BRESKENSCHE COURANT Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. Wlnnifred de Pelskoningin. Wreef in één dag RHEUMATIEK weg KLOOSTERBALSEM Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens EERSTE BLAD. De strijd om het recht o— FEUILLETON met den Kloosterbalsem AKKER'S 45ste Jaargang Vrijdag 22 Mei 1936 Nummer 4138 ABONNEMENTSPRIJS Per drie maanden 1 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40. Franco per post per jaar I 5.00 Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling. ADVERTENTIEPRIJS Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer 10; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel Abonnements-advertenties groote korting. Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling) Dit nummer bestaat uittwee bladen De „Volkenbondsdag," welke, on der leiding van de Ver. voor Volken bond en Vrede, telken jare op den 18den Mei den datum waarop in 1899 de eerste Haagsche vredes conferentie werd geopend de ge dachten concentreert op den strijd om het recht in de internationale staatkunde, is ditmaal getuige van een der ernstigste crises welke het jonge instituut van Genève, sedert het ruim zestien jaar geleden tot stand kwam, heeft moeten onder gaan en overwinnen. Een zwak bondslid is door een groote mogend heid die zich tot eerbiediging van andermans territoor plechtig had ver bonden, veroverd en geannexeerd. De collectieve bijstands-actie aan den aangevallene is onmachtig ge bleken om dit te verhoeden. Het is misschien nog denkbaar, dat voortgezette sancties Italië in eco nomische moeilijkheden kunnen brengen. Maar de veiligheid vaneen zwakken staat hebben de collectieve pogingen niet kunnen beschermen. Niet het instituut, niet de werk methode die daar ontworpen is, niet de beginselen die daarbij richting ge vend moesten zijn, hebben zich als foutief geopenbaard, maar de fout heeft gelegen in de weigering van individueele bondsleden om het in stituut tot het uiterste te dienen, de werkmethoden ten volle toe te passen en voor de beginselen des noods die offers te brengen, welke elke rechtsorde van de gemeenschap welke zij dient, moet mogen eischen. Wie zich neerlegt bij hetgeen er nu uitziet als een mislukking van de Volkenbondsidee, legt zich neer bij de mislukking van het begin van een internationale rechtsorde, en valt willens en wetens terug in een sa menleving waarbij de rechten der zwakkeren nóg minder sterk zullen staan dan thans, en waarbij de wille keur der sterkeren nóg minder ge organiseerde obstakels zal ontmoe ten. Het is dan ook een open vraag of diegenen die nu den.Volkenbond willen afbreken of tot een zuiver consultatief lichaam zouden willen 53. Roman van H. COURTHS-MAHLER met autorisatie uit het Duitsch vertaald door Mevr. J. P. WESSELINK-v. .Rossum 0 Toen liet hij Nelli Bridge uit de keuken komen. Zij kwam dadelijk en keek hem met glinsterende nieuwsgierige oogen aan. „Eerst moet ik u nog eens danken, Mrs. Bridge, dat u alles zoo goed voor onze ontvangst hebt gereed ge maakt". „Als u maar tevreden over mij bent, Mr. Hartau, dat is voor mij alsof ik een ridderorde kreeg". „Ridderorden heb ik helaas niet te geven, anders zoudt u de hoogste krijgen die er in Engeland bestaat,' zei hij schertsend. Zij lachte, dat al haar tanden zicht baar werden. „O, ik weet welke or de dit is, Mr. Hartau, de koning van Engeland draagt ze zelf de Orde van den Kouseband". terugbrengen, hun doel: de vergroo ting van eigen individueele veilig heid, alsmede de verkleining van eigen individueele risico's, daarmede inderdaad zouden bereiken, schreef het H.bl. de vorige week. De basis van Versailles deugt niet, zeggen de critici. En weinigen zul len, bijna zeventien jaar na de her ziening van de wereldkaart door de overwinnaars uit den wereldoorlog, willen volhouden, dat er destijds geen ernstige fouten gemaakt zijn, Maar hoe zal men de vredesverdragen her zien? Door een „free for all fight," waarbij opnieuw de sterksten over de zwaksten zullen triomfeeren, en dan hun wil eenzijdig zullen opleg gen, en gelijksoortige andere fouten zullen maken? Zou, indien Duitsch- iand den oorlog had gewonnen, een ideale grondslag voor een Volken bond bestaan? Of moet men -zich niet veeleer erover verbazen, dat in 1919 een bondspact kon worden op gesteld, dat in art. 19 de mogelijk heid opende tot herziening van de verdragen welke men zoo juist had doorgedreven? Wie de veiligheid van Europa en daarin zijn eigen veiligheid wil be hartigen, kan moeilijk een geweldda dige herziening wenschen. Wat is het alternatief? Herziening door overleg, door verzachting van in 1919 ontstane tegenstellingen, op politiek en economisch gebied. Daarvoor is een apparaat noodig, en dat appa raat is de Volkenbond. Snel zaj deze procedure niet gaan. Geweld gaat sneller, maar schept dat heeft de historie geleerd bijna altijd weer nieuw onrecht. Zie Japan, zie Italië. En waar zou het recht blijven, wanneer een Duitsche expansie-drift eens tot de gewelddadige annexatie van Oostenrijk of van „kolonisatiege bieden" in Oost-Europa leidde? Het scheppen van een rechtvaar diger en algemeen aanvaardbare ter ritoriale basis voor een georganiseer den Volkenbond is dus geenszins ge makkelijk, en zou zeker niet zonder toenemend ernstig oorlogsgevaar gaan dat diegenen die den Vol kenbond nu willen reorganiseeren, juist willen vermijden wanneer het systeem van overleg met be paalde samctievormen tegen eigen machtige gewelddaden zou komen te vervallen. Want door de schrap ping van de artikelen 10 (weder zijdsche eerbiediging en handhaving van territoriale integriteit en poli „U heeft gelijk, Mrs. Bridge. Hon- ny soit qui mal y pense maar ik heb u hier laten roepen om- u te vra gen Mr. Salten te zeggen, dat wij hem te acht uur graag hier ver wachten". „Dat zal ik overbrengen, Mr. Har tau. Heeft u nog iets te bevelen?" „Neen, ik dank u". „Dan kan ik nu wel naar huis gaan?" „Ja, wij hebben reeds veel te lang beslag op u gelegd". „O, volstrekt niet, ik ben met veel genoegen nog wat gebleven. Goeden avond dan, Mr. Hartau en Miss Winnifred". Nelli Bridge verwijder de zich. Zij vond Salten in zijn kamertje. Hij had de laatste stompjes der kaar sen van den kerstboom aangestoken. Met brandende oogen keek hij toe, hoe de een na de ander uitdoofde. Toen Nelli Bridge binnenkwam keek hij haar vragend aan. „Mr. Salten, ik moest u zeggen, dat Mr. Hartau en Miss Winnifred u te acht uur verwachten". Plotseling steeg het bloed hem naar het voorhoofd. Hij sprong op „Vanavond reeds?" „Ja, vanavond". „Wie heeft u dat gezegd?" „Mr. Hartau zelf". tieke onafhankelijkheid) en 16 (sanc ties) zou immers het oorlogsgevaar zelf, dat voortkomt uit bepaalde oor zaken, niet worden verkleind. In het beste geval zouden sommige Bonds leden er minder snel bij worden be trokken, aannemende altijd, dat men inderdaad ernstige conflicten waarbij groote mogendheden met haar wijd vertakte ibelangen betrokken zijn, kan localiseeren. Het voorbeeld van den wereldoorlog van 1914 moet hier echter tot nadenken stemmen. Bij elk conflict zullen bepaalde eigenbelangen zijn betrokken. Elke wet is de erkenning van bepaalde belangenverhoudingen. Recht en be lang sluiten elkander dus geenszins uit. Wanneer Nederland werd aan gevallen, zou de verdediging van het Nederlandsche eigen belang samen vallen met de verdediging van het recht: het recht op een onafhankelijk volksbestaan. Op de gelijksoortig heid van zulke belangen moet het collectief systeem als rechtsorde ge bouwd worden en correcties moeten ordelijk worden aangebracht, indien noodig en billijk. Men kan die belangen en rechten nu anders willen groepeeren dan in den op universaliteit gerichten Vol kenbond gebeurde. Een man als Coudenhove Kalergi heeft aan vijf wereldgroepen gedacht: Pan-Europa, Pan Amerika, Oost Azië, Sowjet- Unie en het Britsche Empire. In derdaad is Amerika, bezig om voor de nieuwe wereld een eigen Volken bond te ontwerpen, onder Roose velt's leiding. Inderdaad heeft in den Volkenbond in de practijk het zwaar tepunt meestal gelegen bij de verzor ging van -den Europeeschen vrede ondanks -den breederen opzet. En nu zijn er -die nog verder willen splitsen, en die in Europa de verplichtingen tot bepaalde erkenningen en bij- stan-dsvormen tot regionale groepee ringen willen beperken: West Euro pa, Centraal Europa, een Middel- landsche Zee-groep, een Oost Euro- peesche groep. Maar staan zulke continentale of regionale groepen geïsoleerd? Heeft Engeland geen Middellandsche Zee- belangen, hebben Frankrijk, Neder land en Engeland geen Oost Aziati sche belangen, hebben Nederland Engeland en Frankrijk geen belan gen in Amerika (West Indië, de Guyana's, Canada)? Men kan zulke voorbeelden zonder moeite verme nigvuldigen. Complete isoleering van „Het is goed, Mrs. Bridge, ik dank u". „Er is geen reden mij te danken, Mr. Salten en wat ik nog zeggen wilde ik heb Miss Winnifred ver teld, dat u destijds dadelijk heeft geraden, dat de meubelen en het linnengoed van haar kwamen, maar dat ik u had laten beloven, het haar niet te zeggen. Aan deze belofte behoeft u zich nu niet meer te hou den. U kunt Miss Winnifred danken zooveel u wilt". Hij streek langs zijn voorhoofd „Ik hoop, dat Miss Hartau niet boos is, dat ik haar niet schriftelijk voor al haar goedheid heb bedankt". Nelli Bridge schudde levendig het hoofd. „O neen, ik heb haar dadelijk gezegd, dat u schriftelijk niet zoo zoudt hebben kunnen bedanken als u het hadt gewild. Nu kunt u het alles mondeling zeggen. U kunt het alles zoo mooi onder woorden bren gen. Maak u nu echt netjes voor vanavond, ik zal u warm water bren gen om u te scheren!" „Dat is heel lief van u". „Men ziet wel geen spoor van een baard op uw gezicht alleen maar een donkeren weerschijn. Maar die moet ook weg!" „Ja, Mrs. Bridge". „U, bent in elk geval de eerste staten, statengroepen of continenten is niet mogelijk, dat kan de eenige conclusie zijn. De belangen grijpen in elkander. Wie hen met een rechts orde wil overkappen, kan het schoots- eld van zijn wetgeving niet wille keurig beperken; kan geen bepaalde gebieden als het ware vogelvrij ver klaren zonder zijn eigen belangen- gebied van den weeromstuit aan het gevaar bloot te stellen, van zelf door anderen vogelvrij te worden ver klaard. Elke reorganisatie van den Vol kenbond zal daarmede rekening moeten houden. Het onderling ver band der individueele, regionale of continentale veiligheden bestaat nu eenmaal. Misschien kunnen groeps gewijze de wederzijdsche bijstands- garanties, gegrond op de algemeene regelen van wederzijdsche eerbiedi ging, worden uitgebreid, zooals de leidende gedachte was van het pac tensysteem dat in Februari 1935 in Londen werd ontworpen. Een West Europeesch Locamo met luchtpact, Centraal Europeesch Pact, Oost Europeesch Pact (dat tijdens de Stresa-conferentie anders dan nu blijkbaar nog voor Hitier aanne melijk heette, mits hij behalve aan de verplichtingen van non-agressie niet aan de verplichtingen van mili tairen bijstand behoefde deel te ne men). Maar het ware struisvogel politiek om voor hetgeen in andere „regionen" dan het eigen groeps verband gebeurt, de oogen te willen sluiten. De terugslag zal komen, vroeger of later. Er zijn er die .in het belang der eigen veiligheid terugkeer tot alge- heele „splendid isolation" bepleiten, ook voor Nederland. Op de hulp van Engeland kunnen wij immers toch rekenen, redeneeren zij, en zij zijn blijkbaar bereid daarop zonder meer te gaan klaploopen. Wat Duitschland betreft, laat zich dat maar vastbijten in Rusland, zoolang het West Europa met rust laat. En desnoods ook in Oostenrijk. Wat gaat dat alles ons aanl Aldus onge veer deze gedachtengang. De wereld verderop vogelvrij, wanneer wij daar mede onze oogenblikkelijke rust koo pen. Maar gesteld dat dit mogelijk wa re, hoe lang zal dan die rust duren? Wie zal de grenzen en de richting van den landhonger van ambitieuze en onbevredigde volken (Japan, Duitschland, Italië) bepalen, zoo er pelsjager dien ik ken, die zich eiken dag scheert. De meesten laten hun baard groeien. Nu, zoo lang hier pelsjagers in en uit gaan, was er trouwens geen een, die er zoo voor naam uitzag als u. En ik geloof beslist, dat u ginds een heel voor naam heer bent geweest anders zouden Mr. Hartau en Miss Winni fred u niet als gast uitnoodigen. Dat is mijn meening". Hij lachte een beetje. „U bent een verstandige vrouw, Mrs. Bridge". Zij knipte even met de oogen en lachte goedhartig. „Nu, lacht u maar een beetje over de verstandige Nelli Bridge. Ik weet toch, wat ik weet Mijn kaarten liegen niet". Salten kende haar hartstocht zich zelf en anderen de kaart te leggen en haar rotsvast geloof in deze waar zeggerij. „Wat hebben de kaarten u dan verteld?" vroeg hij met goedigen spot. Zij hief afwerend de handen op „O, dat zeg ik u niet, want u spot er slechts mee en gelooft er niet aan. En dan komt het niet uit. Het wordt slechts bewaarheid, als iemand er vast aan gelooft. En ik geloof er aan. Het zou ook doodjammer zijn, als het niet uitkwam". Hy greep haar hand. „Goede Mrs. Had een pijn in z'n schouder om tureluursch van te worden mEn zoo in eens! Ik kon niet meer heen of weer. Ik houd niet van tabletjes en liet mijn vrouw mij wrijven met Kloosterbalsem. Niet te hard, zeg ik, want alles, ook de geheele omgeving, deed me zeer. Zij wreef mij zachtjes om te beginnennaderhand wat harder en het was of er een wonder gebeurde. Onder 't wrijven verminderde de pijn al en toen het 's avonds herhaald was, stond ik den volgenden morgen weer even frisch op als altijd." Fr. D. te G. ORIGINEEL TER INZAGE „Geen goud zoo goed" Onovertrotlen bij brand- en snU wonden Ook ongeëvenaard als wrijfmiddel bij Rheumatiek, spit en pijnlijke spieren Schroefdoos 35 ct. Potten: 62'/, ct. en f 1.04 niet ergens een rechtsnorm1 is en een macht om die toe te passen? Wie zal juist tegenover de gevaren welke de wereld thans bedreigen, durven volhouden, dat een vlucht uit de collectieve vredesorganisatie een vlucht in de veiligheid kan zijn? Logischer, reëeler ware het om den Volkenbond te willen versterken in de middelen waarmede hij zijn pre ventieve en repressieve taak kan vol voeren. Zeker ook de preventieve, d.w.z. de taak om- oorlogsoorzaken langs wegen van overleg en econo mische en politieke samenwerking weg te nemen of te verzachten. Dat de Bondsleden ook daarin tot dusver jammerlijk zijn tekort gescho ten, zal niemand ontkennen, en het ware te wenschen, dat de op re organisatie ingestelde stroomingen in de publieke opinie elk haar eigen regeeringen daarheen wilden stuwen. Snel en krachtig. Want correctieven zijn noodig. Maar wie gewelddadige eigenmachtigheid als correctief toe laat en het rechtsbeginsel uit het oog verliest, ondermijnt goed en kwaad tegelijk, en daarmee ook zich- zezlf. Aan die realiteit mogen zij die thans den Volkenbond gebrek Bridge, ik geloof er in elk geval vast aan, dat u het goed met mij meent". „Dat weet God". „Uw kaarten voorspellen mij dus iets goeds?" „O ja, iets heel goeds maar langs een langen weg. Heden en morgen komt het geluk nog niet tot u daarvoor zijn jaren noodig. Maar dan komt het stellig". Met deze woorden verliet zij het vertrek. Hij keek voor zich uit en glimlachte. „Het goede is er immers al ik zie haar terug. Kan er nog meer geluk voor mij zijn dan wil ik «graag jarenlang dienen zeven ja ren, zooals Jacob voor Rachel heeft gediend". Dit zei hij tot zichzelf. Intusschen waren de meeste licht jes aan den kerstboom uitgebrand. Slechts twee brandden nog een poos je en doofden toen ook. Hoe goed was het, dat de kaarsen zich goed gehouden hadden tot de komst van Hartau. Anders zou het hem zwaarmoedig gemaakt hebben op zijn eenzame avonden. Vanavond zou hij niet meer eenzaam zijn, van avond zou er een veel mooier en hel derder licht in zijn ziel stralen. 0 (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1936 | | pagina 1