beeldschoon
meisje; reeds vroeger werd van haar
charme gebruik gemaakt om bij de
mannen te bedelen; later, toen zij
met De la Motte in kennis kwam,
aarzelde deze niet van haar invloed
op tal van belangrijke personen ge
bruik te maken. Door een toevallige
Omstandigheid kwam zij in kennis
mlet Rohan, die haar welwillend te
gemoet trad; haar, zij het ook niet
rijkelijk, ondersteunde. Maar zij wil
de mieer, en het collier van de ko
ningin, gelijk het genoemd werd,
bood haar daartoe een welkome ge
legenheid.
In het kort kwam haar intrige
hierop neer. Zij deed het den prins
van -Rohan voorkomen, alsof zij in
staat was om hem met de koningin
te verzoenen; daartoe zou bemidde
ling zijnerzijds bü den aankoop van
het collier noodig zijn. Zij deed de
yalsche brieven, z.n. van de koningin
afkomstig, maken en speelde ze Ro
han in handen. Zij speelde hem zelfs
een comedie voor van een ontmoe
ting met de koningin in de tuinen
van Versailles. Listig was haar intri
ge zeker, miaar nog begreep men
niet, dat een man, die over zoo
danige ervaring moest beschikken
als de prins van Rohan, er zoozeer
invloog. Hij meende werkelijk in
Versailles de koningin te hebben ge
sproken; hij meende werkelijk brie
ven van de koningin te hebben ge
zien, en zijne mloreele borgstelling-
tegenover Boehmer en Bassange was
volkomen te goeder trouw. In dien
zelfden tijd echter verkochten de gra
vin de la Motte en haar man, zoo
te Parijs als te Londen en te Am
sterdam, stukken die zij uit het col
lier namen, zulks tegen prijzen, die
meer dan eens belachelijk laag wa
ren en tot een hoeveelheid, die in
Engeland zelfs een korten tijd de
prijzen van edelgesteenten aanmer
kelijk deed dalen tengevolge van het
overmatig aanbod. Oogenschijnlijk.
althans voor den prins van Rohan
leefden de De la Motte's aanv.oudig
zij hadden zich langzamerhand een
grootere luxe aangewend, maar voor
de oogen van Rohan bleef deze ver
borgen, daar zij hem steeds in een
voudige vertrekken ontvingen I
Rohan voor den rechter van in
structie gebracht, legde natuurlijk al
zijn kaarten op tafel. Onmiddellijk
werd gravin de la Motte in hechte
nis genomen; er was daartoe reeds
aanleiding in het feit, dat zij zich ten
onrechte voor een vertrouwde van
de koningin had uitgegeven. Tegen
over Rohan staande, hield zij haar
intrige vol; zij deed het voorkomen
als ware zij door Rohan belast met
den aankoop van het collier, dat
hij aan de koningin wenschte aan
te bieden; zij ontkende eiken ver
koop door haar of haar echtgenoot
van deze edel-gesteentenzij hield
vol, dat het collier in handen van
Rohan was gesteld en gebleven.
Niettegenstaande deze zelf er bij te
genwoordig was geweest, dat het
collier werd overgedragen aan een
man, in wien Rohan een lakei van
de koningin meende te herkennen.
Toppunt toch van lichtgeloovigheid,
dat men een dergelijk kostbaar col
lier zonder meer aan de zorgen van
een ondergeschikte zou toevertrou
wen! Men poogde ook De la Motte
in hechtenis te nemen, teneinde meer
licht te verspreiden en den dader
te kunnen straffen. Maar deze was
tijdig gewaarschuwd en uitgeweken,
hij bevond zich te Londen en van
uitlevering was in die dagen nog
weinig sprake.
Als derde persoon van belang
werd in het proces Gagliostro ge
mengd. 'Deze avonturier, die op zoo
tragische wijze zijn leven te Rome
zou eindigen, stond toen op het top
punt van zijn invloed in de Parij-
sche 'samenleving. Men geloofde in
zijne kunsten, in zijn magischen in
vloed; men hield al datgene wat
hij door verschillende kunstgrepen
wist te voorschijn te brengen, voor
echt. Naar het zeggen van mevr.
de la Motte zou het ten huize van
Gagliostro zijn geweest, -dat Rohan
zich bereid had verklaard om het
collier te koopen; zelfs zou daar op
haar invloed zijn geoefend om haar
bemiddeling te verleenen. Verschil
lende scènes, die zich ten huize van
Gagliostro hadden afgespeeld, wer
den aangehaald. Maar tevergeefs,
want Gagliostro gevoelde geen nei
ging om gravin de la Motte te hulp
te 'komen. Rohan was, zoo verklaar
de hij, slechts zelden bij hem ge
weest, en van eenigen invloed, die
in deze zaak van zijn vertrekken
zou zijn uitgegaan, was geen sprake.
Wel werden hem verschillende ge
vallen voorgebracht, waaruit bleek,
dat hij allergrappigste vertooningen
had opgevoerd met een niet nader
gepreciseerd doel; wel speelde daar
in een nichtje van gravin de la Mot
te, een zekere mej. de la Tour, een
rol, rpaar al deze getuigen bleken
slechts te worden voorgebracht om
de voorstellingen der rechters te ver
warren, niet om werkelijk licht te
doen verspreiden. Voor een ieder,
die de zaken nam zooals zij waren
kwam- wel vast te staan, dat Rohan
bedrogen was; zich op lichtvaardige
wijze had laten bedriegen en veel te
snel, zeker voor een edelman van
zijn positie, had geloofd in stap
pen van toenadering van de konin
gin, maar in geen geval schuldig
was aan werkelijke oplichting. De
tegenstanders van Rohan aan het
hof eenter Breven de zaak door
zij wenschten hem in het openbaar
voor de rechtbank te zien gebracht
en zij hielden geen rekening met
de werkelijke belangen van de ko
ninklijke familie, die voorschreven
dat men dit vuil linnen in eigen
kring zou wasschen. Rohan was on
getwijfeld bereid geweest om de
schade, -die Boehmer en Bassange
liepen, te vergoeden, althans groo-
tendeels; 'de koninklijke arm reikte
in die dagen nog ver genoeg om
ook door eigen invloed aan het echt
paar De la Motte en itandlangers
een gerechte straf niet te onthouden
Maar De Breteuil en de zijnen had
den de vernedering jegens RoJtan
begonnen, 'zij wenschten deze te vol
eindigen.
Zoo werd het Parlement van Pa
rijs, samengesteld uit een kleine vijf
tig. rechters, geroepen om- in het
openbaar deze zaak te behandelen
En opnieuw kwamen de verschillen
de getuigen voor, opnieuw deed
Gagliostro -zijne zonderlinge verha
len; opnieuw betuigde Rohan zijn
lichtgeloovigheid, opnieuw spon gra
vin de la Motte geheel een weefsel
van leugens, verdachtmakingen en
laster, waarin zij telkenmale ook
zichzelf verstrikte. Het geluk voor
Rohan echter wilde, dat mlen de
hand legde op een zekere barones
Oliva, een jonge dame, die het met
haar reputatie niet al te nauw nam.
Zij kwam vertellen, dat zij. in de
ochtenduren meermalen in een der
parken van Parijs toezicht houdend
op een buurjongetje van een viertal
jaren, was opgemerkt en aangespro
ken door een heer, die naar haar
beschrijving wel „graaf" de la Motte
kon zijn. Deze had haar in aanra
king gebracht met zijn vrouw, zon
der intusschen te vertellen, dat zij
zijne echtgenoote was. En gravin
de la Motte had haar gevraagd of zij
aan de koningin Marie Antoinette
een dienst wilde bewijzen. Volbloed
royaliste en bewonderaarster van de
koningin, had zij toegestemd. Reeds
bij het optreden van deze z.n. baro
nes Oliva een titel, haar schert
send -door gravin de la Motte ge
geven viel de gelijkenis met Ma
rie Antoinette op. De jonge dame
vertelde nu. dat men haar had ge
kleed op de wijze zooals meestentijds
Marie Antoinette gekleed ging; dat
zij aldus gekleed, op een avond naar
het park van Versailles was ge
bracht, waar zij een heer zou ont
moeten. Dit zou, had men haar me
de gezegd, geschieden onder de
oogen der koningin, aan wie zij daar.
mede een dienst bewees. De heer
was gekomenzij herkende nu in
hem Rohan; zij had de vooruit af
gesproken woorden tegen hem ge
zegd, miaar onmiddellijk daarna was
gravin de la Motte komen toesnel
len, zeggende: „Daar komen Ma
dame en de gravin van Artois".
Men was toen snel uiteen gegaan en
zij was weer naar huis gereden. In
plaats van de haar vooraf toegezeg
de 15.000 louis ontving zij er slechts
4.000, en langzamerhand verkoelde
de belangstelling, die gravin de la
Motte voor haar had. Dit getuigenis
bevestigde de verklaring van Rohan,
dat hij in de, tuinen van Versailles
eene ontmoeting met de koningin
had gehad; hij was ook hier het
slachtoffer geworden van het be-
driegelijk spel van gravin de la Mot
te, die het dient erkend niets
ten halve deed!
(Slot volgt).
N.V. Stoomtram-Mij.
Breskens - Maldeghem.
o
Aan het verslag der directie der N.V.
Stoomtramwegmaatschappij Breskens
Maldeghem uit te brengen in de ver
gadering op 4 September, ontkenen
wij het volgende
Zooals overal elders, wordt door de
mindere koopkracht en de groote
werkloosheid het prijspeil steeds meer
gedrukt, zoodat het niet mogelijk was
ondanks meerdere krachtsinspanning
een beter resultaat te bereiken. Verder
heeft de N.V. „AT.O." te Utrecht het
noodig geoordeeld het vervoercontract
met de maatschappij per 1 November
1935 op te zeggen. Het gevolg is een
felle concurrentiestrijd met resultaat 'n
verlies voor beide zijden. De minister
van Waterstaat is van deze zaak op de
hoogte gebracht. Daar tegelijkertijd ook
van de zijde van de Zeeuwsch Vlaam-
sche Tramwegmaatschappij met groote
prijsverlagingen gewerkt wordt, kan
naar de meening van de directie slechts
ordening voor alle partijen eenige uit
komst brengen.
Aangezien van het rijk voor 1933
nog een bedrag van f 7255 als renteloos
voorschot werd ontvangen, mocht ook
dat jaar nog geen verdere uitbetaling
van coupons van de obligatieleening
plaats vinden. Nu de minister van Wa-
235.
In een ommezien was Klaas bij
zijn aapje, nam hem op en legde
zijn warm kopje tegen zijn borst.
Baas Draaier kwamen de tranen in
de oogen, toen hij zag hoe het aapje
zich nestelde in de armen van Klaas.
De molenaar bedacht zich niet lang,
legde wat geld neer als koopsom
voor het aapje en voort ging het
nu naar buiten en daar vandaan.
Maar zoo gauw ging dat toch nog
niet als vader gedacht had, want ze
moesten nog mee naar de mare-
chaussée's kazerne, om vele vragen
van de politie te beantwoorden.
236.
Deze vragen werden in dikke boe
ken opgeschreven, want dit muisje
had nog een leelijk staartje voor den
langen zigeuner. En toen de politie
genoeg gevraagd had, werd er harte
lijk afscheid van Klaas en de politie
genomen. Een heele lange, ferme
marechaussée, met beenen zoo lang,
dat Klaas er onder door kon loo-
pen, tilde Klaas met aapje en al op,
zette hem op zijn eenen schouder
en bracht hem in triumf naar buiten,
onder luid Jioerageroej) van de an
dere marechaussée's, die Klaas en
zijn vader en boer Slim en den veld
wachter allemaal uitgeleide deden.
Klaas werd op den bok gezet van
.het wagentje, boer Slim sprong er
naast en toen volgde vader.
terstaat verklaard heeft, dat voorloopig
de tramwegen in Zeeuwsch Vlaanderen
nog niet gemist kunnen worden, kan
de toekomst det Maatschappij met iets
meer vertrouwen worden tegemoet ge
zien.
De winst- en verliesrekening van het
trambedrijf geeft de volgende cijfers
ontvangsten: personenvervoer f21082;
abonnementen f 993goederenvervoer
f 49782; postvervoer etc. f 1379.
De uitgaven waren: Tractie f 18739;
Mouvementf 13363; Werkplaats f 12970
Onderhoud lijn en telefoon f 20319;
Kunstwetken f 592; Onderhoud water
voorzieningen f 236; Saldo winst f 7105.
De winst- en verliesrekening voor de
autobussen geeft aan: ontvangsten: Per
sonen vervoer f 33884; Bagage en
vrachtvervoer f 369; Post enz. f 1275.
De uitgaven zijn: Afschrijving f7106!
Olie f 432; Benzine f 6482; Diverse on
kosten: f 6538; Loonen personeel f 5514;
Gereedschappen f 100; Saldo winst
f 9582.
De winst- en verliesrekening van het
vrachtautovervoer luidt: ontvangsten
Vrachtvervoer f 25032; Diversen f 166;
Saldo verlies f 2347.
De uitgaven zijn: Afschrijvlag f 5099;
Olie f 439; Benzine! 4153; Onderhoud
f 3398, Loonen f 12531, Agenten en
vrachtrijders f 1851, Gereedschappen
f 70.
;De gemeenschappelijk verlies- en
winstrekening geeft in credit: Huishu
ren f 1666, Baten en lasten eigendom
men f 282, Subside rijk f 3320, Buiten
gewone ontvangsten f 1180; Dividend
rekening 45, Saldo winst autobusdienst
f 9582, idem trambedrijf f 7105, Ver
nieuwingsfonds f 27328.
De balans geeft aan debet: Aandee
lenkapitaal f450.000, Reserve-en Ver
nieuwingsfonds f 168 066, Reserve
koersverlies effecten f 3223, Vernieu
wingsfonds als bedoeld in art. 29 par.
5 van de overeenkomst met den staat
f 274303, Rentelooze voorschotten
f 1.358.838, 5 pet. Schuldbewijzen
f 484.000, Uitgesloten 5 pet. schuldbe
kentenissen f 2500, Bankiers f 78623,
Diverse crediteuren f 18285, te betalen
coupons f 36904, Hypotheek o/g
f 163741.
De creditzijde vermeldt: Gebouwen
en terrein f 97229, Bouwrekening lijnen
Bieskens—Maldeghem en Oostburg—
Cadzand f 707485, idem lijn Breskens
GroedeSluis met zijlijnen f2.092.602
Rollend materiaal f 86740, Werktuigen
in de werkplaats f 8500, Magazijn
f 19292, Kantoormeubilair f 1000, Waar-
borgmateriaal f8733, Diverse debiteu
ren f 3308; Kas en kassiers f 13595.
DUIVENSPORT.
BRESKENS.
Nog Sneller.
Prijsvlucht Bruetil 23 Aug. jonge
duiven. Prijswinnaars zijn
Jac. Quaars le, 26e; I. Riteco 2e;
I. Klaaijsen 3e, 16e, 29e; A. van de
Velde 4e; W. Klaaijsen 5e; Rookus 6e;
Faas Mz. 7e; Cambier 8e, 13e, 19e;
P. Jacobs 9e, 17e, 20e, 30e; A, de
Munck 10e; W. Pleijte 11e; Poorter
12e, 27e; J. van den Broecke 14e;
Dusardeijn 15e; Bondewel 18e, 21e,
33e; Jn van Gijs 22e, 34e, 36e; M.
Quaars 23e, In Keijmel 24e, 25e, Jac.
Faas 26e, Porreij 28e; Schippers 31e;
Back 32e; Woittiez 35e, Adr. de Munck
37e; H. Oosterling 38e.
le overdulf Bondewel, 2e W. Pleijte.
SCHOONDIJKE.
Dulvenvereenlging .Eerste de Beste"
alhier. Prijsvlucht Moescroen op 23
Aug, jonge duiven. Prijswinnaars zijn
Mabesoone le; 6e. 7e; 1. Tellier 2e,
J. Moelaert 3e; Gebr. Steijaert 4e, 9e,
14e, 24e; J. de Zwart 5e, A. Jansen
8e, 15e; J. Steurrijs 10e, 21e; P. Cor
nells lie, J. de Jonge 12e; I. Leen-
houts 16e, 25e; J. de Hullu 17e, 20e;
J. Moelaert 13e; W. Blaakman 18e, P.
Huijgh 19e, 23e; J. van Lare 22e.
le overdulf J. van Lare.
Oude duiven: Gebr. Steijaert le,7e,
P. Huijgh 2e, 8eJ. de Hullu 3e;
Dobbelaere 4e; J. Moelaert 5e; J. de
Jonge 6e.
le overduif J. de Jonge.
